نگاهی به خطرناکترین بیماریهای مقاربتی | 10 تا از بیماریهای مقاربتی که باید بشناسید
- 05 مرداد 1401
- صفر نظر
- کلیه و مجاری ادراری
بیش از ۳۰ باکتری، ویروس و انگل مختلف شناخته شده است که از طریق تماس جنسی منتقل میشوند، و افراد را به خطرناکترین بیماریهای مقاربتی مبتلا میکند. هشت مورد از این پاتوژنها با بیشترین شیوع بیماریهای مقاربتی مرتبط هستند. از این تعداد، ۴ مورد در حال حاضر قابل درمان هستند که عبارتند از: سیفلیس، سوزاک، کلامیدیا و تریکومونیازیس.
۴ مورد دیگر عفونتهای ویروسی هستند که غیرقابل درمان میباشند. این موارد عبارتند از: هپاتیت B، ویروس هرپس سیمپلکس (HSV یا هرپس)، HIV و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV).
بیماریهای مقاربتی عمدتاً از طریق تماس جنسی، از جمله رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل میشوند. برخی از بیماریهای مقاربتی نیز میتوانند در دوران بارداری، زایمان و شیردهی از مادر به کودک منتقل شوند.
افراد میتواند بدون نشان دادن علائم بیماری، به انواع بیماری های مقاربتی مبتلا شوند. علائم شایع انواع بیماریهای مقاربتی شامل ترشحات واژن، ترشحات مجرای ادرار یا سوزش در مردان، زخمهای تناسلی و درد شکم است.
در ادامه نگاهی به 10 مورد از انواع بیماری های مقاربتی خواهیم انداخت. با مدیست همراه باشید.
بیماری مقاربتی چیست و چگونه انتقال پیدا میکند؟
خطرناکترین بیماریهای مقاربتی معمولاً از راه جنسی منتقل میشوند که شامل رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی میشود.
برخی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی میتوانند از طریق خون یا فرآوردههای خونی آلوده (از جمله کلامیدیا، سوزاک، شانکروئید، ویروس HIV، تبخال، ویروس پاپیلومای انسانی [ HPV ]، و ویروس هپاتیت بی [ HBV ]) منتقل شوند.
این بیماریها میتوانند در دوران بارداری و زایمان، از مادر به فرزندش منتقل شوند.
خطرناکترین بیماریهای مقاربتی کدامند؟
قبل از اینکه به جزئیات خطرناکترین بیماریهای مقاربتی بپردازیم، بهتر است با شایعترین آنها آشنا شوید. 10 مورد از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی عبارتند از:
- زونا تناسلی ( هرپس سیمپلکس)
- زگیل تناسلی (ویروس پاپیلومای انسانی)
- هپاتیت B
- کلامیدیا
- شانکروئید ( سیفلیس )
- سوزاک
- ایدز و HIV
- تریکومونیازیس (تریک)
- واژینوز باکتریال
- شپش ناحیه تناسلی
زونا تناسلی ( هرپس سیمپلکس)
زونا که هرپس زوستر نیز نامیده میشود، یک بثورات پوستی دردناک است. زونا در اثر فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر، همان ویروسی که باعث آبله مرغان میشود، ایجاد میشود.
افراد مسن، و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زونا هستند.
علائم و نشانههای زونا که یکی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی میباشد، عبارتند از:
- سردرد
- احساس سوزن سوزن شدن، خارش، سوزش یا گزگز بر روی پوست، چند روز قبل از ظاهر شدن بثورات
- تب و لرز
- حالت تهوع
- بدن درد
- مشاهده تاول پر از مایع روی بدن یا صورت
زونا اغلب توسط پزشک شما، و تنها بر اساس ظاهر بثورات تشخیص داده میشود.
زونا را میتوان با داروهای ضد ویروسی و مسکن درمان کرد.
واکسنی برای کمک به پیشگیری از زونا برای افراد خاص وجود دارد.
زگیل تناسلی (ویروس پاپیلومای انسانی)
زگیل تناسلی در اثر عفونت با زیرگروهی از ویروسهای پاپیلومای انسانی ( HPV ) ایجاد میشود. این بیماری میتواند منجر به سرطان دهانه رحم شود، از این رو جز خطرناکترین بیماریهای مقاربتی قرار دارد.
زگیل تناسلی شایعترین و در عین حال، یکی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی است و معمولاً منجر به ایجاد زگیل و یا سرطان میشود. همچنین در برخی مواقع بدون هیچ عارضهای باقی میماند.
علائم و نشانههای زگیل تناسلی در زنان همراه با خارش، سوزش یا حساسیت در داخل و اطراف واژن است.
سایر علائم و نشانههای زگیل تناسلی در زنان شامل موارد زیر است:
- زگیلها ممکن است ظاهری راه راه یا گل کلم مانند داشته باشند.
- زگیل تناسلی میتواند در هر قسمتی از بدن که در معرض تماس جنسی باشد ظاهر شود، به عنوان مثال در زنان، فرج، واژن، دهانه رحم یا کشاله ران (در مردان، آلت تناسلی، کیسه بیضه، ران یا کشاله ران).
- تحریک در محل زگیل
- زگیل تناسلی دستگاه تناسلی مسری است و از طریق پوست به پوست یا تماس جنسی منتقل میشود. اما ممکن است بدون انتقال جنسی به زگیل تناسلی نیز آلوده شوید.
- هیچ درمان طبیعی، خانگی یا درمان دیگری نمیتواند زگیل تناسلی یا عفونت HVP را درمان کند.
- درمانهایی برای زگیل تناسلی در دسترس هستند، اما ممکن است زگیلها در آینده بازگردند.
- استفاده از کاندوم خطر انتقال زگیل تناسلی را در طول فعالیت جنسی کاهش میدهد، اما به طور کامل از عفونت HPV (زگیل تناسلی) جلوگیری نمیکند.
- محققان تخمین میزنند که حداقل ۷۵ درصد از مردان و زنان در سنین باروری به ویروس HPV مقاربتی مانند زگیل تناسلی آلوده میشوند.
هیچ درمانی برای عفونت HPV وجود ندارد، اگرچه درمانهایی برای حذف زگیلهای تناسلی وجود دارد.
هپاتیت B
هپاتیت B را میتوان از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی دانست. هپاتیت B یک ویروس DNA متعلق به خانواده ویروسهای Hepadnaviridae است. ویروس هپاتیت B به ویروس هپاتیت A یا ویروس هپاتیت C مربوط نمیشود.
برخی از افراد مبتلا به هپاتیت B هرگز از ویروس رهایی پیدا نمیکنند و به طور مزمن آلوده میشوند. تقریباً ۲ میلیارد نفر در جهان شواهدی از هپاتیت B در گذشته یا حال دارند. بسیاری از این افراد سالم به نظر میرسند اما میتوانند ویروس را به دیگران منتقل کنند.
عفونت هپاتیت B از طریق تماس جنسی، تماس با خون آلوده (مثلاً از طریق سوزنهای مشترک برای داروهای غیرقانونی و داخل وریدی ) و از مادر به کودک منتقل میشود. هپاتیت B از طریق غذا، آب یا تماس اتفاقی منتقل نمیشود.
آسیب به کبد توسط ویروس هپاتیت B اتفاق میافتد که ناشی از پاسخ ایمنی بدن برای از بین بردن ویروس است.
احتمال ابتلا به عفونت مزمن در افرادی که در دوران کودکی به این عفونت مبتلا میشوند بسیار بیشتر است. هپاتیت B مزمن ممکن است منجر به سیروز یا نارسایی کبدی شود. تقریباً ۱۵ تا ۲۵ درصد از افراد مبتلا به عفونت مزمن در نتیجه عفونت زودرس خواهند مرد.
پیشرفت عفونت ویروسی هپاتیت B مزمن به صورت تدریجی، معمولاً طی چندین دهه رخ میدهد.
درمان این بیماری با داروهای ضد ویروسی فعلی، تولید مثل ویروسی را در حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد کاهش میدهد. این داروها همچنین در کاهش التهاب و بهبود آزمایشهای خون مؤثر هستند.
پیوند کبد باید برای بیماران مبتلا به نارسایی قریب الوقوع کبد به دلیل عفونت حاد (اولیه) یا سیروز پیشرفته در نظر گرفته شود.
هپاتیت B از طریق واکسیناسیون قابل پیشگیری است. همه کودکان باید واکسن را دریافت کنند. علاوه بر این، بزرگسالان در معرض خطر هپاتیت B نیز باید واکسینه شوند.
کلامیدیا
متأسفانه اکثر مردان و زنان مبتلا به کلامیدیا علائمی ندارند، و نمیدانند که به این بیماری مبتلا هستند. دوره نهفتگی کلامیدیا کاملاً متغیر است و ممکن است از روزها تا ماهها پس از مبتلا شدن، متغیر باشد. همین موضوع آن را به یکی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی تبدیل کرده.
میانگین زمان قرار گرفتن در معرض بیماری، تا بروز علائم معمولاً حدود یک تا سه هفته پس از تماس جنسی با فرد آلوده است.
علائم و نشانههای عفونت کلامیدیا در زنان معمولاً تحریک در دستگاه تناسلی، ترشحات واژن و درد همراه با ادرار (سرویسیت و اورتریت ) است. در مردان، کلامیدیا با درد همراه با ادرار، تکرر ادرار و ترشحات مجرای ادرار (اورتریت) مشخص میشود.
علائم دیگری مانند تحریک رکتوم (پروکتیت)، عفونت چشم و ناباروری ممکن است ایجاد شود. زنان همچنین ممکن است به درد مزمن لگن، سالپنژیت و اندومتریت مبتلا شوند. زنان باردار آلوده به کلامیدیا ممکن است حاملگی خارج از رحم یا زودرس داشته باشند. هنگام زایمان زودرس، نوزادان آنها ممکن است به ورم ملتحمه، اوتیت میانی و ذاتالریه مبتلا شوند.
شانکروئید ( سیفلیس )
سیفلیس یکی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی است که در اثر عفونت با باکتری معروف به ترپونما پالیدوم ایجاد میشود. مانند سایر بیماریهای مقاربتی، سیفلیس میتواند از طریق هر نوع تماس جنسی منتقل شود. سیفلیس همچنین میتواند در دوران بارداری، از مادر آلوده به جنین سرایت کند.
در صورت عدم درمان مناسب، این بیماری میتواند باعث آسیب طولانی مدت به اندامهای مختلف شود.
اولین مرحله سیفلیس با تشکیل یک زخم بدون درد به نام شانکر مشخص میشود. این زخم در محل عفونت ایجاد شده، و معمولاً به تعداد کم است.
این بیماری بسیار مسری است. هر گونه تماس با زخمها میتواند عفونت را گسترش دهد. زخمها حدود ۳ تا ۶ هفته وجود دارند و معمولاً خود به خود از بین میرود.
سوزاک
یکی دیگر از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی، سوزاک است. سوزاک یک عفونت باکتریایی است که در طول فعالیت جنسی منتقل میشود. زنان مبتلا به سوزاک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. علائم و نشانههای رایج سوزاک شامل ترشحات واژن و درد هنگام ادرار کردن است.
سوزاک با آنتی بیوتیک درمان میشود. سوزاک ممکن است باعث بیماری التهابی لگن (PID)، آبسه لوله تخمدان و ناباروری شود.
این یکی از قدیمیترین بیماریهای مقاربتی شناخته شده است. در میان افرادی که به سوزاک آلوده میشوند، ۵۰ تا ۷۰ درصد نیز به کلامیدیا، نوع دیگری از باکتری که قبلا به آن اشاره کردیم، آلوده میشوند.
باکتری عامل سوزاک به شرایط بسیار خاصی برای رشد و تولید مثل نیاز دارد. این باکتری نمیتواند بیش از چند ثانیه یا چند دقیقه در خارج از بدن زنده بماند.
باکتری سوزاک فقط در سطوح مرطوب بدن زنده میماند. سوزاک بیشتر در واژن، و معمولاً در دهانه رحم یافت میشود.
همچنین میتواند در لولههایی که از طریق آن ادرار از مثانه تخلیه میشود، زندگی کند.
ایدز و HIV
این بیماری را میتوان خطرناکترین بیماریهای مقاربتی دانست. HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) عفونت پیش ساز ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) است. HIV از طریق خون و ترشحات تناسلی منتقل میشود. اکثر مردم از طریق تماس جنسی یا سوزن مشترک به این ویروس مبتلا میشوند.
اچآیوی را میتوان با یک رژیم دارویی سخت کنترل کرد، اما اگر کنترل نشود، منجر به ایدز میشود. در ایدز، سیستم ایمنی از بین میرود، و بدن در برابر عفونتها و سرطانها بی دفاع میشود که در نهایت موجب مرگ بیمار میشود.
تریکومونیازیس (تریک)
تریکومونیازیس یکی از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی است که توسط یک انگل ایجاد میشود.
عفونت تریکوموناس میتواند زنان یا مردان را درگیر کند و از طریق تماس جنسی منتقل میشود.
بسیاری از افرادی که عفونت دارند هیچ علامتی ندارند، اما هنگامی که علائم ظاهر میشوند، به شکل زیر میباشند:
- ترشحات واژن یا مجرای ادرار (در مردان) که ممکن است سبز رنگ و کف آلود به نظر برسد.
- سوزش در ادرار
- احساس درد در حین رابطه جنسی
- خارش در ناحیه تناسلی
تشخیص این بیماری از طریق بررسی میکروسکوپی ترشحات واژن یا مجرای ادرار انجام میشود.
عفونت تریکوموناس را میتوان با داروهای آنتی بیوتیک درمان و کنترل کرد. آنتی بیوتیکها عفونت را درمان میکنند، اما ممکن است در آینده مجددا عود کنند.
اگر تریکومونیازیس درمان نشود، عفونت میتواند در دراز مدت بیشتر شود. هیچ درمان خانگی مؤثری برای عفونت تریکومونیازیس وجود ندارد.
عفونت تریکوموناس در دوران بارداری میتواند منجر به زایمان زودرس و وزن کم نوزاد به هنگام تولد شود.
واژینوز باکتریال
شاید این بیماری جز خطرناکترین بیماریهای مقاربتی قرار نداشته باشد اما بسیار شایع است. واژینوز باکتریایی (BV)، یک بیماری واژن غیرطبیعی است، که با ترشحات واژن مشخص میشود.این بیماری در نتیجه رشد بیش از حد باکتریهای غیر معمول در واژن ایجاد میشود. این مورد، یک عفونت باکتریایی نیست، بلکه عدم تعادل باکتریهایی است که به طور معمول در واژن وجود دارند.
واژینوز باکتریایی خطرناک نیست، اما میتواند علائم ناراحت کنندهای ایجاد کند.
بیشتر زنان علائم واژینوز باکتریایی را تجربه نمیکنند، اما زمانی که این علائم را تجربه میکنند ممکن است با یکی از علائم زیر روبرو شوند:
- ترشحات بیش از حد واژن
- بوی بد واژن
- درد
در تشخیص واژینوز باکتریایی، باید سایر عفونتهای جدی واژن، مانند سوزاک و کلامیدیا را هم در نظر بگیریم.
گزینههای درمانی برای تسکین واژینوز باکتریایی شامل آنتی بیوتیکهای خوراکی تجویزی توسط پزشک، و ژلهای واژینال است. عوارض جدی واژینوز باکتریایی میتواند در دوران بارداری رخ دهد.
شپش ناحیه تناسلی
آخرین موردی که در دسته خطرناکترین بیماریهای مقاربتی ما قرار میگیرد، شپش ناحیه تناسلی است. شپش شرمگاهی (شپش خرچنگ هم نامیده میشود)، حشرات انگلی هستند که عمدتاً در ناحیه تناسلی انسان یافت میشوند.
شپش ناحیه تناسلی ممکن است گاهی بر روی سایر موهای درشت بدن مانند موهای پا، زیر بغل، سبیل، ریش، ابرو یا مژه نیز دیده شود(شپشهایی که روی سر یافت میشوند عموماً شپش سر هستند نه شپش ناحیه تناسلی).
علائم و نشانههای شپش شرمگاهی شامل خارش در ناحیه تناسلی و شپشهای قابل مشاهده (تخم شپش) یا شپش خزنده است.
شپش ناحیه تناسلی معمولاً از طریق تماس جنسی منتشر میشود و در بزرگسالان شایع است. شپش ناحیه تناسلی که در کودکان یافت میشود ممکن است نشانهای از قرار گرفتن در معرض جنسی یا سوء استفاده باشد.
شپش ناحیه تناسلی ممکن است از طریق تماس شخصی، یا تماس با وسایلی مانند لباس، ملحفه یا حوله که توسط فرد آلوده استفاده شده است، پخش شود.
درمان این شپش عمومی شامل لوسیون شپشکش حاوی ۱% پرمترین یا داروی مالشی حاوی پیرترین و پیپرونیل بوتاکسید است. این محصولات بدون نسخه پزشک هم در دسترس هستند.
انواع بیماری های مقاربتی چه تاثیری بر انسان میگذارند؟
خطرناکترین بیماریهای مقاربتی تأثیر عمیقی بر سلامت جنسی و باروری انسان در سراسر جهان دارد.
طبق آما منتشر شده در WHO، روزانه بیش از ۱ میلیون بیمار مبتلا به انواع بیماری های مقاربتی در جهان شناسایی میشود.
تنها در سال ۲۰۲۰، ۳۷۴ میلیون عفونت جدید ناشی از یکی از چهار بیماری مقاربتی اصلی شناسایی شد که عبارتند از: کلامیدیا (۱۲۹ میلیون)، سوزاک (۸۲ میلیون)، سیفلیس (۷. ۱ میلیون) و تریکومونیازیس (۱۵۶ میلیون).
تخمینزده شد که بیش از ۴۹۰ میلیون نفر در سال ۲۰۱۶ با عفونت دستگاه تناسلی HSV (هرپس) زندگی میکنند.
همچنین تخمین زده میشود که ۳۰۰ میلیون زن به عفونت HPV مبتلا هستند که علت اصلی سرطان دهانه رحم میباشد. حدود ۲۹۶ میلیون نفر در سراسر جهان با هپاتیت B مزمن زندگی میکنند. هر دو عفونت HPV و هپاتیت B با واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند.
خطرناکترین بیماریهای مقاربتی میتوانند عواقب جدیتری هم داشته باشند. عواقبی که فراتر از تأثیر خود عفونت است. به چند مورد از آنها در ادامه اشاره کردیم.
- بیماریهای مقاربتی مانند تبخال، سوزاک و سیفلیس، میتوانند خطر ابتلا به HIV را افزایش دهند.
- انتقال بیماریهای مقاربتی از مادر به کودک میتواند منجر به مردهزایی، مرگ نوزاد، تولد نوزاد با وزن کم و نارس، سپسیس، ذاتالریه، ورم ملتحمه نوزادان و ناهنجاریهای مادرزادی شود. تخمینزده شد که در سال ۲۰۱۶ تقریباً ۱ میلیون زن باردار مبتلا به سیفلیس فعال بودند، که منجر به بیش از ۳۵۰۰۰۰ پیامد نامطلوب هنگام تولد نوزاد شد. از این تعداد ۲۰۰۰۰۰ مورد همراه با تولد نوزدا مرده همراه بوده است.
- عفونت HPV باعث سرطان دهانه رحم میشود. سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در بین زنان در سراسر جهان است. تخمین زده میشود سالانه بیش از ۳۱۱۰۰۰ مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم در جهان اتفاق میافتد.
- هپاتیت B منجر به مرگ ۸۲۰۰۰۰ نفر در سال ۲۰۱۹ شد، که بیشتر آنها به دلیل سیروز و کارسینوم سلولی کبدی (سرطان اولیه کبد) بودند.
- بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا از علل اصلی بیماری التهابی لگن (PID)، و ناباروری در زنان هستند.
درمان خطرناکترین بیماریهای مقاربتی
در حال حاضر برای چندین مورد از خطرناکترین بیماریهای مقاربتی درمان موثر در دسترس است.
- سه بیماری مقاربتی باکتریایی (کلامیدیا، سوزاک و سیفلیس) و یک بیماری مقاربتی انگلی (تریکومونیازیس) به طور کلی با آنتی بیوتیکها قابل درمان هستند.
- برای تبخال و اچ آی وی، مؤثرترین داروهای موجود، داروهای ضد ویروسی هستند که میتوانند سیر بیماری را تعدیل کنند، اگرچه نمیتوانند بیماری را درمان کنند.
- برای هپاتیت B، داروهای ضد ویروسی میتوانند به مبارزه با ویروس و کاهش آسیب به کبد کمک کنند.
مقاومت ضد میکروبی (AMR) بیماریهای مقاربتی (به ویژه سوزاک ) به آنتی بیوتیکها در سالهای اخیر به سرعت افزایش یافته، و تاثیرات درمانی را کاهش داده است.
اگر چه مقاومت ضد میکروبی برای سایر بیماریهای مقاربتی کمتر رایج است، اما وجود دارد. این امر لزوم پیشگیری را بیش از پیش مهم میکند.
مشاوره آنلاین در زمینه انواع بیماری های مقاربتی
شاید مهمترین امر در مواجهه با خطرناکترین بیماریهای مقاربتی، پیشگیری کردن و رعایت نکات ایمنی قبل از رابطه جنسی باشد. با این حال بسیاری از مردم هستند که ممکن است به یکی از بیماری های مقاربتی مبتلا شده باشند. از آنجایی که صحبت کردن در این مورد برای برخی دشوار باشد، بهترین راه استفاده از پزشک آنلاین است.
کلینیک آنلاین مدیست، با در اختیار داشتن بهترین متخصصین در رابطه با انواع بیماری های مقاربتی، آماده ارائه خدمات پزشکی و مشاورهای از راه دور به بیماران است.
شما میتوانید به صورت آنلاین، با پزشک خود در مورد خطرناکترین بیماریهای مقاربتی صحبت کرده، و درمانهای لازم را از او دریافت کنید.