راهکارهای مؤثر در پیشگیری و درمان اسهال نوزاد

  • 01 خرداد 1403
  • صفر نظر
  • اطفال

اسهال یکی از بیماری‌های شایعی است که می‌تواند افراد را با گروه‌های سنی مختلف درگیر نماید. این بیماری برای نوزادان به‌وفور اتفاق می‌افتد و موضوعی کاملاً طبیعی است. پدر و مادرها بلافاصله بعد از مشاهده علائم بیماری، باید برای درمان اسهال نوزاد خود اقدام نمایند؛ زیرا اسهال طولانی‌مدت سبب ازدست‌دادن آب بدن نوزاد می‌شود. اسهال کودکان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. به طور مثال، هنگامی که کوچولوها تازه به غذاخوردن عادت می‌کنند، ممکن است به اسهال دچار شوند؛ زیرا دستگاه گوارش آن‌ها هنوز به هضم برخی غذاها عادت نکرده است. آیا از درمان خانگی اسهال نوزادان چیزی می‌دانید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع، این مقاله را تا انتها دنبال کنید.

 

درمان اسهال نوزاد

 

علت اسهال نوزاد

اسهال در نوزادان بنا بر دلایل مختلفی رخ می‌دهد. برخی از این موارد بسیار شایع‌ هستند و پس از یک دوره کوتاه از بین می‌روند. اسهال ممکن است نشان‌دهنده این باشد که کودک شما مشکل دارد و باید درمان شود. اکنون به برخی علل رایج اسهال در نوزادان می‌پردازیم:

 

شیر مادر

بر اساس مطالعه‌ای که روی 150 نوزاد آمریکایی انجام گرفته است، کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند در مقایسه با نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، کمتر به اسهال مبتلا می‌شوند. حدود 27 درصد از نوزدانی که شیر مادر می‌خورند، اسهال می‌گیرند، در حالی که این آمار در کودکانی که شیر خشک می‌خورند، به 72 درصد می‌رسد. حال این سوال پیش می‌آید که چرا با وجود این که خودتان به کودک شیر می‌دهید، باز هم اسهال می‌گیرد؟

عوامل دخیل در این موضوع به شرح زیر هستند: تغییر در رژیم غذایی مادر و کودک تغییر رژیم غذایی مادرانی که به کودک خود شیر می‌دهند، می‌تواند به اسهال نوزادان منجر شود. به طور مثال، چنانچه مقدار زیادی غذای تند یا قندی مصرف کنید، بر شیر شما اثر می‌گذارد. این موضوع گوارش کوچولوی شما را با مشکل مواجه می‌کند و سبب اسهال می‌شود.

در این شرایط، برای درمان اسهال نوزاد لزومی ندارد کار خاصی انجام دهید، زیرا به‌مرور خوب می‌شود. از طرفی، هنگامی که فرزند دلبندتان به 6 ماهگی می‌رسد، علاقه زیادی به غذاهایی که شما می‌خورید، نشان می‌دهد. شما هم تلاش می‌کنید تا آن‌ها را با غذاهای خود آشنا نمایید. این تغییر نیز می‌تواند سیستم گوارش نوزاد را متاثر کند. تغییرات مربوط به هضم شیر مادر و غذاهای جدید، ممکن است مقداری به طول بیانجامد.

 

داروهای مصرف شده توسط مادر یا کودک

استفاده مادر از آنتی‌بیوتیک‌ها، می‌تواند با تأثیر بر شیر منجر به اسهال شود. مصرف پودرهای پروتئینی و ویتامین‌ها نیز می‌تواند علت اسهال باشد. مادرانی که نوزادان را با شیر خود تغذیه می‌کنند، باید به این موارد توجه زیادی داشته باشند؛ زیرا تغییرات جزئی در این زمینه سلامت نوزاد را به خطر می‌اندازد. گاهی اوقات شرایط آب‌وهوایی ایجاب می‌کند که کودک برخی داروها را مصرف نماید.

این داروها می‌توانند با نرم کردن روده نوزاد، سبب بیرون‌روی شوند. داروهای مربوط به عفونت‌های انگلی و آنتی‌بیوتیک‌ها چنین تأثیراتی دارند. این امکان وجود دارد که برخی از کودکان، نسبت به مصرف داروهای مسکن نیز حساس باشند. ابتلا به گاستروانتریت بروز اسهال در نوزاد به صورت ناگهانی، می‌تواند ناشی از ابتلا به گاستروانتریت باشد. نام دیگر این بیماری، آنفولانزای معده است و یکی از عوامل اصلی ایجاد اسهال در کودکان به حساب می‌آید. این بیماری علاوه بر اسهال، ممکن است مواردی همچون تب خفیف و استفراغ نیز ایجاد نماید.

چنانچه بیرون‌روی کودک ناشی از این بیماری باشد، در طی یک روز ممکن است، چندین بار به اسهال و دیگر علائم دچار شود. معمولاً درمان اسهال نوزاد هنگامی که به گاستروانتریت مبتلاست، خودبه‌خود انجام می‌گیرد. تغییر شیرخشک نوزاد تغییر نوع شیرخشک مصرفی کودک، یا برخی شیرخشک‌های خاص هم اسهال ایجاد ‌می‌کند. هضم برخی از مدل‌های شیرخشک، برای دستگاه گوارش کودکان مشکل‌ساز است، بنابراین ممکن است مقداری زمان ببرد تا به شیر جدید عادت کنند. این مورد ممکن است علائمی مانند گاز، اسهال یا گرفتگی شکم را در کودکان پدیدار نماید.

مقاله پیشنهادی: درمان نفخ نوزاد

 

آلرژی

حدود 7 درصد کودکان زیر یک سال، نسبت به شیر گاو آلرژی دارند. حساسیت می‌تواند علائمی مانند اسهال و استفراغ را در کودک آشکار سازد. توجه داشته باشید که این نشانه‌ها ممکن است، بلافاصله پس از مصرف شیر یا چند روز بعد از آن، خود را نشان دهند. این مدل آلرژی معمولا در حوالی 5 سالگی از بین می‌رود. زمانی مشکل کوچولوی شما عدم تحمل شیر است که سیستم گوارش قادر به هضم لاکتوز شیر نباشد. این مشکل ممکن است به صورت موقتی و پس از ابتلا به گاستروانتریت نیز پیش بیاید.

 

بیماری‌های جدی در نوزاد

به‌ندرت اتفاق می‌افتد که اسهال کودک بر اثر ابتلا به یک بیماری جدی باشد. در این نوع بیماری‌ها علاوه بر اسهال، ممکن است علائم دیگری نیز مشاهده شود که از بین نمی‌روند و برای مدت زیادی همچنان هستند. برخی از این بیماری‌ها شامل عفونت‌های روده‌ای و عفونت فیبروز سیستیک می‌شود. کلینیک مدیست یکی از مراکز معتبر است که با پرسنل مجرب خود، می‌تواند نیازهای شما به یک دکتر خوب را برطرف نماید. همه خدمات این مرکز مانند نوبت‌دهی و ویزیت پزشک از طریق سایت، تماس تلفنی و چت انجام می‌گیرد.

 

درمان خانگی اسهال نوزادان

 

بهترین راه های درمان خانگی اسهال نوزادان

بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، از بین هر ده کودکی که در سراسر جهان می‌میرند، علت فوت بیش از یک نفر آن‌ها (حدود 800000 نفر در سال) اسهال است. درمان اسهال نوزاد در صورتی که منشا ویروسی داشته باشد، در منزل انجام ‌می‌گیرد. البته نوزدانی که هنوز 6 ماهه نشده‌اند، بهتر است برای درمان نزد پزشک بروند. روش‌هایی برای درمان خانگی اسهال نوزدان وجود دارد که ما در اینجا به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

  • بچه‌هایی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند و سن آن‌ها بیش از 6 ماه است، باید همچنان شیر مادر را بخورند؛ اما تعداد دفعات آن را افزایش دهند. چنانچه کودک استفراغ کرد، پس از آن به او نوشیدنی بدهید.
  • در 12 ساعت اول اسهال، می‌ توانید آب یا محلول آبرسانی خوراکی به نوزادتان بدهید. در کودکانی که شیر خشک می‌خورند، مادران در 12 ساعت ابتدایی بیماری، باید محلول آبرسانی را جایگزین شیر نمایند. بعد از این، می‌توانند مصرف شیرخشک را با اندازه‌های کم آغاز کنند.
  • نوزادان بزرگ‌تر باید هر 15 دقیقه یکبار کمی مایعات بنوشند. اگر محلول آبرسانی خوراکی را نمی‌خورند، می‌توانید از کوردیال خیلی رقیق (نسبت استفاده 1 به 20 واحد آب) یا آبمیوه‌های رقیق (نسبت استفاده 1 به 1) استفاده کنید.
  • از خوراندن نوشیدنی‌های رقیق نشده که قند زیادی دارند؛ مانند کوردیال، لیموناد و نوشیدنی‌های ورزشی به کودک خودداری کنید. این نوشیدنی‌ها به دلیل قند زیاد، می‌توانند کم‌آبی بدن را شدیدتر نمایند.
  • کودکانی که به گاستروانتریت مبتلا شدند، ممکن است غذاهای جامد نخورند؛ اما بهتر است مادامی که علائمی مانند استفراغ و کم‌آبی ندارند، هر چه سریع‌تر رژیم غذایی معمول خود را دنبال کنند.
  • اگر بدن کودک به‌شدت کم آب شده باشد، ممکن است برای جبران مایعات بدن لازم باشد، او را به بیمارستان ببرید.
  • پوشک کودک را زودبه‌زود تعویض نمایید تا در حد امکان خشک باشد.
  • به‌منظور درمان اسهال نوزاد می‌توانید کراکر غلات به او بدهید.
  • از خوراندن غذاهای سرخ شده و تند به کودک اجتناب کنید.
  • درباره نوشیدنی‌های الکترولیتی می‌توانید با پزشک اطفال مشورت نمایید. این نوشیدنی‌ها می‌توانند نمک و مایعات ازدست‌رفته بدن را جبران کنند.

در انتها نیز توجه داشته باشید که همیشه نمی‌توان از ابتلای کودک به اسهال جلوگیری کرد یا بلافاصله آن را درمان نمود. گاهی اوقات اسهال خودبه‌خود بهبود می‌یابد. به طور کلی، برای کودکانی که به طور مکرر بیرون‌روی دارند، محلول آبرسانی خوراکی بهترین گزینه درمان خانگی اسهال نوزادان به شمار می‌رود.

 

 

فرق اسهال با مدفوع شل در نوزاد چیست؟

مدفوع نوزادانی که تازه متولد می‌شوند، معمولاً نرم است. به‌ویژه کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند. تعداد دفعات دفع در این نوزادان زیاد است و گاهی به چندین مرتبه در طی روز می‌رسد؛ اما طبیعی است. البته در این شرایط، کمی مشکل است که بدانیم کودک اسهال دارد یا خیر. با وجود این، اگر عمل دفع نوزاد شما زیاد است و هر بار به‌اندازه‌ای است که از پوشک او بیرون می‌زند، اسهال دارد. همچنین مدفوع ناشی از اسهال بسیار شل و بدبو است.

چنانچه مدفوع نرم، اما جامد بود نیازی به نگرانی نیست؛ زیرا کودک شما کاملاً سالم است. معمولاً مدفوع کودکانی که شیرخشک می‌خورند، سفت و روشن است. می‌توان نتیجه گرفت که یکی از تفاوت‌های اسهال با مدفوع شل، تعداد دفعات دفع است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در کشورهای فقیر، تنها 44 درصد از کودکان توصیه‌های مربوط به درمان اسهال را دریافت می‌نمایند. تحقیقات نشان می‌دهد که از سال 2000 تاکنون پیشرفت چندانی در خصوص درمان اسهال نوزاد بدست نیامده است.

 

چه زمانی برای درمان اسهال نوزاد به پزشک مراجعه کنم؟

درمان خانگی اسهال نوزادان در چنین مواردی جواب نمی‌دهد و باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.

  • اگر مدفوع کودک هنگام اسهال به رنگ قرمز یا سفید بود، سریعاً موضوع را به یک پزشک انتقال دهید؛ زیرا این مورد ممکن است ناشی از مشکلات کبد باشد.
  • اسهال قرمزرنگ نیز می‌تواند نشانه خونریزی داخلی بدن باشد.
  • چنانچه اسهال به‌قدری شدید است که در روز 10 بار مدفوع می‌کند.
  • اگر هنگام اسهال، عوامل دیگری مانند استفراغ شدید، تب، ضایعه‌های پوستی و کاهش وزن و افزایش میزان مدفوع سفید یا قرمز نیز در نوزاد پدیدار شوند.

مدیست یکی از کلینیک‌های خوش‌نام است که خدمات خود را به صورت غیرحضوری در اختیار شهروندان قرار می‌دهد. پزشکان این مرکز کاملاً در کار خود مهارت دارند و می‌توانند به‌خوبی بیماران را راهنمایی کنند.

 

آیا رشد دندان های نوزاد با اسهال ارتباطی دارد؟

به صورت کلی، اغلب پزشکان علائمی مانند اسهال، سرفه، تب و استفراغ را نشانه‌ای از دندان‌درآوردن نوزاد تلقی نمی‌کنند. با این حال، اغلب مادران هنگام رشد دندان، چنین علائمی را در فرزندان خود مشاهده می‌نمایند. در زمان رشد دندان، حجم بزاق دهان کودک نیز افزایش می‌یابد و برخی از نوزادان به پوشک خود حساسیت پیدا می‌کنند یا به اسهال مبتلا می‌شوند.

 

اثرات اسهال بر بدن کودکان

اگر کوچولوی شما یک دوره اسهال شدید را تجربه کرده است، باید حواستان به کم‌آبی بدن او باشد. به دلیل ضعف بدنی، کم‌آبی معمولاً در نوزادان رخ می‌دهد. اسهال در کودکان اگر با استفراغ یا تب همراه باشد، مشکل کم‌آبی بدن می‌تواند خطرآفرین شود. در صورتی که کم‌آبی کودک ناشی از اسهال بود، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. علائم کم‌آبی ناشی از اسهال شامل، خشکی پوست، اجتناب از غذاخوردن و خشکی دهان می‌شود. WHO توصیه می‌کند که پس از درمان اسهال نوزاد، مادران به کودکان خود به مدت 10 الی 14 روز مکمل روی بدهند، البته نوزدانی که کمتر از 6 ماه دارند، باید 10 میلی‌گرم روی بخورند.

 

اسهال نوزاد

 

نتیجه‌گیری

اگرچه مشاهده اسهال در کودکان موضوع دردناکی برای والدین است؛ اما در اغلب موارد خیلی سریع برطرف می‌شود. نکته مهم پس از بهبود اسهال، هیدراته نگه‌داشتن بدن کودک است. بسیار کم اتفاق می‌افتد که اسهال بیش از مدت طبیعی به طول انجامد. اگر علائم بهبودی تا 24 ساعت پس از آغاز اسهال حاصل نشد، حتماً کودک را نزد پزشک ببرید. به این منظور می‌توانید از کلینیک مدیست کمک بگیرید. مدیست از پزشکان متبحری تشکیل شده که با صبر و حوصله بهترین توصیه‌ها را به بیماران می‌دهند. مادران شاغلی که نمی‌توانند به پزشک مراجعه کنند، کافی است، از طریق سایت نوبت بگیرند و به صورت تلفنی با پزشک صحبت کنند. اگر درباره درمان خانگی اسهال نوزادان سؤالی دارید، می‌توانید آن را به اشتراک بگذارید.

آخرین پست‌ها

دسته بندی مجله سلامت