عوارض لووتیروکسین چیست ؟ | بررسی کامل تداخل دارویی لووتیروکسین
- 30 فروردین 1401
- صفر نظر
- غدد
لووتیروکسین یک درمان پیشرو برای کم کاری تیروئید (غده تیروئید کم کار) است. شایعترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت خود ایمنی است. این اختلال وضعیتی است که در آن، سیستم ایمنی بدنتان به غده تیروئید شما حمله میکند. با این حال ممکن است با عوارض لووتیروکسین آشنایی نداشته باشید. همچنین اگر جایگزین تیروئید خود را طبق تجویز مصرف میکنید، و همچنان علائم کمبود هورمون تیروئید را دارید، باید به تداخل دارویی لووتیروکسین توجه کنید. این فعل و انفعالات ممکن است بر میزان جذب لووتیروکسین در بدن شما تأثیر بگذارد.
در این مقاله، درباره عوارض لووتیروکسین، تداخل دارویی لووتیروکسین و برخی داروها، مکملها و غذاهایی که میتوانند بر سطح هورمون تیروئید شما تأثیر بگذارند، بیشتر صحبت خواهیم کرد. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
لووتیروکسین چیست؟
لووتیروکسین یک داروی تیروئیدی میباشد، که جایگزین هورمونی میشود که توسط غده تیروئید در بدن تولید میشود تا انرژی و متابولیسم بدن را تنظیم کند.
لووتیروکسین برای درمان کم کاری تیروئید (هورمون کم تیروئید) استفاده میشود. این دارو زمانی تجویز میشود که تیروئید شما به تنهایی این هورمون را به اندازه کافی تولید نکند.
لووتیروکسین همچنین برای درمان یا پیشگیری از گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید) استفاده میشود که میتواند ناشی از عدم تعادل هورمونی، پرتودرمانی، جراحی یا سرطان باشد.
نکاتی درباره مصرف لووتیروکسین
در برخی شرایط خاص، ممکن است بخاطر عوارض لووتیروکسین، نتوانید از این دارو استفاده کنید. اگر یک اختلال غده فوق کلیوی درمان نشده یا کنترل نشده، یک اختلال تیروئید به نام تیروتوکسیکوز، یا اگر سابقه حمله قلبی دارید، ممکن است دچار عوارض لووتیروکسین شوید. در این حالت، قبل از مصرف حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
لووتیروکسین نباید برای درمان چاقی یا مشکلات وزن استفاده شود. در صورت استفاده نادرست از این دارو، ممکن است دچار عوارض لووتیروکسین شوید. این عوارض خطرناک، و در برخی مواقع منجر به مرگ میشوند. همچنین اگر از سایر داروهای کاهش وزن یا کم کننده اشتها استفاده میکنید، ممکن است عوارض لووتیروکسین را تشدید کند.
از آنجایی که هورمون تیروئید به طور طبیعی در بدن ما وجود دارد، تقریباً همه میتوانند لووتیروکسین مصرف کنند. با این حال، اشخاصی که شرایط خاص پزشکی دارند، به دلیل عوارض لووتیروکسین، شاید نتوانند مصرف کنند. اگر هر یک از مشکلات زیر را دارید به پزشک خود اطلاع دهید:
- اختلال درمان نشده یا کنترل نشده غده فوق کلیوی
- اختلال تیروئید به نام تیروتوکسیکوز
- علائم حمله قلبی (درد قفسه سینه یا احساس سنگینی، گسترش درد به فک یا کتف، حالت تهوع، تعریق، احساس بیماری)
همچنین برای اطمینان از بیخطر بودن مصرف لووتیروکسین برای شما، اگر تا به حال هر یک از شرایط زیر را داشتهاید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- ندول تیروئید
- بیماری قلبی، لخته شدن خون یا اختلال لخته شدن خون
- دیابت ( ممکن است با شروع مصرف این دارو، دوز انسولین یا داروهای خوراکی دیابت تغییر کند)
- بیماری کلیوی
- کم خونی (کمبود گلبولهای قرمز)
- پوکی استخوان، یا تراکم معدنی استخوان کم
- مشکلات غده هیپوفیز
- هر گونه حساسیت غذایی یا دارویی
اگر در حین مصرف لووتیروکسین باردار شدید، مصرف دارو را بدون نظر پزشک قطع نکنید. پایین بودن سطح هورمون تیروئید در دوران بارداری میتواند به مادر و جنین آسیب برساند. دوز مورد نیاز شما ممکن است در دوران بارداری متفاوت باشد. لذا پزشک برای کم کردن عوارض لووتیروکسین، میزان مصرف آن را برایتان تغییر میدهد.
در صورت شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید. نیازهای دوز شما ممکن است در دوران شیردهی متفاوت باشد.
این دارو را بدون تجویز پزشک به کودک ندهید.
تداخل دارویی لووتیروکسین
داروهای زیادی وجود دارند که با لووتیروکسین تداخل دارویی دارند، و عوارض لووتیروکسین را تشدید میکنند. مصرف این داروها ممکن است منجر به کاهش مصرف یا کم کاری تیروئید در دوز فعلی لووتیروکسین شود، به این معنی که ممکن است به دوز بالاتری نیاز داشته باشید. همچنین، پزشک شما ممکن است یک داروی جایگزین را پیشنهاد کند که با لووتیروکسین تداخل نداشته باشد.
اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، اما در شرایطی ممکن است نیاز به مصرف دو داروی مختلف با هم داشته باشید، حتی اگر خطر تداخل دارویی وجود داشته باشد. در این شرایط، بسیار مهم است که پزشک شما بداند که از چه داروهای دیگری استفاده میکنید.
در ادامه به برخی از تداخل دارویی لووتیروکسین اشاره خواهیم کرد. توجه داشته باشید که موارد اشاره شده همه موارد را در بر نمیگیرد، و ممکن است عوارض لووتیروکسین با دیگر داروها نیز بروز دهد.
آنتی اسیدها |
اکثر آنتی اسیدها مانند تومس دارای کلسیم، آلومینیوم یا منیزیم هستند. این موارد معمولاً برای درمان سوزش سر دل استفاده میشوند. این مواد با لووتیروکسین پیوند برقرار میکنند، و باعث جذب کمتر آن میشوند. لووتیروکسین باید حداقل با ۴ ساعت فاصله از این داروها مصرف شود. |
تسکین دهندههای اسید صفراوی |
این دسته از داروهای کاهش دهنده کلسترول شامل کولسولام (ولچول)، کلستیرامین (پریوالیت) و کلستیپول (کولستید) است. این داروها میتوانند جذب لووتیروکسین را کاهش دهند. توصیه میشود آنها را حداقل ۴ ساعت قبل از لووتیروکسین مصرف کنید. |
رزینهای تبادل یونی |
این دسته از داروها شامل سدیم پلی استایرن سولفونات و سولامر (رنولا) میباشد. آنها میتوانند به ترتیب به کاهش سطح پتاسیم و فسفر در بدن شما کمک کنند. این داروها میتوانند جذب لووتیروکسین را کاهش دهند. توصیه میشود آنها را حداقل ۴ ساعت قبل از لووتیروکسین مصرف کنید. |
مهارکنندههای پمپ پروتون (PPI) |
این دسته از داروهای سوزش سر دل و GERD شامل امپرازول، پانتوپرازول (پروتونیکس) و اسمومپرازول (نکسیوم) است. از آنجایی که این داروها اسیدیته معده را کاهش میدهند، میتوانند جذب لووتیروکسین را کاهش دهند.
|
فنوباربیتال |
این داروی ضد تشنج باعث تجزیه سریعتر لووتیروکسین در بدن میشود. این بدان معناست که ممکن است به دوز بالاتری از لووتیروکسین نیاز باشد. |
ریفامپین |
این داروی آنتی بیوتیکی باعث تجزیه سریعتر لووتیروکسین در بدن میشود. این بدان معناست که ممکن است به دوز بالاتری از لووتیروکسین نیاز باشد. |
لووتیروکسین را با چه داروهایی مصرف نکنیم؟
برخی از داروها میتوانند بر هورمونهای تیروئید تأثیر بگذارند، بنابراین ممکن است نیاز به تغییر دوز لووتیروکسین داشته باشید، تا عوارض لووتیروکسین را به حداقل برسانید. آنها عبارتند از:
- داروهای صرع مانند کاربامازپین و فنی توئین
- ریفامپیسین
- آمیودارون
- استروژنها - مانند قرصهای ضد بارداری
همچنین با مصرف داروهای زیر، ممکن است مجبور شوید برای کم کردن عوارض لووتیروکسین، دوز مصرف آن را کاهش دهید، یا با پزشک خود برای مصرف داروی دیگری که تداخلی ندارد، مشورت کنید.
- آمیودارون (پاسرون)
- مسدودکنندههای بتا. این دسته شامل داروهایی مانند پروپرانولول است. این داروها میتوانند سطح تیروئید را تغییر دهند، اما معمولاً اثرات آن برطرف میشود و هیچ تغییری لازم نیست. این تداخل بیشتر برای دوزهای بالای پروپرانولول است.
همچنین با مصرف داروهای زیر، ممکن است مجبور شوید برای کم کردن عوارض لووتیروکسین، دوز مصرف آن را کاهش دهید، یا با پزشک خود برای مصرف داروی دیگری که تداخلی ندارد، مشورت کنید.
- آمیودارون (پاسرون)
- مسدودکنندههای بتا. این دسته شامل داروهایی مانند پروپرانولول است. این داروها میتوانند سطح تیروئید را تغییر دهند، اما معمولاً اثرات آن برطرف میشود و هیچ تغییری لازم نیست. این تداخل بیشتر برای دوزهای بالای پروپرانولول است.
- ترکیبی یا درمان جایگزینی هورمونی
لووتیروکسین میتواند بر نحوه عملکرد سایر داروها تأثیر بگذارد، بنابراین ممکن است دوز آنها نیاز به تغییر داشته باشد. این داروها عبارتند از:
- داروهای دیابت - انسولین یا قرص
- وارفارین، برای جلوگیری از لکههای خون استفاده میشود
برخی از داروها نباید همزمان با لووتیروکسین در طول روز مصرف شوند، زیرا میتوانند میزان لووتیروکسین دریافتی بدن را کاهش دهند، از جمله:
- آنتی اسیدها
- نمکهای کلسیم
- نمکهای آهن
- اورلیستات، دارویی که برای کاهش وزن استفاده میشود
- سوکرالفات، دارویی که برای درمان زخم معده استفاده میشود
- برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول مانند کلستیرامین، کلستیپول یا کولسولم
به طور کلی استفاده لووتیروکسین با هر یک از داروهای زیر، ممکن است باعث افزایش عوارض لووتیروکسین، و بروز خطرات احتمالی شود. با این حال، اگر نیاز به مصرف هر دو دارو را دارید، باید قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید، تا عوارض لووتیروکسین را به حداقل برسانید.
این داروها عبارتند از:
- کربنات آلومینیوم، پایه
- هیدروکسید آلومینیوم
- آلومینیوم فسفات
- استات کلسیم
- کربنات کلسیم
- سیترات کلسیم
- کلروتریانیزین
- کلستیرامین
- کروم
- سیپروفلوکساسین
- کولسولام
- استروژنهای مزدوج
- استروژن مزدوج سنتتیک A
- استروژنهای مزدوج مصنوعی B
- دکسلانسوپرازول
- دی انسترول
- دیاتیل استیل بسترول
- دی هیدروکسی آلومینیوم آمینو استات
- کربنات سدیم دی هیدروکسی آلومینیوم
- اسومپرازول
- استروژنهای استری شده
- استرادیول
- استراموستین
- استریول
- استروپیپ کردن
- اتینیل استرادیول
- فسفنی توئین
- ایماتینیب
- آهن
- کلپ
- لانزوپرازول
- کربنات لانتانیم
- لوپیناویر
- ماگالدرات
- کربنات منیزیم
- هیدروکسید منیزیم
- اکسید منیزیم
- تری سیلیکات منیزیم
- مسترانول
- امپرازول
- پنتوپرازول
- پاتیرومر
- فنی توئین
- پلی استرادیول فسفات
- پرومسترین
- کوئینسترول
- رابپرازول
- ریفامپین
- ریتوناویر
- سماگلوتاید
- Sevelamer
- سیمواستاتین
- تیبولون
تداخل لووتیروکسین با مکمل ها
علاوه بر تداخل دارویی لووتیروکسین، برخی مکملها نیز میتوانند با لووتیروکسین تداخل داشته باشند، و شما را دچار عوارض لووتیروکسین کنند. این موارد عبارتند از:
- آهن: مکملهای آهن شامل فروس سولفات، فروس فومارات و فروس گلوکونات هستند. آهن با لووتیروکسین پیوند برقرار میکند، و باعث جذب کمتر آن میشود. به همین دلیل، لووتیروکسین باید حداقل با ۴ ساعت فاصله، با مکملهای آهن مصرف شود.
- کلسیم: کلسیم اغلب به عنوان یک آنتی اسید، یا برای کمک به جلوگیری از پوکی استخوان مصرف میشود. در محیط اسیدی، کربنات کلسیم میتواند جذب لووتیروکسین را کاهش دهد، بنابراین باید حداقل با فاصله ۴ ساعته مصرف شود.
- آلومینیوم و منیزیم: این دو مکمل اغلب در آنتی اسیدها یافت میشوند. آنها میتوانند با کاهش اسیدیته معده، جذب لووتیروکسین را کاهش دهند.
- ویتأمین C: برخی تحقیقات نشان دادهاند که ویتأمین C، جذب لووتیروکسین را بهبود میبخشد، اما شواهد قطعی نیستند. توصیه خاصی برای مصرف یا عدم مصرف ویتأمین C در حین مصرف لووتیروکسین وجود ندارد. بهتر است در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.
تداخل لووتیروکسین با رژیم غذایی
علاوه بر تداخل دارویی لووتیروکسین، این دارو با برخی غذاها و نوشیدنیها نیز تداخل دارد. بیشتر موارد را میتوان به سادگی، و با مصرف نکردن همزمان برطرف کرد.
- قهوه: قهوه میتواند اثربخشی و ایمنی لووتیروکسین را با کاهش جذب آن کاهش دهد. بهتر است قهوه را با فاصله 1 ساعته از لووتیروکسین مصرف کرد. این کار اثرگذاری تداخل را کاهش میدهد.
- آب گریپ فروت: آب گریپ فروت میتواند جذب لووتیروکسین را محدود کند. اما تأثیر آن بر تیروئید معمولاً اندک است. بنابراین، تا زمانی که بیش از حد آب گریپ فروت مصرف نکنید، مشکلی بوجود نمیآید.
- الکل: مصرف الکل میتواند بر عملکرد تیروئید تأثیر بگذارد، اما اثرات آن نامشخص است. به نظر نمیرسد که الکل بر جذب یا اثرات لووتیروکسین تأثیر بگذارد، و در حال حاضر، هیچ توصیهای برای اجتناب از مصرف الکل در حین مصرف لووتیروکسین وجود ندارد.
- محصولات سویا: هنگامی که لووتیروکسین، همزمان با محصولات سویا مصرف شود، جذب آن کمتر میشود. محصولات سویا میتوانند با لووتیروکسین پیوند برقرار کنند و جذب دارو را محدود کنند. اما، با مصرف لووتیروکسین، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل، یا ۴ ساعت پس از مصرف محصولات سویا، میتوان از این امر جلوگیری کرد.
- گردو: اگر گردو نزدیک به مصرف لووتیروکسین خورده شود، دارو میتواند به گردو بچسبد. میتوانید با مصرف لووتیروکسین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل، یا ۴ ساعت بعد از خوردن گردو از این امر جلوگیری کنید.
- فیبر غذایی: لووتیروکسین با فیبر پیوندی ایجاد میکند که جذب دارو را کاهش میدهد. با فاصله انداختن بین غذاهای حاوی فیبر(حداقل یک ساعت) میتوان از این امر جلوگیری کرد.
چه مدت پس از مصرف لووتیروکسین می توانم سایر داروها را مصرف کنم؟
به طور کلی، لووتیروکسین باید صبح با معده خالی، و حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از غذا مصرف شود. همچنین میتوان آن را در شب، ۴ ساعت پس از آخرین وعده غذایی مصرف کرد. همچنین تا زمانی که این داروها بر جذب لووتیروکسین تأثیری نداشته باشند، میتوان آن را با سایر داروها مصرف کرد.
همانطور که در بالا ذکر شد، لووتیروکسین نباید در عرض ۴ ساعت پس از مصرف داروها و مکملهایی مانند آنتی اسیدها، جداکنندههای اسیدهای صفراوی، رزینهای تبادل یونی، مکملهای آهن یا کلسیم مصرف شود.
اگر در مورد زمان مصرف لووتیروکسین خود در رابطه با سایر داروها، مکملها و غذاها یا نوشیدنیها مطمئن نیستید، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض لووتیروکسین چیست؟
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک به لووتیروکسین، حتما به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از: کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو.
در ادامه به برخی از عوارض لووتیروکسین اشاره خواهیم کرد. اگر موارد زیر را دارید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- درد قفسه سینه، به صورتی که به فک یا کتف شما گسترش پیدا کند
- تنگی نفس
- تب، گرگرفتگی، تعریق
- لرزش، یا اگر احساس سرمای غیر عادی میکنید
- ضعف، خستگی، مشکلات خواب ( بیخوابی )
- مشکلات حافظه، احساس افسردگی یا تحریکپذیری
- سردرد، گرفتگی عضلات پا، درد عضلانی
- احساس عصبی بودن
- خشکی پوست یا مو، ریزش مو
- دورههای قاعدگی نامنظم
- استفراغ، اسهال، تغییر اشتها، تغییر وزن
برخی از عوارض جانبی ممکن است در افراد مسن بیشتر محتمل باشد.
عوارض لووتیروکسین که بیشتر شایع است، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم
- تنگی نفس
- سردرد، گرفتگی عضلات پا، درد یا ضعف عضلانی
- لرزش دست، احساس عصبی یا تحریکپذیری، مشکل در خواب
- افزایش اشتها
- احساس گرما و عرق کردن
- کاهش وزن
- تغییرات در دورههای قاعدگی شما
- اسهال
- بثورات پوستی، ریزش جزئی مو
توجه داشته باشید که این لیست کاملی از عوارض جانبی نیست، و ممکن است موارد دیگری نیز رخ دهد.
چگونه باید لووتیروکسین را مصرف کنم؟
اگر میخواهید کمترین عوارض لووتیروکسین را تجربه کنید، دارو را دقیقاً همانطور که پزشکتان برای شما تجویز کرده است مصرف کنید. تمام دستورالعملهای دکتر خود را دنبال کنید، و همه راهنماهای دارو یا برگههای دستورالعمل آن را بخوانید. پزشک با توجه به شرایط سلامتی شما، ممکن است بعضی وقتها دوز مصرفی را تغییر دهد.
لووتیروکسین در اکثر مواقع به صورت خوراکی مصرف میشود. با این حال، گاهی به صورت تزریق در ورید نیز انجام میشود. لووتیروکسین معمولاً تنها در صورتی تزریق میشود که نتوانید دارو را از طریق خوراکی مصرف کنید.
بهتر است لووتیروکسین خوراکی را با معده خالی، و ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از صبحانه مصرف کنید، زیرا در این حالت بهترین اثر را دارد. قرص یا کپسول را به طور کامل، و با یک لیوان کامل آب قورت دهید.
داروی مایع را با دقت اندازهگیری کنید. میتوانید از ابزار اندازه گیری دوز دارو(نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.
ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بدن شما به لووتیروکسین پاسخ دهد. ممکن است لازم باشد تا آخر عمر از این دارو استفاده کنید.
ممکن است نیاز به آزمایشات پزشکی مکرر داشته باشید. در آینده به هر پزشک، دندانپزشک یا جراحی که شما را درمان میکند، بگویید که از این دارو استفاده میکنید.
در دمای اتاقی به دور از گرما و رطوبت، نگهداری شود.
این دارو را با فرد دیگری به اشتراک نگذارید، حتی اگر علائم مشابه شما را داشته باشد.
نکاتی در مورد عوارض لووتیروکسین
عوارض لووتیروکسین ممکن است در اشکال گوناگون بروز دهد. با این حال، در تصمیمگیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که شما و پزشکتان خواهید گرفت. برای این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
آلرژیها
اگر تا به حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشتهاید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر انواع دیگری از آلرژی دارید، مانند غذاها، رنگها، مواد نگهدارنده یا حیوانات، به پزشک خود اطلاع دهید. برای محصولات بدون نسخه، برچسب یا ترکیبات بسته را به دقت بخوانید، تا دچار عوارض لووتیروکسین نشوید.
اطفال
مطالعاتی که تا به امروز انجام شده است، عوارض لووتیروکسین را بطور جدی برای کودکان نشان نداده است. کودکان زیر 6 سال نباید این دارو را مصرف کنند.
سالمندان
مطالعاتی که تا به امروز انجام شده است، مفید بودن لووتیروکسین را در سالمندان تائید میکند. با این حال، بیماران مسن، بیشتر احتمال دارد که مشکلات قلبی یا عروق خونی مرتبط با سن و سال داشته باشند. همین امر باعث بروز بیشر عوارض لووتیروکسین در این افراد میشود. سالمندان باید احتیاط بیشتری برای مصرف لووتیروکسین داشته باشند.
شیر دادن
مطالعات بر روی زنان نشان میدهد که عوارض لووتیروکسین در دوران شیردهی، کمترین خطر را برای نوزاد به همراه دارد.
به عوارض لووتیروکسین توجه داشته باشید!
با اینکه عوارض لووتیروکسین ممکن است زیاد باشد، لووتیروکسین یک درمان مهم برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید است. بهترین راه برای کم کردن عوارض لووتیروکسین، مشورت با پزشک، و مصرف آن بر اساس دستورالعمل تجویز شده برای شما میباشد.
در صورت تمایل به دریافت مشاوره پزشکی آنلاین در سریع ترین زمان، میتوانید به صفحه اصلی کلینیک آنلاین مدیست مراجعه کنید.