راه های درمان سردرد میگرنی | میگرن عصبی به چه شکل رخ می دهد؟
- 25 تیر 1401
- صفر نظر
- مغز و اعصاب
میگرن بیماریای عصب شناختی است که شامل طیف متنوعی از علائم است. مشخصترین علامت آن گزگز کردن و سردرد ضرباندار در یک طرف سر است. میگرن فقط یک سردرد بد نیست؛ این بیماری عصب شناختی میتواند سردردهایی ایجاد کند که حتی برای چند روز مانع از فعالیتهای روزانهتان شده و شما را در تخت نگه دارد. علاوه بر این فعالیت فیزیکی، صدا، بو و فاکتورهای دیگر میتوانند علائمی همچون درد، خستگی، حالت تهوع، اختلال بینایی، بیحسی، احساس سوزش، کج خلقی، مشکلات تکلم، از دست دادن موقتی بینایی و... را ایجاد کنند. سردردهای میگرنی ممکن است ۴ ساعت تا چندین روز طول بکشند.
حدود ۱۲ درصد از جمعیت ایالات متحده با این بیماری درگیرند و تحقیقات نشان داده میگرن در رده ششم بیماریهای ناتوان کننده قرار دارد. در این مقاله از مدیست با بررسی درمان سردرد میگرنی و درمان میگرن عصبی، علائم و دلایل ایجاد این بیماری با ما همراه باشید.
آئورا: هاله یا نشانه بیماری
شناخت هاله در درمان سردرد میگرنی اهمیت دارد. هاله به گروهی از نشانههای اختلال در زمینه های حسی، حرکتی و تکلم گفته میشود که معمولاً به صورت نشانههای هشدار شروع سردردهای میگرنی عمل میکنند. این نشانهها معمولاً به اشتباه نشانههای سکته یا تشنج در نظر گرفته میشوند و معمولاً قبل از سردردهای میگرنی ظهور میکنند اما گاهی نیز میتوانند قبل یا به هنگام سردردها ظاهر شوند. هاله بین ۱۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد. حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از افرادی که میگرن دارند هاله را نیز تجربه میکنند. نشانههای هاله برگشت پذیر هستند و این بدان معناست که میتوان آنها را متوقف یا درمان کرد.
هاله میتواند علائمی همچون دیدن جرقه ها یا نقطههای نورانی، نقطه کور در میدان بینایی، احساس بیحسی یا سوزش روی پوست، تغییرات در نحوه صحبت کردن، زنگ زدن گوش، از دست دادن موقت بینایی، دیدن خط های مواج و تغییر در حس چشایی یا بویایی را ایجاد کند.
چه سردردهایی سردردهای میگرنی محسوب می شوند و چه علائمی دارند؟
بیش از ۱۵۰ نوع سردرد وجود دارد که به دو دسته سردردهای اصلی و فرعی تقسیم میشوند. میگرن نوعی سردرد اصلی است به این معنی که توسط شرایط پزشکی متفاوتی ایجاد نمیشود. سردرد های اصلی جزو موارد تشخیصهای کلینیکی هستند و این امر بدان معناست که هیچ آزمایش خون یا روش تصویربرداریای برای تشخیص این بیماری به کار نمیرود. سردرد های فرعی نشانهای از وجود مشکل دیگری در بدن هستند.
برای درمان سردرد میگرنی و درمان میگرن عصبی باید مهمترین نشانه میگرن یعنی سردرد را بشناسید که میتواند به صورت گزگز کردن و ضرباندار توصیف شود و از دردی خفیف به درد متوسط تا شدید ضربان دار تبدیل گردد. ممکن است درد از یک سمت سر به سمت دیگر آن جابجا شود، ممکن است قسمت جلویی یا پشت سر شما را درگیر کند یا در کل سر پخش شود. بعضی افرا درد را در اطراف چشم یا شقیقه و بعضا در صورت، سینوسها، فک یا گردن احساس میکنند.
از دیگر علائم میگرن میتوان به حساسیت به نور، صدا و بو، حالت تهوع و استفراغ، مشکلات معده و درد شکمی، بی اشتهایی، احساس گرما یا سرمای زیاد (عرق کردن یا لرز)، رنگ پریدگی، احساس خستگی، گیجی و تاری دید، پوست سر حساس و همچنین به دو علامت نادر اسهال و تب اشاره کرد.
مراحل میگرن و نشانه های هر مرحله
چهار مرحله میگرن به ترتیب زمانی شامل پرودروم یا علامت اولیه بیماری، هاله، سردرد و فاز نهایی یا پس از حمله (پست دروم) میشوند. در حدود ۳۰ درصد از افراد قبل از شروع سردرد خود نشانههایی را تجربه میکنند.
پرودروم یا علامت اولیه بیماری
برای شناخت و سپس درمان سردرد میگرنی و درمان میگرن عصبی باید میگرن را به دقت بررسی کنید. اولین مرحله بیماری از چند ساعت تا چند روز طول میکشد. ممکن است بعضی اوقات این مرحله را تجربه کنید چرا که ممکن است هر بار اتفاق نیفتد. بعضی این مرحله را مرحله «پیش از سردرد» یا «اخطارگر» مینامند.
علائم این مرحله شامل مشکلات در تمرکز، کج خلقی یا افسردگی، مشکلات در تکلم و خواندن، مشکلات خواب، خمیازه، حالت تهوع، احساس خستگی، حساسیت به نور و صدا، هوسهای غذایی، تکرر ادرار و سفتی ماهیچه میشوند.
هاله
مرحله هاله ممکن است تا از ۵ تا حدود ۶۰ دقیقه به طول بیانجامد. بیشتر افراد این مرحله را تجربه نمیکنند و بعضی نیز هم هاله و هم سردرد را همزمان تجربه میکنند.
از علائم این مرحله میتوان به بیحسی یا سوزش، اختلالات دید (مثل اینکه دنیا را از درون یک شهر فرنگ ببینید یا نقطههای تار یا جرقههای نورانی یا خطوط در میدان دیدتان ظاهر شوند)، کاهش وزن موقت، ضعف در یک سمت بدن و تغییرات در نحوه تکلم اشاره کرد.
سردرد
سردرد از ۴ تا ۷۲ ساعت طول میکشد. ممکن است کلمه «درد» کلمه دقیقی نباشد چرا که این احساس گاهی خفیف بوده و معمولا با کلماتی مثل «سوراخ کردن» و «گزگز کزدن» توصیف میگردد یا ممکن است بیمار احساس کند یخ شکنی را در سرش به کار میبرند. معمولا این احساس از یک طرف سر شروع شده و در قسمت های دیگر سر پخش میشود.
علائم این مرحله گردن درد، افسردگی، عصبی بودن یا گیجی، حساسیت به نور، صدا و بو، گرفتگی بینی، بیخوابی، حالت تهوع و استفراغ را شامل میشوند.
فاز نهایی یا پس از حمله (پست دروم)
مرحله بعدی در فرآیند درمان سردرد میگرنی شناخت مرحله پس از حمله است که حدود یک تا دو روز طول میکشد و معمولا به «خماری» میگرنی شناخته میشود. ۸۰ درصد از افرادی که به میگرن دچار هستند این مرحله را تجربه میکنند.
عدم تمرکز، افسردگی، احساس خستگی، مشکلات ادراکی و احساس سرخوشی از علائم این مرحله هستند. مراحل میگرن ممکن است از ۸ تا ۷۲ ساعت به طول بیانجامد.
انواع میگرن
چندین نوع میگرن وجود دارد و در بعضی موارد ممکن است یک نوع میگرن اسامی متفاوتی داشته باشد مانند:
میگرن با هاله (میگرن پیچیده)
حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به میگرن، هاله را نیز تجربه میکنند.
میگرن بدون هاله (میگرن شایع)
این نوع از سردرد های میگرنی بدون هاله یا نشانههای هشدار شروع میشوند. همان نشانه ها را دارند اما مرحله هاله اتفاق نمیافتد.
میگرن بدون سردرد
«میگرن خاموش» یا «میگرن آسفالژیک» هاله را شامل شده اما سردردی را که معمولا بعد از آن اتفاق میافتد شامل نمیشود.
میگرن همی پلژیک یا (میگرن نیمه فلجی)
در این نوع میگرن، بیمار دچار فلج موقتی یا تغییرات حسی یا عصب شناختی در یک سمت بدن خود میشود. در این نوع میگرن شروع سردرد ممکن است همراه با بیحسی موقت، ضعف شدید در یک سمت از بدن، احساس سوزش، گیجی یا اختلالات بینایی باشد. این نوع میگرن ممکن است گاهی همراه با سردرد و گاهی بدون آن باشد.
میگرن چشمی یا Retinal migraine (ocular migraine)
شناخت انواع میگرن مرحله مهمی در در درمان سردرد میگرنی است. در این میگرن چشمی بیمار ممکن است به صورت موقت قسمتی یا کل بینایی یک چشم خود را از دست داده و دردی را پشت چشم خود احساس کند که در قسمتهای دیگر سر پخش میشود. این نوع از، از دست دادن بینایی ممکن است یک دقیقه یا حتی چندین ماه طول بکشد. میگرن چشمی را حتماً به پزشک خود اطلاع دهید چرا که ممکن است نشانهای از مشکل جدیتری باشد.
میگرن مزمن
میگرن مزمن میگرنی است که حداقل ۱۵ روز در ماه طول میکشد. علائم این میگرن و شدت درد ممکن است مکررا تغییر کند. افرادی که به میگرن مزمن دچار میشوند احتمالاً به مدت بیش از ۱۰ تا ۱۵ روز در ماه از قرصهای سردرد استفاده میکنند و این امر متاسفانه باعث میشود بیمار حتی بیشتر دچار سردرد شود.
میگرن با هاله ساقه مغز
در این نوع میگرن بیمار سرگیجه دَوَرانی، ناتوانی در صحبت کردن یا تلفظ صحیح کلمات، دوبینی یا عدم تعادل را قبل از سردرد تجربه کند. بیمار ممکن است در قسمت پشتی سر خود احساس درد کند. این علائم معمولا ناگهانی ایجاد شده و میتوانند با عدم توانایی درست صحبت کردن، زنگ زدن گوش و استفراغ همراه باشند.
میگرن طولانی یا پیوسته
این نوع میگرن، میگرنی نادر است که میتواند تا بیش از ۷۲ ساعت ادامه یابد و ممکن است سردرد و حالت تهوع شدیدی را نیز به همراه داشته باشد. داروهایی خاص یا عدم استفاده از دارو ممکن است چنین سردردی را برایتان ایجاد کند.
درمان سردرد میگرنی
سردرهای میگرنی مزمن بوده و قابل درمان نیستند اما میتوان آنها را کنترل کرده و بهبود داد. دو نوع روش اصلی درمان میگرن با استفاده از دارو وجود دارند: افگانشی و پیشگیرانه.
افگانشی
این نوع داروها وقتی که در زمان ظهور اولین نشانههای میگرن استفاده شوند بیشترین تاثیر را دارند. باید آنها را زمانی که درد خفیف است مصرف کرد. این داروها از طریق متوقف کردن فرآیند سردرد علائم میگرن شامل درد، حالت تهوع، حساسیت به نور و ... را کاهش داده یا متوقف میکنند. بعضی از این نوع داروها از طریق انقباض رگهای خونی عمل کرده، آنها را به حالت طبیعی بازگردانده و درد ضرباندار را کاهش میدهند.
پیشگیرانه
اگر بیمار سردردهای شدید دارد که بیشتر از ۴ بار در ماه اتفاق میافتند و در فعالیت های روزانه او اختلال ایجاد میکنند، داروهای پیشگیرانه را برای او تجویز میکنند. این داروها دفعاتی که سردرد اتفاق میافتد و شدت آنها را کنترل میکنند. به طور کلی این داروها به صورت مرتب و روزانه استفاده میشوند تا از وقوع میگرن جلوگیری کنند.
از چه داروهایی برای کاهش درد میگرن استفاده می شود؟
داروهای بدون نسخه برای بعضی از افراد با میگرنهای خفیف تا متوسط مؤثرند. اصلیترین مواد سازنده در داروهای مسکن ایبوپروفن، آسپیرین، استامینوفن، ناپروکسن و کافئین هستند. سه داروی تایید شده توسط سازمان FDA ایالات متحده Excedrin® Migraine، Advil® Migraine و Motrin® Migraine Pain را شامل میشوند. در مصرف داروهای مسکن بدون نسخه با احتیاط عمل کنید چرا که گاهی استفاده بیش از حد از داروهای درمان سردرد میگرنی باعث ایجاد سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو یا حتی اعتیاد به آنها میشود. اگر از مسکنهای بدون نسخه بیش از دو تا سه بار در هفته استفاده میکنید با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت امکان داروهای با نسخه و مؤثرتری تجویز کنند.
داروهای با نسخه برای سردردهای میگرنی شامل داروهای افگانشی Sumatriptan، Zolmitriptan و Naratriptan، داروهای ضد تهوع مثل متوکلوپرامید، chlorpromazine و prochlorperazine که همراه با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، داروی مسدود کننده کانال کلسیم Verapamil، پادتنهای مونوکلونال (CGRP) شامل Erenumab،Fremanezum، Galcanezumab، و Eptinezumab مسدود کنندههای بتا شامل Atenolol، Propranolol و Nadolol داروهای ضد افسردگی Amitriptyline، Nortriptyline، Doxepin ،Venlafaxine، و Duloxetine، داروهای ضد تشنج شامل Valproic acid و Topiramate و دیگر داروها شامل استروئیدها، فنوتیازینها و کورتیکواستروئیدها میشوند.
همچنین پزشک میتواند ویتامین، مواد معدنی یا داروهای گیاهی شامل Riboflavin (vitamin B2)، منیزیم، بابونه گاوی، سایبان، و Co-enzyme Q10 را تجویز نماید.
الکالوئیدهای ارگوت مثل Migranal و Ergomar در میان تجویزهای معمول نیستند اما برای بیمارانی که تریپتانها و مسکنها روی آنها موثر نیست تجویز میگردند.
داورهای مسکن میگرن تنوع فرمولی زیادی داشته و به صورت قرص، تزریقی، اسپری بینی و شیاف استفاده میشوند. برای مشخص کردن نوع دارو یا ترکیبی از داروها برای رفع سردردهای میگرنی خود با پزشکتان مشورت کنید یا از مشاوره پزشکی آنلاین مدیست کمک بگیرید. داوهای ضد تهوع نیز در صورت نیاز تجویز میشوند.
روش های خانگی درمان میگرن
استراحت در اتاقی ساکت، تاریک و خنک، استفاده از کمپرس یا حوله سرد روی پیشانی یا پشت گردن (بعضی از افراد استفاده از گرما را ترجیح میدهند)، ماساژ پوست سر، یوگا، اعمال فشار دوورانی روی شقیقهها، آرام نگاه داشتن بیمار (مدیتیشن) و بازخورد زیستی از جمله روشهای خانگی درمان سردرد میگرنی هستند.
بازخورد زیستی چیست؟
بازخورد زیستی به استفاده از تجهیزات خاص متصل به سر گفته میشود. این ابزار تنش فیزیکی موجود در بدن را اندازه گیری کرده و وقتی نیاز به کنترل استرس باشد به بیمار هشدار خواهد داد که این کار فرآیند فیزیکی استرس را تغییر خواهد داد. نیازی به استفاده همیشگی بیمار از این وسیله نیست چرا که خود بیمار تشخیص این تنش در بدن خود را یاد خواهد گرفت. این دستگاه برای کودکان و بزرگسالان قابل استفاده است.
درمان میگرن در دوران باردای
در طول بارداری باید از استفاده از داروها خودداری کنید چرا که استفاده از آنها ممکن است روی جنین تاثیر منفی بگذارد. حتی برای استفاده از داروهای مسکن خفیف با پزشک خود مشورت کنید یا از مدیست کمک بگیرید.
جمع بندی
در این مطلب با میگرن، انواع، علائم و روشهای درمان آن آشنا شدیم. آیا تا به حال از مشاوره آنلاین پزشکی مدیست استفاده کردهاید؟ میتوانید با استفاده از این پلتفرم آنلاین با پزشکان متخصص در زمینههای مختلف پزشکی به صورت چت و تلفنی در رابطه با میگرن یا بیماریهای دیگر مشاوره تخصصی داشته باشید. شما چه چیزی از میگرن میدانید؟ آیا میگرن را تجربه کردهاید؟ چه روشهایی را برای درمان سردرد میگرنی یا درمان میگرن عصبی پیشنهاد میکنید؟ نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.