موثرترین روشها در درمان روماتیسم مفصلی چه می باشد؟
- 30 شهریور 1401
- صفر نظر
- روماتولوژی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید باعث درد و تورم در ناحیه مفصل میشود. خستگی مزمن، ضعف، کاهش قدرت عضلات و کاهش دامنه حرکتی آنها از علائم اصلی این بیماری است. هیچ درمان قطعی برای این عارضه مفصلی وجود ندارد و معمولا بیمار تا پایان عمر با مشکلات ناشی از روماتوئید درگیر خواهد بود. در درمان روماتیسم مفصلی بیشتر بر تسکین درد و پیشگیری از تشدید آسیبهای مفصلی متمرکز هستیم. فراموش نکنید این بیماری چندسیستمی بوده و میتواند اندامهای مختلف مانند ریه، قلب، چشم و مغز استخوان را درگیر کند. در ادامه همراه مشاوره آنلاین پزشکی مدیست باشید.
آرتریت روماتوئید چیست؟
روماتیسم مفصلی یک بیماری خود ایمنی بوده که در آن سیستم ایمنی به بافتها و اندامهای خود حمله میکند. درد، تورم و التهاب ایجاد شده در مفاصل نیز به دلیل فعالیت سیستم ایمنی است. این بیماران با مشکل مفاصل داغ، دردناک و متورم درگیر هستند که دامنه حرکتی آنها را محدود میکند. در افراد مبتلا به این بیماری شدت خشکی مفاصل در اول صبح بیشتر است. این بیماری جدی و مزمن بوده و بیتوجهی به درمان آن سبب میشود در دراز مدت التهابها آسیب جدی به مفاصل وارد شود. نتیجه طبیعی التهابهای مفصلی طولانیمدت تخریب مفاصل است.
دلیل اصلی ابتلا به این بیماری هنوز مشخص نیست. اما متخصصان ترکیبی از عوامل ارثی، ژنتیکی، هورمونی و محیطی را در ابتلا به این عارضه دخیل میدانند. برای درمان روماتیسم مفصلی باید بدانید درصد شیوع آرتریت روماتوئید نسبتا بالا بوده و تقریبا از هر ۱۰۰ نفر یک فرد به این بیماری مبتلا میشود. میزان ابتلای بانوان به این بیماری سه برابر بیشتر از مردان است. علائم روماتیسم مفصلی در محدوده سنی ۳۰ تا ۶۰ سال ظاهر میشود. فراموش نکنید احتمال ابتلا به این عارضه مفصلی در دوره میانسالی بسیار زیاد است.
علائم روماتیسم مفصلی
• سفتی و خشکی صبحگاهی و نسبتا طولانی مفاصل (معمولا این حالت بیش از ۳۰ دقیقه طول میکشد)
• التهاب، درد و تورم در ناحیه مفاصل
• ضعف
• خستگی مزمن
• کاهش توان حرکتی
• احساس سوزش غیرعادی یا تیر کشیدن در ناحیه مفاصل
• علائمی مانند تعریق و تب (شبیه آنفولانزا)
• کاهش اشتها
• درد در ناحیه سر و گردن
این بیماری دارای الگوی متقارن است یعنی بهصورت قرینه دو طرف بدن را درگیر میکند. به عبارت ساده، بروز علائم در مچ راست سبب بروز علائم در مچ دست چپ نیز خواهد شد. علائم و شدت آن در بیماران مختلف متفاوت است.
علت بروز روماتیسم مفصلی
آگاهی از علت اصلی بروز هر بیماری در درمان بهتر آن نقش بسزایی دارد. اگر با درد در ناحیه مفصل مواجه هستید میتوانید با استفاده از خدمات مشاوره مدیست احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید را بررسی کنید. بررسیها نشان میدهد این بیماری در اثر حمله سیستم ایمنی به غشای سینوویال (غشای پیرامون مفصل) ایجاد میشود. درمان روماتیسم مفصلی مانند سایر بیماریهای خود ایمنی دشوار است. زیرا در اغلب بیماریهای خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن بهجای حمله به عوامل خارجی، سلولها و بافتهای بدن را هدف اصلی حمله قرار میدهد. ایجاد درد، تورم و التهاب در مفاصل ناشی از حملات سیستم ایمنی است.
زمانی که بدن در پاسخ به التهاب مفصلی مقدار زیادی مایع سینوویال ترشح کند شاهد افزایش تورم در این ناحیه خواهیم بود. تشدید التهابها سبب افزایش ضخامت غشای سینوویال شده که پیامد اصلی آن تخریب غضروف و استخوان درون مفصل است. رباطها و تاندونهای نگهدارنده مفاصل در اثر ابتلا به این بیماری ضعیف و کشیده شده و بهمرور زمان شکل طبیعی مفصل تغییر میکند.
آشنایی انواع روماتیسم مفصلی برای تسهیل درمان
آشنایی با انواع روماتیسم مفصلی و علائم آن میتواند تشخیص را سادهتر کند. با توجه به اینکه بافت هدف در بیماری روماتیسم مفصلی متغیر است، التهاب مفاصل میتواند سبب بروز چندین بیماری میشود. این موارد عبارتند از:
• آرتریت: شایعترین انواع روماتیسم مفصلی بوده و با التهابهای مزمن همراه است. تورم و درد مفاصل در این بیماران بسیار زیاد است. ششها، چشمها، پوست و رگهای خونی تحت تاثیر این بیماری قرار میگیرند. سفت شدن مفصل زنگ هشداری برای ابتلا به این بیماری است. در صورت عدم درمان روماتیسم مفصلی احتمال تغییر شکل و تخریب مفصلها در آرتریت وجود دارد.
• التهاب رگ: یکی از نادرترین مشکلات ناشی از روماتیسم مفصلی است. بسیار خطرناک بوده و در حالت شدید میتواند سبب مرگ فرد شود. در اثر التهاب رگ حجم خون درون بافتها کاهش مییابد. لکههای قرمز و برآمدگیهای پراکنده روی پوست، زخمهای پوستی، سرفه، تب، ضعف و سستی از علائم اصلی این بیماری هستند.
• نقرس: این بیماری در اثر تجمع بسیار زیاد کریستالهای اسید اوریک در بافتهای بدن به وجود میآید. قرمزی، التهاب، تورم و درد مفاصل علائم اصلی ابتلا به نقرس است. این عارضه میتواند تاثیر منفی بر عملکرد کلیهها بگذارد.
روشهای مختلف درمان روماتیسم مفصلی
انجام فعالیتهای خودمراقبتی مانند شنا، پیادهروی و ایروبیک در تسکین دردها و تقویت عضلات ناشی از انواع روماتیسم مفصلی اهمیت زیادی دارد. گرم نگه داشتن زانو در کاهش درد و التهاب موثر است. سؤالی که اغلب افراد در بخش مشاوره مدیست میپرسند این است که درمان قطعی برای این بیماری وجود دارد؟ درمانهای مختلفی برای آرتریت روماتوئید اعمال میشود اما اغلب آنها در تسکین دردها و پیشگیری از تشدید و آسیب جدی به مفاصل مؤثر هستند.
درمان دارویی
استفاده از برخی داروها برای درمان روماتیسم مفصلی ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. پس حتما دارو را زیر نظر پزشک مصرف کرده و در صورت بروز هر نوع عارضه جدی با او تماس بگیرید.
• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی برای درمان روماتیسم مفصلی
داروهایی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن در این دسته قرار میگیرند. مصرف این داروها به کاهش یا التیام درد و رفع التهاب کمک میکند. افزایش دوز این داروها باید زیرنظر متخصص انجام شود.
• درمان با داروهای استروئیدی
داروهایی مانند متیل پردنیزون و پردنیزون از طریق کاهش عملکرد سیستم ایمنی به کاهش التهابها و کنترل دردهای این بیماری کمک میکند. مصرف این داروها روند آسیب به مفاصل را کند میکند.
• داروهای ضدروماتیسم
این داروها مانع آسیبدیدگی مفاصل زانو و بافتهای اطراف آن میشود. داروهای متوترکسات، هیدروکسی کلروکولین و لفلوتامید در دسته این داروها قرار میگیرند.
• داروهای بیولوژیکی برای درمان روماتیسم مفصلی
پروتئینی به نام سایتوکین مسئول بروز التهاب در بدن است. مصرف داروهای بیولوژیکی مانع از فعالیت این پروتئینها میشود. داروهای ادالیمومب، اتانرسپت و اینفلیکسیکاب اصلیترین داروهای بیولوژیکی برای درمان آرتریت روماتوئید هستند.
• تزریق در مفصل برای درمان روماتیسم مفصلی
تزریق استروئید در مفاصل روش دیگری برای کاهش دردها و درمان روماتیسم مفصلی است. علیرغم تاثیر درمانی بسیار موثر این روش، تزریق بیشازحد استروئید سبب خرابی مفصل خواهد شد. میتوان برای کاهش تورم و التهاب تاندونها داروهای استروئیدی را در غشای تاندون تزریق کرد.
• سینوکتومی روشی برای درمان آرتریت روماتوئید
خشکی مفاصل، التهاب، تورم و درد در این نواحی اصلیترین مشکل بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید است. افزایش مایع مفصلی یکی از پیامدهای جدی و خطرناک این بیماری است. در سینووکتومی با حذف غشای اطراف مفصل میتوان تورم، درد و التهاب این ناحیه را کاهش داد. این دوره درمانی نسبتا طولانی بوده و از طریق تزریق مستقیم سم به درون فضای سلولی انجام میشود.
• تعویض مفصل
در مواردی که شدت آسیبهای وارد شده به مفصل بسیار زیاد باشد استفاده از روشهای فوق در التیام درد و التهاب مفصل موثر نیست. در چنین مواردی پوشش داخل مفصل کاملا از بین رفته و بیماری دردی بیوقفه و شدید تجربه میکند. در برخی موارد نیز ممکن است بیمار با تغییر شکلی دائمی مفصل درگیر باشد. تنها راه درمان این موارد تعویض مفصل است.
• فیزیوتراپی برای درمان روماتیسم مفصلی
فیزیوتراپی یکی از روشهایی است که در درمان خشکی و التهاب مفاصل موثر است. فیزیوتراپی بیماران مبتلا به آرتریت مفصلی شامل مراحل مختلفی از جمله الکتروتراپی، اولتراسوند، ماساژ، حرکات کششی و تمرینات تقویتی مفاصل است. هدف اصلی فیزیوتراپی در درمان روماتیسم مفصلی کاهش التهاب، افزایش انعطافپذیری مفاصل و کمک به افزایش قدرت و دامنه حرکتی عضلات است. شرکت در جلسات فیزیوتراپی میتواند از عود مجدد دردها جلوگیری کند.
سخن پایانی
تقریبا با ورود به دهه چهارم زندگی (سنین بالای ۳۰) احتمال ابتلا به مشکلات مفصلی افزایش مییابد. فعالیت زیاد و سبک ناسالم زندگی در تشدید بیماریهای مفصلی دخالت مستقیم دارد. روماتیسم مفصلی یا آتریت روماتوئید یکی از بیماریهای مفصلی بسیار شایع است که احتمال ابتلا به این عارضه در سنین میانسالی افزایش مییابد. درد، التهاب، تورم و خشکی مفاصل ناشی از این بیماری دامنه حرکتی فرد را محدود میکند. در برخی موارد شدت دردها بسیار زیاد و غیرقابلتحمل میشود. درمان دارویی، جراحی و فیزیوتراپی اصلیترین روشهای درمان روماتیسم مفصلی هستند. پزشک با توجه به نیاز بیمار روش مناسب را انتخاب میکند.