کیست تخمدان چیست و روش های درمان آن

کیست‌ تخمدان توده‌هایی هستند که در داخل یا روی تخمدان‌ها ایجاد می‌شوند. انواع مختلفی از کیست‌ها وجود دارد. کیست‌ها عملکردی شایع هستند و به بیماری مربوط نمی‌شوند و در نتیجه تخمک‌گذاری شکل می‌گیرند. کیست‌های مرتبط با بیماری می‌توانند شامل کیست‌هایی باشند که ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک و سرطان تخمدان هستند.

 

کیست تخمدان چیست؟

کیست تخمدان کیسه‌ای پر از مایع یا مواد نیمه جامد است که روی یا درون یکی از تخمدان‌ها تشکیل می‌شود. تخمدان‌ها اندام‌های کوچکی در لگن هستند که هورمون‌های زنانه را می‌سازند و سلول‌های تخمک را نگه می‌دارند.

کیست‌ها انواع مختلفی دارند که بسیاری از آن‌ها طبیعی و بی‌ضرر (خوش خیم) هستند. کیست‌های عملکردی که به بیماری مرتبط نیستند، در نتیجه تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان) ایجاد می‌شوند. کیست‌های عملکردی به طور کلی با گذشت زمان، معمولاً در عرض ۶۰ روز، بدون درمان خاصی کوچک می‌شوند.

کیست‌های عملکردی تخمدان که نسبتاً شایع هستند، نباید با سایر انواع کیست‌هایی که مرتبط با بیماری هستند اشتباه گرفته شوند. شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک و سرطان تخمدان نیز شامل رشد روی تخمدان‌ها می‌شود. اگر هر یک از علائم ذکر شده در بخش علائم را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. او می‌تواند نوع کیست شما را تعیین کند.

 

چه چیزی باعث ایجاد کیست تخمدان می‌شود؟

علت دقیق کیست تخمدان مشخص نیست. با این حال بسیار ضروری است که با مشاهده علائم، هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به علائم و نشانه‌های آن اشاره می‌کنیم.

 

علائم کیست تخمدان چیست؟

برخی از کیست‌های کوچکتر هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند. در این موارد ممکن است حتی ندانید که کیست دارید. کیست‌های بزرگتر ممکن است علائم زیر را ایجاد کنند:

• درد لگن یا درد مبهم در کمر
• احساس پری (نفخ) در قسمت پایین شکم
• درد هنگام مقاربت
• دوره‌های ماهیانه دردناک

برخی از علائم طولانی مدت ممکن است با وضعیتی به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک همراه باشد. این وضعیتی است که باعث پریود‌های نامنظم و سایر مشکلات مرتبط با هورمون از جمله چاقی و ناباروری می‌شود. سایر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک عبارتند از هیرسوتیسم (افزایش رشد مو‌های بدن) و مشکل در کاهش وزن.

 

عوارض کیست تخمدان چیست؟

اگر کیست باز شود، می‌تواند باعث درد شدید و تورم در شکم شود. اغلب، کیست خود به خود جذب می‌شود.

 

اقدامات اولیه در زمان تشخیص کیست

در بیشتر موارد، سیاست "انتظار و مراقبت" توصیه می‌شود.

این بدان معناست که شما درمان فوری دریافت نخواهید کرد، اما ممکن است چند هفته یا چند ماه بعد برای بررسی اینکه آیا کیست از بین رفته است، سونوگرافی انجام دهید.

اگر در دوران یائسگی قرار داشتید، ممکن است به شما توصیه شود که هر ۴ ماه یک بار به مدت یک سال، سونوگرافی و آزمایش خون انجام دهید، زیرا خطر ابتلا به سرطان تخمدان کمی بیشتر خواهد بود.

اگر اسکن‌ها نشان دهند که کیست ناپدید شده است، آزمایشات و درمان بیشتر معمولاً ضروری نیست. اگر کیست هنوز وجود دارد، ممکن است جراحی توصیه شود.

 

کیست تخمدان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک زنان و زایمان شما ابتدا بارداری را برای شما ممنوع می‌کند. سپس ممکن است از آزمایشات زیر برای تشخیص کیست تخمدان استفاده کند:

معاینه لگن: در طول این معاینه، پزشک از ابزاری برای گشاد کردن واژن استفاده می‌کند که به پزشک اجازه می‌دهد واژن، دهانه رحم و رحم را معاینه کند. پزشک همچنین اندام‌های تناسلی را برای هرگونه توده یا تغییر احساس می‌کند.

آزمایش خون: این آزمایش‌ها برای اندازه‌گیری سطح برخی هورمون‌ها در خون استفاده می‌شود.

اولتراسوند: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام‌های داخلی بدن استفاده می‌کند. می‌توان از آن برای تشخیص کیست روی تخمدان استفاده کرد.

لاپاراسکوپی: این روشی است که در اتاق عمل انجام می‌شود و در آن پزشک دستگاه کوچکی را از طریق یک برش (برش) در شکم وارد می‌کند. او اندام‌های تناسلی و حفره لگن را با استفاده از دستگاه مشاهده می‌کند. اگر کیست در این زمان تشخیص داده شود، می‌توان آن را خارج کرد.

 

کیست تخمدان چگونه درمان می‌شود؟

کیست‌های عملکردی تخمدان به طور کلی بدون درمان از بین ‌می‌روند. ارائه دهنده دکتر زنان شما ممکن است دارو‌هایی حاوی هورمون‌ها (مانند قرص‌های ضد بارداری ) را برای توقف تخمک‌گذاری و جلوگیری از تشکیل کیست‌های آینده به شما بدهد. اگر تخمک‌گذاری نکنید، کیست‌های عملکردی ایجاد نمی‌کنید. در برخی موارد ممکن است جراحی برای برداشتن کیست ضروری باشد.

 

چه نوع جراحی برای درمان کیست تخمدان استفاده می‌شود؟

نوع جراحی مورد استفاده به اندازه کیست و ظاهر آن در سونوگرافی بستگی دارد. روش‌های مختلف مورد استفاده عبارتند از:

لاپاراسکوپی: این روشی است که در آن پزشک دستگاه کوچکی را از طریق یک برش کوچک در شکم وارد می‌کند. او اندام‌های تناسلی و حفره لگن را با استفاده از دستگاه مشاهده می‌کند. پزشک می‌تواند کیست را از طریق برش‌های کوچک خارج کند.

اکثر کیست‌ها را می‌توان با استفاده از لاپاراسکوپی برداشت. پس از برداشتن کیست، بریدگی‌ها با استفاده از بخیه‌های قابل حل، بسته می‌شوند.

بیشتر مواقع لاپاراسکوپی ترجیح داده می‌شود زیرا درد کمتری ایجاد می‌کند و زمان بهبودی سریع‌تری دارد. اکثر مردم می‌توانند در همان روز یا روز بعد به خانه بروند.

لاپاراتومی: در این روش از یک برش بزرگتر برای برداشتن کیست استفاده می‌شود. کیست از نظر سرطان مورد آزمایش قرار می‌گیرد. اگر سرطان باشد، پزشک ممکن است نیاز به برداشتن یک یا هر دو تخمدان، رحم، چینی از بافت چربی به نام امنتوم و برخی از غدد لنفاوی داشته باشد. غدد لنفاوی ساختار‌های کوچک و لوبیایی شکلی هستند که در سراسر بدن یافت می‌شوند و سلول‌های ضد عفونت را تولید و ذخیره می‌کنند، اما ممکن است حاوی سلول‌های سرطانی باشند.

 

بعد از جراحی کیست تخمدان چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

مدت زمان بهبودی پس از جراحی برای هر فردی متفاوت است. پس از برداشتن کیست تخمدان، در شکم خود احساس درد خواهید کرد، اگرچه این درد در عرض چند روز بهبود می‌یابد.

پس از لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی، ممکن است تا ۱۲ هفته طول بکشد تا بتوانید فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید.

اگر کیست برای آزمایش فرستاده شود، نتایج باید طی چند هفته برگردد و مشاور با شما درمورد اینکه آیا به درمان بیشتری نیاز دارید یا خیر، صحبت خواهد کرد.

در صورت مشاهده علائم زیر در دوران نقاهت با پزشک خود تماس بگیرید:

• خونریزی شدید
• درد شدید یا تورم در شکم شما
• درجه حرارت بالا (تب)
• ترشحات تیره یا بدبوی واژن
• این علائم ممکن است نشان دهنده عفونت باشد.

 

تاثیر جراحی کیست تخمدان بر روی باروری

اگر یائسگی را سپری نکرده‌اید، جراح سعی می‌کند تا جایی که می‌تواند از سیستم تناسلی شما محافظت کند. اغلب ممکن است فقط کیست را برداشته و هر دو تخمدان را دست نخورده ر‌ها کنید، که به این معنی است که باروری شما باید تحت تأثیر قرار نگیرد.

اگر ۱ تخمدان شما نیاز به برداشتن داشته باشد، تخمدان باقیمانده همچنان هورمون‌ها و تخمک‌ها را طبق معمول آزاد می‌کند. باروری شما نباید تحت تأثیر قرار گیرد، اگرچه ممکن است باردار شدن برای شما کمی سخت‌تر باشد.

 

درمان سرطان کیست تخمدان

اگر نتایج آزمایش شما نشان دهد که کیست شما سرطانی است، ممکن است هر دو تخمدان، رحم (رحم) و برخی از بافت‌های اطراف شما برداشته شوند.

حتی اگر در دوران یائسگی قرار نگرفته باشید. این باعث یائسگی زودرس می‌شود و به این معنی است که دیگر هیچ تخمکی تولید نمی‌کنید.

با این حال، هنوز ممکن است با کاشت تخمک اهدایی در رحم شما، بچه دار شوید.

اگر در دوران یائسگی قرار داشتید، هر دو تخمدان ممکن است برداشته شوند زیرا دیگر تخمک تولید نمی‌کنند.

اطمینان حاصل کنید که نگرانی‌های مربوط به باروری خود را، قبل از عمل با جراح خود در میان بگذارید.

 

درمان شرایطی که باعث ایجاد کیست تخمدان می‌شود

اگر به بیماری‌هایی مانند آندومتریوز یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) مبتلا هستید که می‌تواند باعث ایجاد کیست تخمدان شود، درمان شما ممکن است متفاوت باشد.

به عنوان مثال، اندومتریوز ممکن است با دارو‌های مسکن، دارو‌های هورمونی و یا جراحی برای برداشتن یا تخریب نواحی بافت اندومتریوز درمان شود.

می‌توانید در این مورد با متخصص غدد کلینیک آنلاین مدیست نیز مشورت کنید.

 

آیا می‌توان از کیست تخمدان پیشگیری کرد؟

مصرف دارو‌های حاوی هورمون (مانند قرص‌های ضد بارداری) تخمک‌گذاری را متوقف می‌کند. با این حال، بسیاری از زنانی که از دارو‌های ضد بارداری خوراکی با دوز پایین استفاده می‌کنند، ممکن است هنوز تخمک‌گذاری کنند. اگرچه هیچ مطالعه‌ای انجام نشده است که نشان دهد قرص‌های ضد بارداری خوراکی تشکیل کیست‌های تخمدان را کاهش می‌دهند، بسیاری از پزشکان هنوز این رژیم را تجویز می‌کنند.

 

چه زمانی باید با متخصص زنان  زایمان خود تماس بگیرم؟

در صورت بروز هر یک از موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

• قاعدگی شما دیر، نامنظم یا دردناک است.
• درد شکم شما از بین نمی‌رود.
• شکم شما بزرگ یا متورم می‌شود.
• در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه مشکل دارید.
• هنگام مقاربت درد دارید.
• شما احساس پری (نفخ)، فشار یا ناراحتی در شکم خود دارید.
• بدون هیچ دلیل مشخصی وزن کم می‌کنید.
• به طور کلی احساس بیماری می‌کنید.

کلینیک آنلاین مدیست، با در اختیار داشتن مجربترین متخصصین زنان و زایمان، بهترین گزینه برای معاینات دوره‌ای و تشخیصی می‌باشد. با مراجعه به صفحه متخصص زنان و زایمان آنلاین، از خدمات این پزشکان از راه دور بهره ببرید.