روش های درمان چربی خون بالا
- 17 تیر 1401
- صفر نظر
- قلب و عروق
در این مطلب به بررسی روشهای درمان چربی خون بالا خواهیم پرداخت. هیپرلیپیدمی یا همان چربی خون، یک اصطلاح پزشکی برای سطوح بالای غیر طبیعی چربیها در خون است که شامل کلسترول و تری گلیسیرید میشود. اگر چه چربی خون میتواند ارثی باشد اما اغلب نتیجه عواملی مانند سبک زندگی از جمله رژیم غذایی نا متعادل و فعالیت بدنی بسیار کم است. چربی خون، اشکال بسیاری دارد و ممکن است در برخی افراد میزان کلسترول بالا باشد و در برخی دیگر تری گلیسیرید.
احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر (CAD) در افراد مبتلا به چربی خون درمان نشده، دو برابر بیشتر از افراد دارای سطح کلسترول در محدوده طبیعی است. این مورد میتواند منجر به گرفتگی عروق شده و باعث حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر مشکلات جدی شود. با این حال، چربی خون معمولاً کاملاً قابل کنترل است و با استفاده از راه درمانی میتوان به کاهش سریع چربی خون کمک کرد. در ادامه همراه مشاوره آنلاین پزشکی مدیست باشید تا بیشتر در مورد چربی خون بالا به شما توضیح دهیم .
کلسترول چیست؟
چربی خون معمولا به دلیل میزان کلسترول بالا ایجاد میشود. اما اصلا کلسترول چیست؟ کلسترول یک ماده چرب است که از طریق جریان خون شما روی پروتئینهایی به نام لیپوپروتئینها حرکت میکند. هنگامیکه کلسترول بیش از حد در خون شما وجود داشته باشد ممکن است روی دیواره رگهای خونی شما جمع شود و پلاک تشکیل دهد. با گذشت زمان، رسوبات پلاک بزرگتر میشوند و شروع به مسدود شدن شریانهای شما میکنند. این مورد ممکن است منجر به اتفاقات زیر شود:
- بیماری قلبی
- حمله قلبی
- سکته
- بیماری شریان محیطی
دو نوع کلسترول LDL و HDL وجود دارد. این دو نوع را به ترتیب کلسترول "بد" و "خوب" مینامند. برای درمان چربی خون بالا باید کلسترول خوب شما بیشتر باشد. در واقع کلسترول LDL ("بد") در دیواره رگهای شما جمع میشود و آنها را باریک میکند، بنابراین خون به سختی از رگها رد میشود. کلسترول HDL "خوب" کلسترول "بد" اضافی را پاک میکند وآن را از شریانها دور میکند و به کبد شما برمیگرداند.
چرا دچار چربی خون بالا می شویم؟
چربی خون بالا یک عدم تعادل کلسترول در خون شما است. زمانیکه کلسترول LDL بیش از حد باشد و کلسترول HDL کافی برای پاکسازی آن ایجاد نشود منجر به چربی خون بالا میشود.
دو نوع اصلی از چربی خون وجود دارد:
- خانوادگی
- اکتسابی
نوع خانوادگی از ژنهایی نشات میگیرد که از والدین خود به ارث بردهاید.
نوع اکتسابی نتیجه موارد زیر است:
- شرایط بهداشتی زمینهای
- داروهایی که مصرف میکنید
- انتخابهای شما در رژیم غذایی و سبک زندگی
علائم چربی خون بالا
چربی خون بالا معمولاً تا زمانی که افراد دچار عوارض اورژانسی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی نشوند علائمی را نشان نمیدهد. این موارد زمانی اتفاق میافتند که کلسترول بالا منجر به ایجاد پلاک در شریانهای شما شده و جریان خون را محدود یا مسدود کرده است. یک آزمایش خون ساده به شما و پزشکتان کمک میکند تا از میزان کلسترول خون خود مطلع شوید و جهت کاهش سریع چربی خون اقدام کنید.
- اگر در معرض خطر کم بیماری قلبی عروقی هستید باید هر ۵ سال یکبار آزمایش دهید.
- اگر عوامل خطر بیماری قلبی عروقی داشته باشید باید زودتر از ۵ سال آزمایش دهید.
شما میتوانید با مشاوره آنلاین پزشکی مدیست تماس بگیرید تا بتوانید این بیماری را زودتر تشخیص داده و جهت درمان آن اقدام کنید.
همچنین گاهی اوقات آزمایشات خون برای کودکان و نوجوانان و درمان چربی خون بالا در آنها نیز مناسب است. CDC اشاره میکند که از هر ۵ نوجوان، ۱ نفر کلسترول بالایی دارد. بنابراین با پزشک خود در مورد آزمایش کلسترول برای فرزندتان مشورت کنید. اگر خانواده شما سابقه حمله قلبی اولیه یا بیماری قلبی دارند یا فرزند شما اضافه وزن یا چاقی دارد باید احتمال ابتلا به چربی خون بالا را بدهید. همچنین اگر فرزند شما دیابت دارد باید حتما او را زیر نظر پزشک قرار دهید تا از ابتلا به چربی خون او آگاه شوید.
درمان چربی خون بالا
تغییر سبک زندگی، اولین راه درمان چربی خون است. اگر این راه، کافی نباشد پزشک شما ممکن است داروهایی را برای کمک به مدیریت کلسترول بالا تجویز کند.
تغییر سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی میتواند به راحتی در درمان این بیماری به شما کمک کند. حتی اگر چربی خون شما ارثی باشد هم تغییر سبک زندگی همچنان بخش مهمی از درمان محسوب میشود. این تغییرات به تنهایی ممکن است برای کاهش خطر عوارضی مانند بیماری قلبی و سکته کافی باشد. اگر در حال حاضر داروهایی برای کنترل چربی خون مصرف میکنید تغییرات سبک زندگی میتواند اثرات کاهش کلسترول آنها را بهبود بخشد.
یک رژیم غذایی سالم برای قلب داشته باشید
ایجاد تغییرات در رژیم غذایی میتواند سطح کلسترول LDL را کاهش دهد و سطح کلسترول HDL را افزایش دهد. در ادامه چند راه برای تغییر وجود دارد که میتوانید استفاده کنید.
- چربی های سالم تری را انتخاب کنید
از چربیهای اشباع شده که عمدتاً در گوشت قرمز، بیکن، سوسیس و محصولات لبنی پرچرب یافت میشوند اجتناب کنید تا به درمان چربی خون بالا در بدنتان کمک کنید. در صورت امکان از پروتئینهایی که در مرغ، بوقلمون و ماهی وجود دارند، استفاده کنید. از چربیهای تک غیر اشباع مانند: زیتون، آووکادو و روغن کانولا برای پخت و پز استفاده کنید.
- چربی های ترانس را حذف کنید
چربیهای ترانس در غذاهای سرخ شده و غذاهای فرآوری شده مانند کلوچهها، کراکرها و سایر تنقلات یافت میشوند. مواد تشکیل دهنده روی برچسب محصول را بررسی کنید. استفاده از هر محصولی که «روغن نیمه هیدروژنه» را در فهرست خود دارد،صرف نظر کنید. با این کار میتوانید به کاهش سریع چربی خون کمک کنید.
- امگا ۳ بیشتری بخورید
اسیدهای چرب امگا ۳ فواید زیادی برای قلب دارند. شما میتوانید آنها را در برخی از انواع ماهیها از جمله ماهی آزاد، ماهی خال مخالی و شاه ماهی پیدا کنید. امگا ۳ همچنین میتواند در برخی آجیلها و دانهها مانند گردو و بذر کتان یافت شوند.
- مصرف فیبر خود را افزایش دهید
همه فیبرها برای قلب مفید هستند اما فیبر محلول که در جو، سبوس، میوهها، لوبیا و سبزیجات یافت میشود میتواند سطح کلسترول LDL شما را کاهش دهد.
- میوه و سبزیجات بیشتری بخورید
آنها سرشار از فیبر و ویتامین هستند و چربی اشباع کمی دارند.
وزن مناسب خود را حفظ کنید
اگر وزن بالا دارید کاهش وزن ممکن است به کاهش سطح کلسترول شما کمک کند. کاهش وزن با فهمیدن اینکه چه مقدار کالری دریافت میکنید و چه مقدار کالری میسوزانید، شروع میشود. با این حال لازم نیست این فرآیند را به تنهایی شروع کنید. شما میتوانید با یک پزشک یا متخصص تغذیه کار کنید تا یک برنامه غذایی مناسب همراه با افزایش فعالیت بدنی برای شما ایجاد کند. در این صورت کالری بیشتری نسبت به آنچه میخورید، خواهید سوزاند.
اگر می توانید فعالیت کنید
فعالیت بدنی برای سلامت کلی، کاهش وزن و درمان چربی خون بالا مهم است. زمانی که فعالیت بدنی کافی ندارید سطح کلسترول HDL پایین میآید. این بدان معنا است که کلسترول "خوب" کافی برای انتقال کلسترول "بد" از شریانهای شما وجود ندارد. شما فقط به ۴۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید به مدت ۳ یا ۴ بار در هفته نیاز دارید تا سطح کلسترول خود را کاهش دهید. هدف شما باید ۱۵۰ دقیقه ورزش در هر هفته باشد.
ورزش کردن میتواند هر کاری باشد که از انجام آن لذت میبرید. اما برخی از موارد زیر میتواند به شما کمک کند ورزش را راحتتر به برنامه روزانه خود اضافه کنید:
- سعی کنید تا محل کار دوچرخه سواری کنید
- با سگ خود پیادهروی سریع داشته باشید
- در دورههای شنا در استخر ثبت نام کنید
- به یک باشگاه ورزشی بروید و از آن استفاده کنید
- به جای آسانسور از پله بالا بروید.
- اگر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده میکنید یک یا دو ایستگاه زودتر پیاده شوید
داروهای جدید برای کاهش سریع چربی خون
در ادامه با داروهای جدید جهت درمان کلسترول بالا آشنا خواهید شد.
اینکلسیران
اینکلیسیران یک داروی جدید بوده که در اروپا تایید شده است اما هنوز در ایالات متحده تایید نشده است. این دارو برای درمان چربی خون در بزرگسالانی در نظر گرفته شده است که کلسترول LDL آنها حتی در زمانی که حداکثر دوز قابل تحمل درمان با استاتین را دریافت میکنند بالا است.
بمپدوئیک اسید (نکسلیتول) و ازتیمیب (نکسلیزت)
دو داروی Nexlitol و Nexlizet که در سال ۲۰۲۰ توسط FDA تأیید شد اولین داروهای جدید کلسترول غیر استاتینی هستند که توسط FDA تأیید شدهاند. Nexlitol حاوی اسید bempedoic است که در آزمایشات بالینی نشان داده است که کلسترول را مهار میکند. این دارو به گونهای طراحی شده است که در ترکیب با حداکثر دوز قابل تحمل استاتینها مصرف شود.
Nexlizet که برای درمان چربی خون بالا استفاده میشود حاوی ازتیمیب است و با جلوگیری از جذب کلسترول غذا توسط بدن، کلسترول خون را کاهش میدهد. همچنین برای مصرف همراه با استاتینها طراحی شده است. هر دو Nexlitol و Nexlizet میتوانند عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. پزشک شما میتواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که آیا یکی از این داروها برای برنامه درمانی شما مفید است یا خیر.
Alirocumab (پرالوئنت)
Praluent (alirocumab) توسط منبع معتبر FDAT در سال ۲۰۲۱ بهعنوان یک درمان اضافی برای چربی خون ارثی تأیید شد. Alirocumab که یک داروی فعال در Praluent بوده یک آنتی بادی مونوکلونال است. این دارو، پروتئینی است که در آزمایشگاه، سنتز میشود و مانند آنتی بادیهای ساخته شده توسط بدن انسان عمل میکند. پرالوئنت به صورت محلول مایع در یک قلم از پیش پر شده عرضه میشود. شما میتوانید آن را به صورت تزریقی در هر ۲ تا ۴ هفته یکبار خریداری کرده و آن در خانه استفاده کنید. البته این دارو، برخی از عوارض جانبی احتمالی گزارش شده دارد. بنابراین حتماً با پزشک خود مشورت کنید که آیا این دارو با برنامه درمانی شما مطابقت دارد یا خیر.
کلام آخر در درمان چربی خون بالا
به طور کلی برای اینکه از مبتلا شدن به چربی خون بالا آگاه شوید بهتر است که هر چند وقت یک بار، آزمایش خون بدهید تا از سلامت خود مطمئن شوید. همچنین بهتر است در صورت آگاه شدن از علائم آن با پزشکان متخصص قلب و عروق مدیست ارتباط برقرار کنید تا بتوانید این بیماری را تحت کنترل قرار دهید.