علائم کم کاری تیروئید چیست؟ | کم کاری تیروئید را بهتر بشناسید
- 03 مرداد 1401
- صفر نظر
- غدد
کم کاری تیروئید (تیروئید کم کار) اختلالی است که در آن غده تیروئید شما به اندازه کافی، برخی از هورمون‌های حیاتی مورد نیاز بدن شما را تولید نمی‌کند.
کم کاری تیروئید ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی نداشته باشد. با گذشت زمان، علائم کم کاری تیروئید خود را نشان داده، و اگر به موقع درمان نشود می‌تواند باعث بروز مشکلات سلامتی مانند چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری قلبی شود.
در حال حاضر تست‌های دقیق عملکرد تیروئید، برای تشخیص کم کاری تیروئید موجود است. درمان با هورمون تیروئید مصنوعی معمولاً زمانی ایمن و مؤثر است، که علائم کم کاری تیروئید را به موقع تشخیص دهید. در این زمان با مراجعه به پزشک متخصص، می‌توانید دوز مناسب را دریافت کنید. در ادامه با مشاوره آنلاین پزشکی مدیست همراه شوید تا بیشتر در مورد تیروئید صحبت کنیم.
تیروئید چیست؟
غده تیروئید در قسمت جلویی و پایین گردن شما قرار دارد. هورمون‌هایی که توسط این غده ترشح می‌شوند از طریق جریان خون شما به سراسر بدن انتقال پیدا می‌کنند. این هورمون‌ها تقریباً بر هر قسمت از بدن شما مانند قلب و مغز گرفته تا ماهیچه‌ها و پوست شما تأثیر می‌گذارند.
انرژی که از غذا خوردن ما بدست می‌آید، توسط تیروئید و برای استفاده سلول‌های بدن کنترل میشود. به این فرآیندی متابولیسم گفته میشود. متابولیسم شما بر دمای بدن، ضربان قلب و میزان کالری سوزی شما تأثیر می‌گذارد. اگر هورمون تیروئید کافی نداشته باشید، فرآیند‌های بدن شما کند میشود. این بدان معناست که بدن شما انرژی کمتری تولید می‌کند و متابولیسم شما کند میشود.
مشاوره با فوق تخصص غدد
دریافت مشاوره‌ها
علائم کم کاری تیروئید چیست؟
نشانه‌ها و علائم کم کاری تیروئید بسته به شدت کمبود هورمون، متفاوت است. علائم تیروئید کم کار و مشکلات ناشی از آن به کندی، و اغلب در طی چند سال خود را نشان می‌دهند.
در ابتدا ممکن است به سختی متوجه علائم کم کاری تیروئید، مانند خستگی و افزایش وزن شوید. یا ممکن است آن‌ها را به سادگی به افزایش سن نسبت دهید. اما از آنجایی که متابولیسم شما با مشکل مواجه شده، ممکن است علائم دیگری نیز مشاهده کنید.
نشانه‌ها و علائم کم کاری تیروئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی مفرط
- افزایش حساسیت به سرما
- یبوست
- پوست خشک
- ریزش مو
- افزایش وزن
- پف کردن صورت
- گرفتگی صدا
- ضعف عضلانی
- افزایش سطح کلسترول خون
- درد عضلانی و سفتی
- درد، سفتی یا تورم در مفاصل شما
- نامنظم شدن قائدگی
- نازک شدن مو
- کند شدن ضربان قلب
- افسردگی
- ضعیف شدن حافظه
- بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
علائم کم کاری تیروئید در نوزادان
اگرچه کم کاری تیروئید اغلب زنان میانسال و مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما هر فردی از جمله نوزادان نیز می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند. نوزادانی که بدون غده تیروئید یا با غده‌ای که به درستی کار نمی‌کند متولد می‌شوند، ممکن است علائم و نشانه‌های کمی داشته باشند. علائم کم کاری تیروئید در نوزادان ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
- دست و پا‌های سرد
- یبوست
- خواب آلودگی شدید
- گریه غیر قابل کنترل
- رشد کم یا بدون رشد
- توان عضلانی پایین (نوزاد فلاپی)
- زردی مداوم (زردی پوست و سفیدی چشم)
- کم خوردن غذا
- صورت پف کرده
- نفخ معده
- زبان متورم
- فتق ناف
اگر علائم کم کاری تیروئید در نوزادان مشاهده، ولی درمان نشود، حتی موارد خفیف هم می‌تواند منجر به عقب ماندگی شدید جسمی و ذهنی در نوزاد شود.
به این نکته توجه داشته باشید که این علائم ممکن است دلایل دیگری داشته باشد، پس اگر شما یا نوزادتان هر یک از این علائم را دارید، حتما با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
علائم کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان
به طور کلی، کودکان و نوجوانانی که به کم کاری تیروئید مبتلا می‌شوند، علائم تیروئید کم کار مشابه بزرگسالان را دارند، اما ممکن است موارد زیر را نیز مشاهده کنید:
- رشد ضعیف و در نتیجه کوتاهی قد
- تأخیر در رشد دندان‌های دائمی
- تاخیر در بلوغ
- رشد ذهنی ضعیف
چه چیزی باعث کم کاری تیروئید میشود؟
هنگامی که تیروئید شما به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند، تعادل واکنش‌های شیمیایی در بدن شما به هم می‌خورد. دلایل مختلفی می‌تواند وجود داشته باشد، از جمله بیماری خود ایمنی، درمان پرکاری تیروئید، پرتودرمانی، جراحی تیروئید و عوارض برخی داروها.
تیروئید شما یک غده پروانه‌ای شکل کوچک است. همانطور که قبلا اشاره کردیم، هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید(تری یدوتیرونین-T3 و تیروکسین-T4) تأثیر زیادی بر سلامت شما دارند، و بر تمام جنبه‌های متابولیسم شما تأثیر می‌گذارند. این هورمون‌ها همچنین بر کنترل عملکرد‌های حیاتی، مانند دمای بدن و ضربان قلب تأثیر می‌گذارند.
شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو است. "تیروئیدیت" التهاب غده تیروئید است. تیروئیدیت هاشیموتو یک اختلال خود ایمنی است. در این مورد بدن شما آنتی بادی‌هایی تولید می‌کند که به غده تیروئید حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برند.
دانشمندان مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می‌افتد، اما احتمالاً ترکیبی از عوامل، مانند ژنتیک شما و یک محرک محیطی است. با این حال، این آنتی‌بادی‌ها بر توانایی تیروئید برای تولید هورمون تأثیر می‌گذارند.
علاوه بر این مورد، دلایل دیگری نیز وجود دارد که علائم کم کاری تیروئید را تشدید می‌کند. در ادامه به این موارد اشاره کرده‌ایم.
عوارض درمان پرکاری تیروئید
افرادی که بیش از حد هورمون تیروئید تولید می‌کنند (پرکاری تیروئید)، اغلب با ید رادیواکتیو یا دارو‌های ضد تیروئید درمان می‌شوند. هدف از این درمان‌ها بازگرداندن عملکرد تیروئید به حالت عادی است.
اما گاهی اوقات، درمان پرکاری تیروئید می‌تواند منجر به کاهش بیش از حد تولید هورمون تیروئید شود، و در نتیجه کم کاری تیروئید دائمی ایجاد شود.
مشاوره با پزشک
جراحی تیروئید
برداشتن تمام یا بخش بزرگی از غده تیروئید می‌تواند تولید هورمون را کاهش دهد، یا متوقف کند. در این صورت، شما باید تا آخر عمر هورمون تیروئید مصرف کنید. با این حال اگر تنها بخشی از تیروئید برداشته شود، غده باقیمانده ممکن است همچنان بتواند هورمون کافی برای نیازهای بدن تولید کند.
پرتو درمانی
اشعه‌های مورد استفاده برای درمان سرطان‌های سر و گردن می‌تواند غده تیروئید شما را تحت تأثیر قرار داده، و به سلول های تیروئید آسیب رساند. این امر ممکن است منجر به کم کاری تیروئید شود.
مصرف برخی داروها
برخی از داروها برای درمان مشکلات قلبی، بیماری های روانپزشکی و سرطان گاهی اوقات می توانند بر تولید هورمون تیروئید تأثیر بگذارند. این داروها شامل آمیودارون (Cordarone، Pacerone)، اینترفرون آلفا، و اینترلوکین-2 می‌شوند.
یکی دیگر از این داروها لیتیوم است که برای درمان برخی اختلالات روانپزشکی استفاده میشود. اگر دارویی مصرف می‌کنید، حتما از پزشک خود در مورد تأثیر آن بر غده تیروئید خود سؤال کنید.
مصرف ید بسیار کم در رژیم غذایی
غده تیروئید برای تولید هورمون به ید نیاز دارد. بدن شما ید نمی‌سازد، بنابراین باید آن را از طریق رژیم غذایی دریافت کنید. نمک خوراکی یددار سرشار از ید است. سایر منابع غذایی ید شامل صدف، ماهی آب شور، تخم مرغ، محصولات لبنی و... است. کمبود ید در برخی مناطق مشهود است اما به طور کلی این مورد کمتر دیده میشود.
بارداری
گاهی اوقات التهاب تیروئید پس از بارداری رخ می‌دهد، و هنوز دلیل آن مشخص نیست! به این اختلال، تیروئیدیت پس از زایمان می‌گویند. زنان مبتلا به این بیماری معمولاً افزایش شدید سطح هورمون تیروئید، و به دنبال آن کاهش شدید تولید هورمون تیروئید دارند. اکثر زنان مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان، عملکرد طبیعی تیروئید خود را بدست می‌آورند.
مشکلات تیروئید هنگام تولد
برخی از نوزادان ممکن است با غده تیروئیدی متولد شوند که به درستی رشد نکرده، یا به درستی کار نمی‌کند. به این نوع کم کاری تیروئید، کم کاری مادرزادی تیروئید گفته میشود. امروزه در دنیا اکثر بیمارستان‌ها نوزادان را در بدو تولد برای این بیماری بررسی می‌کنند.
آسیب یا اختلال غده هیپوفیز
این مورد بسیار نادر است اما در صورت بروز، مشکل در غده هیپوفیز می‌تواند در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد کند. غده هیپوفیز هورمونی به نام هورمون محرک تیروئید (TSH) می‌سازد که به تیروئید شما می‌گوید که چه مقدار هورمون باید تولید و ترشح کند.
اختلال در هیپوتالاموس
اگر هیپوتالاموس در مغز به اندازه کافی هورمونی به نام TRH تولید نکند، یک نوع بسیار نادر از کم کاری تیروئید ممکن است رخ دهد. TRH بر ترشح TSH از غده هیپوفیز تأثیر می‌گذارد.
کم کاری تیروئید اولیه به دلیل مشکل در خود غده تیروئید ایجاد میشود.
کم کاری تیروئید ثانویه زمانی رخ می‌دهد که مشکل دیگری در توانایی تیروئید، برای تولید هورمون اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس هورمون‌هایی تولید می‌کند که باعث ترشح هورمون تیروئید میشود. مشکل در یکی از این غدد، می‌تواند تیروئید شما را کم کار کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کم کاری تیروئید هستند؟
زنان(به ویژه زنان مسن)، بیشتر از مردان در معرض ابتلا به کم کاری تیروئید هستند. همچنین اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما مبتلا به بیماری خودایمنی باشد، احتمال ابتلا و مشاهده علائم کم کاری تیروئید در شما بیشتر است. سایر موارد عبارتند از:
- اگر سن شما بالاتر از 60 سال است
- اگر سابقه خانوادگی بیماری تیروئید داشته باشید
- اختلالات خودایمنی مانند دیابت نوع 1، مولتیپل اسکلروزیس، آرتریت روماتوئید، بیماری سلیاک ، بیماری آدیسون، کم خونی خطرناک، یا ویتیلیگو داشته باشید
- با ید رادیواکتیو یا دارو‌های پر کاری تیروئید درمان شده باشید
- اگر جراحی تیروئید (تیروئیدکتومی جزئی) داشته باشید
- در شش ماه گذشته باردار یا بچه دار شده‌اید
- سفید شدن زودرس مو
- اختلال دو قطبی
- سندرم داون
- سندرم ترنر
عوارض کم کاری تیروئید
با مشاهده علائم کم کاری تیروئید حتما باید به پزشک مراجعه کنید. اگر نسبت به علائم تیروئید کم کار بی تفاوت باشید و آن را درمان نکنید، ممکن است دچار برخی از مشکلات زیر شوید:
- گواتر: تحریک مداوم تیروئید شما برای ترشح هورمون‌های بیشتر، ممکن است باعث بزرگتر شدن غده شود (وضعیتی که به نام گواتر شناخته میشود). اگرچه به طور کلی مشکلی نیست، اما گواتر بزرگ می‌تواند ظاهر شما را تحت تأثیر قرار دهد و حتی در بلع یا تنفس اختلال ایجاد کند.
- مشکلات قلبی: کم کاری تیروئید همچنین ممکن است با افزایش خطر بیماری قلبی و نارسایی قلبی همراه باشد. این اتفاق به این دلیل است که سطوح بالای کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم می‌تواند در افراد مبتلا به تیروئید کم کار رخ دهد.
تهدید سلامت روان: افسردگی ممکن است در اوایل کم کاری تیروئید رخ دهد و با گذشت زمان شدیدتر شود. کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند باعث کندی عملکرد ذهنی شود.
نوروپاتی محیطی: کم کاری تیروئید طولانی مدت می‌تواند به اعصاب محیطی شما آسیب برساند. این‌ها اعصابی هستند که اطلاعات را از مغز و نخاع به بقیه بدن شما منتقل می‌کنند. نوروپاتی محیطی ممکن است باعث درد، بی‌حسی و گزگز در نواحی آسیب دیده شود.
میکسدم: این مورد یک وضعیت نادر اما خطرناک می‌باشد که ممکن است زندگی شخص را تهدید کند. میکسدم نتیجه کم کاری تیروئید طولانی مدت و تشخیص داده نشده است. علائم و نشانه‌های آن عبارتند از عدم تحمل شدید سرما و خواب آلودگی، و به دنبال آن بی‌حالی و بی‌هوشی عمیق می‌باشد.
کما میکسدما ممکن است در اثر دارو‌های آرام بخش، عفونت یا استرس‌های دیگر روی بدن شما نیز ایجاد شود. اگر علائم میکسدم را دارید، نیاز به درمان فوری و مراجعه به پزشک دارید.
ناباروری: سطوح پایین هورمون تیروئید می‌تواند در تخمک‌گذاری اختلال ایجاد کند که در نتیجه باروری را مختل می‌کند. علاوه بر این، برخی از علل کم کاری تیروئید (مانند اختلال خود ایمنی ) نیز می‌تواند باروری را مختل کند.
نقائص هنگام تولد: نوزادانی که از زنان مبتلا به بیماری تیروئید درمان نشده به دنیا می‌آیند ممکن است در مقایسه با نوزادانی که از مادران سالم به دنیا می‌آیند، در معرض خطر بیشتری برای نقایص مادرزادی باشند. این کودکان همچنین بیشتر در معرض مشکلات جدی ذهنی و رشد جسمی هستند.
نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده در بدو تولد، در معرض خطر مشکلات جدی رشد جسمی و ذهنی هستند. اما اگر این وضعیت در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، شانس رشد طبیعی بسیار بالا است.
استفاده از پزشک آنلاین برای بررسی علائم کم کاری تیروئید
اگر هر یک از علائم کم کاری تیروئید را در خود یا اطرافیانتان مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین می‌توانید برای بررسی علائم کم کاری تیروئید خود از خدمات پزشکی آنلاین کلینیک مدیست بهره ببرید.
کلینیک مدیست با در اختیار داشتن بهترین متخصصین تیروئید، آماده مشاوره و ویزیت آنلاین بیماران می‌باشد. با مشاهده علائم کم کاری تیروئید در خود، توسط متخصص تیروئید ویزیت شوید تا راه‌کارها و مشاوره‌های لازم به شما داده شود.
