ویتامین ب1 چیست؟ | علائم کمبود ویتامین b1 در بدن
- 12 شهریور 1401
- صفر نظر
- داروسازی
ویتامین ب1 یا تیامین، بدن را قادر میسازد تا از کربوهیدراتها به عنوان انرژی استفاده کند. این ویتامین برای متابولیسم گلوکز ضروری است و نقش کلیدی در عملکرد عصب، ماهیچه و قلب دارد.
ویتامینها بر اساس موادی که در آنها حل میشوند طبقهبندی میشوند. برخی در آب و برخی دیگر در چربی حل میشوند. ویتامینهای محلول در آب از طریق جریان خون منتقل میشوند، و هر چیزی که بدن استفاده نمیکند از طریق ادرار دفع میشود. پس در ادامه همراه مشاوره آنلاین پزشکی مدیست باشید.
ویتامین ب1 چیست؟
ویتأمین B۱ که تیامین نیز نامیده میشود، یکی از ۸ ویتامین گروه B است. تمام ویتامینهای B به بدن کمک میکنند تا غذا (کربوهیدراتها) را به سوخت (گلوکز) تبدیل کند که بدن از آن برای تولید انرژی استفاده میکند.
ویتامینهای B که اغلب به عنوان ویتامینهای B کمپلکس شناخته میشوند، به سوخت و ساز چربیها و پروتئینها نیز کمک میکنند. ویتامینهای B کمپلکس برای سلامت کبد، پوست، مو و چشم سالم مورد نیاز هستند. همچنین به عملکرد صحیح سیستم عصبی کمک میکنند و برای عملکرد خوب مغز مورد نیاز هستند.
همه ویتامینهای B محلول در آب هستند، به این معنی که بدن آنها را ذخیره نمیکند.
مانند سایر ویتامینهای B کمپلکس، ویتامین ب1 هم گاهی اوقات یک ویتامین "ضد استرس" نامیده میشود. دلیل این امر این میباشد که زیرا ممکن است سیستم ایمنی را تقویت کند و توانایی بدن را برای مقاومت در برابر شرایط استرسزا بهبود بخشد. این ویتامین به این خاطر ب1 نامگذاری شده است، زیرا اولین ویتامین B کشف شده بود.
ویتامین ب1 هم در گیاهان و هم در حیوانات یافت میشود و نقش مهمی در برخی واکنشهای متابولیک ایفا میکند. بدن شما برای تشکیل آدنوزینتری فسفات (ATP) به آن نیاز دارد، که هر سلول بدن از آن برای انرژی خود استفاده میکند.
کمبود ویتامین ب1 به ندرت اتفاق میافتد، با این حال در افراد الکلی، افراد مبتلا به بیماری کرون، افراد مبتلا به بیاشتهایی و کسانی که تحت دیالیز کلیه قرار میگیرند ممکن است کمبود آن مشاهده شود.
علائم کمبود ویتامین ب 1
از علائم کمبود ویتامین ب 1 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• سردرد
• حالت تهوع
• خستگی مفرط
• تحریکپذیری
• افسردگی
• ناراحتی شکمی
افراد مبتلا به کمبود ویتامین ب1 در هضم کربوهیدراتها نیز مشکل دارند. این مورد اجازه میدهد تا مادهای به نام اسید پیروویک در جریان خون رسوب کند و باعث از دست دادن هوشیاری ذهنی، مشکل در تنفس و آسیب قلبی و بیماری به نام بری بری شود.
مشکلات ناشی از کمبود ویتامین ب 1
در ادامه به برخی از مشکلات عمده کمبود ویتامین ب 1 اشاره خواهیم کرد.
بری بری
مهمترین کاربرد ویتامین B1 برای درمان بری بری است که به دلیل عدم مصرف کافی تیامین در رژیم غذایی ایجاد میشود. علائم آن عبارتند از:
• تورم، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش در دستها و پاها
• گیجی
• مشکل در تنفس به دلیل وجود مایع در ریهها
• حرکات کنترل نشده چشم (نیستاگموس)
مردم کشورهای توسعه یافته معمولاً به بری بری مبتلا نمیشوند، زیرا غذاهایی مانند غلات و نانها با ویتامین B1 غنی شدهاند.
سندرم Wernicke-Korsakoff
سندرم Wernicke-Korsakoff یک اختلال مغزی است که در اثر کمبود ویتامین B1 ایجاد میشود. Wernicke-Korsakoff در واقع دو اختلال است. بیماری Wernicke شامل آسیب به اعصاب در سیستم عصبی مرکزی و محیطی است، که اغلب به دلیل سوء تغذیه و اعتیاد به الکل ایجاد میشود.
سندرم کورساکوف نیز با مشکلات حافظه و آسیب عصبی مشخص میشود. دوزهای بالای ویتامین ب1 میتواند هماهنگی عضلات را بهبود بخشد، اما به ندرت از دست دادن حافظه را بهبود میبخشد.
آب مروارید
شواهد اولیه نشان میدهد که ویتامین ب1 همراه با سایر مواد مغذی، ممکن است خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش دهد. افرادی که دارای مقدار زیادی پروتئین و ویتامینهای A، B1، B2 و B3 (یا نیاسین) در رژیم غذایی خود هستند، کمتر به آب مروارید مبتلا میشوند.
دریافت کافی ویتامینهای C، E، و ویتامینهای B کمپلکس، بهویژه B1، B2، B9 (اسید فولیک) و B12، ممکن است از عدسی چشم شما در برابر ابتلا به آب مروارید محافظت کند. در هر صورت هنوز تحقیقات بیشتری نیاز است.
بیماری آلزایمر
کمبود ویتامین ب1 میتواند باعث زوال عقل در سندرم Wernicke-Korsakoff شود. محققان حدس میزنند که ویتامین ب1 ممکن است به بیماری آلزایمر کمک کند. تحقیقات نشان داده که ویتامین B1 خوراکی، عملکرد شناختی بیماران مبتلا به آلزایمر را بهبود میبخشد. با این حال، جذب ویتامین ب1 در افراد مسن ضعیف است. قبل از اینکه ویتامین ب 1 به عنوان درمانی برای بیماری آلزایمر پیشنهاد شود، تحقیقات بیشتری باید انجام شود.
نارسایی قلبی
ویتامین ب1 ممکن است با نارسایی قلبی مرتبط باشد، زیرا بسیاری از افراد مبتلا به نارسایی قلبی از دیورتیکها (قرصهای آب) استفاده میکنند که به دفع مایعات اضافی بدن کمک میکند. اما دیورتیکها ممکن است باعث شوند بدن بیش از حد تیامین دفع کند. چند مطالعه کوچک نشان میدهد که مصرف مکملهای ویتامین ب1 ممکن است به این مشکل کمک کنند. مصرف روزانه مولتی ویتامین، تیامین لازم برای بدن را تامین میکند.
افسردگی
کمبود تیامین (ویتامین ب1) با افسردگی مرتبط است. در یک مطالعه که بر روی گروهی از بزرگسالان چینی مسن انجام شد، کمبود ویتامین ب1 با خطر بالا ابتلا به افسردگی مرتبط بود.
ویتامین B1 در چه خوارکی هایی یافت میشود؟
غلات کامل، مخمر، گوشت گاو، آجیل و حبوبات سرشار از ویتامین ب1 هستند.
همچنین در گل کلم، جگر، پرتقال، تخم مرغ، سیب زمینی، مارچوبه و کلم پیچ نیز ویتامین B1 وجود دارد.
غلات صبحانه و محصولات تهیه شده با آرد سفید یا برنج سفید نیز ممکن است با ویتامین B غنی شوند.
حرارت دادن، پختن و فرآوری غذاها و جوشاندن آنها در آب، ویتامین ب1 را از بین میبرد. از آنجایی که ویتأمین B1 محلول در آب است، در آب پخت و پز حل میشود. برنج سفیدی که غنی نشده باشد تنها حاوی یک دهم تیامین موجود در برنج قهوهای است.
یک تکه نان سبوس دار حاوی 0.1 میلی گرم یا 7 درصد از نیاز روزانه است. پنیر، مرغ و سیب فاقد ویتامین B1 هستند.
انسان نیاز به تأمین مداوم ویتامین B1 دارد، زیرا در بدن ذخیره نمیشود. این ویتامین باید بخشی از رژیم غذایی روزانه باشد.
موارد استفاده پزشکی ویتامین ب1
بیمارانی که مبتلا به نوریت محیطی هستند که به واسطه آن التهاب اعصاب خارج از مغز یا پلاگر دارند، ویتامین ب1 دریافت میکنند.
برخی از ورزشکاران برای تقویت عملکرد خود از مکملهای تیامین استفاده میکنند.
افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو، اسهال مداوم و کم اشتهایی نیز ممکن است B1 دریافت کنند. کسانی که در کما هستند نیز ممکن است تزریق تیامین برایشان انجام شود.
برخی از ورزشکاران برای کمک به بهبود عملکرد خود از ویتامین ب1 استفاده میکنند.
سایر شرایطی که مکملهای B1 ممکن است به آنها کمک کند عبارتند از:
• ایدز
• زخمهای شانکر
• آب مروارید
• گلوکوم و سایر مشکلات بینایی
• سندرم مخچه )نوعی آسیب مغزی(
• سرطان دهانه رحم
• درد دیابتی
• بیماری قلبی
• بیماری کلیوی )بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲(
• دریازدگی
• سیستم ایمنی ضعیف
همه این کاربردها به طور قطعی توسط تحقیقات تأیید نشدهاند.
نکاتی که باید هنگام مصرف ویتامین B1 رعایت کنید
به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی و تداخل با داروها، باید مکملهای غذایی را فقط تحت نظارت پزشک مصرف کنید.
ویتامین ب1 به طور کلی بیخطر است، اما دوزهای بسیار بالا ممکن است باعث ناراحتی معده شود.
مصرف هر یک از ویتامینهای B برای مدت طولانی میتواند منجر به عدم تعادل سایر ویتامینهای مهم B شود. به همین دلیل، ممکن است بخواهید از ویتامین B کمپلکس استفاده کنید که شامل تمام ویتامینهای گروه B است.
اگر در حال حاضر هر یک از داروهای زیر را مصرف میکنید، نباید بدون مشورت با پزشک خود از ویتامین B1 استفاده کنید.
• دیگوکسین: مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهد که دیگوکسین )دارویی که برای درمان بیماریهای قلبی استفاده میشود(، ممکن است توانایی سلولهای قلب را برای جذب و استفاده از ویتأمین B1 کاهش دهد.
• دیورتیکها (قرصهای آب): دیورتیکها، بهویژه فوروزماید (Lasix)، ممکن است سطح ویتأمین B1 را در بدن کاهش دهند. این احتمال وجود دارد که سایر دیورتیکها نیز همین اثر را داشته باشند. اگر داروی ادرارآور مصرف میکنید، از پزشک خود بپرسید که آیا به مکمل B1 نیاز دارید یا خیر.
• فنیتوئین (دیلانتین): شواهد اولیه نشان میدهد که برخی از افرادی که فنیتوئین مصرف میکنند، سطوح پایینتری از ویتامین ب1 در خون خود دارند که ممکن است به عوارض جانبی دارو کمک کند. با این حال، این در مورد همه افرادی که فنی توئین مصرف میکنند صادق نیست. اگر فنی توئین مصرف میکنید، از پزشک خود بپرسید که آیا به مکمل ب1 نیاز دارید یا خیر.
چه کسانی در معرض خطر کمبود B1 هستند؟
افرادی که رژیم غذایی نامناسب، سرطان، تهوع صبحگاهی در دوران بارداری، جراحی چاقی و همودیالیز دارند، در معرض خطر کمبود ویتامین ب1 هستند.
افرادی که بیش از حد و به طور منظم الکل مصرف میکنند ممکن است دچار کمبود این ویتامین در بدنشان شوند، زیرا ممکن است تیامین را از غذای خود جذب نکنند.
سندرم Wernicke-Korsakoff اختلالی است که افراد مبتلا به الکلیسم مزمن را تحت تأثیر قرار میدهد. این سندرم با کمبود تیامین مرتبط است و در صورت عدم درمان میتواند کشنده باشد.
سایر بیماریها مانند HIV میتوانند جذب مواد مغذی را کاهش دهند و این امر میتواند منجر به کمبود ویتامین ب1 شود.
نتیجه گیری | مشاوره پزشکی در کلینیک مدیست
اگر دچار کاهش وزن و بیاشتهایی هستید میتواند نشانههای کمبود ویتامین ب1 در بدن شما باشد. همچنین مشکلاتی از جمله سردرگمی و از دست دادن حافظه کوتاه مدت، ضعف عظلانی و علائم قلبی عروقی میتواند به این مورد ربط داشته باشد.
شما میتوانید در هر زمان و مکان به متخصصان کلینیک آنلاین مدیست دسترسی داشته باشید تا با پزشک مربوطه در این باره مشورت کنید. متخصصان کلینیک پزشکی مدیست آماده هستند تا بیماران را از راه دور و بصورت آنلاین معاینه و ویزیت کنند.