آشنایی با علائم کلیه درد و دلایل درد کلیه راست و چپ
- 22 آبان 1401
- صفر نظر
- کلیه و مجاری ادراری
تشخیص کمردرد از درد کلیه می‌تواند بسیار دشوار باشد. این بدان دلیل است که کلیه‌های شما در قسمت میانی پشت شما و زیر دنده‌ها (در دو طرف ستون فقرات) قرار می‌گیرند. علائم کلیه درد بسیار متنوع است. این درد دلایل مختلفی دارد، از جمله عفونت، آسیب یا سایر مشکلات پزشکی مانند سنگ کلیه و یا حتی سرطان. اگر کلیه‌های شما درد شدیدی دارند، باید در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید.
در این متن قصد داریم به طور کامل شما را با علائم درد موجود در کلیه و موارد مرتبط با آن آشنا کنیم. اگر در این زمینه کنجکاو هستید، ادامه متن را به هیچ وجه از دست ندهید و با مدیست همراه باشید.
درد کلیه چیست؟
درد کلیه می‌تواند مانند یک درد مبهم باشد که وقتی کسی روی آن ناحیه (کلیه راست یا کلیه چپ) فشار می‌آورد شدیدتر می‌شود. علاوه بر این ممکن است دردهای شدیدی را در کمر، پهلو یا کشاله ران خود احساس کنید. شناخت علائم کلیه درد یک مبحث پیچیده و دارای جزئیات زیاد است.
در بیشتر موارد، درد فقط در یک طرف بدن شما (درد کلیه راست و یا درد در کلیه سمت چپ) احساس می‌شود، اما برخی از مشکلات کلیوی می‌توانند هر دو کلیه را به طور هم‌زمان تحت‌تأثیر قرار دهند. وقتی هر دو کلیه درگیر هستند، در هر دو طرف درد مربوطه را احساس خواهید کرد. گاهی اوقات درد کلیه می‌تواند با علائم دیگری مانند موارد زیر همراه باشد:
• تب
• ادرار خونی
• درد هنگام ادرار کردن
• بدن درد و لرز
• خستگی
• تهوع و استفراغ
مشاوره با فوق تخصص نفرولوژی
دریافت مشاوره‌ها
درد کلیه در مقابل کمردرد | علائم کلیه درد
تشخیص درد کلیه در برابر درد مربوط به کمر امری بسیار دشوار است. در این قسمت قصد داریم به چند تفاوت اصلی بین علائم کمردرد و علائم کلیه درد (به خصوص درد کلیه چپ) اشاره کنیم. شناخت این موارد به شما در تشخیص بهتر درد کمک میکند.
درد کلیه:
درد کلیه نسبت به درد کمر درد کمی حساس‌تر است و به همین دلیل ممکن است با تغییر وضعیت یا استراحت نیز از بین نرود. سایر علائم این درد عبارت‌اند از:
• احساس درد شدید است و حتی تا عمق بدن شما حس می‌شود
• شدت درد با فشار دادن پهلو افزایش می‌یابد
• درد می‌تواند تنها در یک طرف پهلو در یک یا هر دو طرف باشد
کمردرد:
برخلاف کلیه درد، کمردرد با استراحت معمولاً آرام‌تر می‌شود، البته در مواردی ممکن است حتی پس استراحت نیز درد باقی بماند. علائم کلی کمردرد عبارت‌اند از:
• معمولاً در قسمت پایین کمر احساس می‌شود
• یک نوع درد تیز (sharp) محسوب می‌شود
• با فعالیت‌های خاص (خم شدن یا بلندکردن) بدتر خواهد شد
درد کلیه در کجا شکل می‌گیرد؟
کلیه‌های شما در ناحیه‌ای به نام پهلو (flank) قرار می‌گیرند. وقتی کلیه‌های شما درد میکند، درد را در این ناحیه از بدن خود احساس می‌کنید. بسته به علت، ممکن است درد مدنظر در کشاله ران نیز احساس شود. اندام‌های بسیاری در این بخش از بدن قرار دارند. پزشک شما می‌تواند به تعیین محل منشأ درد کمک کند.
چه زمانی باید به یک پزشک متخصص مراجعه کرد
همان‌طور که گفته شد،علائم درد کلیه بسیار زیاد هستند، اما به طور کلی در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک خود مراجعه کنید:
• کمردرد مداوم
• تب
• لرز
• خون در ادرار شما
• درد هنگام ادرار کردن
کلیه‌ها اندام حیاتی هستند که خون را فیلتر کرده و مواد زائد را از بدن دفع می‌کنند. هنگامی که آنها به درستی فعالیت نکنند، بیمار درد شدیدی را تجربه میکند. تشخیص علائم کلیه درد اغلب دشوار است؛ زیرا اندام‌های زیادی در آن ناحیه از بدن وجود دارند.
دلایل زیادی می‌توانند موجب ایجاد درد کلیه شدید شوند، البته برخی از این علائم به صورت هم‌زمان رخ نمی‌دهند. بعضی از علل رایج عبارت‌اند از:
• سنگ کلیه
• بیماری مزمن کلیوی
• عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs)
• مشکلات پروستات در مردان
• یبوست
• هیدرونفروز
• عفونت مثانه (سیستیت)
• عفونت‌های کلیه (پیلونفریت)
• سرطان کلیه
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت دستگاه ادراری (UTI) می‌تواند در هر قسمتی از دستگاه ادراری رخ دهد. شایع ترین محل در مثانه (عفونت مثانه) است. سوزش هنگام ادرار نشانه کلاسیک عفونت ادراری و همچنین نیاز به دفع مکرر ادرار است. معمولاً این عفونت ها توسط باکتری های روده یا نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی ایجاد می شوند. درد کلیه چپ یکی از علائم این بیماری است.
پزشک به شما آنتی‌بیوتیک می‌دهد و شما را تشویق میکند که مایعات زیادی برای درمان عفونت مثانه بنوشید. اگر همراه با این نوع درد دچار تب، حالت تهوع یا استفراغ می‌شوید، لطفاً در اسرع وقت به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. کارشناسان مدیست می‌توانند در این زمینه شما عزیزان را همراهی کنند.
عفونت کلیه | علائم کلیه درد
عفونت کلیه (پیلونفریت) نوع دیگری از عفونت مجاری ادراری است. به طور معمول، این بیماری از مثانه شروع می‌شود و در صورت عدم درمان، به کلیه‌ها نیز می‌رسد. عفونت کلیه در موارد نادر می‌تواند به یک مشکل جدی پزشکی تبدیل شود، اما معمولاً درمان به موقع از بروز عوارض جلوگیری میکند. علائم کلیه درد مربوط به این بیماری عبارت‌اند از:
• درد کلیه
• تب
• لرز
• درد هنگام ادرار کردن
سنگ کلیه
سنگ‌های کلیه مجموعه کوچکی از مواد معدنی (کلسیم، اگزالات و فسفر) هستند. در صورت وجود مقادیر زیاد آنها در ادرار، این مواد معدنی به صورت سنگ‌ریزه درمی‌آیند. آنها می‌توانند به کوچکی یک دانه شن یا به بزرگی یک نخود باشند. لبه‌های آنها ناهموار یا صاف است و معمولاً زرد یا قهوه‌ای هستند.
سنگ‌های ریز کلیه می‌توانند بدون عارضه از سیستم ادراری شما عبور کنند، اما سنگ‌های بزرگ‌تر ممکن است باعث درد و انسداد شوند. علائم این بیماری عبارت‌اند از:
• درد شدید در پشت، پهلو، پایین شکم یا کشاله ران
• خون صورتی، قرمز یا قهوه‌ای در ادرار شما
• میل مداوم به ادرار کردن
• مشکل در ادرار کردن یا دفع ادرار در مقادیر کم
• ادرار بدبو و کدر
• تب
• لرز
• تهوع و استفراغ
سنگ‌های کوچک ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند، اما از بین بردن سنگ‌های بزرگ‌تر نیاز به بررسی کلی علائم کلیه درد و مداخله پزشکی دارد.
پزشک ممکن است به شما داروی ضد درد بدهد و از شما بخواهد که مایعات زیادی بنوشید تا سنگ را دفع کنید. اگر سنگ باعث انسداد شود، ممکن است یک اورولوژیست (متخصص مجاری ادراری) با شکستن سنگ درد شما را درمان کند. در مقاله اختصاصی علائم سنگ کلیه را برای شما بررسی کرده ایم پیشنهاد ما این است که آن را مطالعه کنید.
کیست کلیه | علائم کلیه درد
کیست یک کیسه پر از مایع است که معمولاً ضرری ندارد. آنها می‌توانند با افزایش سن رشد کنند یا در اثر بیماری‌هایی مانند بیماری کلیه پلی‌کیستیک ایجاد شوند.
بیماری کلیه پلی‌کیستیک (PKD) باعث ایجاد کیست های بزرگ در کلیه‌ها می‌شود و عملکرد آنها را مختل میکند. در ابتدا ممکن است علائم مربوط به درد کلیه راست را تجربه نکنید اما با گذشت زمان این موارد می‌توانند باعث کمردرد، سردرد و ادرار خونی شوند.
متأسفانه، هیچ درمانی برای PKD وجود ندارد، اما تغییر سبک زندگی و سایر درمان‌ها می‌توانند به کاهش علائم کلیه درد و عوارض مربوطه کمک کنند.
مشاوره با پزشک
هیدرونفروز
هیدرونفروز زمانی رخ می‌دهد که کلیه شما متورم می‌شود؛ زیرا مقدار زیادی از ادرار دفع نمی‌شود که به آن ادرار پشتیبان می‌گویند. پشتیبان ادرار می‌تواند ناشی از شرایط مختلفی باشد، از جمله: ناهنجاری سیستم ادراری در بدو تولد، حالب مسدود شده، سنگ کلیه، سرطان در دستگاه ادراری و پروستات بزرگ‌شده. علائم این بیماری عبارت‌اند از:
• درد پهلو
• تهوع و استفراغ
• UTI
• تب
• درد هنگام ادرار کردن
• تکرر ادرار همراه با احساس فوریت
گاهی برای رفع عفونت آنتی‌بیوتیک داده می‌شود و گاهی یک استنت (لوله کوچک) در حالب قرار می‌گیرد تا جریان ادرار را بازیابی کند.
جراحت
آسیب‌های خاص مانند زمین خوردن، تصادف یا آسیب‌های ورزشی می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند. به این موارد آسیب کلیوی یا کبودی کلیه نیز می‌گویند. بسته به میزان آسیب، درد می‌تواند خفیف تا شدید باشد. این نوع آسیب با آسیب حاد کلیه (AKI) متفاوت است.
AKI زمانی رخ می‌دهد که عملکرد کلیه به شکل ناگهانی (در عرض چند ساعت) از دست. علل مختلفی از جمله عفونت، انسداد، لخته شدن خون، بیماری خودایمنی، مصرف مواد مخدر و چندین دلیل دیگر موجب ایجاد این بیماری می‌شوند. علائم کلیه درد مربوط به این بیماری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
• درد پهلو
• تهوع و استفراغ
• طعم فلز در دهان
• فشارخون بالا
• خستگی
• تغییر در الگوی ادرار
سرطان کلیه | علائم کلیه درد
سرطان کلیه ممکن است در ابتدا هیچ دردی ایجاد نکند. با این حال، در حین پیشرفت آن، دردی را در پشت یا پایین شکم خود احساس خواهید کرد. همچنین ممکن است تب کنید و ببینید که در ادرارتان خون وجود دارد. با این حال، این علائم با سایر علائم کلیه درد مشترک هستند و به این معنی نیست که شما به طور قطع سرطان کلیه دارید.
خون در ادرار شما
کلیه‌ها خون را فیلتر می‌کنند و وجود خون در ادرار شما می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌دیدن آنها به شمار آید. گاهی اوقات مقدار خون می‌تواند میکروسکوپی باشد، بنابراین مشاهده خون همیشه واضح نیست.
با این حال، اگر بعد از ادرار، به هر میزانی خون دیدید، ممکن است آسیب کلیوی یا بیماری مزمن کلیوی (CKD) داشته باشید. به طور کلی پس از مشاهده خود در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
خستگی شدید و افزایش شدت درد کلیه راست
هنگامی که کلیه‌های شما آسیب می‌بینند، احتمالاً کاهش سطح انرژی را تجربه خواهید کرد. اگر به بیماری مزمن کلیه مبتلا هستید، پاک‌سازی سموم از جریان خون برای کلیه‌ها سخت‌تر خواهد شد و این امر باعث می‌شود تا بدن انرژی بیشتری را صرف انجام عملکردهای طبیعی خود کند. همین امر موجب درد کلیه راست می‌گردد.
در این حالت ممکن است علائم کلیه درد شامل سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ (به دلیل تجمع سموم در بدن) باشد. هنگامی که فردی مبتلا به CKD است، در تمرکز کردن مشکل دارد و اختلال شناختی عمومی را تجربه میکند. اگر بدون دلیل خسته می‌شود، حتماً برای تشخیص علت مربوطه به پزشک مراجعه کنید.
ورم مچ پا
کلیه‌ها به تجزیه سدیم در بدن شما کمک می‌کنند. اگر کلیه‌های شما آسیب ببینند، بدن شما ممکن است سدیم اضافی را حفظ کند. این امر به نوبه خود می‌تواند باعث تورم اندام‌های شما شود. اگر دچار تورم بدون دلیل مچ پا شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
درد هنگام ادرار کردن
ادرار دردناک و درد کلیه راست یکی دیگر از علائم نشان‌دهنده بیماری مزمن کلیه است. اگر هنگام رفتن به دستشویی درد دارید و جریان ادرار شما متناوب نیست، احتمالاً دچار بیماری cdk شده‌اید. به طور کلی هرگاه هنگام ادرار کردن درد داشتید، باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص علائم کلیه درد
پس از اینکه پزشک شما یک معاینه فیزیکی را بر روی شما انجام داد و داروهای فعلی شما را بررسی کرد، چند آزمایش به تعیین اینکه کلیه شما دچار چه مشکلی شده است، کمک میکند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.
آزمایش خون
آزمایش خون می‌تواند تشخیص دهد که آیا بدن شما در حال مبارزه با عفونت است یا دچار کم آبی شده‌اید. این آزمایش تشخیص خوبی از علائم کلیه درد را ارائه می‌دهد.
کراتینین یک ماده زائد است که کلیه‌ها آن را از خون خارج می‌کنند. اگر سطح کراتینین شما بالا باشد ممکن است کلیه‌های شما به نحو درستی کار نکنند. نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR) یک آزمایش خون رایج است که نشان می‌دهد کلیه‌ها چقدر خون را فیلتر می‌کنند.
آزمایش ادرار | علائم کلیه درد
آزمایش ادرار بررسی میکند که آیا در خون شما گلبول‌های سفید، پروتئین‌ها و سایر مواد شیمیایی به اندازه کافی وجود دارند یا خیر. آزمایش مدنظر، ادرار شما را از نظر وجود باکتری چک خواهد کرد و مشخص میکند کدام آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت شما بهتر است.
تصویربرداری
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) می‌تواند نشان دهد که آیا سنگی در کلیه شما وجود دارد؟ و اگر این چنین است سنگ مدنظر در کجا قرار گرفته و آیا باعث انسداد شده است؟ سونوگرافی کلیه‌ها می‌تواند وجود انسداد، سنگ کلیه یا تومور مربوط به درد کلیه چپ را مشخص کند.
نتیجه‌گیری
علائم کلیه درد بسیار متنوع هستند. هر یک از علائم ممکن است نشانگر یک نوع بیماری خاص کلیوی باشند. به طور کلی هر زمانی که دچار درد در کلیه‌های خود شدید باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. کلیه یکی از اساسی‌ترین اعضای بدن محسوب می‌شود و نقشی اساسی در زمینه فیلتر کردن خون دارد. وجود کوچکترین مشکلی در کلیه، موجب تخریب بدن شما خواهد شد.
همواره پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین با مصرف مایعات به شکل مداوم، از کلیه‌های خود مراقبت کنید. در صورتی که پرسش‌های بیشتری در این زمینه دارید، می‌توانید با پزشکان خبره مدیست صحبت کنید. پزشکان ما به تمامی پرسش‌های شما عزیزان پاسخ خواهند داد.
