ملانوم چیست؟ | تشخیص + راه های درمان سرطان پوست ملانوم
- 24 فروردین 1402
- صفر نظر
- پوست، مو و زیبایی
ملانوما تهاجمیترین نوع سرطان پوست با بیشترین خطر مرگ است! با اینکه سرطان پوست ملانوم بسیار جدی است، اما اگر آن را زود تشخیص دهید، شانس درمان بسیار بالایی دارد. پیشگیری و درمان در مراحل اولیه بسیار مهم است، به خصوص اگر پوست روشن، موهای بلوند یا قرمز و چشمان آبی دارید!
ملانوما چیست؟
ملانوما به معنای "تومور سیاه" است که یکی از خطرناکترین نوع سرطان پوست است. این نوع سرطان به سرعت رشد میکند و توانایی انتشار به هر اندامی را دارد.
سرطان پوست ملانوم از سلولهای پوستی به نام ملانوسیتها منشا میگیرد. این سلولها ملانین تولید میکنند (رنگدانه تیرهای که به پوست رنگ میدهد). اغلب ملانومها سیاه یا قهوهای هستند، اما برخی از آنها صورتی، قرمز، بنفش یا همرنگ پوست هستند.
منشا حدود ۳۰ درصد ملانومها، خالهای موجود بر روی بدن است و بقیه در خود پوست شروع میشوند. این امر باعث میشود تا توجه به تغییرات پوست همیت بالایی پیدا کند زیرا اکثر ملانومها به صورت خال شروع نمیشوند. با این حال، تعداد خالهای شما ممکن است به پیشبینی خطر ابتلا به ملانوم در پوست شما کمک کند.
این مهم است که بدانید آیا در گروه پرخطر ابتلا به سرطان پوست ملانوم قرار دارید یا خیر! به دلیل سرعت رشد سریع ملانوم، تاخیر در درمان گاهی اوقات ممکن است به قیمت جان بیمار تمام شود.
آگاهی از علائم سرطان پوست ملانوما میتواند به شما کمک کند که مراقب تغییرات پوست خود باشید تا بتوان آن را در مراحل اولیه تشخیص داد. در صورتی که ملانوما در مراحل اولیه تشخیص داده شود، ۹۹ درصد قابل درمان است.
تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار مهم است و مستقیما با موفقیت درمان آن مرتبط است.
سرطان پوست ملانوم چقدر شایع است؟
سرطان پوست ملانوم تنها حدود ۱ درصد از کل سرطانهای پوست را تشکیل میدهد، اما با این حال اکثر آمار مرگ و میرهای مرتبط با سرطان پوست متعلق به آن است. لازم است بدانید که این یکی از شایعترین سرطانها در جوانان زیر ۳۰ سال به خصوص در زنان جوان است!
بروز ملانوما در ۳۰ سال گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است. علت دقیق همه ملانومها مشخص نیست، اما قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) نور خورشید یا لامپها و تختهای برنزه کننده خطر ابتلا به ملانوم را افزایش میدهد.
کمتر قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش میتواند به کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان کمک کند.
سرطان پوست ملانوم در هر ناحیهای از بدن میتواند شروع شود، حتی روی چشمها و اندامهای! ملانوم در مردان بیشتر در بالا تنه ( اغلب قسمت بالای کمر) شایع است. زنان بیشتر مستعد ابتلا به ملانوم در پاهای خود هستند.
علائم سرطان پوست ملانوم چیست؟
حالا که فهمیدیم ملانوما چیست، بیایید مروری بر علائم آن کنیم. همانطور که قبلا اشاره کردیم، تشخیص علائم سرطان پوست ملانوم در مراحل اولیه بسیار مهم است زیرا شانس درمان را به شدت بالا میبرد.
ملانوم میتواند در هر نقطه از بدن شما ایجاد شود. اغلب در مناطقی مانند پشت، پاها، بازوها و صورت شما ایجاد میشوند که بیشتر در معرض نور خورشید قرار گرفتهاند.
ملانوما همچنین میتواند در مناطقی که زیاد در معرض نور خورشید قرار نمیگیرند مانند کف پاها، کف دستها و زیر ناخنها خود را نشان دهد. این نوع ملانومهای پنهان بیشتر در افراد با پوست تیرهتر شایع است.
ملانوما میتواند به صورت خال، لکههای پوسته پوسته، زخمهای باز یا برجستگی ظاهر شود.
اولین علائم سرطان پوست ملانوم عبارتند از:
• تغییر در خال موجود
• ایجاد یک لکه جدید رنگی یا غیرعادی روی پوست شما
ملانوما همیشه به عنوان یک خال شروع نمی شود وروی پوستهایی که ظاهر طبیعی دارند نیز رخ میدهد.
یک علامت وجود دارد به نام "جوجه اردک زشت"! اگر احساس کردید که یکی از خالهای شما با بقیه متفاوت به نظر میرسد، آن جوجه اردک زشت است و باید توسط متخصص پوست ویزیت شوید.
خالهای معمولی
خالهای معمولی عمدتا یک رنگ و یکنواخت هستند (مانند قهوهای، قهوهای یا سیاه) و مرز مشخصی دارند که خال را از پوست شما جدا میکند. آنها بیضی یا گرد هستند و معمولا کمتر ۶ میلیمتر قطر دارند.
بیشتر خالها در دوران کودکی ظاهر میشوند و تا حدود ۴۰ سالگی ممکن است ادامه پیدا کند. در بزرگسالی، اکثر افراد بین ۱۰ تا ۴۰ خال دارند. خالها ممکن است در طول زمان از نظر ظاهری تغییر کنند و حتی برخی از آنها با افزایش سن ناپدید شوند.
خال های غیرعادی که ممکن است نشان دهنده ملانوما باشد!
برای شناسایی خالهای غیر معمول که ممکن است نشان دهنده سرطان پوست ملانوم یا سایر سرطانهای پوست باشد، به موارد زیر توجه کنید:
• به دنبال خالهایی با شکلهای نامتقارن و نامنظم باشید! مانند خالهایی که دو نیمه با ظاهر بسیار متفاوت دارند.
• خالهایی با حاشیه نامنظم! به دنبال خالهایی با مرزهای نامنظم، بریده بریده یا گوشتی باشید.
• خالهایی با رنگ متفاوت! به دنبال خالهایی باشید که پر رنگ هستند یا توزیع رنگ در انها یکسان نیست.
• خالهایی با اندازه غیر طبیعی! خالهای جدیدی که رشدی بیشتر از حدود ۶ میلیمتر داشته باشند.
• خالهایی که تغییر میکنند!. به دنبال تغییرات در طول زمان باشید، مانند خالهایی که بزرگ میشوند یا تغییر رنگ یا شکل میدهند. همچنین خالهایی که دچار خارش یا خونریزی میشوند.
خالهای سرطانی (بدخیم) از نظر ظاهری بسیار متفاوت هستند. برخی ممکن است تمام نشانههای ذکر شده در بالا را داشته باشند و برخی دیگر ممکن است تنها یک یا دو مورد غیرعادی را داشته باشند.
دلایل بروز سرطان ملانوم
اکثر متخصصان بر سر این موضوع تفاهم دارند که یکی از دلایل اصلی بروز سرطان پوست ملانوم، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، به ویژه آفتاب سوختگی در دوران جوانی است.
آمار به ما میگوید که ۸۶ درصد ملانومها توسط اشعه ماورا بنفش خورشید (UV) ایجاد میشود. اما چگونه نور خورشید باعث سرطان پوست میشود؟
قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش میتواند به DNA سلول آسیب برساند و تغییراتی در ژنهای خاصی ایجاد کند که بر نحوه رشد و تقسیم سلولها تاثیر میگذارد. مشکلات زمانی به وجود میآید که DNA پوست شما آسیب ببیند و آن سلولها شروع به تولید مثل کنند!
تابش اشعه ماورا بنفش از دستگاههای برنزه نیز خطر ابتلا به ملانوم را افزایش میدهد و از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان یک عامل سرطانزا معرفی شده است.
شانس ابتلا به سرطان پوست ملانوم در چه کسانی بیشتر است؟
با اینکه هر کسی ممکن است به سرطان پوست ملانوم مبتلا شود، اما خطر ابتلا به این بیماری در افراد زیر بیشتر است:
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان نزدیک مانند والدین، فرزند، خواهر یا برادر به ملانوم مبتلا شده باشد، شما نیز شانس بیشتری برای ابتلا به این سرطان دارید.
• پوست روشن: داشتن رنگدانه (ملانین) کمتر در پوست به این معنی است که محافظت کمتری در برابر اشعه های مضر UV دارید . اگر موهای بلوند یا قرمز، کک و مک یا چشمان روشن دارید، احتمال ابتلا به ملانوم در شما بیشتر از افرادی است که پوست تیرهتری دارند.
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، از جمله آفتاب سوختگیهای همراه با تاول.
• زندگی در نزدیکی خط استوا یا در ارتفاع بالاتر: هر چه محل زندگی شما به خط استوا نزدیکتر باشد، درصد پرتوهای خورشیدی که به پوست شما برخورد میکند نیز بیشتر است. این مورد برای زندگی در ارتفاعات بالا نیز صدق میکند.
• استفاده از دستگاه برنزهکننده
• داشتن خالهای زیاد یا خالهای غیر طبیعی: وجود بیش از 50 خال معمولی در بدن نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به ملانوم است. همچنین داشتن یک نوع خال غیر طبیعی هم خطر ابتلا به سرطان پوست ملانوم را افزایش می دهد. این خالها که در پزشکی به عنوان خالهای دیسپلاستیک شناخته میشوند، بزرگتر از خالهای معمولی هستند و دارای حاشیههای نامنظم و رنگ غیر طبیعی هستند.
• سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خطر ابتلا به ملانوم و سایر سرطان های پوست در آنها بیشتر است. اگر دارویی مصرف میکنید که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدنتان میشود، شانس ابتلا شما بیشتر میشود. بیمارانی که پیوند عضو انجام دادهاند یا به ایدز مبتلا هستند از جمله این افراد هستند.
راه های تشخیص سرطان پوستی ملانوم
اگر خالی دارید که مشکوک به نظر میرسد، پزشک شما ممکن است آن را بردارد و زیر میکروسکوپ بررسی کند تا ببیند آیا حاوی سلولهای سرطانی است یا خیر! به این کار بیوپسی گفته میشود.
پس از اینکه پزشک شما نتایج بیوپسی پوست را بررسی و شواهدی از سلولهای ملانوما را مشاهده کرد، مرحله بعدی این است که ببیند آیا سرطان پوست ملانوم گسترش یافته است یا خیر.
پس از تشخیص بیماری، ملانوما بر اساس چندین عامل مانند میزان گسترش و ظاهر آن در زیر میکروسکوپ، طبقهبندی میشود. ضخامت تومور مهمترین مشخصه در پیشبینی نتایج است.
سرطانهای پوست ملانوم به مراحل زیر دستهبندی میشوند:
• مرحله 0: ملانوم فقط در لایه بالایی پوست (اپیدرم) قرار دارد.
• مرحله 1: ملانوم در مراحل اولیه، کم خطر و بدون شواهدی از گسترش است. این مرحله به طور کلی با جراحی قابل درمان است.
• مرحله 2: نشانههایی وجود دارد که نشان دهنده خطر زیاد تشدید است، اما شواهدی از گسترش وجود ندارد.
• مرحله 3: ملانوم به غدد لنفاوی مجاور یا پوست مجاور گسترش یافته است.
• مرحله 4: ملانوم به غدد لنفاوی دورتر، پوست یا به اندامهای داخلی بدن گسترش یافته است.
روش درمان سرطان ملانوم چیست؟
درمان سرطان پوست ملانوم به مرحله آن و سلامت عمومی شما بستگی دارد.
جراحی معمولا درمان اصلی این بیماری است. این روش شامل برداشتن بافت سرطانی و برخی از پوست طبیعی اطراف آن است. میزان برداشتن پوست سالم به اندازه و محل سرطان پوست بستگی دارد.
به طور معمول، برداشتن ملانوما با بیحسی موضعی در مطب متخصص پوست انجام میشود. موارد پیشرفتهتر ممکن است علاوه بر جراحی، به انواع دیگری از درمانها نیاز داشته باشند.
روشهای درمان ملانوما:
• جراحی: در مراحل اولیه، احتمال زیادی دارد که دکتر بتواند با جراحی ملانوم شما را درمان کند. معمولا این کار در مطب انجام میشود، متخصص پوست با یک بیحسکننده موضعی پوست را بیحس میکند و ملانوم و حاشیهها (پوست سالم اطراف) را بر میدارد.
• لنفادنکتومی: در مواردی که ملانوم گسترش یافته است، ممکن است نیاز به برداشتن غدد لنفاوی نزدیک آن باشد. این کار از گسترش سرطان به سایر نواحی بدن شما جلوگیری میکند.
• متاستازکتومی: متاستازکتومی برای برداشتن قطعات کوچک ملانوم از اندامها استفاده میشود.
• درمان هدفمند سرطان: در این گزینه درمانی، از داروها برای حمله به سلولهای سرطانی خاص استفاده میشود.
• پرتودرمانی: پرتودرمانی شامل درمانهایی با پرتوهای پرانرژی برای حمله به سلولهای سرطانی و کوچک کردن تومورها است.
• ایمونوتراپی: ایمونوتراپی سیستم ایمنی بدن شما را برای کمک به مبارزه با سرطان تحریک میکند.
چه آزمایش هایی برای تشخیص ملانوما استفاده میشود؟
چندین آزمایش وجود دارد که پزشک شما میتواند برای مرحلهبندی سرطان پوست ملانوم شما استفاده کند. این موارد عبارتند از:
• بیوپسی غدد لنفاوی: بیماران مبتلا به ملانوم عمیقتر از 0.8 میلیمتر، ممکن است نیاز به بیوپسی از غدد لنفاوی داشته باشند تا مشخص شود که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر. دقت دقت تشخیص سرطان از طریق بیوپسی غدد لنفاوی نسبت به بیمارانی که از طریق معاینه فیزیکی معاینه میشوند، بالاتر است.
• توموگرافی کامپیوتری: سی تی اسکن میتواند نشان دهد که آیا ملانوم در اندامهای داخلی شما وجود دارد یا خیر.
• MRI: اسکن MRI برای بررسی تومورهای ملانوما در مغز یا نخاع استفاده میشود.
• اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET): اسکن PET میتواند وجود ملانوم در غدد لنفاوی و سایر قسمتهای بدن شما که از منشا سرطان دور هستند را بررسی کند.
• آزمایش خون: ممکن است از آزمایش خون برای اندازهگیری لاکتات دهیدروژناز (LDH) قبل از درمان استفاده شود. از آزمایش خون ممکن است برای بررسی سطوح شیمیایی خون و شمارش سلولهای خونی نیز استفاده شود.
پیشگیری از بروز سرطان پوست ملانوم
حالا که متوجه شدید ملانوما چیست و با علائم سرطان پوست ملانوما هم آشنا شدیم، شاید بپرسید که آیا میتوان از ملانوما پیشگیری کرد؟
بله! با محافظت از خود در برابر آفتاب بیش از حد و آفتاب سوختگی، خطر ابتلا به ملانوما کاهش مییابد.
• از آفتاب دوری کنید و به دنبال سایه باشید، به خصوص بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر
• از سولاریوم (دستگاه برنزه کردن)استفاده نکنید. به جای آن از اسپری برنزهکننده (آرایشی) استفاده کنید.
• در صورت امکان از کلاه لبه دار، عینک آفتابی، پیراهن آستین بلند و شلوار استفاده کنید.
• از یک ضد آفتاب (SPF) 30 یا بالاتر استفاده کنید. اگر شنا یا عرق میکنید، هر 1.5 ساعت یا بیشتر استفاده از آن را تکرار کنید.
• استفاده از ضد آفتاب را برای کودکان خردسال و نوزادان بالای ۶ ماه فراموش نکنید.
تشخیص زودهنگام سرطان پوست ملانوم برای به حداقل رساندن خطرات آن مهم است. در صورت مشکوک شدن به خال، زخم یا تغییر رنگ پوست خود حتما با پزشک مشورت کنید. علاوه بر این، از پزشک خود بخواهید که معاینه کامل پوست را برای بررسی علائم سرطان پوست ملانوما انجام دهد.
آیا تغییر رژیم غذایی میتواند به پیشگیری از ملانوما کمک کند؟
انجمن سرطان آمریکا استفاده از رژیم غذایی گیاهی به جای رژیم حیوانی را برای جلوگیری از همه سرطانها توصیه میکند. شواهد نشان میدهد که گیاهان در مبارزه با سرطان نقش قدرتمندی دارند زیرا مغذی، بدون کلسترول و غنی از فیبر هستند.
شکی نیست که یک رژیم غذایی سالم میتواند از سیستم ایمنی بدن شما محافظت کند. داشتن سیستم ایمنی قوی برای کمک به بدن در مبارزه با بیماری مهم است. برخی تحقیقات نشان دادهاند که رژیم غذایی دریایی یک انتخاب سالم است که ممکن است به جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک کند.
برخی از غذاهای سالم برای پوست و سیستم ایمنی که باید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
• نوشیدن روزانه چای: پلی فنولها (آنتی اکسیدانهای موجود در گیاهان) در چای به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. چای سبز حاوی پلی فنولهای بیشتری نسبت به چای سیاه است.
• مصرف زیاد سبزیجات: خوردن هویج و سبزیجات برگ دار با پیشگیری از ملانوم پوستی مرتبط است.
• مصرف هفتگی ماهی: شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه افرادی که به صورت هفتگی ماهی میخوردند، در مقایسه با افراد عادی شانس ابتلا کمتری به این نوع سرطان پوست دارند.
پس از سالها بحث درماتولوژیستها در مورد اثرات محافظتی آنتیاکسیدانها در پیشگیری از سرطان پوست، تحقیقات اخیر ارتباط بین مصرف آنتیاکسیدان از غذاهای تازه و عدم ابتلا به این بیماری را نشان میدهد.
البته آنتی اکسیدانهای موجود در مکملهای غذایی به عنوان یک عامل پیشگیری از سرطان پوست موثر نیستند. امروزه بیشتر متخصصان پوست رژیم غذایی غنی از غذاهای کامل با آنتی اکسیدان بالا را توصیه میکنند.
معاینه آنلاین پزشکی برای تشخیص سرطان پوست ملانوم
همانطور که اشاره کردیم، تشخیص زودهنگام علائم سرطان پوست ملانوما به شدت در موفقیت درمان آن تاثیر دارد. اگر نتوانستید خودتان این علائم را تشخیص دهید، میتوانید از دکتر آنلاین پوست کلینیک مدیست کمک بگیرید.
متخصص پوست با معاینه پوست شما از راه دور، به شما میگوید که آیا نشانههایی از سرطان دارید یا خیر. در صورت تشخیص سرطان و یا مشکوک بودن شرایط، مشاورههای لازم به شما داده خواهد شد و در صورت نیاز به شما پیشنهاد مراجعه حضوری به مطب را میدهد.
استفاده از خدمات آنلاین پزشکی میتواند در صرف هزینه و زمان شما صرفهجویی کرده و پزشک را در هر زمان در دسترس شما قرار دهد.
در صورت داشتن هرگونه سوال میتوانید با پشتیبانی وبسایت تماس گرفته تا شما را راهنمایی کنند.