بیماری پوستی پسوریازیس چیست؟ | آشنایی با درمان و انواع آن
- 19 اسفند 1401
- صفر نظر
- پوست، مو و زیبایی
پسوریازیس بیماری پوستی مزمنی است که بیشتر در افراد بین 15 تا 35 سال مشاهده میشود. در بیماری پوستی پسوریازیس بافت پوست به شکل پولکهای سفت و خشن در محلهای مختلف بدن به وجود میآید.
این بیماری میتواند برای فرد بسیار اذیت کننده باشد و احساس رنج و اضطراب را به آنان القا کند. در این مقاله به بررسی علایم، علتها، تشخیص، و درمان انواع پسوریازیس میپردازیم.
پسوریازیس (Psoriasis) چیست؟
پسوریازیس یک بیماری مزمن (طولانی) است که در آن سیستم ایمنی بیش از حد فعال میشود و باعث میشود تا سلولهای پوست خیلی سریع تکثیر شوند. در این بیماری سطح پوست پوسته پوسته و ملتهب میشود و با خارش و ناراحتی همراه است.
بیماری پوستی پسوریازیس اغلب روی پوست سر، آرنج یا زانو مشاهده میشود اما سایر قسمتهای بدن را نیز میتواند تحت تاثیر قرار دهد. دانشمندان به طور کامل نمیدانند که چه چیزی باعث بیماری پوستی پسوریازیس میشود، اما میدانند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در آن دخیل است.
علائم پسوریازیس گاهی اوقات میتواند متفاوت باشد و برای چند هفته یا چند ماه تشدید شود و پس از آن فروکش کند یا بهبود یابد.
راههای زیادی برای درمان پسوریازیس وجود دارد که به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. انواع پسوریازیس به شکل خفیف یا متوسط هستند و میتوانند با کرم یا پماد درمان شوند.
پیشگیری از محرکهای رایج مانند استرس و آسیبهای پوستی نیز میتواند به کنترل علائم بیماری پوستی پسوریازیس کمک کند.
ابتلا به انواع پسوریازیس خطر ابتلا به سایر بیماریهای جدی را به همراه دارد، از جمله:
• آرتریت پسوریاتیک که یک شکل مزمن آرتریت است که باعث درد، تورم، و سفتی مفاصل و مکانهایی میشود که تاندونها و رباطها به استخوانها میچسبند.
• عوارض قلبی عروقی، مانند حملات قلبی و سکته مغزی.
• مشکلات سلامت روان، مانند پایین آمدن اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی.
علاوه بر مواردی که اشاره شد، افراد مبتلا به بیماری پوستی پسوریازیس ممکن است به سرطانهای خاص، بیماری کرون، دیابت، سندرم متابولیک، چاقی، پوکی استخوان، یووئیت (التهاب وسط چشم)، بیماری کبد و بیماری کلیوی نیز مبتلا شوند.
عوامل بروز بیماری پسوریازیس چیست؟
حالا که فهمیدیم بیماری پسوریازیس چیست، لازم است تا با عوامل موثر در شکلگیری آن بیشتر آشنا شویم. پسوریازیس یک بیماری ناشی از فعالیت سیستم ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن شما شروع به فعالیت بیش از حد کرده و مشکلاتی را ایجاد میکند.
اگر بیماری پوستی پسوریازیس دارید، سلولهای ایمنی فعال میشوند و مولکولهایی تولید میکنند که باعث تولید سریع سلولهای پوست میشوند. به همین دلیل است که پوست افراد مبتلا به این بیماری ملتهب و پوسته پوسته میشود.
دانشمندان به طور کامل نمیدانند که چه چیزی باعث فعال شدن سلولهای ایمنی در این شرایط میشود، اما آنها میدانند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی را در بر میگیرد.
بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس سابقه خانوادگی این بیماری را دارند و محققان برخی از ژنهایی را که ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند، مشخص کردهاند. تقریبا همه این ژنها در عملکرد سیستم ایمنی نقش دارند.
برخی از عوامل خارجی که ممکن است شانس ابتلا به بیماری پوستی پسوریازیس را افزایش دهند عبارتند از:
• عفونتها، به ویژه عفونتهای استرپتوکوک و HIV
• برخی داروها، مانند داروهایی که برای درمان بیماری قلبی، مالاریا یا مشکلات مربوط به سلامت روان استفاده میشود
• سیگار کشیدن
• چاقی
• استرس
• مصرف الکل
انواع پسوریازیس
بیماری پوستی پسوریازیس میتواند در انواع مختلف خود را نشان دهد. در ادامه به انواع پسوریازیس اشاره خواهیم کرد.
پسوریازیس پلاکی
این رایجترین نوع بیماری پوستی پسوریازیس است و به صورت لکههای برجسته و قرمز رنگ پوست که توسط فلسهای سفید نقرهای پوشیده شده است ظاهر میشود. حدود 80 تا 90 درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس به این نوع مبتلا میشوند.
لکهها معمولا به صورت متقارن روی بدن ایجاد میشوند و تمایل دارند روی پوست سر، تنه و بهویژه آرنجها و زانوها ظاهر شوند.
خارش پلاکها معمول است، اما سعی کنید آنها را با مالش تحریک نکنید. خراشیدن میتواند باعث ضخیم شدن لکهها شود. برای متوقف کردن خارش، متخصص پوست تجویز لازم را انجام میدهد.
پسوریازیس رودهای
این نوع بیشتر در کودکان یا جوانان ظاهر میشود و مانند نقاط کوچک قرمز رنگی است که معمولا روی تنه یا اندامهای مختلف مانند صورت، پوست سر و گوش ظاهر میشود. شیوع بیماری اغلب توسط یک عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند گلودرد استرپتوکوکی ایجاد میشود.
از نشانههای این نوع پسوریازیس میتوان به کوچک بودن و صورتی بودن آنها اشاره کرد. این نوع از بیماری موقتی است و معمولا طی چند هفته یا چند ماه بدون درمان از بین میرود.
هنگامی که پسوریازیس رودهای از بین میرود، ممکن است هرگز برنگردد! دلیل آن هنوز مشخص نیست. پسوریازیس رودهای در کودکان و بزرگسالان جوانی که عفونتهایی مانند گلودرد استرپتوکوکی داشتهاند، ایجاد میشود. این امکان وجود دارد که وقتی عفونت از بین میرود، پسوریازیس روده نیز برطرف میشود.
با این حال برخی مواقع هم ممکن است پس از درمان این نوع از بیماری پوستی پسوریازیس، بعدا دچار پسوریازیس پلاکی شوید!
هیچ راهی برای پیشبینی اینکه بعد از درمان آیا مجدد مبتلا خواهید شد یا خیر وجود ندارد.
پسوریازیس پوسچولار
این نوع پسوریازیس باعث ایجاد برجستگیهای پر از چرک میشود که معمولا فقط روی پاها و دستها ظاهر می شوند. در حالی که برجستگیهای پر از چرک ممکن است مانند عفونت به نظر برسند، اما پوست عفونی نشده است.
برجستگیها حاوی باکتری یا هر چیز دیگری که می تواند باعث عفونت شود، نیست. معمولا دستها و پاها را درگیر میکند، اما میتواند بیشتر قسمتهای بدن را نیز بپوشاند.
برخی از علائم پسوریازیس پوسچولار عبارتند از:
• پوست قرمز و متورم میشود که با برجستگیهای پر از چرک پر شده است
• پوست بسیار دردناک است
• با خشک شدن برجستگیهای پر از چرک، نقاط قهوهای (و گاهی پوسته پوسته شدن) ظاهر میشوند
این نوع بیماری پوستی پسوریازیس میتواند توسط داروها، عفونتها، استرس یا مواد شیمیایی خاص ایجاد شود.
پسوریازیس پوسچولار میتواند تقریبا هر فعالیتی را که به دستها یا پاهای شما نیاز دارد (مانند تایپ کردن یا راه رفتن) را بهطور غیرقابل تحملی دردناک کند.
پسوریازیس پوسچولار (generalized)
این نوع از بیماری پوستی پسوریازیس نادر است اما به شدت خطرناک میباشد و ممکن است باعث مرگ بیمار شود. این نوع پسوریازیس فون زومبوش نیز نامیده میشود. در صورت ابتلا به آن، در مدت زمان کوتاهی اتفاقات زیر خواهد افتاد:
• پوست بیشتر قسمتهای بدن ناگهان خشک، قرمز و حساس میشود.
• در عرض چند ساعت، برجستگیهای پر از چرک بیشتر پوست را میپوشانند.
• در عرض یک روز، برجستگیهای پر از چرک باز میشوند و چرک روی پوست جاری میشود.
• با خشک شدن چرک (معمولاًدر عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت)، پوست خشک شده و پوسته پوسته میشود.
• هنگامی که پوست خشک شده جدا میشود، یک سطح صاف را میبینید.
• طی چند روز یا چند هفته، مجددا ممکن است این چرخه تکرار شود و برجستگیهای پر از چرک را مشاهده کنید که بیشتر پوست را پوشانده است.
هر فرد مبتلا به این نوع از پسوریازیس پوسچولار ممکن است تب، سردرد، ضعف عضلانی و سایر علائم را تجربه کند. با مشاهده این علائم لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.
پسوریازیس معکوس
این شکل از بیماری به صورت لکههای صاف و قرمز در مناطقی که پوست با پوست تماس دارد (مانند زیر بغل، اندام تناسلی و بین باسن) ایجاد میشود. مالیدن آن و تعریق میتواند آن را بدتر کند.
پسوریازیس اریترودرمیک
این یک شکل نادر اما شدید بیماری پوستی پسوریازیس است که در آن پوست قرمز و پوسته پوسته میشود و در بیشتر قسمتهای بدن ظاهر میشود. این نوع بسیار جدی است و خطر جانی به همراه دارد، لذا نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارد.
برخی از علائم پسوریازیس اریترودرمیک عبارتند از:
• پوست بیشتر قسمتهای بدن سوخته به نظر میرسد
• فرد به شدت بیمار به نظر میرسد و تب و لرز دارد
• ضعف عضلانی، نبض سریع و خارش شدید
ممکن است با آفتاب سوختگی بد یا مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها تحریک شود. پسوریازیس اریترودرمیک اغلب در افرادی ایجاد میشود که نوع دیگری از پسوریازیس دارند که به خوبی کنترل نشده است و میتواند بسیار جدی باشد.
اگر متوجه هر یک از این موارد شدید، به یک متخصص پوست مراجعه کنید. افرادی که به پسوریازیس اریترودرمیک مبتلا میشوند باید فورا تحت درمان دکتر قرار بگیرند.
پسوریازیس ناخن
در حالی که بسیاری از مردم پسوریازیس را یک بیماری پوستی میدانند، اما شما میتوانید علائم آن را در جای دیگری از بدن مشاهده کنید. بسیاری از افرادی که پسوریازیس دارند علائم این بیماری را روی ناخنهای خود نیز میبینند!
با هر نوع پسوریازیس، ممکن است تغییراتی در ناخنهای دست یا پا مشاهده کنید. حدود نیمی از افرادی که به پسوریازیس پلاکی مبتلا هستند، علائم پسوریازیس را روی ناخنهای خود مشاهده میکنند.
هنگامی که بیماری ناخنها را تحت تأثیر قرار میدهد، ممکن است موارد زیر را مشاهده کنید:
• فرورفتگیهای ریز در ناخنهای شما
• تغییر رنگ سفید، زرد یا قهوهای زیر یک یا چند ناخن
• ناخنهای متلاشی شده و زبر
• جدا شدن ناخن از سطح پوست
• تجمع سلولهای پوستی در زیر یک یا چند ناخن
درمان پزشکی و مراقبت مناسب از ناخن، میتواند به شما در کنترل پسوریازیس ناخن کمک کند.
آرتریت پسوریاتیک
همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، بیماری پوستی پسوریازیس میتواند مفاصل را تحت تأثیر قرار دهد که باعث ایجاد بیماری به نام آرتریت پسوریاتیک میشود.
اگر پسوریازیس دارید، باید به مفاصل خود توجه کنید. برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس دچار نوعی آرتریت به نام آرتریت پسوریاتیک میشوند. در صورت ابتلا به پسوریازیس شدید این احتمال بیشتر است.
آرتریت پسوریازیس ممکن است مدتی بعد از بیماری پوستی پسوریازیس خود را نشان دهد. همچنین ممکن است قبل از پسوریازیس به آرتریت پسوریاتیک مبتلا شوید، اما این امر زیاد رایج نیست.
هنگامی که آرتریت پسوریاتیک ایجاد میشود، ممکن است برخی از علائم زیر را مشاهده کنید:
• مفصل شما متورم و حساس میشود (به ویژه در انگشتان دست یا پا)
• درد زیاد در مفاصل
• تورم در پشت ساق پا (درست بالای پاشنه پا)
• سفتی مفاصل در صبح و از بین رفتن آن در طول روز
آرتریت پسوریازیس مانند بیماری پوستی پسوریازیس قابل درمان نیست. با این حال مراجعه به پزشک و شروع درمان میتواند از بدتر شدن آن جلوگیری کند. در صورت پیشرفت، آرتریت پسوریاتیک میتواند باعث ناتوانی شما در حرکت شود، لذا مهم است که حنما به پزشک مراجعه کنید.
درمان پسوریازیس چیست؟
چندین گزینه درمانی وجود دارد که میتوانند علائم پسوریازیس را تسکین دهند. درمانهای رایج بیماری پوستی پسوریازیس عبارتند از:
• کرمهای استروئیدی
• مرطوبکنندههای پوست خشک
• تجویز دارو برای کند کردن تولید سلولهای پوست (آنترالین)
• لوسیونها یا شامپوهای دارویی
• پماد ویتامین 3D
• ویتامین A یا کرمهای رتینوئید
کرم یا پماد ممکن است برای بهبود بثورات در نواحی کوچک پوست شما کافی باشد. اگر بثورات شما نواحی بزرگتری را تحت تأثیر قرار میدهد، یا اگر درد مفاصل نیز دارید، به درمانهای دیگری نیاز خواهید داشت. درد مفاصل ممکن است نشانهای از ابتلا به آرتریت باشد.
دکتر پوست شما نوع درمان را با توجه به موارد زیر تجویز میکند:
• شدت بثورات پوستی
• جایی که بثورات روی بدن شماست
• سن شما
• سلامت کلی بدن شما
نحوه تشخیص پسوریازیس
برای تشخیص این بیماری لازم است که به پزشک مراجع کنید. دکتر پس از معاینه پوست شما و بررسی علائم شما، بیماری را تشخیص میدهد. ممکن است پزشک سوالات زیر را از شما بپرسد:
• آیا سابقه بیماریهای پوستی در خانواده خود دارید؟
• اولین بار چه زمانی متوجه علائم شدید؟
• آیا برای درمان پوست خود از داروهای خانگی استفاده کردهاید؟
• آیا این اولین باری است که در پوست خود این بیماری را مشاهده میکنید؟
• از چه نوع صابون یا شامپو استفاده میکنید؟
از آنجایی که انواع پسوریازیس وجود دارد، ظاهر پلاک پوستی منجر به تشخیص نوع آن میشود، اما علائم میتواند به سایر بیماریهای پوستی مشابه مرتبط باشد،
بنابراین ممکن است دکتر شما آزمایش بیوپسی پوست را برای تایید تشخیص خود پیشنهاد دهد. در طول این آزمایش، آزمایشگاه نمونه کوچکی از بافت پوست را از پلاک پوست شما خارج میکند و آن را زیر میکروسکوپ بررسی میکند.
آیا بیماری پسوریازیس خطرناک است؟
در برخی از افرادی که به بیماری پوستی پسوریازیس مبتلا هستند، ممکن است عوارضی بیشتر از خارش، پوسته پوسته شدن پوست و تغییر رنگ پوست ایجاد شود! اگر پسوریازیس دارید، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید:
• دیابت
• چاقی
• کلسترول بالا
• سکته مغزی
• حملات قلبی
اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، پزشک شما به طور منظم فشار خون شما را بررسی میکند و پیشرفت درمان شما را برای جلوگیری از خطرات احتمالی زیر نظر دارد. برای جلوگیری از عوارض احتمالی میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
• یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید
• ورزش منظم
• داشتن خواب کافی
• سیگار نکشید
نشانه های پسوریازیس در ناحیه تناسلی
دو سوم افراد مبتلا به بیماری پوستی پسوریازیس، آن را در ناحیه تناسلی تجربه میکنند.
افراد مبتلا به پسوریازیس تناسلی معمولا آن را در سایر نواحی بدن خود نیز تجربه میکنند. درمان پسوریازیس در ناحیهای با چنین پوست حساسی نیاز به مراقبتهای تخصصی دارد.
اغلب مواقع بیماران درباره پسوریازیس تناسلی صحبت نمیکنند، اما باید بدانید که این بیماری هم رایج و هم قابل کنترل است.
پسوریازیس تناسلی میتواند نواحی مختلفی از ناحیه تناسلی را تحت تاثیر قرار دهد که عبارتند از:
• بین ران و ناحیه تناسلی
• آلت تناسلی یا کیسه بیضه
• بین باسن (از جمله پوست اطراف مقعد)
• پوبیس (پوست بالای اندام تناسلی)
• قسمت داخلی و بالای ران
پسوریازیس معکوس و پسوریازیس پلاکی، دو نوع رایج هستند که ممکن است در ناحیه تناسلی مشاهده کنید.
پسوریازیس معکوس معمولا در جاهایی که پوست با پوست در تماس است مانند زیر بغل، زیر سینهها و ناحیه تناسلی ایجاد میشود.
علائم شامل قرمزی پوست صاف (نه پوسته پوسته) میشود که ممکن است سفت به نظر برسد. ممکن است با ناراحتی، درد، خارش شدید و قاچ خوردن پوست همراه باشد. پسوریازیس معکوس ممکن است با تعریق و مالش بدتر شود.
پسوریازیس پلاکی اغلب در پوست سر، زانوها، آرنجها و تنه رخ میدهد، اما میتواند در اندام تناسلی نیز ظاهر شود.
مشاوره و درمان بیماری پوستی پسوریازیس بصورت آنلاین
حالا که متوجه شدید که بیماری پسوریازیس چیست، میدانید که اولین قدم برای درمان آن مراجعه به پزشک است!
کلینیک آنلاین مدیست با در اختیار داشتن بهترین متخصصان پوست ایران، آماده ارائه خدمات ویزیت و معاینه آنلاین بیماران مبتلا به انواع پسوریازیس پوستی است.
بیماران بدون نیاز به مراجعه حضوری، بصورت آنلاین توسط پزشک معاینه میشوند و بهترین گزینههای درمانی برای آنها تجویز خواهد شد. ویزیت آنلاین باعث صرفه جویی هزینههای شما خواهد شد و بدون نیاز به مراجعه حضوری، خدمات با کیفیت پزشکی را دریافت خواهید کرد. در صورت داشتن هرگونه سوال، با پشتیبانی وبسایت در تماس باشید.