علائم تنگی نفس چیست؟ | آشنایی با روش های درمان تنگی نفس
- 26 شهریور 1401
- صفر نظر
- ریه
تنگی نفس، به مشکلی گفته میشود که در آن احساس تنگی در قفسه سینه میکنید که ممکن است باعث شود نتوانید نفس عمیق بکشید. علائم تنگی نفس ممکن است مختلف باشند. علاوه بر آن این یک علامت است که میتواند با بسیاری از بیماریهای مختلف مانند آسم، نارسایی قلبی و بیماری ریوی مرتبط باشد.
در ادامه با علائم تنگی نفس بیشتر آشنا شده و خواهیم دید که برای تنگی نفس چی خوبه! تا انتها با مشاوره آنلاین مدیست همراه باشید.
تنگی نفس چیست؟
به شرایطی که نمیتوانید هوای کافی را وارد ریههای خود کنید، تنگی نفس میگویند. این میتواند نشانهای از مشکلات مختلف سلامتی، یا به دلیل تنگی نفس عصبی باشد. ممکن است آن را به صورت احساس تنگی در قفسه سینه یا عدم توانایی در نفس کشیدن عمیق تجربه کنید.
تنگی نفس اغلب نشانه مشکلات قلبی و ریوی است. اما همچنین میتواند نشانهای از شرایط دیگر مانند آسم، آلرژی یا استرس و اضطراب نیز باشد. ورزش شدید یا سرماخوردگی نیز میتواند باعث تنگی نفس شما شود.
آیا تنگی نفس خطرناک است؟
گاهی اوقات، علائم تنگی نفس میتواند نشانهای از یک وضعیت پزشکی مهمتر که خطر مرگ را افزایش میدهد باشد. اگر هر کدام از شرایط زیر را داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید:
• به طور ناگهانی دچار مشکل تنفسی شدید.
• تنگی نفس شدید (نمی توانید نفس خود را حبس کنید).
• پس از ۳۰ دقیقه استراحت همچنان احساس تنگی نفس دارید.
چه کسانی دچار تنگی نفس میشوند؟
از آنجایی که تنگی نفس علل زیادی دارد، در بین مردم بسیار شایع است. هر کسی میتواند آن را تجربه کند، اما بیشتر ممکن است در افرادی که مبتلا به بیماری خاصی هستند مشاهده شود.
بیشتر موارد تنگی نفس به دلیل مشکلات قلبی یا ریوی است. همچنین تنگی نفس عصبی نیز شایع است. قلب و ریههای شما در انتقال اکسیژن به بافتها و حذف دی اکسید کربن نقش دارند و بروز مشکل در هر یک از این بافتها بر تنفس شما تاثیر میگذارد.
احساس تنگی نفس ممکن است حاد باشد و فقط چند روز یا کمتر طول بکشد. در موارد دیگر، مزمن است و بیش از سه تا شش ماه طول میکشد.
علائم تنگی نفس حاد
تنگی نفسی که به طور ناگهانی ایجاد میشود (به نام حاد) دلایل محدودی دارد، از جمله:
• آنافیلاکسی
• اضطراب: استرس و اضطراب میتواند باعث هیپرونتیلاسیون (تنفس سریع و سنگین) شود که به آن تنگی نفس عصبی گفته میشود.
• آسم: باریک شدن مجاری تنفسی ناشی از آسم میتواند باعث ایجاد مشکل در تنفس شود.
• مسمومیت با مونوکسید کربن
• تامپوناد قلبی (مایع اضافی در اطراف قلب)
• بیماری ریه: آسیب به بافت ریه ناشی از بیماریهایی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) مربوط به سیگار کشیدن میتواند باعث تنگی نفس شود. همچنین تومورهایی مانند سرطان ریه نیز میتوانند باعث تنگی نفس شوند.
• بیماری کرونا (ویروس کووید 19)
• حمله قلبی: انسدادی که جریان خون را به قلب متوقف میکند میتواند باعث تنگی نفس شود. اگر متوجه این نوع علائم تنگی نفس همراه با سایر علائم حمله قلبی شدید، با اورژانس تماس بگیرید.
• آریتمی قلبی (مشکلات ریتم قلب)
• نارسایی قلبی: در هنگام نارسایی قلبی، خون نمیتواند قلب را به درستی پر و خالی کند. این وضعیت ممکن است باعث تجمع مایع در ریههای شما شود و تنفس را دشوار کند.
• پنومونی و سایر عفونتهای ریوی
• پنوموتوراکس (جمع شدن ریه)
• آمبولی ریه: این اتفاق زمانی رخ میدهد که در ریههای شما لخته خون ایجاد شود. این وضعیت یک موقعیت اورژانس پزشکی است.
• از دست دادن خون ناگهانی
• انسداد راه هوایی فوقانی (انسداد در مجرای تنفسی)
• آلرژی: افراد اغلب در طول یک واکنش آلرژیک احساس تنگی نفس میکنند.
• خفگی: انسداد در گلو میتواند حرکت هوا را به داخل و خارج از ریهها دشوار کند. استنشاق غذا یا ورود یک شی خارجی به ریهها نیز جریان هوا را مسدود میکند.
علائم تنگی نفس مزمن
در مورد تنگی نفسی که هفتهها یا بیشتر طول کشیده باشد (که به آن تنگی نفس مزمن گفته میشود)، اغلب به دلیل موارد زیر است:
• آسم
• بیماری انسدادی مزمن ریه
• اختلال عملکرد قلب
• بیماری بینابینی ریه
• چاقی
• پلورال افیوژن (جمع شدن مایع در اطراف ریهها)
علائم مختلف تنگی نفس
تعدادی دیگر از شرایط وجود دارد که میتواند دریافت هوای کافی را سخت کند. این موارد شامل موارد زیر میشوند:
مشکلات ریوی
• کروپ (به ویژه در کودکان خردسال)
• سرطان ریه
• پلورزی (التهاب غشای اطراف ریهها)
• ادم ریوی (ترشح مایع اضافی در ریهها)
• فیبروز ریوی (ریههای اسکار و آسیب دیده)
• فشار خون ریوی
• سارکوئیدوز (مجموعه سلولهای التهابی در بدن)
• بیماری سل
مشکلات قلبی
• کاردیومیوپاتی (مشکل در عضله قلب)
• نارسایی قلبی
• پریکاردیت (التهاب بافت اطراف قلب)
مشکلات دیگر
• کم خونی
• اختلالات استرسزا و اضطرابی
• آسیب: شکستگی دنده میتواند تنفس را دشوار کند. خونریزی و کمخونی نیز میتواند تعداد گلبولهای قرمز خون را کاهش دهد، که میزان اکسیژن حمل شده در آن را کاهش میدهد.
• اپی گلوتیت (تورم در نای)
• استنشاق جسم خارجی
• سندرم گیلن باره
• کیفوسکولیوز (بدشکلی دیواره قفسه سینه)
• میاستنی گراویس (بیماری که باعث ضعف عضلانی میشود)
• سیگار کشیدن
• عفونت: عفونتی مانند برونشیت یا ذاتالریه ممکن است مخاطی ایجاد کند که جریان هوا را به قسمتهایی از ریهها مسدود میکند. این میتواند در انتشار اکسیژن به خون اختلال ایجاد کند.
• بدن ضعیف: عدم تناسب اندام به دلیل عدم تحرک یا بیماری، میتواند باعث تنگی نفس شود.
• چاقی: اضافه وزن بسیار زیاد میتواند ریههای شما را تحت فشار قرار دهد و تنفس را دشوار کند.
• مصرف دارو: برخی داروها میتوانند باعث ایجاد احساس سفتی در قفسه سینه شوند. استاتینها (داروهایی که چربی خون را کاهش میدهند) و مسدودکنندههای بتا که برای فشار خون بالا در افراد مبتلا به آسم تجویز میشوند، ممکن است باعث تنگی تنفس شوند.
• دمای شدید: هوای خیلی گرم یا خیلی سرد میتواند باعث شود که احساس کنید در تنفس مشکل دارید.
راه های درمان تنگی نفس
پزشک با شناسایی و سپس درمان بیماری که باعث مشکلات تنفسی شما میشود، به شما در مدیریت تنگی نفس کمک میکند. بسته به شرایط زمینهای، درمان شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ورزش: بهبود آمادگی جسمانی میتواند قلب و ریههای شما را تقویت کند. سلامت کلی بافتهای بدن باعث میشود تا بهتر میتواند در طول فعالیت روزانه دچار تنگی نفس شوید. حتی اگر دچار یک بیماری قلبی یا ریوی باشید، توانبخشی قلبی عروقی به کمک ورزش کردن ممکن است به شما کمک کند.
دارو: داروهای استنشاقی به نام گشادکنندههای برونش میتوانند راههای هوایی شما را در آسم و COPD آرام کنند. داروهای تسکین درد یا اضطراب نیز میتوانند تنگی نفس را کاهش دهد.
اکسیژن درمانی: دریافت اکسیژن اضافی از طریق ماسک یا لوله در سوراخهای بینی میتواند به شما کمک کند تا راحتتر نفس بکشید. این مورد تنها زمانی مناسب است که سطح اکسیژن خون توسط یک متخصص اندازهگیری شود و نشان داده شود که پایین است.
روش تشخیص دلیل تنگی نفس
پزشک با انجام برخی اقدامات و آزمایشات میتواند علت بروز تنگی نفس در شما را تشخیص دهد. برخی از این اقدامات عبارتند از:
معاینه فیزیکی: مواردی مانند اندازهگیری دمای بدن و گوش دادن به قفسه سینه از جمله اقدامات در این روش است. تب میتواند نشان دهنده عفونت باشد.
پالس اکسیمتری: در این روش از یک حسگر انگشت برای مشاهده میزان اکسیژن خون شما استفاده میکند.
تصویر برداری اشعه ایکس از قفسه سینه و سی تی اسکن: اگر قبلا تشخیص بیماری مزمن نداشته باشید، این آزمایشات میتواند علت تنگی نفس را نشان دهد.
آزمایش خون: این آزمایشات میتواند کم خونی، عفونت و سایر مشکلات را نشان دهد.
تستهای عملکرد ریه: این تستها نشان میدهند که چقدر خوب نفس میکشید.
تست ورزش قلبی ریوی: این تستها حجم اکسیژن دریافتی و دی اکسید کربن خارج شده در حین انجام ورزش بر روی تردمیل یا دوچرخه ثابت را نشان میدهد.
چگونه میتوانم تنگی نفس را تسکین دهم؟
رعایت برخی موارد میتواند علائم تنگی نفس شما را کاهش دهد. برخی از آنها عبارتند از:
• از استنشاق مواد شیمیایی که میتوانند ریههای شما را تحریک کنند، مانند دود رنگ و اگزوز خودرو خودداری کنید.
• تمرین تکنیکهای دم و بازدم برای بهبود عملکرد تنفسی.
• اگر سیگار میکشید، سیگار را ترک کنید. اگر سیگار نمیکشید، سیگار کشیدن را شروع نکنید.
• حفظ وزن مناسب سالم.
• پرهیز از فعالیت در مکانهایی که دما بسیار گرم یا بسیار سرد است و یا زمانی که رطوبت بالاست. اگر بیماری ریوی دارید، هشدارهای مربوط به آلودگی هوا را که در رادیو و تلویزیون منتشر میشود، جدی بگیرید.
• هنگامی که از اکسیژن استفاده میکنید، مطمئن شوید که تجهیزات شما بهداشتی و در وضعیت مناسبی قرار دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم | علائم تنگی نفس
اگر تنگی نفس شدید دارید یا اگر تنگی نفس در فعالیت های روزمره شما اختلال ایجاد میکند، با پزشک خود تماس بگیرید. گاهی اوقات تنگی نفس نشانه یک شرایط اورژانسی است که نیاز به درمان فوری دارد. اگر بعد از 30 دقیقه استراحت همچنان مشکل تنفسی دارید به بیمارستان بروید. همچنین در صورت داشتن موارد زیر فورا کمک اضطراری دریافت کنید:
• سیاه شدن انگشتان یا لب ها
• درد یا سنگینی قفسه سینه، به ویژه اگر همراه با تعریق و حالت تهوع باشد.
• تپش قلب شدید (ضربان قلب سریع یا نامنظم).
• تب شدید.
• استریدور (صدای بلند هنگام دم) یا خس خس سینه هنگام دم یا بازدم.
• متورم شدن مچ پا
با این حال اگر از علائم تنگی نفس خود مطمئن نیستید، یا اینکه به دنبال این هستید تا ببینید برای تنگی نفس چی خوبه، میتوانید با پزشکان متخصص کلینیک مدیست در اینباره صحبت کنید. با مراجعه به وبسایت مدیست، امکان ویزیت و معاینه آنلاین پزشکی برای شما فرآهم است.