سوزش معده نشانه چیست؟ | روش های درمان سوزش معده
- 17 مهر 1401
- صفر نظر
- گوارش
گاستریت یک اصطلاح کلی برای گروهی از شرایط است که باعث سوزش معده میشوند. همچنین تمامی این شرایط یک ویژگی مشترک دارند، و آن "التهاب پوشش داخلی معده" است. التهاب گاستریت اغلب نتیجه عفونت با همان باکتری است که باعث زخم معده میشود و یا استفاده منظم از مسکنهای خاص. نوشیدن بیش از حد الکل نیز میتواند به گاستریت و سوزش معده کمک کند.
با ابتلا به گاستریک مخاط معده ملتهب شده و باعث سوزش معده، درد شکم، سوء هاضمه، نفخ و حالت تهوع میشود. همچنین این اختلال میتواند منجر به مشکلات دیگری نیز شود. مصرف دارو و تغییر در رژیم غذایی میتوانند اسید معده را کاهش داده و علائم سوزش معده یا گاستریت را کاهش دهند.
گاستریت میتواند به طور ناگهانی (حاد) یا به تدریج (مزمن) ظاهر شود. در برخی موارد، گاستریت میتواند منجر به زخم و افزایش خطر سرطان معده شود. با این حال، برای اکثر افراد، گاستریت جدی نیست و با درمان به سرعت بهبود مییابد.
در این مطلب به روشهای درمان سوزش معده خواهیم پرداخت و میبینیم که سوزش معده نشانه چیست. تا انتهای مطلب با مدیست همراه باشید.
سوزش معده نشانه چیست ؟
اینکه سوزش معده نشانه چیست ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، اما اصلیترین علت آن ابتلا به گاستریت است. معده شما دارای پوشش محافظی میباشد که به شکل مخاط است. این پوشش از معده شما در برابر اسید قوی معده که وظیفه هضم غذا را دارد، محافظت میکند. هنگامی که به هر دلیلی به این پوشش محافظ آسیب برسد یا ضعیف شود، مخاط ملتهب میشود و باعث گاستریت یا سوزش معده میشود. نوعی باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری شایعترین علت باکتریایی گاستریت است.
تفاوت بین گاستریت و سوء هاضمه چیست؟
علائم گاستریت میتواند شبیه علائم سوء هاضمه باشد. سوء هاضمه درد یا ناراحتی در معده است که با مشکل در هضم غذا همراه میباشد. در این مورد ممکن است بین دندههای پایینی احساس سوزش داشته باشید.
گاستریت یا سوزش معده چقدر شایع است؟
گاستریت حاد (ناگهانی) بیشتر شایع است و حدود 8 نفر از هر 1000 نفر ممکن است به آن مبتلا شوند. گاستریت مزمن و طولانی مدت کمتر شایع است. تقریباً 2 نفر از هر 10000 نفر ممکن است که به آن مبتلا شوند.
چه کسانی ممکن است به سوزش معده مبتلا شوند؟
خطر ابتلا به گاستریت با بالا رفتن سن افزایش مییابد. افراد مسن دیوارههای معده نازکتر، کاهش گردش خون و متابولیسم و ترمیم مخاط کندتری دارند. افراد مسنتر نیز احتمال بیشتری دارد که از داروهایی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده کنند که میتواند باعث گاستریت شود.
حدود دو سوم جمعیت جهان به هلیکوباکتر پیلوری مبتلا هستند. در جوامع امروزی این مشکل در قشر ضعیف (از نظر اقتصادی) نیز دیده میشود. این به خاطر داشتن رژیم غذایی ناسالم است.
انواع گاستریت چیست؟
دو نوع اصلی گاستریت وجود دارد:
• فرسایشی: گاستریت فرسایشی باعث التهاب و فرسایش پوشش معده میشود. این وضعیت به عنوان گاستریت واکنشی نیز شناخته میشود. برخی از دلایلی که باعث آن میشود عبارتند از: مصرف الکل، کشیدن سیگار، مصرف کورتیکواستروئیدها، عفونتهای ویروسی یا باکتریایی، استرس ناشی از بیماریها یا جراحات.
• غیر فرسایشی: التهاب پوشش معده بدون فرسایش یا آسیب رسیدن به پوشش معده.
چه چیزی باعث سوزش معده میشود؟
همانطور که اشاره کردیم، سوزش معده زمانی رخ میدهد که چیزی به مخاط معده آسیب برساند یا آن را ضعیف کند. چیزهای مختلفی میتوانند باعث ایجاد مشکل شوند که با دانستم آنها میتوانیم به درمان سوزش معده کمک کنیم، از جمله:
• سوء مصرف الکل: مصرف مزمن الکل میتواند باعث تحریک و فرسایش مخاط معده شود. الکل میتواند پوشش معده شما را تحریک کرده و فرسایش دهد و در نتیجه معده شما را در برابر شیرههای گوارشی آسیب پذیرتر میکند. مصرف بیش از حد الکل به احتمال زیاد باعث گاستریت حاد میشود.
• بیماری خودایمنی: در برخی افراد، سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم در پوشش معده حمله میکند.
• عفونت باکتریایی: باکتری هلیکوباکتر پیلوری عامل اصلی گاستریت مزمن و بیماری زخم معده هستند. باکتریها پوشش محافظ معده را از بین میبرند و باعث التهاب آن میشوند. اگرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از شایعترین عفونتهای انسانی در سراسر جهان است، اما تنها برخی از افراد مبتلا به این عفونت دچار سوزش معده یا سایر اختلالات دستگاه گوارش فوقانی میشوند. پزشکان بر این باورند که آسیبپذیری در برابر این باکتری میتواند ارثی باشد یا به سبک زندگی (سیگار کشیدن و نوع تغذیه) مربوط میشود.
• رفلاکس صفرا: کبد برای کمک به هضم غذاهای چرب، صفرا تولید میکند. "ریفلاکس" به معنای برگشتن است. رفلاکس صفرا زمانی اتفاق میافتد که صفرا به جای حرکت در روده کوچک به معده برمیگردد.
• مصرف داروهای مسکن: استفاده مداوم از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا کورتیکواستروئیدها (ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم) برای کاهش درد میتواند پوشش معده را تحریک کند. استفاده منظم از این مسکنها یا مصرف بیش از حد این داروها ممکن است باعث کاهش یک ماده کلیدی در بدن شود که به حفظ پوشش محافظ معده شما کمک میکند.
• استرس فیزیکی: یک بیماری یا جراحت ناگهانی و شدید میتواند باعث گاستریت شود. این جراحت ممکن است در هر قسمت بدن اتفاق بیفتد و باعث سوزش معده شما شود. سوختگیهای شدید و آسیبهای مغزی دو علت شایع برای وارد آمدن استرس به بدن و در نتیجه سوزش معده هستند.
• درمان سرطان: داروهای شیمی درمانی یا پرتودرمانی می توانند خطر ابتلا به گاستریت را افزایش دهند.
با پیدا کردن دلیل مشکل میتوان درمان سوزش معده را راحتتر پیگیری کرد.
علائم سوزش معده و حالت تهوع
بسیاری از افراد مبتلا به سوزش معده علائمی ندارند. افرادی که علائم سوزش معده و حالت تهوع دارند اغلب آن را با سوء هاضمه اشتباه میگیرند. با این حال علائم گاستریت عبارتند از:
• مدفوع سیاه و قیری رنگ
• نفخ شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس سیری بیش از حد در طول غذا خوردن یا بعد از آن
• از دست دادن اشتها
• زخم معده
• کاهش وزن بدون دلیل
• درد یا ناراحتی بالای شکم
• استفراغ خونی
آیا گاستریت مسری است؟
گاستریت مسری نیست، اما باکتری هلیکوباکتر پیلوری، میتواند از طریق مدفوع به دهان سرایت کند. شستن درست دستها بعد از توالت و قبل از دست زدن به مواد غذایی و رعایت بهداشت مناسب، اولین خط دفاعی در برابر انتشار این باکتری است.
بسیاری از افراد پس از آلوده شدن به باکتری هلیکوباکتر پیلوری ممکن است دچار سوزش معده شوند.
گاستریت چگونه تشخیص داده میشود؟
اولین قدم برای تشخیص و درمان سوزش معده، مراجعه به پزشک متخصص است. پزشک در مورد علائم و سابقه شما میپرسد و یک معاینه فیزیکی انجام میدهد. دکتر همچنین ممکن است یک یا چند مورد از آزمایشهای زیر را تجویز کند:
• تست تنفس: در طی آزمایش تنفس هلیکوباکتر پیلوری، کپسول یا مایعی حاوی اوره را میبلعید. سپس بازدم را در یک کیسه بالون مانند بیرون میدهید. باکتری هلیکوباکتر پیلوری اوره را به دی اکسید کربن تبدیل میکند. اگر باکتری در بدن شما باشد، افزایش دی اکسید کربن در آزمایش تنفس نشان داده خواهد شد.
• آزمایش خون: آزمایش خون آنتیبادیهایی را که با باکتری هلیکوباکتر پیلوری مبارزه میکنند، بررسی میکند.
• آزمایش مدفوع: این آزمایش وجود باکتری هلیکوباکتر پیلوری را در مدفوع بررسی میکند.
• آندوسکوپی فوقانی: پزشک شما از یک آندوسکوپ (یک لوله نازک بلند با یک دوربین متصل) برای مشاهده معده شما استفاده میکند. پزشک اسکوپ را از طریق مری وارد بدن میکند. روش آندوسکوپی فوقانی به پزشک شما این امکان را میدهد تا پوشش معده را بررسی کند. همچنین ممکن است یک نمونه بافت (بیوپسی) از پوشش معده برای آزمایش عفونت گرفته شود.
• معاینه دستگاه گوارش فوقانی: در طول معاینه دستگاه گوارش فوقانی، یک ماده گچی به نام باریم را میبلعید. این مایع پوشش معده شما را میپوشاند و تصاویر پرتو ایکس با جزئیات بیشتری را نمایش میدهد.
درمان سوزش معده | سوزش معده چگونه درمان میشود؟
درمان سوزش معده بسته به علت آن متفاوت است. برخی از داروها باکتریها را از بین میبرند و باعث درمان آن میشوند، در حالی که برخی دیگر علائم سوء هاضمه را کاهش میدهند. به هر حال دکتر شما ممکن است داروهای زیر را تجویز کند:
• آنتی بیوتیکها: آنتی بیوتیکها میتوانند عفونت باکتریایی را درمان کنند. ممکن است چند هفته نیاز به مصرف بیش از یک نوع آنتی بیوتیک داشته باشید.
• آنتی اسیدها: داروهای کربنات کلسیم، قرار گرفتن در معرض اسید معده را کاهش میدهند. آنها میتوانند به تسکین التهاب کمک کنند. برخی آنتی اسیدها نیز باعث درمان سوزش معده و سوزش سر دل میشوند.
• مسدودکنندههای هیستامین (H2): سایمتیدین ، رانیتیدین و داروهای مشابه باعث کاهش تولید اسید معده میشوند.
• مهارکنندههای پمپ پروتون: این داروها، مانند امپرازول و اسموپرازول، میزان اسید تولیدی معده را کاهش میدهند. مهارکنندههای پمپ پروتون همچنین زخم معده و بیماری رفلاکس معده به مری را درمان میکنند.
عوارض گاستریت چیست؟
در صورت عدم درمان گاستریت ممکن است دچار مشکلات جدیتری شوید. برخی از آنها عبارتند از:
• کم خونی: هلیکوباکتر پیلوری میتواند باعث زخم و خونریزی معده شود! این خونریزی باعث کاهش گلبول قرمز میشود که به اصطلاح به آن کم خونی گفته میشود.
• کم خونی خطرناک: گاستریت خودایمنی میتواند بر نحوه جذب ویتامین B12 بدن شما تاثیر بگذارد. وقتی بدن B12 کافی برای ساخت گلبولهای قرمز دریافت نمیکند، در معرض خطر کم خونی خطرناک قرار خواهید گرفت.
• پریتونیت: گاستریت میتواند زخم معده را بدتر کند. زخمهایی که از دیواره معده جدا میشوند میتوانند باعث ورود محتویات داخل معده به درون زخم شود. این پارگی میتواند باکتری را گسترش دهد و باعث عفونت خطرناکی به نام انتقال باکتری یا پریتونیت شود. همچنین میتواند منجر به التهاب گستردهای به نام سپسیس شود. التهاب سپسیس میتواند کشنده باشد.
• سرطان معده: گاستریت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری و بیماری خودایمنی میتواند باعث رشد پوشش معده شود. این رشد خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش میدهد.
علاوه بر موارد بالا ممکن است دچار عوارض زیر نیز بشوید:
• زخم معده
• ایجاد پولیپ (توده های کوچک) در معده شما
• رشد تومورهای معده (ممکن است سرطانی باشند یا نباشند)
چگونه میتوانم از گاستریت جلوگیری کنم؟ | درمان سوزش معده
هلیکوباکتر پیلوری یکی از علل اصلی سوزش معده است، اما اکثر مردم نمیدانند که به آن آلوده هستند. باکتریها به راحتی منتقل میشوند. شما میتوانید با رعایت بهداشت از جمله شستن دستها، خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهید.
همچنین میتوانید اقداماتی را برای به حداقل رساندن سوء هاضمه و سوزش معده انجام دهید. این شرایط با گاستریت مرتبط است. اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:
• پرهیز از خوردن غذاهای چرب، سرخ شده، تند یا اسیدی
• کاهش مصرف کافئین
• خوردن وعدههای غذایی کوچکتر در طول روز
• کنترل استرس
• کاهش مصرف الکل
• 2 تا 3 ساعت بعد از غذا دراز نکشید
نکات کلی برای درمان سوزش معده
اکثر موارد گاستریت با درمان مناسب به سرعت بهبود مییابند. برای اکثر افراد، داروها ورم معده را تسکین میدهند. پزشک شما مناسبترین درمان سوزش معده را بر اساس آنچه که باعث بروز آن شده ارائه میدهد.
آنتی اسیدها اسید معده را کاهش میدهند، در حالی که آنتی بیوتیکها عفونتهای باکتریایی را از بین میبرند. همچنین میتوانید تغییراتی مانند کاهش مصرف الکل و سیگار را انجام دهید.
چه زمانی برای درمان سوزش معده به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر متوجه نشدید که سوزش معده نشانه چیست، با مشاهده هر کدام از علائم زیر برای درمان سوزش معده به پزشک مراجعه کنید:
• خون در مدفوع
• استفراغ خونی
• ضعف یا خستگی شدید که ممکن است نشان دهنده کم خونی باشد
• رفلکس شدید معده
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
علاوه بر این میتوانید برای درمان سوزش معده از خدمات آنلاین کلینیک مدیست استفاده کنید. شما در کلینیک مدیست به پزشک متخصص معده دسترسی دارید و میتوانید به صورت آنلاین توسط او ویزیت شوید.
مشاوره از راه دور توسط پزشک متخصص میتواند نیاز شما به مراجعه حضوری را برطرف کند که در نتیجه باعث کاهش هزینه شما خواهد شد. همچنین کسانی که به هر دلیلی فرصت مراجعه به پزشک را ندارند، میتوانند از این خدمات استفاده کنند.
کیفیت خدمات پزشکی آنلاین همانند مراجعه حضوری میباشد و تفاوتی ندارد. پزشک از طریق تماس تصویری با بیمار به راحتی میتواند علائم بیماری آن را بررسی کند.
سوزش معده و حالت تهوع ممکن است زندگی روزمره شما را مختل کند، به همین دلیل در اولین فرصت نسبت به درمان سوزش معده خود توسط پزشکان کلینیک آنلاین مدیست اقدام کنید.
همچنین با مراجعه به پروفایل هر پزشک، میتوانید تجربه دیگر بیماران درباره پزشک مورد نظرتان مطالعه نمایید.