علل اصلی لخته خون در پریود و روش‌های درمان لخته شدن خون قاعدگی

اکثر زنان در دوره‌ای از زندگی خود، لخته خون در پریود را تجربه می‌کنند. لخته خون در قاعدگی به لکه‌های ژل مانندی از خون، بافت و خون منعقد شده گفته می‌شود که در طول قاعدگی از رحم خارج می‌شوند. آنها شبیه لخته‌های توت فرنگی یا لخته‌های میوه‌ای هستند که گاهی اوقات ممکن است در مربا پیدا کنید و رنگ آنها از قرمز روشن تا تیره متغیر است. بسیاری از زنان با دیدن لخته خون در دوره قاعدگی ممکن است دچار نگرانی شوند. اما علل اصلی لخته خون در پریود چیست؟ آیا لخته خون در قاعدگی طبیعی است؟ در چه صورتی باید برای درمان لخته شدن خون قاعدگی به یک پزشک کرد؟ با این مقاله از مدیست همراه ما باشید تا به این دسته از سوالات پاسخ دهیم.

 لخته خون قاعدگی طبیعی در مقابل لخته خون غیرطبیعی

اگر لخته‌ها کوچک باشند و فقط گاهی اوقات این لخته‌ها را ببینید معمولا جای نگرانی ندارد. بر خلاف لخته‌هایی که در رگ‌های شما ایجاد می‌شود، لخته خون در قاعدگی به خودی خود خطرناک نیستند.
در صورتی که به طور منظم لخته‌های خون بزرگی در طول قاعدگی مشاهده کنید احتمال دارد این لخته‌ها نشانه یک بیماری باشند. در چنین وضعیتی باید برای بررسی و درمان لخته شدن خون قاعدگی به پزشک مراجعه کنید. اما لخته‌های طبیعی خون در دوران پریودی به شکل زیر هستند:
•    کوچکتر از یک چهارم اینچ هستند.
•    لخته‌های خون در پریودی معمولا در ابتدای چرخه قاعدگی شما رخ می‌دهند.
•    رنگ قرمز روشن یا تیره دارند.
•    لخته‌های غیرطبیعی بزرگ‌تر از یک چهارم اینچ هستند و در بیشتر چرخه‌های قاعدگی اتفاق می‌افتند.
اگر خونریزی قاعدگی شدید یا لخته‌های خون بزرگتر از یک چهارم اینچ دارید برای درمان لخته شدن خون قاعدگی بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر تامپون یا پد قاعدگی خود را هر دو ساعت یا کمتر عوض می‌کنید، خونریزی قاعدگی شما سنگین بوده و به احتمال زیاد، لخته خون در پریود را مشاهده می‌کنید.
علاوه بر این، اگر لخته‌ها دفع شده و فکر می‌کنید باردار هستید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. چون خونریزی و لخته خون ممکن است نشانه سقط جنین باشد.

 

مشاوره با متخصص زنان و زایمان

دریافت مشاوره‌ها

علت لخته خون در پریود چیست؟

در اکثر زنانی که در سنین باروری هستند تقریبا هر ۲۸ تا ۳۵ روز یکبار دیواره رحم می‌ریزد. پوشش داخلی رحم آندومتر نیز نامیده می‌شود.
آندومتر در طول ماه در پاسخ به استروژن که یک هورمون زنانه است رشد می‌کند و ضخیم می‌شود و از تخمک بارور شده حمایت می‌کند. در صورتی که حامله نشوید، سایر اتفاقات هورمونی، ریزش دیواره رحم را نشان می‌دهند که به آن پریودی یا دوره قاعدگی نیز گفته می‌شود.
هنگامی که دیواره رحم فرو می‌ریزد خون، ترکیبات دیگر خون، مخاط و بافت همراه آن نیز با آن خارج می‌شود. این ترکیب از طریق دهانه رحم از رحم و در نهایت از واژن خارج می‌شود.

با ریزش دیواره رحم، لخته خون در انتهای رحم جمع می‌شود و پس از منقبض شدن دهانه رحم، محتویات آن خارج می‌شود. برای کمک به تجزیه این خون و بافت غلیظ شده، بدن مواد ضد انعقاد را ترشح می‌کند تا مواد را نازک کرده تا راحت‌تر عبور کند. با این حال، وقتی جریان خون از توانایی بدن برای تولید داروهای ضد‌انعقاد پیشی می‌گیرد، لخته‌‌های خون قاعدگی خارج می‌شوند.

تشکیل لخته خون در قاعدگی بیشتر در روزهایی که خونریزی سنگین دارید رخ می‌دهد. در بسیاری از زنان که جریان خون طبیعی در دوران قاعدگی دارند، خونریزی سنگین معمولا در ابتدای پریود اتفاق می‌افتد و کوتاه‌مدت است. اگر خونریزی قاعدگی ۴ تا ۵ روز طول بکشد و بدن ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری یا کمتر، خون تولید کند، جریان خون قاعدگی، طبیعی تلقی می‌شود.

در زنانی که جریان خون شدیدتری دارند، خونریزی بیش از حد و تشکیل لخته خون در پریود طولانی می‌شود. یک سوم زنان، جریان‌های خونریزی شدیدی دارند و این امر باعث می‌شود هر دو یا سه ساعت، پد را عوض کنند. در هر صورت، باید در صورت مشاهده لخته خون غیرطبیعی و یا مشاهده مکرر این لخته‌ها به پزشک  مراجعه کنید تا علت بررسی شده و برای درمان لخته شدن خون قاعدگی شما، دارو تجویز شود و اقدامات لازم صورت گیرد.  

دلایل اصلی مشاهده لخته خون در پریود چیست؟

عوامل فیزیکی و هورمونی می‌توانند بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارند و جریان خونریزی سنگینی ایجاد کنند. جریان‌ خونریزی سنگین احتمال ایجاد لخته خون در قاعدگی را افزایش می‌دهد. بسته به سن و سابقه پزشکی شما، عوامل زیادی ممکن است حجم جریان قاعدگی شما را افزایش دهد یا باعث ایجاد لخته خون غیرطبیعی بزرگ در دوران قاعدگی شود. در هر صورت، باید علت اصلی را پیدا کرده و در صورت نیاز برای درمان لخته شدن خون قاعدگی اقدام کنید. اما دلایل اصلی ایجاد لخته خون در پریود عبارتند از:

انسدادهای رحمی

وقتی که رحم بزرگ یا پر باشد فشار بیشتری بر دیواره رحم وارد می‌کند. در این حالت، احتمال خونریزی شدید قاعدگی و لخته شدن خون افزایش می‌یابد.
علاوه بر این، انسداد رحم در توانایی رحم برای انقباض اختلال ایجاد می‌کند. هنگامی که رحم به خوبی منقبض نشود، خون در داخل حفره رحم جمع و منعقد می‌شود و لخته‌هایی تشکیل می‌دهد که بعدا از رحم خارج می‌شوند. دلایل انسداد رحم عبارتند از:
• فیبروم‌ها
• اندومتریوز
• آدنومیوز
• تومورهای سرطانی

فیبروم 

فیبروم‌ به تومورهای غیرسرطانی و عضلانی گفته می‌شود که در دیواره رحم رشد می‌کنند. فیبروم‌ها علاوه بر خونریزی شدید قاعدگی، مشکلات زیر را ایجاد می‌کنند:
•    خونریزی نامنظم در دوران قاعدگی
•    کمر درد
•    درد هنگام رابطه جنسی
•    شکم بیرون زده
•    مشکلات باروری
•    ایجاد لخته خون در قاعدگی
حدود ۸۰ درصد زنان تا سن ۵۰ سالگی به فیبروم مبتلا می‌شوند. علت آن مشخص نیست، اما ژنتیک و هورمون‌های زنانه استروژن و پروژسترون احتمالا در ایجاد آنها نقش دارند.

اندومتریوز

آندومتریوز، بیماری است که در آن سلول‌هایی که شبیه پوشش رحم به نام سلول‌های آندومتر هستند، در خارج از رحم و در داخل دستگاه تولید مثل رشد می‌کنند. در طول دوره قاعدگی شما، این بیماری مشکلات زیر را به همراه دارد:
•    پریودهای دردناک و گرفتگی عضلات
•    تهوع، استفراغ و اسهال در نزدیکی دوره قاعدگی شما
•    درد در حین رابطه جنسی
•    ناباروری
•    درد لگن
•    خونریزی غیر طبیعی که گاهی اوقات با لخته خون در پریود همراه است.
اگرچه علت دقیق آندومتریوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که وراثت، هورمون‌ها و جراحی قبلی لگن در این امر نقش داشته باشند.

آدنومیوز

آدنومیوز زمانی رخ می‌دهد که پوشش رحم به دلایل نامعلومی در دیواره رحم رشد کند. این اتفاق باعث بزرگ شدن و ضخیم شدن رحم می‌شود.
علاوه بر خونریزی طولانی‌مدت و شدید، این عارضه رایج می‌تواند باعث شود که رحم دو تا سه برابر اندازه طبیعی خود رشد کند و هنگام فرو ریختن دیواره رحم، لخته شدن خون قاعدگی رخ دهد. برای درمان لخته شدن خون قاعدگی ناشی از این عارضه نیز باید به پزشک مراجعه کنید.

سرطان

اگرچه این مورد نادر است، اما گاهی اوقات تومورهای سرطانی رحم و دهانه رحم می‌توانند منجر به خونریزی شدید قاعدگی و ایجاد لخته خون در پریود شوند.

 دم تعادل هورمونی

به منظور رشد و ضخیم شدن مناسب دیواره، پوشش داخلی رحم به تعادل استروژن و پروژسترون وابسته است. اگر سطح یکی از آنها خیلی زیاد یا خیلی کم باشد، ممکن است خونریزی قاعدگی شدید و لخته خون در قاعدگی را تجربه کنید. برخی عواملی که باعث عدم تعادل هورمونی شوند عبارتند از:
•    دوران قبل از یائسگی
•    یائسگی
•    استرس
•    افزایش یا کاهش قابل توجه وزن
علامت اصلی عدم تعادل هورمونی، داشتن دوران قاعدگی نامنظم است. به عنوان مثال، ممکن است قاعدگی شما دیرتر شروع شده یا دوره پریودی بیشتر از حد معمول طول بکشد یا برای ماه‌ها قاعدگی رخ ندهد.

سقط جنین

طبق گزارش مجله March of Dimes، نیمی از بارداری‌ها به سقط جنین ختم می‌شود. بسیاری از این ضایعات بارداری قبل از اینکه یک زن بداند باردار است اتفاق می‌افتد. هنگامی که سقط جنین رخ می‌دهد منجر به خونریزی شدید، گرفتگی عضلات و ایجاد لخته خون در پریود می‌شود.

مشاوره با پزشک

دکتر ساینا نصیری

متخصص زنان و زایمان

4.9 (488 رای)

هزینه نوبت:

185,000 تومان

رزو نوبت

دکتر شهرزاد امینی

متخصص زنان و زایمان

4.9 (9 رای)

هزینه نوبت:

130,000 تومان

رزو نوبت

دکتر مهسا رمضانپور

متخصص زنان و زایمان

5 (12 رای)

هزینه نوبت:

180,000 تومان

رزو نوبت

بیماری فون ویلبراند

جریان شدید قاعدگی و به تبع آن، ایجاد لخته خون در قاعدگی نیز می‌تواند ناشی از بیماری فون ویلبراند (VWD) باشد. اگرچه این بیماری نادر است، بین ۵ تا ۲۴درصد زنان که خونریزی شدید و مزمن قاعدگی دارند به آن دچار می‌شوند.
در صورتی که در این زمینه به مشاوره نیاز دارید یا نمی‌دانید چه اقدامی باید انجام دهید و علت اصلی لخته خون در پریود را پیدا نکرده‌اید می‌توانید با کلینیک آنلاین مدیست در ارتباط باشید تا به شما در یافتن علت اصلی این مشکل و درمان آن کمک کنند.

آیا ایجاد لخته خون در پریود عوارضی دارد؟

اگر به طور منظم لخته‌های بزرگ را مشاهده کردید برای درمان لخته شدن خون قاعدگی خود باید به پزشک مراجعه کنید. یکی از عوارض عمده خونریزی‌های شدید و لخته خون در قاعدگی، کم‌خونی فقر آهن است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که آهن کافی در خون شما برای ساخت گلبول‌های قرمز سالم وجود نداشته باشد. علائم کم‌خونی عبارتند از:
•    خستگی
•    ضعف
•    رنگ پریدگی
•    تنگی نفس
•    درد قفسه سینه

نحوه تشخیص علت اصلی لخته خون در پریود چگونه است؟

پزشکان برای تعیین علت اصلی و درمان لخته شدن خون قاعدگی از شما درباره مواردی که بر قاعدگی تأثیر می‌گذارد سوال می‌کنند. برای مثال، ممکن است بپرسند که آیا قبلا جراحی لگن داشته‌اید، از داروهایی برای جلوگیری از بارداری استفاده کرده‌اید یا تا به حال باردار بوده و سقط جنین داشته‌اید. علاوه بر این، آن‌ها رحم شما را معاینه خواهند کرد.
گذشته از این موارد، پزشک شما ممکن است از آزمایش خون برای بررسی عدم تعادل هورمونی استفاده کند. برای بررسی فیبروم، اندومتریوز یا سایر انسدادها از آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI یا سونوگرافی استفاده می‌شود.

بهترین راه درمان لخته شدن خون قاعدگی چیست؟

کنترل خونریزی شدید قاعدگی، بهترین راه برای کنترل لخته خون در پریود و درمان لخته شدن خون قاعدگی است. برای کنترل خونریزی شدید قاعدگی و درمان لخته خون در قاعدگی می‌توان از روش‌های درمانی زیر نیز استفاده کرد.

داروهای ضد بارداری هورمونی و سایر داروها

داروهای ضد بارداری هورمونی می‌توانند رشد دیواره رحم را مهار کنند. یک دستگاه داخل رحمی آزادکننده پروژستین (IUD) ممکن است جریان خون قاعدگی را تا ۹۰ درصد کاهش دهد و قرص‌های ضد بارداری ممکن است جریان خونریزی شدید را تا ۵۰ درصد کاهش دهند.
علاوه بر این، داروهای ضد بارداری هورمونی می‌توانند در کاهش رشد فیبروم‌ها و سایر چسبندگی‌های رحمی نیز مفید باشند.
برای زنانی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از هورمون‌ها استفاده کنند، یک گزینه رایج، داروی ترانگزامیک اسید (سیکلوکاپرون، لیستدا) است که بر میزان لخته خون در قاعدگی اثر می‌گذارد.

عمل جراحی

گاهی اوقات ممکن است برای درمان لخته شدن خون قاعدگی به جراحی داشته باشید. عمل اتساع و کورتاژ ( D و C ) پس از سقط جنین یا زایمان انجام می‌شود. اما از این روش برای تعیین علت زمینه‌ای خونریزی شدید قاعدگی و لخته خون در پریود و بیماری‌های مختلف نیز استفاده می‌شود.
 D و C شامل گشاد شدن دهانه رحم و بریدن بخش پوشش داخلی رحم است. این جراحی معمولا در یک محیط سرپایی و تحت درمان با داروی مسکن انجام می‌شود. اگرچه این کار خونریزی شدید را درمان نمی‌کند، اما خونریزی‌های شدید را تا زمانی که دیواره رحم دوباره ضخیم شود به عقب می‌اندازد
برای آن دسته از زنانی که به رشد رحمی و بیماری چون فیبروم مبتلا هستند و دارو جواب نمی‌دهد، انجام عمل جراحی برای برداشتن توده‌ها ضروری است. نوع جراحی به اندازه و محل توده‌ها بستگی دارد.
اگر توده‌ها بزرگ باشند، ممکن است به عمل جراحی میومکتومی نیاز داشته باشید. این عمل شامل ایجاد یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم است.
اگر توده کوچک باشد، اغلب اوقات جراحی لاپاراسکوپی انجام می‌گیرد. در جراحی لاپاراسکوپی نیز از برش‌هایی در شکم استفاده می‌شود، اما این برش‌ها کوچکتر هستند و در نتیجه، پس از عمل، زودتر بهبود می‌یابید.
گاهی اوقات، برخی از زنان تصمیم می‌گیرند که رحم خود را خارج کنند. به این عمل هیسترکتومی می‌گویند.
درباره مزایا و معایب همه گزینه‌هایی که می‌توانید برای درمان لخته شدن خون قاعدگی استفاده کنید با پزشک خود صحبت کنید.

نتیجه‌گیری

لخته خون در پریود بخشی طبیعی از چرخه باروری زنان است. اگرچه لخته خون در قاعدگی ممکن است نگران‌کننده به نظر برسند اما ایجاد لخته‌های کوچک در طول پریودی، طبیعی و رایج هستند. حتی لخته‌های که بیش از یک چهارم سانتی‌متر مگر اینکه به طور منظم اتفاق بیفتند.
اگر به طور منظم لخته‌های بزرگ را مشاهده می‌کنید برای درمان‌ لخته شدن خون قاعدگی می‌توانید روش‌های مؤثر بسیاری که پزشک برای کمک به کنترل خونریزی شدید و کاهش لخته‌ها توصیه می‌کند بهره ببرید و مشکل را برطرف کنید. 
در صورتی که سوالی در این زمینه دارید یا می‌خواهید برای درمان اقدام کنید می‌توانید با مشاوران حرفه‌ای کلینیک آنلاین مدیست ازتباط گرفته و از خدمات و راهنمایی آن‌ها بهره ببرید.