بررسی علت یبوست و روش های ساده برای درمان یبوست شدید
- 07 آبان 1401
- صفر نظر
- گوارش
یبوست در شدیدترین حالت خود می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند هموروئید و یا شقاق مقعدی شود. مورد اول با زور زدن برای اجابت مزاج رخ می‌دهد و مورد دوم پارگی پوست اطراف مقعد را به همراه دارد. وقتی مدفوع سفت باشد، عضله اسفنکتر کشیده شده و منجر به خونریزی مقعدی می‌شود. گاهی اوقات، زور زدن زیاد برای مدفوع، باعث افتادگی رکتوم خواهد شد. در این وضعیت مقدار کمی از پوشش روده از دهانه مقعد به بیرون رانده می‌شود. در نتیجه مهم است که برای درمان یبوست شدید سریعا اقدام کنیم تا در گیری بیماری‌هایی از این دست نشویم.
مختصری در مورد بیماری یبوست
درمان فوری یبوست را می‌توان با شناخت این بیماری تسهیل کرد. در نتیجه باید بدانید که از نظر عملی، کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته، تعریف مناسبی برای یبوست است. با این حال، تعداد دفعات این امر از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. برخی از افراد چندین بار در روز اجابت مزاج دارند در حالی که برخی دیگر فقط یک تا دو بار در هفته این مسئله را تجربه می‌کنند. الگوی اجابت مزاج شما هر چه باشد، برای شما منحصر به فرد و طبیعی است؛ اما تا زمانی که خیلی از الگوی خود دور نشوید.
در کنار این مسئله اگر دفع مدفوع سخت و دشواری دارید و یا نیاز دارید تا با زور زدن بیش از حد و زمان صرف شده بیشتری در توالت کار خود را به پایان برسانید، شما دچار یبوست شده‌اید. البته علت به وجود آمدن یبوست متفاوت است و معمولا به عنوان یک بیماری شناخته نمی‌شود، بلکه آن را نشانه یک مشکل اساسی در نظر می‌گیرند.
بر اساس یک مطالعه در سال 2014، میانگین محدوده انتقال کل روده حدود 10 تا 73 ساعت است. البته ورزش و عادات غذایی، سن، جنسیت و وضعیت سلامتی فرد بر تعداد دفعاتی که در یک روز اجابت مزاج می‌کند، تاثیر گذار خود بود. اما این آمار برای اکثر افراد سالم یکسان تعبیر شده‌اند. در نهایت اگر سیکل بدن شما از این بازه زمانی خارج شده، باید درمان یبوست شدید را بررسی کنید.
توجه داشته باشید که نشانه‌های یبوست به این شرح هستند.
• مدفوع خشک و سفت است.
• اجابت مزاج دردناک و دفع مدفوع بسیار دشوار است.
• فرد احساس می‌کند که روده‌های خود را به طور کامل تخلیه نکرده است.
مشاوره با فوق تخصص گوارش
دریافت مشاوره‌ها
چه کسانی یبوست می گیرند؟
یبوست یکی از شایع‌ترین نشانه‌های بروز مشکل در دستگاه گوارشی افراد در سراسر جهان است. گفته شده در ایالات متحده، حداقل 2.5 میلیون نفر در سال به دلیل یبوست به پزشک خود مراجعه می‌کنند. همچنین موقعیت‌های خاصی در زندگی انسان‌ها وجود دارند که به احتمال زیاد منجر به یبوست مداوم آنها می‌شود. از جمله:
• افراد مسن | درمان یبوست شدید
افرادی که پا به شن گذاشته‌اند، نسبت به زمانی که جوان‌تر بودند، فعالیت کمتری دارند، متابولیسم کندتر و قدرت انقباض عضلانی کمتری در زمان عملکرد دستگاه گوارش خواهند داشت. پس طبیعی است که دچار یبوست شوند.
• دوران بارداری و بعد از زایمان
تغییرات در هورمون‌های زنان، آنها را بیشتر مستعد یبوست می‌کند. نوزاد داخل رحم روده‌ها را منقبض می‌کند و سرعت دفع مدفوع را کند خواهد کرد.
• افرادی که غذای فیبردار نمی خورند
عدم استفاده از غذاهای پر فیبر یکی از دلایل بروز یبوست است که معمولا کودکان را درگیر می‌کند. جالب است بدانید که غذاهای پر فیبر، باعث حرکت غذا در دستگاه گوارش می‌شوند. در نتیجه گزینه‌های مختلف برای درمان یبوست شدید از زندگی فرد خط می‌خورند.
• کسانی که داروهای سنگین مصرف می کنند
مصرف داروهای ضد درد قوی، مانند مواد مخدر حاوی کدئین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن، همچنین استفاده از داروهای ضد افسردگی و آنتی اسیدهای حاوی کلسیم یا آلومینیوم همگی می‌توانند بیمار را به یبوست مبتلا کنند.
• کسانی که اختلالات عصبی دارند
به طور مشخص بیماری‌های مغز / نخاع و اختلالات گوارشی بیمار را در معرض یبوست قرار می‌دهند. چنانچه با این نوع از بیماری‌های درگیر شده‌اید، با استفاده از امکان مشاوره از متخصصان گوارش در سایت مشاوره آنلاین پزشکی مدیست، سوالات خود را مطرح کرده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، راهکارهای مناسب را دریافت نمایید.
بررسی علت یبوست در افراد
اجازه دهید با بررسی علت یبوست، بررسی خود را تکمیل کرده و بعد به دنبال روش‌های موثر برای درمان این عارضه باشیم. دلایل زیادی برای بروز یبوست وجود دارد که شایع‌ترین آنها، انتخاب سبک زندگی، مصرف داروها، شرایط پزشکی و بارداری هستند.
1. سبک زندگی | درمان یبوست شدید
همان‌طور که اشاره کردیم خوردن غذاهای کم فیبر در کنار بی اهمیتی به نوشیدن آب کافی (کم آبی بدن) و عدم توجه به ورزش می‌تواند دلیلی بر یبوست در افراد باشد. توصیه می‌شود که با ایجاد تغییراتی در برنامه معمولی خود، مانند سفر، غذا خوردن به اندازه کافی و البته سالم و همچنین تحرک بیشتر در طول روز، نیاز به درمان یبوست شدید را از زندگی خود حذف کنید.
2. داروهای مختلف
استفاده از داروهای مختلف مانند قرص آهن، داروهای آلرژی، مانند آنتی هیستامین‌ها، برخی داروهای فشار خون، از جمله مسدود کننده‌های کانال کلسیم و همچنین داروهای تجویز شده توسط روانپزشک مانند کلوزاپین، می‌توانند بیمار را به یبوست دچار کنند.
3. شرایط پزشکی و سلامتی
از نظر علمی ثابت شده آن دسته افرادی که دچار بیماری‌های زیر هستند، با یبوست‌های شدید هم مواجه می‌شوند.
• مشکلات غدد مانند: کم کاری غده تیروئید
• دیابت
• سرطان روده بزرگ
• سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
• بیماری دیورتیکولار
• اختلالات عصبی از جمله: آسیب نخاعی، بیماری پارکینسون و سکته مغزی
• سندرم روده تنبل
• انسداد روده
• نقایص ساختاری در دستگاه گوارش مانند: فیستول آترزی کولون
• بیماری‌های چند عضوی مانند: آمیلوئیدوز، لوپوس و اسکلرودرمی
همچنین به این لیست اختلال عملکرد خروجی بدن را نیز اضافه کنید. در واقع نقص در هماهنگی عضلات کف لگن می‌تواند بدن را مستعد یبوست کند. جالب است بدانید که این ماهیچه‌ها از اندام‌های داخل لگن و پایین شکم حمایت کرده و برای کمک به رهاسازی مدفوع مورد نیاز هستند.
4. بارداری | درمان یبوست شدید
یبوست در دوران بارداری خانم‌ها بسیار شایع است. حداقل دو نفر از هر پنج زن در دوران بارداری دچار یبوست (نه فقط نوع شدید حتی در حالت متوسط) می‌شوند. این مسئله به دلیل تولید بیشتر هورمون پروژسترون در بدن است که باعث دشواری در انقباض عضلات روده می‌شود. اگر باردار هستید و نمی‌خواهید برای درمان یبوست شدید خود در صف‌های طولانی مطب پزشک وقت بگذرانید، با استفاده از مشاوره آنلاین مدیست سوالات خود را مطرح کرده و جواب مناسب را از متخصصان دریافت کنید.
5. اضطراب
هنگامی که مضطرب یا استرس شدید دارید، بدن حالت دفاعی به خود می‌گیرد. در اصل این سیستم عصبی سمپاتیک شما است که فعال می‌شود و بسته به میزان درگیری بدن، عمل هضم را متوقف می‌کند. فراموش نکنید اضطرابی که از بین نمی‌رود، گاهی اوقات اختلال اضطراب فراگیر (GAD) نامیده می‌شود و حتما بر روند گوارش شما تأثیر بگذارد.
چند روش ساده برای درمان یبوست شدید
درمان فوری یبوست هم با استفاده از داروهای شیمیایی امکان پذیر است و هم با برخی درمان‌های خانگی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
• به صورت روزانه ورزش کنید | درمان یبوست شدید
اگر احساس نفخ شکم و تنبلی در روده‌ها شما را اذیت می‌کند و چند روزی است که اجابت مزاج نکرده‌اید، بهتر است ورزش را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. حرکت و ورزش می‌تواند ماهیچه‌های شکم را نرم کرده و جریان خون در روده‌ها را تحریک کند. منظور ما از ورزش شرکت در مسابقات ماراتن یا ثبت نام در کلاس تکواندو نیست. چیزی به سادگی راه رفتن در پارک نزدیک خانه هم می‌تواند به شما کمک کند.
همچنین، داشتن یک برنامه منظم روزانه و اولویت دادن به خواب می‌تواند به اجابت مزاج منظم کمک کند. در کنار این توصیه‌ها، انجام حرکت اسکوات در خانه هم می‌تواند گزینه مناسبی برای درمان یبوست شدید باشد. برای انجام این حرکت:
1. صاف بایستید و دست‌های خود را روی به جلو دراز کنید.
2. کمر را صاف نگه دارید و روی زانو خم شوید.
3. سه تا چهار مرتبه تکرار این حرکت به تعداد 15 بار، میزان تحرک لازم را ایجاد می‌کند.
مشاوره با پزشک
• غذاهای پر از فیبر استفاده کنید
حتما این اصطلاح را شنیده‌اید که «شما همان چیزی هستید که می‌خورید». در نتیجه اعمال یک رژیم غذایی مناسب در برنامه روزانه علاوه بر تاثیر مستقیم بر خلقیات فردی، می‌تواند جسم ما را نیز سالم نگه دارد. چنین کاری می‌تواند به ما کمک کند تا روی خوردن انواع مناسب غذاهای حاوی فیبر بالا و گیاهی تمرکز کنیم تا مشکل یبوست شدید به سرعت برطرف شود.
توجه داشته باشید، آنچه می‌خورید می‌تواند بر عادات فعالیت روده، میکروبیوم روده تأثیر بگذارد. پس با افزودن غذاهای پر از فیبر به رژیم غذایی و حجیم کردن مدفوع به حرکت سریع‌تر آن در روده‌ها کمک کنید. برای تدوین برنامه غذایی خود، این لیست را به ذهن بسپارید.
• جو
• عدس و نخود خرد شده
• تمشک
• گلابی
• کنگر
• کلم بروکلی
• دانه‌های چیا
• آووکادو
• بلغور جو دوسر
• نان سبوس‌دار
• آلو خشک
حتما 8 لیوان آب بنوشید | درمان یبوست شدید
ما عادت داریم هرآنچه را که در زندگی به وفور یافت می‌شود، نادیده بگیریم. نوشیدن آب هم از این قاعده مستثنا نیست. اما مهم است که بدن ما در طول روز به اندازه کافی هیدراته بماند. آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی به جهت درمان یبوست شدید، الگوی زیر را برای مصرف روزانه مایعات توصیه می‌کند:
• 3.7 لیتر به صورت روزانه برای مردان
• 2.7 لیتر به صورت روزانه برای زنان
توجه داشته باشید که نوشیدن مقدار زیاد آب، به ویژه آب جوش به صورت ناشتا، می‌تواند به شما کمک کند تا اجابت مزاج راحتی داشته باشید. هیدراته ماندن زمانی که یبوست شدید دارید به تحریک و حرکت غذا در روده کمک می‌کند.
• ملین ها را فراموش نکنید
انواع مختلفی از ملین‌ها در بازار وجود دارند که می‌توان از آنها استفاده کرد. البته این گزینه زمانی پیشنهاد می‌شود که فرد به طور جدی دچار یبوست شده و اجابت مزاج او با درد و شاید خونریزی همراه است. به خاطر داشته باشید که بسیاری از این محصولات را می‌توان بدون نسخه آنلاین و در داروخانه‌ها تهیه کرد. ملین‌هایی مانند پلی اتیلن گلیکول، بیزاکودیل و سنا - سنوسیدها از جمله موارد توصیه شده هستند. اگر نیازمند اطلاعات بیشتری هستید می توانید از مشاوره دارویی مدیست کمک بگیرید.
• یک فنجان قهوه بنوشید | درمان یبوست شدید
تحقیقات نشان می‌دهد که قهوه با میزان کافئینی که در خود جای داده می‌تواند ماهیچه‌های دستگاه گوارش انسان را تحریک کند. در واقع، قهوه کافئین‌دار (تا 60%) تأثیر بسیار قوی بر روده‌ها گذاشته و بهتر از انواع قهوه بدون کافئین عمل می‌کند. این نوشیدنی می‌تواند انقباضات روده بزرگ و رفلاکس معده را تحریک کرده و باعث افزایش حرکت قسمت تحتانی دستگاه گوارش شود. این عکس‌العمل در پاسخ به کشش معده پس از نوشیدن قهوه رخ می‌دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر درمان یبوست شدید با روش‌های ذکر شده اتفاق نیفتاد و تغییری را حس نکردید، حتما به یک پزشک متخصص رجوع کنید. زمانی که مشکل دائمی است، یبوست مزمن می‌تواند بیماری‌های دیگری را هم به همراه بیاورد. همچنین، اگر هر یک از موارد زیر را تجربه می‌کنید، وقت آن است که به پزشک مراجعه نمایید.
• کاهش وزن
• درد شدید یا مداوم شکم
• خونریزی از رکتوم
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
یبوست در کودکان
یبوست در کودکان نیز با تنها دو بار رفع حاجت در هفته تعریف می‌شود. در نتیجه در این بخش فرقی با بزرگسالان وجود ندارد. اگر کودک شما یبوست شدید دارد، می‌توانید با افزایش مصرف آب و مایعات، همراه با تشویق او به ورزش منظم، این مسئله را رفع کنید. همچنین آموزش صحیح استفاده از توالت هم در مدیریت این مسئله مهم است.
اما اگر بعد از 1 هفته وضعیت فرزندتان بهبود نیافت، باید با پزشک اطفال مشورت کنید. علائم اضافی که نیاز به درمان فوری دارند نیز شامل موارد زیر هستند:
• اسهال
• اتساع شکم
• تب
• اشتهای ضعیف
• کاهش وزن
• یبوستی که قبل از یک ماهگی کودک رخ دهد
نکاتی برای یبوست در دوران بارداری
یبوست به خصوص در سه ماهه سوم، بسیار رایج است. توصیه شده که در این بازه زمانی مصرف فیبر را از طریق غذای سالم افزایش داده و تا حداقل 25 گرم فیبر در روز مصرف کنید. همان‌طور که مصرف فیبر خود را افزایش می‌دهید، نوشیدن آب که بهترین روش درمان یبوست شدید است را فراموش نکنید.
ممکن است استفاده از ملین‌ها در دوران بارداری (در صورت استفاده کوتاه مدت) بی‌خطر باشند. اگر بعد از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی بهبود پیدا نکردید، با پزشک خود مشورت کنید.
کلام آخر
به طور کلی، یبوست عارضه‌ای است که همه ما هر از گاهی با آن سروکار داریم. به همین خاطر افزودن فیبر به رژیم غذایی‌مان می‌تواند از این امر جلوگیری کند. همچنین روش‌هایی مانند ورزش روزانه به همراه هیدراته کردن بدن نیز درمان یبوست شدید را تسهیل می‌کنند. توجه داشته باشید که درمان خانگی یبوست همیشه ساده‌ترین روش است؛ اما زمانی که از این روش‌ها پاسخی دریافت نشد، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر توان حضور در مطب دکتر را ندارید و می‌خواهید به درمان فوری یبوست دست پیدا کنید، اخذ مشاوره از متخصصان کلینیک آنلاین مدیست، بهترین گزینه ممکن است.
