adhd چیست؟ | نکات درمان بیش فعالی، همراه با انواع آن
- 27 اسفند 1402
- صفر نظر
- روانشناسی
اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) میلیونها کودک و بزرگسال در ایالات متحده و سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. در واقع، این نوع بیماری، شایع ترین اختلال رشد عصبی در کودکان شناخته شده است و تأثیر منفی بر زندگی اجتماعی، کاری و خانگی فرد دارد. اگر علائم بیش فعالی را دارید یا برای تشخیص آن به مشاوره و راهنمایی نیاز دارید کافی است به این لینک مراجعه کرده و با پزشکان و متخصصان سایت تماس گرفته یا به صورت چتی ارتباط برقرار کنید. برای رزرو نوبت نیز میتوانید از طریق سایت اقدام کنید.
اما adhd چیست و چگونه درمان میشود؟ برای آگاهی از علائم ADHD و همچنین گزینههای رایج درمان بیش فعالی، انواع بیش فعالی به خواندن این مطلب ادامه دهید.
adhd چیست؟
اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) یک بیماری است که باعث سطوح بیش فعالی و رفتارهای تکانشی غیرعادی میشود. افراد مبتلا به ADHD ممکن است در تمرکز بر روی یک کار یا نشستن طولانی مدت مشکل داشته باشند.
اگر فرزند شما به این بیماری مبتلا است و به مشاوره و کمک نیاز دارید با کلینیک آنلاین مدیست تماس بگیرید. علاوه بر این، به صورت چتی نیز میتوانید با پزشکان و متخصصان ارتباط برقرار کنید. برای تشخیص و درمان بیماری نیز میتوانید به صورت غیرحضوری نوبت خود را رزرو کنید.
بسیاری از افراد علائمی چون کم توجهی و تغییراتی چون کاهش یا افزایش سطح انرژی را تجربه میکنند. اما در یک فرد مبتلا به ADHD، این مشکل در مقایسه با افرادی که این بیماری را ندارند به میزان بیشتری اتفاق میافتد و تأثیر قابل توجهی بر تحصیل، کار، روابط و زندگی خانگی آنها دارد.
هم بزرگسالان و هم کودکان ممکن است به ADHD دچار شوند. برای تشخیص بهتر ADHD، باید با انواع اختلال بیش فعالی آشنا باشید. اما انواع adhd چیست؟
عمدتاً بیتوجه
همان طور که از نام آن پیداست، افراد مبتلا به این نوع ADHD در تمرکز، انجام کارها و پیروی از دستورالعملها با مشکل شدید مواجه هستند.
کارشناسان همچنین معتقدند که تشخیص این نوع ADHD در بسیاری از کودکان دشوار است؛ زیرا این افراد تمایلی به ایجاد اختلال در کلاس ندارند. تحقیقاتی نشان میدهد که این نوع اختلال بیش فعالی در بین دختران مبتلا به ADHD شایعتر است.
نوع عمدتاً بیش فعال- تکانشی
یکی دیگر از انواع بیش فعالی، معمولا بیش فعال و تکانشی نام دارد. افراد دچار این نوع ADHD در درجه اول رفتار بیش فعال و تکانشی نمایش میدهند. علائم این نوع adhd چیست؟
• بیقراری
• قطع حرف افراد در حین صحبتکردن
• صبر نکردن و منتظر نماندن
اگرچه بی توجهی در این نوع ADHD کمتر مورد توجه قرار میگیرد، اما افراد مبتلا به ADHD عمدتاً بیشفعال- تکانشی ممکن است هنوز تمرکز بر روی وظایف را دشوار بدانند.
نوع ترکیبی بیشفعال- تکانشی و بیتوجه
شایعترین انواع ADHD، ترکیب بیش فعال- تکانشی و بیتوجه است. افراد مبتلا به این نوع ADHD علائم بیتوجهی و بیشفعالی را نشان میدهند. این علائم شامل ناتوانی در توجه، تمایل به تکانشگری و سطوح بالاتر از حد متوسط فعالیت و انرژی است.
نوع ADHD شما یا فرزندتان روش درمان را تعیین میکند. نوع ADHD شما میتواند در طول زمان تغییر کند، بنابراین درمان شما نیز همزمان با آن ممکن است تغییر کند.
درمان بیشفعالی چطور صورت میگیرد؟
درمان انواع بیش فعالی معمولاً شامل رفتاردرمانی، دارو درمانی یا هر دو میشود. روان درمانی یا گفتار درمانی دو نوع روش درمان بیش فعالی محسوب میشود. در گفتار درمانی، با شما یا فرزندتان در مورد اینکه چگونه ADHD بر زندگی شما تأثیر میگذارد و راههایی برای کمک به مدیریت آن صحبت میشود. نوع دیگر درمان، رفتار درمانی است. این درمان میتواند به شما و فرزندتان کمک میکند تا نحوه نظارت و مدیریت رفتار را یاد بگیرید.
هنگامی که با فرد مبتلا به ADHD زندگی میکنید، دارو درمانی نیز میتواند بسیار مفید باشد. داروهای ADHD به گونهای طراحی شدهاند که بر مواد شیمیایی مغز تأثیر بگذارند؛ به عبارتی دیگر، با مصرف دارو، فرد بیمار میتواند تکانهها و اعمال خود را بهتر مدیریت کند.
داروی ADHD
دو نوع اصلی از داروهای مورد استفاده برای درمان adhd محرک و غیر محرک. محرکهای سیستم عصبی مرکزی (CNS) معروفترین داروهای تجویز شده برای اختلال ADHD هستند. این داروها با افزایش مقدار مواد شیمیایی مغز دوپامین و نوراپی نفرین عمل میکنند. نمونههایی از این داروها عبارتند از متیل فنیدات (ریتالین) و محرکهای مبتنی بر آمفتامین (آدرال).
اگر محرکها به خوبی اثر نکنند یا عوارض جانبی دردسرساز برای شما یا فرزندتان ایجاد کنند، پزشک ممکن است یک داروی غیر محرک را پیشنهاد کند. برخی از داروهای غیر محرک باعث میشوند که سطح نوراپی نفرین در مغز افزایش یابد و به کنترل علائم کمک کند. این داروها شامل اتوموکستین (Strattera) و برخی داروهای ضد افسردگی مانند بوپروپیون (ولبوترین) میشوند.
درمانهای طبیعی برای بیماران مبتلا به ADHD
علاوه بر (یا به جای) دارو، چندین راه حل برای کمک به بهبود علائم ADHD پیشنهاد شده است. برای شروع درمان میتوانید با ایجاد تغییرات در شیوه زندگی به خود یا فرزندتان در کنترل علائم ADHD کمک کنسد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) موارد زیر را توصیه میکند:
• برخورداری از یک رژیم غذایی مغذی و متعادل
• حداقل یک ساعت فعالیت ورزشی در روز
• خواب زیاد
• محدود کردن زمان استفاده از تلفن، رایانه و تلویزیون
مطالعات همچنین نشان دادهاند که یوگا، تای چی و گذراندن وقت در فضای باز میتواند باعث آرامش ذهن افراد بیشفعال شده و به کاهش علائم ADHD کمک کند.
مدیتیشن ذهن آگاهی گزینه درمانی دیگری است. تحقیقات انجام شده در سال 2015 نشان میدهد که مدیتیشن ممکن است باعث بهبود دامنه توجه در افراد مبتلا به ADHD شود.
اجتناب از برخی مواد آلرژی زا و افزودنیهای غذایی نیز راههای بالقوهای برای کمک به کاهش علائم ADHD هستند.
وجه مشترک افراد بیشفعال در چه علائمی است؟
طیف وسیعی از رفتارها به اختلال بیش فعالی مرتبط است. اما رایجترین علائم مشترک بین افراد adhd:
• در تمرکز روی کارها مشکل دارند.
• فراموشی در انجام کارها
• حواس پرتی زیاد
• مشکل نشستن در یکجا
• قطع حرف دیگران در حین صحبتکردن
علائم و نشانهها میتوانند مختص جنبههای مختلف ADHD مانند بیشفعالی، تکانشگری یا مشکل در تمرکز باشند. افرادی که بیشفعالی و تکانشگری را تجربه میکنند ممکن است علائم زیر را هم نشان دهند:
• آرام نشستن یا نشستن در کلاس برای فرد مشکل باشند.
• در انجام کارها و بازی کردن بدون ایجاد سر و صدا مشکل دارند.
• بیش از حد صحبت کنید
• برایشان سخت است که تا زمان فرا رسیدن نوبتشان صبر کنند.
افراد مبتلا به بیش فعالی که در تمرکز کردن روی کارها مشکل دارند ممکن است علائم زیر را بروز دهند:
• اشتباهات مکرر یا عدم توجه به جزئیات در هنگام مطالعه یا کار
• عدم تمرکز هنگام گوش دادن، خواندن یا مکالمه
• مشکل سازماندهی کارهای روزانه
• گم کردن وسایل
• به راحتی با هر اتفاقی که در اطرافشان رخ میدهد حواسشان پرت میشود.
اگر شما یا فرزندتان به یکی از انواع بیش فعالی مبتلا هستید، ممکن است برخی از این علائم یا همه این علائم را تجربه کنید. علائمی که دارید به نوع ADHD شما بستگی دارد.
بهترین روش درمان اختلال بیش فعالی چیست؟
یک برنامه درمانی جامع باید بر اساس ترجیحات فرد، سابقه درمان قبلی، هزینه و در دسترس بودن ارائه دهندگان درمان تخصصی تنظیم شود. درمانهای متمرکز بر ADHD اغلب بر اهداف فردی متمرکز میشوند و زمانی مؤثرتر هستند که بر روی نقاط قوت منحصر به فرد فرد بنا شوند. به عنوان مثال، برخی از افراد به دنبال مهارتهای بیشتری برای سازماندهی یا مدیریت زمان هستند، در حالی که برخی دیگر متوجه میشوند که اعتماد به نفس آنها نیاز به بهبود دارد.
آموزش و پشتیبانی
یکی از اصلیترین گامهای درمان آموزش به فرد مبتلا به ADHD و اعضای خانوادهاش است که ممکن است شامل والدین و شریک زندگی او باشد. متخصصان سلامت روان میتوانند افراد مبتلا به ADHD و عزیزانشان را از طریق آموزشهای مهارتی که ممکن است شامل مدیریت استرس باشد، راهنمایی کنند. این کار به درمان فرد مبتلا به ADHD و سرزنش کردن خود کمک میکند. همچنین مشارکت در طرح درمان را افزایش میدهد.
علاوه بر این، گروههای پشتیبانی ADHD میتوانند به افراد مبتلا به ADHD و اعضای خانوادهشان کمک کنند تا با افراد دیگری که شرایط مشابهی دارند ارتباط برقرار کنند و راههای جدیدی برای مدیریت چالشهای ناشی از ابتلا به ADHD بیاموزند.
مشاوره دادن
دلیل مشاوره دادن به افراد adhd چیست؟ مشاوره دادن به افراد بزرگسال شامل مشاوره روانشناختی (روان درمانی)، آموزش درباره این اختلال و مهارتهای یادگیری برای کمک به موفقیت آنها میشود. رواندرمانی ممکن است به حل مشکلات زیر در افراد مبتلا به ADHD کمک کند:
• مدیریت زمان و مهارتهای سازمانی خود را بهبود ببخشد.
• یاد میگیرید چگونه رفتارهای تکانشی خود را کاهش دهد.
• مهارتهای حل مسئله بهتر را توسعه دهد.
• با شکستهای تحصیلی، کاری یا اجتماعی گذشته کنار بیاید.
• عزت نفس خود را بهبود بخشد.
• راههایی برای بهبود روابط با خانواده، همکاران و دوستان خود بیاموزد.
• استراتژیهایی برای کنترل خلق و خوی خود ایجاد کند.
روشهای روان درمانی مختلفی برای افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی به کار میرود. انواع رایج روان درمانی برای درمان ADHD عبارتند از:
درمان شناختی رفتاری
در این نوع مشاوره ساختاریافته، مهارتهای خاصی را برای مدیریت رفتار و تغییر الگوهای تفکر منفی به الگوهای مثبت به فرد آموزش داده میشود. این روش درمانی به بیمار کمک میکند تا با چالشهای زندگی، مانند مشکلات مدرسه، کار یا روابط مقابله کرده و با سایر بیماریها و مشکلات سلامت روان مانند افسردگی یا سوء مصرف مواد بهتر مواجه شود.
مشاوره زناشویی و خانواده درمانی
کاربرد مشاوره زناشویی و خانواده درمانی برای افراد adhd چیست؟ این نوع روش درمان بیش فعالی میتواند به عزیزان کمک کند تا با استرس زندگی با فردی که مبتلا به ADHD است کنار بیایند و یاد بگیرند که چه کاری میتوانند برای کمک به فرد بیمار انجام دهند. چنین مشاورهای میتواند مهارتهای ارتباطی و حل مسئله را بهبود بخشد.
کار روی بهبود روابط
اگر مانند بسیاری از بزرگسالان به یکی از انواع بیش فعالی مبتلا هستید، ممکن است رفتار غیرقابل پیش بینی داشته باشید و قرار ملاقاتها را فراموش کنید، ضرب الاجلها را از رعایت نکنید و تصمیمات تکانشی یا غیرمنطقی اخذ کنید. این رفتارها میتواند باعث از دست دادن همکار، دوست یا شریک زندگی شود.
استفاده از روش درمانی که بر روی این مسائل و راههایی برای کنترل بهتر رفتار تمرکز دارد میتواند بسیار مفید باشد. شرکت در کلاسها نیز میتواند به بهبود ارتباطات کمک کرده و مهارتهای حل تعارض و حل مسئله را توسعه دهد. زوج درمانی و کلاسهایی که در آن اعضای خانواده بیشتر در مورد ADHD یاد میگیرند ممکن است به طور قابل توجهی روابط شما را بهبود بخشد.
درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی رواندرمانی (یا گفتار درمانی) است که اغلب به عنوان یک گزینه درمانی کمکی استفاده میشود. هنوز مشخص نیست که آیا این دارو بهاندازه محرکها یا غیرمحرک ها علائم ADHD را کاهش میدهد یا خیر، اما CBT یک درمان مؤثر برای بزرگسالان مبتلا به ADHD (به ویژه زمانی که همراه با دارو استفاده میشود) شناخته میشود.
کاربرد جلسات درمان شناختی رفتاری برای افراد adhd چیست؟ یک متخصص سلامت روان ممکن است به فرد مبتلا به ADHD کمک کند تا مشکلات مربوط به وظایف روزانه را که شامل عملکرد اجرایی مانند مدیریت زمان، برنامهریزی کوتاه مدت و بلندمدت و سازماندهی میشود و همچنین مدیریت اضطراب و افزایش عزت نفس را حل کند.
درمان رفتاری شناختی میتواند به افراد کمک کند تا مهارتهایی را برای بهبود سازماندهی و یادگیری غلبه بر خودگویی منفی و اضطراب که در بزرگسالان مبتلا به ADHD رایج است، توسعه دهند.
تمرینات خود مراقبتی
درمان بیش فعالی اغلب شامل ایجاد عادتها و روشهایی میشود که بر خواب، مراقبت از خود و سلامت کلی تمرکز دارند و همگی از عملکرد مغز پشتیبانی میکنند.
علاوه بر این، تحقیقات نشان میدهد که تمرینات تمرکز حواس از جمله مدیتیشن میتواند یک رویکرد درمانی مؤثر برای ADHD باشد. ذهنآگاهی و مراقبه به افراد کمک میکند تا آگاهی خود را از لحظه حال از جمله افکار و احساسات خود افزایش دهند. تمرین تمرکز حواس و مراقبه در نهایت میتواند به بهبود تمرکز و کنترل تکانه کمک کند.
نتیجهگیری
در این مطلب به این موضوع پرداختیم که adhd چه نوع بیماری است. همچنین اشاره کردیم که عدم درمان اختلال بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان میتواند تأثیر دائمی بر زندگی داشته باشد و بر مدرسه، کار و روابط تأثیر بگذارد. پیگیری درمان مهم است و میتواند به کاهش اثرات این بیماری کمک کند.
بسیاری از افراد مبتلا به ADHD زندگی موفقی دارند. اگر فکر میکنید که فرزندتان ADHD دارد یا خودتان به این بیماری مبتلا هستید، اولین قدم مهم این است که در اسرع وقت برای درمان بیش فعالی با یک پزشک یا متخصص صحبت کنید. برای این کار میتوانید به این لینک مراجعه کرده و با متخصصان و پزشکان کلینیک مدیست ارتباط بگیرید (تماس و چت). علاوه بر این، برای درمان یا تشخیص بیماری میتوانید به صورت آنلاین و غیرحضوری نوبت بگیرید.
اگر پزشک تشخیص داد که شما یا فرزندتان به یکی از انواع بیش فعالی مبتلا هستید میتواند به شما کمک کند تا یک برنامه درمانی برای کمک به مدیریت علائم خود و زندگی خوب با ADHD ایجاد کنید.