آشنایی کلی و معرفی انواع قرص ضد حساسیت + عوارض
- 17 آذر 1401
- صفر نظر
- ایمونولوژی
آلرژی واکنش بیش از حد سیستم دفاعی طبیعی بدن است که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کند. استفاده از قرص ضد حساسیت نیز به همین منظور انجام می‌گیرد. سیستم ایمنی بدن به طور معمول از بدن در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها با تولید آنتی‌بادی برای مبارزه با آنها محافظت خواهد کرد.
در یک واکنش آلرژیک، سیستم ایمنی شروع به مبارزه با موادی می‌کند که معمولاً بی‌ضرر هستند (مانند ذرات گردوغبار، گرده یا یک دارو)، گویی این مواد سعی دارند به بدن حمله کنند. این واکنش بیش از حد می‌تواند باعث بثورات، خارش چشم، آبریزش بینی، مشکلات تنفسی، حالت تهوع و اسهال شود. در ادامه با مدیست همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد آلرژي و داروهای ضد حساسیت به شما عزیزان ارائه دهیم.
بررسی واکنش‌های آلرژیک بدن
ممکن است اولین باری که در معرض یک ماده آلرژیک (آلرژن) قرار می‌گیرید، واکنش آلرژیک رخ ندهد. به عنوان مثال، اولین باری که توسط یک زنبور نیش زده می‌شوید، ممکن است فقط درد و قرمزی ناشی از نیش را مشاهده کنید، اما اگر دوباره دچار نیش خوردگی شوید، کهیر یا مشکل تنفسی را تجربه خواهید کرد. این موارد ناشی از پاسخ سیستم ایمنی است.
بسیاری از افراد در مقطعی از زندگی خود با مشکل آلرژی یا واکنش‌های آلرژیک مواجه خواهند شد. واکنش‌های آلرژیک می‌توانند از خفیف و آزاردهنده تا ناگهانی و تهدیدکننده متغیر باشند. بیشتر واکنش‌های آلرژیک خفیف هستند و درمان خانگی می‌تواند بسیاری از علائم آنها را تسکین دهد.
این واکنش‌ها زمانی جدی به شمار مي‌آيند که واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) رخ دهد، به خصوص زمانی که آلرژی باعث مشکلات دیگری شود (مانند خونریزی بینی، مشکلات گوش، خس‌خس سینه یا سرفه) یا زمانی که درمان خانگی مؤثر نباشد.
آلرژی اغلب همراه با بیماری‌های دیگری مانند آسم، عفونت گوش، سینوزیت و آپنه خواب رخ می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید با کارشناسان مدیست تماس بگیرید. در ادامه متن بررسی قرص ضد حساسیت، به انواع آلرژی می‌پردازیم.
مشاوره با فوق تخصص آلرژی
دریافت مشاوره‌ها
انواع آلرژی
انواع مختلفی از آلرژی وجود دارد و هر یک از آنها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود هستند. برخی از موارد رایج عبارت‌اند از:
• آلرژی غذایی: این نوع آلرژی در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. آلرژی‌های غذایی در افرادی که تمایل ارثی به کسب بیماری‌های آلرژیک دارند، رایج‌تر خواهد بود. این افراد بیشتر در معرض آسم و سایر آلرژی‌ها هستند.
• آلرژی دارویی: بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نسخه می‌توانند باعث واکنش آلرژیک شوند. واکنش‌های آلرژیک رایج و غیرقابل‌پیش‌بینی هستند. شدت واکنش آلرژیک ناشی از یک داروی خاص متفاوت است.
• آلرژی به سم حشرات: وقتی حشره‌ای شما را نیز می‌زد، سموم و سایر مواد موجود در زهر حشره وارد پوست شما می‌شود. داشتن مقداری تورم، قرمزی، درد و خارش در محل نیش طبیعی است. واکنش آلرژیک به نیش زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد به سم حشرات واکنش نشان دهد.
• آلرژی به حیوانات: این آلرژی بیشتر باعث مشکلات تنفسی می‌شود. شما ممکن است به پوست مرده حیوان خانگی خود (ادرار، بزاق خشک شده یا مو) حساسیت داشته باشید.
• آلرژی به لاستیک طبیعی (لاتکس): برخی از افراد پس از تماس مکرر با لاتکس، به ویژه دستکش‌های لاتکس، دچار واکنش‌های آلرژیک می‌شوند.
• آلرژی‌هایی که از قرار گرفتن در معرض یک ماده استنشاقی خاص در محل کار ایجاد می‌شود: به این موارد آسم شغلی می‌گویند.
• آلرژی به لوازم آرایشی مانند ناخن مصنوعی، اکستنشن مو و حنا.
• آلرژی‌های فصلی: این آلرژی‌ها در مواقع خاصی از سال ایجاد می‌شوند و به دلیل قرار گرفتن در معرض گرده‌های درختان، علف‌ها یا علف‌های هرز رخ می‌دهند. تب یونجه شایع‌ترین آلرژی فصلی است که با قرص ضد حساسیت درمان مي‌شود.
سایر موارد مرتبط با آلرژی‌ها و قرص ضد حساسیت
آلرژی‌هایی که بیش از 9 ماه از سال رخ می‌دهند، آلرژی دائمی نامیده می‌شوند. علائم آلرژی مزمن به دلیل قرار گرفتن در معرض شوره حیوانات، گردوغبار خانه یا کپک ایجاد خواهند شد. واکنش‌های آلرژیک شایع هستند، در واقع پاسخ ایمنی بدن که باعث واکنش آلرژیک می‌شود مشابه پاسخی است که بدن در زمان ابتلا به تب یونجه ارائه می‌دهد. همانطور که گفته شد، بیشتر واکنش‌های آلرژیک بلافاصله پس از تماس با یک آلرژن رخ می‌دهند.
بسیاری از واکنش‌های آلرژیک خفیف هستند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند شدید و به‌شدت خطرناک باشند و برای درمان آنها از قرص ضد حساسیت کمک گرفته خواهد شد. واکنش‌های آلرژیک می‌توانند به ناحیه کوچکی از بدن محدود شوند یا ممکن است کل بدن را تحت‌تأثیر قرار دهند. شدیدترین شکل واکنش‌های آلرژیک آنافیلاکسی یا شوک آنافیلاکسی نامیده می‌شود. واکنش‌های آلرژیک بیشتر در افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی دارند رخ می‌دهد.
موادی که بیشتر افراد را آزار نمی‌دهند (مانند سم ناشی از نیش زنبور و برخی غذاها، داروها و گرده‌ها) می‌توانند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک در افراد خاص شوند. قرار گرفتن در معرض این مواد ممکن است تنها یک واکنش خفیف ایجاد کند.
هنگامی که یک واکنش آلرژیک داشته باشد (حساس شود)، حتی قرار گرفتن در معرض بسیار محدود یا مقدار کمی از آلرژن می‌تواند باعث واکنش شدید شود و باید از داروهای ضد حساسیت کمک بگیرید.
آنافیلاکسی و قرص ضد حساسیت
آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک ناگهانی و شدید است که در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن رخ می‌دهد. برای این وضعیت نیاز به مراقبت فوری پزشکی وجود دارد. بدون درمان، آنافیلاکسی می‌تواند خیلی سریع بدتر شده و در عرض 15 دقیقه منجر به مرگ شود.
بیشتر واکنش‌های آلرژیک شدید در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن رخ می‌دهد. برخی از علائم نیز ممکن است پس از چند ساعت مشاهده شوند (به‌ویژه اگر آلرژن مربوطه توسط بیمار بلعیده شده باشد). در موارد بسیار نادر، علائم مربوطه پس از 24 ساعت ایجاد خواهند شد. در ادامه بررسی قرص ضد حساسیت، به علل واکنش‌های آلرژیک می‌پردازیم.
علل واکنش‌های آلرژیک
واکنش‌های آلرژیک علل مختلفی دارند و به همین دلیل روش‌های درمانی متنوعی برای این بیماری تجویز می‌شود. به طور کلی آلرژن های رایج عبارت‌اند از:
• شوره حیوانات
• نیش زنبور یا نیش حشرات دیگر
• غذاها (به خصوص آجیل، ماهی و صدف)
• داروهای خاص
• گیاهان
• گرده‌ها
علائم
قاعدتاً هر نوعی از آلرژی دارای علائم منحصربه‌فرد خود است. علائم شایع یک واکنش آلرژیک خفیف عبارت‌اند از:
• کهیر (به ویژه روی گردن و صورت)
• خارش
• گرفتگی بینی
• بثورات
• چشمان آبکی و قرمز
• درد شکم
• تنگی نفس
• اضطراب
• درد یا سفت شدن قفسه سینه
• سرفه کردن
• اسهال
• دشواری در تنفس، خس‌خس سینه
• مشکل در بلع
• سرگیجه یا سبکی سر
• برافروختگی یا قرمزی صورت
• حالت تهوع یا استفراغ
• تپش قلب
• تورم صورت، چشم‌ها یا زبان
• بی‌هوشی
قرص ضد حساسیت و کمک‌های اولیه
بسیاری از آلرژی‌ها به مرور زمان از بین می‌روند و تنها برای برخی از آنها نیاز به استفاده از کمک‌های اولیه وجود دارد. کمک‌های اولیه برای فردی که دچار آلرژی شدید شده است عبارت‌اند از:
• فردی که دچار آلرژی شده است را آرام کنید. اضطراب می‌تواند علائم را بدتر کند.
• سعی کنید عامل حساسیت‌زا را شناسایی کنید و از فرد بخواهید از تماس بیشتر با آن اجتناب کند.
• اگر فرد دچار بثورات خارش‌دار شد، از کمپرس خنک و قرص ضد حساسیت هیدرو کورتیزون استفاده کنید.
مشاوره با پزشک
دسته‌بندی انواع داروهای ضد حساسیت
معمولاً با کمک داروهایی به نام آنتی‌هیستامین می‌توان علائم واکنش‌های آلرژیک را به راحتی و به طور مؤثر درمان کرد، البته اگر فکر می‌کنید کسی یک واکنش آلرژیک جدی یا آنافیلاکسی دارد، با اورژانس تماس بگیرید. در این شرایط از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده نکنید؛ زیرا خیلی کند عمل می‌کنند. آنافیلاکسی را باید با تزریق آدرنالین به عضله درمان کرد.
آلرژی و قرص ضد حساسیت هیستامین
همانطور که گفته شد، بدن شما می‌تواند به موارد مختلفی مانند غذاها، گیاهان، حیوانات و داروها حساس شود. به این موارد آلرژن می‌گویند. هنگامی که بدن در معرض آلرژن‌ها قرار می‌گیرد، هیستامین آزاد می‌کند. هیستامین یک ماده شیمیایی و بخش مهمی از پاسخ ایمنی بدن شما است.
هیستامین باعث عطسه کردن، ریزش آب از بینی، خارش چشم و پوست، قرمز شدن و تورم می‌شود. در واقع هیستامین به نوعی سعی دارد شما را وادار به عطسه کردن یا از بین بردن ماده حساسیت‌زا کند.
درمان آلرژی و واکنش‌های آلرژیک با آنتی‌هیستامین‌ها
آنتی‌هیستامین‌ها یک نوع قرص ضد حساسیت هستند که با مسدود کردن پاسخ بدن به هیستامین در قسمت‌های مختلف عمل می‌کنند. این کار شدت واکنش را کاهش می‌دهد و علائم آلرژی کمتر خواهند شد. آنتی‌هیستامین‌ها معمولاً برای درمان تعدادی از بیماری‌های مرتبط با آلرژی‌ها و حساسیت‌های مفرط استفاده می‌شوند که عبارت‌اند از:
• تب یونجه (رینیت آلرژیک)
• کهیر
• ورم ملتحمه آلرژیک
• اگزما (درماتیت)
• آسم
برخی آنتی‌هیستامین‌ها، هیستامین را در معده مسدود می‌کنند و تولید اسید را کاهش می‌دهند. به همین دلیل برای درمان سوزش سر دل و سوءهاضمه نیز استفاده می‌شوند. این آنتی‌هیستامین‌ها با آنتی‌هیستامین‌هایی که برای درمان آلرژی استفاده می‌شوند متفاوت هستند.
آنتی‌هیستامین‌های خوراکی را می‌توان برای درمان تمام علائم یک واکنش آلرژیک استفاده کرد. برخی دیگر به صورت قطره چشم یا اسپری بینی، فقط برای درمان علائم خاص ارائه می‌شوند. برخی از آنتی‌هیستامین‌های خوراکی ممکن است اثر آرام‌بخش نیز داشته باشند، اما برخی دیگر غیر آرام‌بخش یا غیر خواب‌آور هستند.
عوارض جانبی قرص ضد حساسیت
مانند هر داروی دیگری، آنتی‌هیستامین‌های مخصوص حساسیت دارای عوارض جانبی هستند. از این عوارض عبارت‌اند از:
• خستگی
• خواب‌آلودگی
• سردرد
• دهان خشک
• ناراحتی معده
اگر از قرص ضد حساسیت استفاده می‌کنید باید هنگام کار با ابزارآلات و رانندگی با ماشین به‌شدت مراقب باشید. حتی آنتی‌هیستامین‌های غیر آرام‌بخش نیز می‌توانند باعث خواب‌آلودگی در برخی افراد شوند. شما باید قبل از مصرف آنتی‌هیستامین با پزشک مشورت کنید اگر مشمول موارد زیر هستید:
• بیماری کلیوی یا کبدی دارید
• باردار یا شیرده هستید
• پروستات شما بزرگ شده است
• دچار بیماری پورفیری شده‌اید
داروهای ضد حساسیت به صورت اسپری بینی
برخی از انواع قرص ضد حساسیت به صورت اسپری بینی عرضه می‌شوند. استفاده از این نوع داروها بسیار راحت است و نیاز به یادگیری تکنیک خاصی ندارد. علاوه بر این، از این نوع داروها می‌توان برای درمان کودکانی که نسبت به بلعیدن قرص مقاومت نشان مي‌دهند، استفاده کرد.
مصرف داروهای ضد حساسیت در کودکان
همان گونه که گفته شد، آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند آرام‌بخش و غیر آرام‌بخش باشند. آنتی‌هیستامین‌های آرام‌بخش مانند دیفن‌هیدرامین برای کودکان بالای ۲ سال ممکن است باعث خواب‌آلودگی شوند، بنابراین توصیه می‌شود بچه‌ها در طول مدت درمان درگیر فعالیت‌های شدید زیاد نباشند.
از سوی دیگر، در بیمارانی که از آنتی‌هیستامین‌های غیر آرام‌بخش یا بدون خواب‌آلودگی مانند ستیریزین استفاده می‌کنند، معمولاً خستگی خاصی (ناشی از دارو) مشاهده نمی‌شود.
سن کودک
در حالی که آنتی‌هیستامین‌ها به عنوان داروهای بدون نسخه در نظر گرفته می‌شوند، به‌خاطر داشته باشید که FDA (انجمن دارو و غذای ایالات متحده آمریکا) استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها را در کودکان زیر دو سال (به ویژه نوزادان) توصیه نمی‌کنند.
از آنجایی که نوزادان دارای سیستم ایمنی نابالغ هستند، بیشتر مستعد عوارض جانبی داروها خواهند بود. به همین دلیل بهتر است برای درمان هر نوع آلرژی خاصی در نوزادان و کودکان به وسیله قرص ضد حساسیت، با پزشک آنها مشورت کنید.
آسم و قرص ضد حساسیت
وجود برخی از بیمار‌های خاص در نوزادان و کودکان موجب منع داروهای ضد آلرژی می‌شود. در واقع در بعضی از موارد آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است برای درمان واکنش‌های آلرژیک (مانند واکنش‌های شدید آنافیلاکتیک) کافی نباشند یا منع مصرف داشته باشند (از جمله بیماری‌های ریوی مانند آسم و برونشیت مزمن، مشکلات مثانه و روده، مشکلات تیروئید، بیماری قلبی و بیماری کلیوی).
به عنوان یک قاعده کلی، آنتی‌هیستامین‌های OTC مانند دیفن‌هیدرامین و ستیریزین برای استفاده در کودکان بی‌خطر هستند. برای اطلاعات بیشتر در مورد دوز و مصرف این داروها، لطفاً به بسته‌بندی موجود در جعبه مراجعه کنید و یا پرسش‌های خود را از پزشک کودک عزیزتان بپرسید. به یاد داشته باشید که همیشه کسب اطلاعات از پزشک اولویت دارد.
سخن پایانی
در این متن سعی کردیم شما را با به طور کلی با حساسیت یا آلرژی و همچنین انواع قرص ضد حساسیت آشنا کنیم. همانطور که در ابتدای متن گفته شد، حساسیت یا آلرژی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. هر یک از این علائم می‌توانند نشانگر بیماری‌های دیگری نیز باشند، به همین دلیل توصیه می‌شود که در صورت مشاهده تشدید نشانه‌های این بیماری، به یک پزشک مراجعه کنید.
آلرژی به تنهای بیماری خطرناکی به شمار نمی‌آید، اما در شرایط شدید اگر بیمار درمان نشود، ممکن است حتی موجب مرگ شود. پزشکان کلینیک آنلاین مدیست مفتخر هستند تا به شما عزیزان را در رابطه با این بیماری و کلیه مباحث مربوط به داروهای ضد حساسیت مشاوره بدهند. تنها کافی است با ما ارتباط برقرار کنید.
