علت بی اشتهایی چیست؟ + آشنایی با روش های درمان
- 09 بهمن 1401
- صفر نظر
- تغذیه
بی‌اشتهایی میلیون‌ها مرد و زن در جهان را تحت تاثیر قرار داده و یک انتخاب نیست، بلکه یک اختلال است که به دلیل محرک‌های زمینه‌ای و عوامل ژنتیکی ایجاد میشود. خود افراد در ابتلا به بی‌اشتهایی مقصر نیستند. در نتیجه، این افراد باید به جای سرزنش خود روی راه‌های درمان آن، تمرکز کنند. علت بی اشتهایی به ندرت به غذا یا وزن و بیشتر به احساسات منفی حل نشده و آسیب‌های ناشی از روابط پیچیده گذشته و عوامل اجتماعی، بیولوژیکی و روانی مربوط است.
بی اشتهایی عصبی نیز ناشی از رفتارهای ناسازگار شدیدی است که به علت تروما، اضطراب، ترس، عزت نفس پایین و مشکلاتی در حل تعارض رخ می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با این بیماری و روش‌های درمان بی اشتهایی مقاله مدیست را تا پایان دنبال کنید.
بی اشتهایی عصبی چیست؟
بسیاری از افراد از افزایش بیش از حد وزن نگران هستند. اما در برخی افراد این نگرانی به نوعی وسواس تبدیل میشود و در نتیجه حالتی به نام بی اشتهایی عصبی ایجاد میشود. بی‌اشتهایی عصبی یک اختلال در خوردن است که به کاهش وزن شدید فرد منجر میشود. افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی به محدود کردن زیاد کالری و کاهش وزن علاقه دارند.
افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی از رژیم غذایی بسیار کم کالری استفاده می‌کنند و ترس بیش از حدی از افزایش وزن دارند. اغلب آنها هنگام کاهش وزن احساس بهتری نسبت به خود دارند. علاوه بر این آنها ممکن است بیش از حد ورزش کنند. بی‌اشتهایی بیشتر در زنان نوجوان تشخیص داده شده است، اما در زنان سنین بالاتر و مسن‌تر و همچنین در مردان نیز دیده میشود.
مشاوره با متخصص تغذیه
دریافت مشاوره‌ها
علت بی اشتهایی چیست؟
علت بی‌اشتهایی به طور دقیق مشخص نشده است. درست مانند بسیاری از بیماری‌ها، احتمالا ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانی و محیطی در بروز این نوع اختلال نقش دارند. در زیر، به بررسی چند علت بی اشتهایی در افراد می‌پردازیم:
تروما یکی از علل بی اشتهایی
تروما به هر شکلی از آزار جنسی یا تنبیه شدید در دوران کودکی گرفته تا مشاهده یک حمله خشونت‌آمیز، بلایای طبیعی یا جنگ گفته میشود. تروما ممکن است ناشی از آسیب‌های عاطفی، فیزیکی و کلامی نیز باشد. شاید شما در دوران کودکی به طور مداوم با تنبیه شدید والدین روبرو شده باشید یا در یک رابطه عاشقانه تحقیرآمیز گرفتار شده باشید. یا شاید در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار گرفته و در طول دوره بزرگسالی همیشه با خواهر و برادرتان مقایسه شده باشید. افرادی که هر یک از انواع تروما را تجربه کرده‌اند، در صورت عدم مواجه درست با این احساسات حل نشده ناشی از تجربه آسیب‌زا، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال خوردن مانند بی‌اشتهایی قرار می‌گیرند.
عوامل اجتماعی، مهم‌ترین علت بی اشتهایی عصبی
تصور می شود که علت بی اشتهایی عصبی عدم سازگاری و تطبیق خود با جامعه امروزی است. فشار همسالان، مشغول شدن به لاغری و زیبایی، به دست آوردن استقلال و تضادهای هویتی عوامل اجتماعی قابل قبولی هستند که بسیاری از کارشناسان معتقدند در ایجاد بی اشتهایی عصبی نقش دارند. بسیاری از دختران جوان وقتی که وزن خود را کاهش می‌دهند مورد تحسین دیگران قرار می‌گیرند و این ستایش مسیری را برای کاهش وزن بیشتر پیش روی فرد قرار می‌دهد. در زیر، عوامل اجتماعی دیگری که می‌توانند منجر به بی‌اشتهایی شوند آورده شده است:
• شخصیت کمال‌گرا
• مشکل در حل احساسات منفی
• مشکل در حل تعارض
• عزت نفس پایین
• تشویق مادر به کاهش وزن و ابراز احساسات منفی از سوی مادر فرد
• حرفه‌ها یا سرگرمی‌های خاصی که بر وزن تمرکز دارند مانند ژیمناستیک، باله، مدلینگ، اسکیت بازی، کشتی، دویدن در مسافت‌های طولانی یا بازیگری
عوامل ژنتیکی و روانی که باعث بی اشتهایی عصبی می‌شوند
برخی افراد ممکن است به دلیل ژنتیک یا روانشناختی به بی‌اشتهایی دچار شوند. شواهد حاصل از مطالعات نشان داده است که ممکن است یک جزء ژنتیکی در ایجاد بی‌اشتهایی عصبی موثر باشد. مطالعات نشان می‌دهد که یک علت بی اشتهایی مانند وراثت ممکن است 50 تا 80 درصد در بروز بی‌اشتهایی عصبی نقش داشته باشد. ژن‌های خاصی کشف شده‌اند که ممکن است در ایجاد بی‌اشتهایی عصبی تاثیر داشته باشند.
افراد مبتلا به بی‌اشتهایی، احتمال ابتلا به اختلالات روانی دیگری را دارند یا برعکس. اختلالات همزمان به دو اختلال روانی گفته میشود که همزمان رخ می‌دهند و هر یک ممکن است علت بروز اختلال دیگر باشند. برای مثال، اضطراب می‌تواند به بی‌اشتهایی یا بی‌اشتهایی عصبی ممکن است به اضطراب منجر شود. اختلالات روانی که با بی‌اشتهایی عصبی ارتباط دارند عبارتند از اضطراب، افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری و بیماری آسیب رساندن به خود.
مشاوره با پزشک
درمان بی اشتهایی
یکی از بزرگترین موانع در درمان بی‌اشتهایی، درک این موضوع است که فرد به کمک نیاز دارد. بسیاری از مبتلایان به بی‌اشتهایی نمی‌پذیرند که مشکلی دارند. هدف اصلی درمان بازگرداندن بدن به وزن عادی و ایجاد عادات غذایی طبیعی است. یک متخصص تغذیه به شما کمک می‌کند تا نحوه صحیح غذا خوردن را بیاموزید. علاوه بر این، گاهی اوقات توصیه میشود که خانواده شما در درمان با شما شرکت کنند. برای بسیاری از افراد، بی‌اشتهایی یک مشکل مادام‌العمر است. فرد و اعضای خانواده بیمار باید سخت تلاش کنند تا بر بی اشتهایی عصبی غلبه کنید. درمان‌های فردی، خانوادگی و گروهی اغلب بخشی جدایی‌ناپذیر از درمان بی اشتهایی هستند.
درمان فردی
پس از تشخیص علت بی اشتهایی نوعی درمان به نام رفتار درمانی شناختی برای درمان بی‌اشتهایی عصبی استفاده میشود. CBT به تغییر افکار و رفتارهای ناسالم کمک می‌کند. در این روش بیماران یاد می‌گیرند با احساسات قوی کنار بیایند و عزت نفس خود را بالا ببرند.
خانواده درمانی
در خانواده درمانی، اعضای خانواده به شما در مسیر استفاده از تغذیه مناسب و سبک زندگی سالم کمک می‌کنند. خانواده درمانی همچنین به حل تعارضات درون خانواده کمک می‌کند.
گروه درمانی
گروه درمانی به افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی این فرصت را می‌دهد که با افراد مبتلا به این اختلال ارتباط برقرار کنند. اما گاهی اوقات این درمان منجر به رقابتی با یکدیگر تبدیل میشود. برای جلوگیری از این اتفاق، باید در گروه درمانی شرکت کنید که یک متخصص پزشکی واجد شرایط، آن را مدیریت می‌کند.
دارو
اگرچه در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان بی اشتهایی عصبی تایید نشده است اما داروهای ضد افسردگی ممکن است برای مقابله با اضطراب و افسردگی رایج در افراد مبتلا به بی‌اشتهایی تجویز شوند. این داروها به شما احساس بهتری می‌دهند. با وجود این، داروهای ضد افسردگی میل به کاهش وزن را کاهش نمی‌دهند.
بستری شدن در بیمارستان
بسته به شدت کاهش وزن شما و علت بی اشتهایی پزشک ممکن است بخواهد شما را برای چند روز در بیمارستان نگه دارد تا اثرات بی‌اشتهایی عصبی شما را درمان کند. اگر وزن شما خیلی کم باشد یا اگر بدن دچار کم آبی شده باشد، ممکن است تحت درمان لوله تغذیه و مایعات داخل وریدی قرار بگیرید. اگر همچنان از خوردن غذا امتناع کنید یا مشکلات روانپزشکی محرز شود، پزشک، فرد بیمار را برای درمان فشرده در بیمارستان بستری می‌کند.
کلینیک آنلاین مدیست یکی از بهترین کلینیک‌های آنلاین در زمینه ارائه خدمات مشاوره و پزشکی است. در صورتی که از بی اشتهایی رنج می‌برید و از این بیماری نگران هستید می‌توانید با این کلینیک تماس گرفته و مشکل خود را مطرح کرده و برای درمان بی اشتهایی خود مشاوره دریافت کنید.
مشاوره با روانشناس
دریافت مشاوره‌ها
نحوه تشخیص علت بی اشتهایی در افراد
پزشک شما یک معاینه فیزیکی برای بررسی فشار خون و ضربان قلب شما انجام می‌دهد. علاوه بر این، آنها یک معاینه روانشناسی انجام می‌دهند یا شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع می‌دهند تا درباره عادات غذایی و احساسات شما سؤال کند. آنها به دنبال هر معیاری می‌گردند که نشان دهد:
• شما مصرف غذا را محدود می‌کنید.
• ترس از افزایش وزن دارید.
• شما با شکل ظاهری بدن خود مشکل دارید.
پزشک ممکن است برای تشخیص علت بی اشتهایی آزمایش‌های آزمایشگاهی خاصی را تجویز کند. آزمایش خون ممکن است برای بررسی سطح الکترولیت و عملکرد کبد و کلیه انجام گیرد. علاوه بر این، پزشک شما ممکن است تراکم استخوان شما و وضعیت ضربان قلب را بررسی کند. افزون بر این، آزمایش‌های آزمایشگاهی دیگری برای رد سایر علل احتمالی کاهش وزن مانند بیماری سلیاک و بیماری التهابی روده تجویز میشود.
اثرات جانبی داروها یک علت بی اشتهایی در افراد
گاهی اوقات علت بی اشتهایی به داروهایی که مصرف می‌کنید بازمی‌گردد. بی‌اشتهایی ناشی از اثرات جانبی مصرف داروها به نوعی از دست دادن غیرطبیعی اشتها گفته میشود که به دلیل مصرف دارو رخ می‌دهد. این عارضه ممکن است با تهوع یا استفراغ ناشی از دارو همراه باشد. بسیاری از داروها به بی‌اشتهایی ناشی از دارو منجر می‌شوند. داروهای شبه آمفتامین (آمفتامین، دکستروآمفتامین، لیسدگزامفتامین) سرکوب‌کننده‌های قوی اشتها هستند و باعث بی‌اشتهایی می‌شوند. گاهی اوقات، بی‌اشتهایی ناشی از اثرات جانبی دارو به کاهش وزن، ضعف، سوءتغذیه و در موارد شدید، کم آبی بدن، هیپوپرفیوژن، عدم تعادل الکترولیت و اختلالات ضربان قلب پیچیده منجر میشود.
بررسی علت بی اشتهایی ناشی از بیماری
همانطور که اشاره کردیم برخی بیماری‌های روانی به عنوان علت بی اشتهایی عصبی افراد شناخته شده‌اند. بسیاری از افراد مبتلا به بی‌اشتهایی ممکن است دارای بیماریهایی چون اضطراب، افسردگی و وسواس فکری باشند. ممکن است بین بی‌اشتهایی عصبی و سایر اختلالات نیز ارتباطی وجود داشته باشد.
در سیستم عصبی مرکزی، پیام‌رسان‌های شیمیایی که به آنها انتقال دهنده‌های عصبی گفته میشود، تولید هورمون را کنترل می‌کنند. انتقال‌دهنده‌های عصبی سروتونین و نوراپی‌نفرین که در افراد مبتلا به افسردگی به طور غیرطبیعی عمل می‌کنند، در بیماران مبتلا به بی‌اشتهایی حاد کاهش می‌یابد.
تحقیقات نشان داده است که برخی از بیماران مبتلا به بی‌اشتهایی ممکن است پس از بازیابی وزن به مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) به خوبی پاسخ دهند.
به نظر می‌رسد افراد مبتلا به بی‌اشتهایی یا اشکال خاصی از افسردگی یا سطوح بالاتر از حد طبیعی کورتیزول دارند(هورمونی که در واکنش به استرس ترشح میشود). سطوح بسیار بالای کورتیزول در افراد مبتلا به بی‌اشتهایی و افراد مبتلا به افسردگی ناشی از مشکلی است که در یا نزدیکی هیپوتالاموس مغز رخ می‌دهد.
در صورتی که پزشک علت بی اشتهایی شما را یکی از این بیماری‌ها تشخیص دهد، اولین راه درمان بی اشتهایی بهبود تغذیه خواهد بود. اصلاح تغذیه اگرچه ممکن است در ابتدا اضطراب را افزایش دهد اما در اغلب مواقع، افسردگی را بهبود می‌بخشد،
بررسی ارتباط و علت بی اشتهایی ناشی از سن
تشخیص بی اشتهایی عصبی در 20 سال گذشته رایج‌تر شده است. تقریبا 90 درصد زنان بین 12 تا 25 سال به بی‌اشتهایی دچار هستند. بی‌اشتهایی که در ابتدا بیشتر در خانواده‌های طبقه متوسط و بالا دیده می‌شد، اکنون نشان می‌دهد که هر دو جنس را تحت تأثیر قرار می‌دهد و افراد تمام سنین، گروه های اجتماعی-اقتصادی، قومی و نژادی ممکن است به آن دچار شوند.
علاوه بر این، پیری و بی‌اشتهایی به دلایل مختلفی به هم مرتبط هستند. در افراد جوان، اغلب اعتقاد بر این است که این بیماری به دلیل تصویری که فرد مبتلا از بدن خود دارد ایجاد میشود. در افراد مسن این مورد به ندرت اتفاق می‌افتد. اغلب، دلایل مالی، فیزیکی یا عاطفی باعث بی‌اشتهایی می‌شوند.
مهم‌ترین دلایل و علت بی اشتهایی در افراد مسن عبارتند از دست دادن اشتیاق برای زندگی، افسردگی، تلاش برای جلب توجه دیگران، مشکلات اقتصادی، مصرف داروهای مؤثر بر اشتها. بیماریهایی مانند سرطان باعث کم اشتهایی می‌شوند و البته با افزایش سن، اشتها به طور طبیعی کاهش می‌یابد. اگر فردی مبتلا به زوال عقل باشد، ممکن است غذا خوردن را فراموش کند و به بی‌اشتهایی دچار شود. در نهایت، اثرات فیزیکی پیری، نحوه عملکرد فرآیندهای بدن را تغییر می‌دهد. توانایی جذب، هضم، دفع و متابولیسم مواد مغذی با افزایش سن کاهش می‌یابد و همه این موارد به بی‌اشتهایی منجر می‌شوند.
بی اشتهایی و سرطان
بی اشتهایی یکی از علل شایع سوء تغذیه در بیماران سرطانی است. بی‌اشتهایی ممکن است در مراحل اولیه بیماری یا بعدا در صورت رشد یا گسترش سرطان رخ دهد. برخی از بیماران قبل از تشخیص سرطان دچار بی‌اشتهایی هستند. تقریبا تمام بیمارانی که سرطان پیشرفته دارند بی‌اشتهایی خواهند داشت.
مهم است که علائم سرطان و عوارض جانبی که بر خوردن غذا تأثیر می‌گذارند و باعث کاهش وزن می‌شوند، در مراحل اولیه پیش‌بینی و درمان شوند. هم تغذیه مناسب و هم دارو می تواند به بیمار کمک کند وزن سالمی داشته باشد. اکثر مراکز اصلی سرطان از یک متخصص تغذیه استفاده می‌کنند و به عنوان بخشی از تیم درمان، میزان تغذیه و وزن بدن بیمار را کنترل می‌کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از افراد مبتلا به بی‌اشتهایی فکر می‌کنند که آنقدر بیمار یا لاغر نیستند که نیاز به درمان داشته باشند. اما محدود کردن جدی دریافت کالری خطرناک است و تأثیر جدی بر سلامتی دارد. اگر به بی‌اشتهایی مبتلا هستید باید برای تشخیص علت بی اشتهایی به دنبال کمک باشید. هر چه زودتر روند درمان بی اشتهایی را شروع کنید شانس بهبودی شما بیشتر خواهد بود.
اگر نگران سلامتی و تغذیه خود هستید حتما باید با کسی صحبت کنید. شما می‌توانید با فردی که به او اعتماد دارید مانند یک دوست، یکی از اعضای خانواده یا معلم صحبت کنید. آنها به شما کمک می‌کنند اولین گام ها را برای درمان و بهبودی بردارید و به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
همانطور که در این مقاله مطالعه کردید بی اشتهایی عصبی دلایل مختلفی دارد. اگر فردی بی اشتها هستید بهتر است برای تشخیص علت بی اشتهایی خود و درمان آن به پزشک مراجعه کنید. اگر متوجه شدید که یکی از اعضای خانواده یا دوستتان اعتماد به نفس پایین، عادات غذایی شدید و نارضایتی از ظاهر دارد درباره این مسائل با او صحبت کنید. شاید شما نتوانید از ایجاد این اختلال جلوگیری کنید می‌توانید او را برای پیگیری درمان بی اشتهایی تشویق کنید.
اگر درباره این بیماری سوالی دارید یا نیاز به مشاوره دارید می‌توانید با همکاران ما در بخش کلینیک آنلاین مدیست تماس بگیرید تا به تمامی سوالات شما پاسخ دهند.
