همه چیز درباره خشکی چشم | علت، درمان + روش های جلوگیری
- 24 اسفند 1401
- صفر نظر
- چشم پزشکی
خشکی چشم، یک بیماری شایع است و زمانی رخ می‌دهد که چشمان شما اشک کافی تولید نکنند و به اندازه کافی مرطوب نشوند. علت خشکی چشم متفاوت است. برای مثال، اگر چشمان اشک کافی تولید نکنند ممکن است خشکی چشم رخ دهد. این وضعیت منجر به التهاب و آسیب سطح چشم می‌شود. خشکی چشم با احساس ناراحتی همراه است. وقتی چشم‌هایتان خشک شود، دچار سوزش یا خارش می‌شوند.
درمان‌های مختلفی برای خشکی چشم وجود دارد و ممکن است شما را از شر آثار خشکی چشم خلاص کند. این درمان‌ها طیف گسترده‌ای از جمله تغییر سبک زندگی تا استفاده از قطره چشمی را در بر می‌گیرند. برای کنترل علائم خشکی چشم نیز همیشه باید اقداماتی را انجام دهید. اما علل و علائم خشکی چشم چیست؟ آیا خشکی چشم خطرناک است؟ درمان قطعی خشکی چشم چیست؟ در ادامه با مدیست همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
علت خشکی چشم چیست؟
ممکن است در شرایط خاصی مانند نشستن در هواپیما، حضور در اتاقی دارای کولرگازی، هنگام دوچرخه‌سواری یا پس از چند ساعت نگاه کردن به صفحه کامپیوتر، خشکی چشم را تجربه کنید. علت خشکی چشم متفاوت بوده و برای درمان قطعی خشکی چشم باید علت اصلی آن را پیدا کنید. معمولا خشکی چشم زمانی اتفاق می‌افتد که:
• چشمان شما اشک کافی تولید نمی‌کنند.
• اشک چشمان شما خیلی سریع خشک می‌شود.
• هر دوی این‌ها با هم اتفاق می‌افتد.
عوامل مختلف زیادی احتمال ابتلا به بیماری خشکی چشم را افزایش می‌دهند یا باعث می‌شوند علائم خشکی با گذر زمان بدتر شوند. گاهی اوقات علت خشکی چشم چیزی است که نمی‌توانید کنترل کنید. برای مثال، هر چه سن شما افزایش یابد، احتمال ابتلا به خشکی چشم بیشتر می‌شود. تغییر سبک زندگی یا مصرف منظم داروهایتان، ممکن است به کنترل این بیماری کمک کند. اگر هر یک از علل ذکر شده در زیر را مشاهده می‌کنید با پزشک خود صحبت کنید. شاید بتوانید برای کاهش خطر خشکی چشم یا کاهش علائم آزار دهنده راهی پیدا کنید.
• عوامل محیطی و سبک زندگی: مواردی مانند آب و هوا، مدت زمانی که صرف تماشای صفحه نمایش می‌کنید، استفاده از لنزهای تماسی، سیگار کشیدن یا آلرژی، خطر خشکی چشم را افزایش می‌دهند.
• داروها: گاهی اوقات علت خشکی چشم به مصرف برخی داروها باز می‌گردد. برای مثال، برخی داروها که افسردگی، آلرژی، فشار خون، گلوکوم، یائسگی و درد را درمان می‌کنند. آنتی کولینرژیک‌ها، داروهای ضد بارداری خوراکی و رتینوئیدهای سیستمیک نیز می‌توانند خطر ابتلا به خشکی چشم را بالا ببرند.
• بیماری: بسیاری از بیماری‌های مختلف عصبی، بیماری‌های چشمی، بیماری‌های خود ایمنی و بیماری‌های غدد درون‌ریز می‌توانند خطر خشکی چشم را افزایش دهند.
• جراحی: برخی از جراحی‌های چشم با افزایش خطر خشکی چشم همراه هستند از جمله لیزیک، جراحی آب مروارید و جراحی قرنیه.
مشاوره با متخصص چشم
دریافت مشاوره‌ها
علائم خشکی چشم
وقتی خشکی چشم دارید احساس می‌کنید چیزی مانند شن و ماسه یا در چشم شما فرو رفته است و بیرون نمی‌آید یا چشم شما دچار خراشیدگی شده است و به همین دلیل در ذهن خود این سوال ایجاد می‌شود که آیا خشکی چشم خطرناک است؟ در کنار این علامت، ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:
• سوزش یا خارش چشم
• احساس حساسیت به نور
• تاری یا تغییر دید
• خارج شدن مخاط از چشم
• آبریزش چشم و اشک‌های اضافی که روی گونه‌های شما جاری است
گاهی اوقات، آبریزش چشم باعث می‌شود که فکر کنید خشکی چشم ندارید. اما این مورد، رایج‌ترین علامت و علت خشکی چشم است. آبریزش چشم زمانی اتفاق می‌افتد که غدد میبومین شما رطوبت و چربی کافی برای لایه بیرونی لایه اشکی شما تولید نمی‌کنند. بنابراین، لایه میانی و مرطوب‌کننده لایه اشک شما خیلی سریع خشک می‌شوند. در واکنش به این حالت، غدد اشکی شما سعی می‌کنند برای جبران اشک بیشتری تولید کنند. اما این اشک‌ها نمی‌توانند به درستی روی چشم شما را بپوشانند. بنابراین، آنها نمی‌توانند مشکل اصلی را حل کنند.
اگر خشکی چشم دارید و به دنبال درمان قطعی خشکی چشم هستید یا آبریزش چشم یا علائم خشکی چشم را دارید اما دقیق نمی‌دانید این علائم به بیماری خشکی چشم مربوط است یا خیر، با کلینیک آنلاین مدیست تماس بگیرید تا شما را در این زمینه راهنمایی کنند.
راهکارهای خلاص شدن از خشکی چشم
در صورتی که این بیماری یا علائم آن را دارید باید برای درمان قطعی خشکی چشم به پزشک مراجعه کنید. روش‌های درمانی خشکی چشم به رفع مشکلات زیر کمک می‌کنند:
• علائم خشکی چشم را کاهش می‌دهد و چشمان شما را مرطوب می‌کند.
• به شما کمک می‌کند واضح ببینید.
• از آسیب به سطح چشم شما جلوگیری کرده یا آن را به حداقل می‌رساند.
• علت زمینه‌ای را درمان می‌کند.
انواع درمان‌ها برای خشکی چشم وجود دارد که ممکن است به درمان قطعی خشکی چشم شما کمک کند. پزشک بر اساس شدت علائم و بیماری زمینه‌ای که دارید تصمیم می‌گیرد کدام درمان برای شما مناسب‌تر است. گاهی اوقات پزشک قبل از یافتن بهترین درمان برای شما درمان‌های مختلفی را امتحان می‌کند.
درمان‌های خانگی برای رفع علت خشکی چشم
در صورت خفیف بودن علائم، پزشک از شما می‌خواهد که از درمان‌های خانگی برای رفع علت خشکی چشم شروع کنید. کارهایی که می‌توانید برای درمان خشکی چشم انجام دهید عبارتند از:
• از محرک‌های محیطی اجتناب کنید. این محرک‌ها شامل هر چیزی است که علائم خشکی چشم را تشدید می‌کند. محرک‌های رایج عبارتند از دود سیگار، باد ناشی از دریچه‌های هوا که به سمت صورت شما می‌وزد و مواد حساسیت‌زا. پیشنهاد می کنیم مقاله درمان حساسیت فصلی را مطالعه کنید.
• در اتاق خواب خود از دستگاه مرطوب‌کننده هوا استفاده‌کنید. بسته به جایی که در آن زندگی می‌کنید، ممکن است در طول زمستان که از وسایل گرمایشی استفاده می‌کنید رطوبت خانه شما بسیار پایین باشد (کمتر از 25%). رطوبت پایین، علائم خشکی چشم شما را بدتر می‌کند. برای حل این مشکل، یک دستگاه مرطوب‌کننده هوا بخرید.
• یک کمپرس گرم روی چشمان خود قرار دهید. ماسک حرارتی چشم را از داروخانه‌ای خریداری کنید و بگذارید 10 دقیقه روی چشمانتان بماند. این کار شدت علائم را کاهش می‌دهد و به غدد میبومین اجازه دهد چربی بیشتری تولید کنند.
• به چشمان خود استراحت دهید. زمانی که در حال مطالعه یا استفاده از کامپیوتر هستید، به طور مرتب استراحت کنید. قانون 20/20/20 را به کار ببرید. هر 20 دقیقه یکبار بایستید و چشمان خود را به مدت 20 ثانیه روی چیزی در فاصله 20 فوتی زوم کنید. علاوه بر این، هنگام مطالعه یا استفاده از صفحه نمایش به خاطر داشته باشید که زیاد پلک بزنید؛ چون این کار به تولید اشک کمک می‌کند.
• مکمل‌های اسید چرب امگا 3 مصرف کنید. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف این مکمل‌ها به تولید اشک و کاهش علائم و علت خشکی چشم کمک می‌کند. قبل از مصرف هر گونه مکملی با پزشک خود صحبت کنید؛ زیرا ممکن است با برخی داروهای دیگر که مصرف می‌کنید تداخل داشته باشند.
قطره چشمی
انواع مختلفی از قطره‌های چشمی وجود دارد که پزشک ممکن است برای درمان قطعی خشکی چشم تجویز کند. با پزشک خود درباره گزینه‌هایی که برای شما مناسب‌تر هستند صحبت کنید.
اشک مصنوعی: اشک مصنوعی چشمان شما را مرطوب و نرم می‌کند و به طور موقت علائم را تسکین می‌دهد. اشک‌های مصنوعی بدون نسخه در دسترس هستند، اما قبل از امتحان کردن آنها باید با پزشک خود مشورت کنید. برخی از نسخه‌ها حاوی لیپید هستند که مانع از خشک شدن اشک می‌شوند. با این حال، اشک مصنوعی علت اصلی بیماری خشکی چشم را درمان نمی‌کند.
مشاوره با پزشک
پمادها: اگر هنگام خواب، چشمان شما خشک می‌شود می‌توانید در شب از روان‌کننده غلیظ‌تری مانند پماد استفاده کنید.
قطره چشمی موضعی سیکلوسپورین A: قطره چشمی سیکلوسپورین A التهاب غدد اشکی شما را درمان می‌کند تا اشک‌های بیشتر و با کیفیت‌تری تولید شود. از این قطره دو بار در روز استفاده کنید. در اکثر افراد علائم خشکی چشم بعد از سه ماه مصرف این قطره بهبود می‌یابد. وقتی برای اولین بار از این قطره چشمی استفاده کنید، ممکن است کمی احساس سوزش کنید، اما معمولا هر چه بیشتر از قطره‌ها استفاده کنید این حالت از بین می‌رود.
قطره چشمی Lifitegrast: قطره چشمی Lifitegrast نیز علت خشکی چشم و التهاب غدد اشکی شما را درمان می‌کند و شما باید دو بار در روز از آن استفاده کنید. این قطره‌ها هم علل و هم علائم بیماری خشکی چشم را درمان می‌کنند. در حالی که اثربخشی کامل تا 90 روز به دست نمی‌آید، ممکن است در عرض دو هفته اثرات آن را ببینید.
اسپری بینی وارنیکلین: وارنیکلین با تحریک مستقیم عصب سه‌قلو، تولید اشک پایه را افزایش می‌دهد.
قطره چشمی حاوی سرم اتولوگ: اگر خشکی چشم شما شدید باشد، پزشک، قطره سرم اتولوگ را تجویز می‌کند. این اشک‌های مصنوعی سفارشی هستند و از قسمتی از خون شما ساخته می‌شوند. این درمان مؤثر بوده اما هزینه‌بر است و ممکن است بیمه آن را تحت پوشش قرار ندهد.
انسداد نقطه‌ای
اگر چشمان شما اشک کافی تولید نکند، انسداد نقطه‌ای (موقت یا دائمی) یک گزینه درمانی مفید برای شما خواهد بود. از طریق یک روش بدون درد، یک پزشک یک پلاگ را در ناحیه تخلیه اشک (punctum) در پلک پایینی شما وارد می‌کند. این "پلاگ" باعث می‌شود اشک بیشتری در چشمان شما بماند.
با انسداد موقت نقطه‌ای، پلاگ به سرعت حل می‌شود. اگر خشکی چشم شما بهبود یابد، ممکن است پزشک شما انسداد دائمی نقطه‌ای را پیشنهاد دهد. در این مورد، پزشک از یک پلاگ سیلیکونی استفاده می‌کند که تا زمانی که لازم است در مجاری اشک شما باقی می‌ماند.
درمان با نور پالسی شدید (IPL): این درمان شامل استفاده از پالس‌های نور برای ذوب کردن مواد غلیظی است که غدد میبومین شما را مسدود می‌کند. این روش به باز شدن غدد شما کمک می‌کند تا رطوبت آزادانه در آنها جریان یابد.
لنزهای تماسی درمانی
گاهی اوقات بیماری خشکی چشم باعث می‌شود که هنگام پلک زدن نیز احساس درد داشته باشید. دلیل آن هم این است که پلک شما روی سطح خشک چشم شما ساییده می‌شود. لنزهای تماسی درمانی با محافظت و مرطوب کردن سطح چشم شما به درمان علت خشکی چشم کمک می‌کنند.
راه‌های جلوگیری از بروز خشکی چشم
بسیاری افراد نمی‌دانند که چگونه می‌توانند از بروز خشکی چشم پیشگیری کنند. برای جلوگیری از خشکی چشم خود می‌توانید نکات مختلف زیر را رعایت کنید یا انجام دهید:
از وزش باد در چشم جلوگیری کنید
از وزش باد سشوار، بخاری ماشین، کولر یا پنکه به سمت چشمان خود جلوگیری کنید. چون باعث خشکی شدن چشم و سوزش می‌شود.
رطوبت را به هوای محیط خانه اضافه کنید
در زمستان، استفاده از یک دستگاه مرطوب‌کننده می‌تواند هوای خشک داخل خانه را مرطوب کند.
از عینک آفتابی یا سایر عینک‌های محافظ استفاده کنید
برای جلوگیری از باد و هوای خشک می‌توان سپرهای ایمنی را به قسمت بالایی و کناری عینک اضافه کرد. از جایی که عینک خود را می‌خرید درباره خرید سپر مناسب چشم سوال کنید.
در طول انجام کارهای طولانی، استراحت چشمی داشته باشید
اگر در حال مطالعه یا انجام کار دیگری هستید که نیاز به تمرکز چشمی دارد، استراحت‌های چشمی دوره‌ای داشته باشید. برای چند دقیقه چشمان خود را ببندید. یا برای چند ثانیه مرتب پلک بزنید تا اشک‌هایتان به طور یکنواخت روی چشمانتان پخش شود.
به محیط اطراف خود توجه داشته باشید
وضعیت هوا در ارتفاعات بالا، مناطق بیابانی و هواپیما بسیار خشک است. هنگامی که در چنین محیطی قرار می‌گیرید، به طور مرتب به مدت چند دقیقه چشمان خود را ببندید تا چشمان شما دچار خشکی شدید نشوند.
صفحه کامپیوتر را پایین‌تر از سطح چشم قرار دهید
خیره شدن به صفحه نمایش کامپیوتر، یک علت خشکی چشم است. صفحه نمایش کامپیوتر، بالاتر از سطح چشم باشد، برای مشاهده صفحه، چشمان خود را بازتر می‌کنید. صفحه نمایش کامپیوتر خود را زیر سطح چشم قرار دهید. این کار به کاهش خشک شدن اشک موجود در لایه چشم شما در بین پلک زدن کمک می‌کند.
سیگار را کنار بگذارید و از دود سیگار اجتناب کنید
اگر سیگار می‌کشید، از پزشک خود بخواهید یک راه‌حل کارساز برای ترک سیگار به شما ارائه دهد. اگر سیگار نمی‌کشید، از افرادی که سیگار می‌کشند دوری کنید. دود سیگار علائم خشکی چشم را تشدید می‌کند.
به طور منظرم از اشک مصنوعی استفاده کنید
اگر خشکی چشم مزمن دارید، حتی زمانی که خشکی چشمانتان کمتر شده است، از قطره‌های چشمی استفاده کنید تا به خوبی مرطوب شوند.
نتیجه‌گیری
خشکی چشم به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود و برای درمان قطعی خشکی چشم، پزشک ابتدا باید علت اصلی بروز آن را پیدا کند. در صورتی که علائم خشکی چشم را دارید یا ساعات زیادی از روز به صفحه نمایش یا تلویزیون خیره می‌شوید بهتر است به پزشک مراجعه کنید و به دنبال درمان بیماری باشید تا علائم و علت خشکی چشم برطرف شود.
