علائم درد آپاندیس چیست؟ | روش های درمان و تشخیص
- 15 مهر 1402
- صفر نظر
- گوارش
دردهای آپاندیس یکی از موارد شایع در مجموعه علائم پزشکی هستند که ممکن است نشانه یک وضعیت خطرناک باشند. نشانه های آپاندیس از جمله درد شکمی متمرکز در ناحیه سمت راست پایین شکم، تهوع، استفراغ، تب، افزایش ضربان قلب و تشدید درد با فشار به منطقه آپاندیس هستند. اگرچه علائم آپاندیس ممکن است در هر فردی متفاوت باشند، اما شناختن این علائم و درخواست کمک پزشکی به موقع ضروری است. در این مقاله از مدیست، به بررسی علائم درد آپاندیس و اهمیت تشخیص و درمان به موقع آن میپردازیم. با خواندن این متن، میتوانید اطلاعات لازم را برای شناخت علائم آپاندیس دریافت کنید و در صورت نیاز برای درمان و مراقبت پزشکی سریع اقدام نمایید.
آپاندیسیت در کودکان
تجربه آپاندیس در کودکان یکی از موارد جدی و پرخطر در وضعیت پزشکی است. آپاندیسیت نتیجه انسداد آپاندیس است که میتواند به دلیل مخاط سفت یا مدفوع یا تورم ناشی از ویروس رخ دهد. این انسداد باعث تورم و التهاب آپاندیس میشود. در صورتی که تورم و عفونت درمان نشود، ممکن است آپاندیس ترکیده و محتویات آن به داخل شکم رها شده و عفونت را گسترش دهد.
آپاندیسیت در کودکان به عنوان یکی از شایعترین علل جراحی اورژانسی شکم در نوجوانان و کودکان شناخته میشود. اگرچه ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در کودکان مدرسهای رخ میدهد و در سنین زیر 1 سال به ندرت دیده میشود.
علائم آپاندیس در کودکان ممکن است متفاوت باشد و به شدت آن بستگی دارد. اما علائم شایع شامل موارد زیر است:
• درد شکمی متمرکز در ناحیه سمت راست پایین شکم
• تب
• تهوع و استفراغ
همچنین کودک ممکن است احساس تنگی نفس، کاهش اشتها و افزایش ضربان قلب داشته باشد. در صورت بروز علائم مشابه، باید به سرعت به پزشک مراجعه کرده و تشخیص و درمان مناسب را دریافت نمایید. با تأخیر در تشخیص و درمان، ممکن است آپاندیس منجر به عفونت سیستمیک شود و عوارض جدی مانند عفونت شکمی و حتی سپسیس (عفونت خون) را به همراه داشته باشد.
درمان آپاندیس در کودکان معمولا شامل جراحی است که در آن آپاندیس ملتهب برداشته میشود. در صورتی که عفونت و التهاب بیشتر باشد، ممکن است نیاز به درمان مکمل مانند آنتیبیوتیکها و مراقبتهای بعد از عمل هم داشته باشید.
در نتیجه، آگاهی از علت و علائم درد آپاندیس در کودکان بسیار مهم است تا درد آنها به موقع تشخیص داده شود و درمان مناسب را دریافت کنند. اگر هر یک از علائم ذکر شده در فرزند شما دیده میشود، با متخصصان مدیست در ارتباط باشید.
آپاندیسیت در بارداری
آپاندیسیت در بارداری هم میتواند خطرات جدی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. در صورت بروز آپاندیس در دوران بارداری، تشخیص و درمان سریع ضروری است تا از عواقب جدی جلوگیری شود. یکی از خطرات آپاندیسیت در بارداری، احتمال پارگی آپاندیس است که میتواند منجر ورود عفونت به شکم مادر شود. این عفونت به مادر و جنین آسیب جدی میرساند و در موارد شدید، میتواند منجر به ایجاد عفونت سیستمیک در بدن مادر شود که خطرات بسیار خطرناکی را به همراه دارد.
ممکن است پزشکان برای درمان آپاندیس در بارداری، به جراحی نیاز داشته باشند. اما قبل از جراحی، حتما تشخیص دقیق و ارزیابی وضعیت مادر و جنین انجام میشود. پزشک با استفاده از فنون تصویربرداری مانند سونوگرافی، اطلاعات لازم را درباره وضعیت آپاندیس و تأثیر آن بر بارداری را بررسی خواهد کرد.
اگر آپاندیس ملتهب و عفونت شدید باشد، جراحی فوری برای برداشتن آپاندیس انجام میشود. در این جراحی، پزشکان تلاش میکنند تا به مادر و جنین کمترین آسیب رسانده و عفونت را کنترل کنند. از طریق برش کوچک در ناحیه شکم (آپاندکتومی لاپاراسکوپیک)، آپاندیس ملتهب برداشته میشود.
پس از جراحی، مادر باردار نیاز به مراقبتهای دقیق دارد تا بهبودی کامل را تجربه کند. پزشکان ممکن است آنتیبیوتیکها را تجویز کنند تا عفونت را کنترل کرده و مادر را از عوارض احتمالی دور نماید. از آنجایی که درمان آپاندیسیت در بارداری نیازمند توجه و مراقبت دقیق پزشکان است، توصیه میکنیم در صورت تجربه این وضعیت از امکان مشاوره آنلاین مدیست استفاده کنید. ما شرایطی را فراهم کردهایم که مادران عزیز بتوانند بررسی علائم درد آپاندیس و تشخیص سریع آپاندیسیت در بارداری را به راحتی در نظر بگیرند. این کار با تماس تلفنی و یا آنلاین، در کمترین زمان ممکن انجام خواهد شد.
عود کردن آپاندیس
عود آپاندیس (تکرار التهاب آپاندیس) یک موضوع مهم در این وضعیت است. عود آپاندیس میتواند به علت عوامل مختلفی رخ دهد که در ادامه به توضیح آنها میپردازیم.
1. بقایای بافت آپاندیس: در برخی موارد، ممکن است جراح نتواند تمام بافتهای التهابی را از آپاندیس بردارد و بخشی از بافت باقی بماند. این امر باعث میشود که عفونت دوباره در آپاندیس رخ دهد و عود آپاندیس اتفاق بیفتد. به همین دلیل مهم است که برای جلوگیری از ترکیدن آپاندیس جراحی را زیر نظر پزشکان متخصص انجام دهید.
2. عفونت بخشهای مجاور: عفونت در نزدیکی آپاندیس مانند عفونت مجاری ادراری یا عفونت سیستم گوارشی میتواند باعث عود آپاندیس شود. این عفونتها میتوانند علائم مشابه آپاندیسیت را تقلید و تشخیص درست را دشوار کنند.
3. تجربه عوامل پرریسک: عواملی مانند سابقه آپاندیس در خانواده، سابقه عفونت در بخشهای مجاور، سن بالا و افرادی که عمل جراحی آپاندیس داشتهاند، میتوانند موجب افزایش احتمال عود آپاندیس شوند.
4. بی توجهی شخص بیمار: عواملی مانند مقاومت در مصرف دارو، عدم رعایت نکات تجویز شده توسط پزشکی، یا عفونت مجاور که با بیتوجهی درمان نشده، میتواند عفونت را بیشتر کرده و باعث عود آپاندیس شود.
5. تشخیص اشتباه: در برخی موارد، تشخیص اشتباه آپاندیسیت هم ممکن است صورت بگیرد و عمل جراحی انجام نشود یا درمان نامناسب باشد. این مورد هم میتواند به عود آپاندیس ختم شود.
فراموش نکنید که سایر علل احتمالی آپاندیسیت مزمن هم عبارتند از:
• تجمع مواد مدفوع (سفت شده)
• رسوبات مدفوع کلسیفیه
• تومورها
• فولیکولهای لنفاوی بزرگ شده و متورم
• وجود کرمها در روده
• ضربه شدید به بدن
هنگامی که علائم درد آپاندیس، انسداد یا التهاب در آپاندیس را تجربه میکنید، بدن به باکتریها اجازه رشد و تکثیر میدهد. گرچه ممکن است گاهی انسداد جزئی باشد، اما آپاندیسیت مزمن وضعیت جدی است که باید تحت نظارت پزشک درمان شود.
علائم ترکیدن آپاندیس چیست؟
علائم آپاندیسیت میتواند به شکل زیر توصیف شوند:
1. درد ناگهانی: درد ناگهانی و شدید از سمت راست پایین شکم شروع میشود. این درد ممکن است از اطراف ناف شروع شده و به سمت راست پایین شکم منتقل شود.
2. تغییر در درد با حرکات: درد معمولا با سرفه، راه رفتن یا انجام حرکات تند بدتر میشود. این تغییرات در درد میتوانند به تشخیص آپاندیسیت کمک کنند.
3. تهوع و استفراغ: ممکن است بیمار احساس تهوع کند و استفراغ داشته باشد. این مشکلات معمولا به همراه درد شکمی رخ میدهند. همچنین تکرر ادرار هم در بیشتر موارد تجربه میشود.
4. از دست دادن اشتها: بیمار ممکن است اشتهای خود را از دست بدهد و نتواند مقدار غذای معمولی خود را هم مصرف کند. پیشنهادی می کنیم مطلب علت علت بی اشتهایی را مطالعه کنید.
5. تب: در برخی از موارد، ممکن است بیمار دارای تب با درجه پایین باشد. این تب ممکن است با بدتر شدن بیماری افزایش پیدا کند.
6. یبوست یا اسهال: برخی از افراد دچار یبوست میشوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است اسهال داشته باشند.
7. نفخ شکم
لازم به ذکر است که محل درد و شدت علائم آپاندیسیت ممکن است بسته به سن و موقعیت آپاندیس در بدن فرد متفاوت باشد. برای نمونه در بارداری، احتمالا درد از قسمت بالای شکم شروع میشود.
راه های تشخیص عود آپاندیس
برای تشخیص آپاندیسیت مزمن، پزشک با انجام یک «معاینه فیزیکی» و بررسی علائم و سابقه پزشکی شما کار خود را شروع میکند. اما ممکن است تشخیص علائم درد آپاندیس دشوار باشد، زیرا علائم آن ممکن است با سایر شرایط پزشکی مشابه باشند؛ بنابراین، پزشک برای رد سایر شرایط ابتدا آزمایشاتی را انجام میدهد.
به عنوان مثال، پزشک ممکن است «آزمایش خون» را برای بررسی نشانگرهای التهاب و عفونت درخواست کند. همچنین «معاینه لگن» هم انجام میشود تا علائم دیگری که ممکن است مشابه آپاندیسیت مزمن باشند بررسی شوند.
در برخی موارد، «تست حاملگی» نیز انجام میشود، زیرا در برخی از زنان باردار، درد آپاندیسیت ممکن است از بالای شکم شروع شود و مادر با آن آشنا نباشد. همچنین، «آزمایش ادرار و سونوگرافی» شکم هم میتواند در تشخیص آپاندیسیت مزمن مفید باشد.
همچنین برخی از آزمایشات تصویربرداری مانند «سی تی اسکن» و «امآرآی» نیز ممکن است در روند تشخیص استفاده شوند. با این حال، همه این آزمایشات بسته به شرایط و نیازهای هر بیمار متفاوت است.
گفتیم که ممکن است پزشک سعی کند شرایط دیگری که علائم مشابهی با آپاندیسیت مزمن دارند، را بیشتر بررسی نماید. این شرایط شامل موارد زیر هستند:
• اختلالات دستگاه گوارش
• بیماری کرون
• کولیت زخمی
• عفونت مجاری ادراری
• عفونت کلیه
• سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
• کیستهای تخمدان
• بیماری التهابی لگن (PID)
راه های درمان
تنها راه برای برداشتن آپاندیس (که به آن آپاندکتومی میگویند)، روش جراحی است که برای حذف کامل آپاندیس انجام میشود. آپاندکتومی میتواند به دو صورت باز و لاپاراسکوپی صورت بگیرد. در جراحی باز، با استفاده از یک برش شکمی به طول 2 تا 4 سانت، آپاندیس برداشت میشود. این روش به عنوان لاپاراتومی هم شناخته شده است.
همچنین جراحی میتواند از طریق چند بریدگی کوچک در شکم انجام شود که به آن جراحی لاپاراسکوپی گفته میشود. در طول آپاندکتومی لاپاراسکوپی، جراح ابزارهای خاص و یک دوربین فیلمبرداری را در شکم بیمار قرار میدهد تا آپاندیس را خارج کند. به طور کلی، جراحی لاپاراسکوپی به بیماری که علائم درد آپاندیس را تجربه میکند، این امکان را میدهد که بهبود سریعتری داشته باشد و بهبودی را با کمترین درد و جای زخم تجربه کند.
ممکن است این روش برای افراد مسن، چاق و زنان باردار مناسبتر باشد، اما برای همه یک گزینه مناسب نیست. اگر آپاندیس شما ترکیده و عفونت به سایر ناحیهها گسترش یافته یا آبسه دارید، ممکن است نیاز به آپاندکتومی باز داشته باشید. در آپاندکتومی باز، جراح قادر است حفره شکم را تمیز کند. در ضمن، بعد از برداشته شدن آپاندیس هم باید منتظر باشید که 1 تا 2 روز در بیمارستان بمانید.
اگر آپاندیس شما پاره شده و دور آن آبسهای شکل گرفته باشد، لازم است که این آبسه تخلیه شود. برای این منظور، یک لوله (از طریق پوست) به داخل آبسه کشیده میشود. آپاندکتومی معمولا چند هفته بعد از کنترل عفونت انجام میشود. در صورتی که درد آپاندیسیت شما شدید نباشد و نیازی به جراحی نداشته باشد، ممکن است فقط از آنتیبیوتیک استفاده کنید. اما بدون برداشتن آپاندیس، احتمال بروز مجدد درد حتمی است.
روش های پیشگیری
برخی از روشهای پیشگیری از تجربه نشانه های آپاندیس عبارتند از:
• مصرف یک رژیم غذایی سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم که شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئینهای سالم و چربیهای سالم است، میتواند سیستم ایمنی بدن را تقویت و از آپاندیسیت جلوگیری کند.
• توجه به یادگیری نشانههای مربوط به آپاندیس: اگر هرگونه علامت و نشانهای از آپاندیسیت را تجربه میکنید، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. به خصوص اگر درد ناگهانی و شدید در ناحیه پایین سمت راست شکم، تهوع و استفراغ، یا تب دارید، باید توجه ویژهای به این موارد داشته باشید.
• پیشگیری از یبوست: یبوست هم میتواند منجر به بروز آپاندیسیت شود. برای جلوگیری از تجربه علائم درد آپاندیس، باید رژیم غذایی حاوی فیبر غنی شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و آب کافی را رعایت کنید.
• کنترل عفونتها: از ابتلا و درگیری با عفونتها (به خصوص عفونتهای دستگاه گوارش) جلوگیری کنید. این مورد میتواند شامل شستشوی منظم و کامل دستها و استفاده از دستمال مناسب برای پاک کردن سطوح مشترک مانند میزها و دکمهها شود.
با این حال، این روشها فقط میتوانند ریسک ابتلا به آپاندیسیت را کاهش دهند و در برخی مواقع، از بروز آپاندیسیت به طور کامل جلوگیری نمیکنند. در صورت بروز هرگونه مشکل و علائم مربوط به آپاندیسیت، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا دران به موقع را در نظر بگیرید.
آیا پزشکان میتوانند آپاندیس را بدون عمل درمان کنند؟
بررسیهای کارشناسان نشان میدهد که برخی از افراد (به خصوص زمانی که فرزند آنها با این وضعیت درگیر است) حتی با داشتن اطلاعات یکسان در مورد مزایا و معایب روشهای غیرجراحی، ممکن است تصمیمات متفاوتی در مورد گزینههای درمانی بگیرند. در واقع ممکن است وقتی به جراحی یا آنتیبیوتیک فکر میکنند، به این مورد هم فکر کنند که آیا احتمال بازگشت آپاندیسیت وجود دارد؟ یا خطر خونریزی یا عفونت فرزندشان را تهدید میکند؟
در این میان خانوادهای که از جراحی میترسند و میخواهند از «روزهای نقاهت پس از جراحی» اجتناب کنند، ابتدا مصرف آنتیبیوتیکها را در نظر میگیرند. جالب است بدانید که برخی از افراد دارای باورهای فرهنگی منطبق با اجتناب از جراحی هستند و این امر وضعیت آنها را بدتر میکند. اما در نظر داشته باشید که وقتی بیمار وضعیت حادی دارد و به بیمارستان منتقل شده، ناگزیر باید روش جراحی را انتخاب کند.
علائم عفونت بعد از عمل آپاندیس چیست؟
مانند بررسی علائم درد آپاندیس، مهم است که با علائم عفونت پس از عمل آپاندیس هم آشنا باشیم. این موارد شامل نشانههای زیر هستند:
• سفتی در ناحیه جراحی شده
• قرمزی بیش از حد
• گرم شدن و تورم پوست در ناحیه جراحی
• ترشحات آبکی (که بیش از پنج روز ادامه دارد)
• تب و لرز
• کاهش اشتها و استفراغ
برای جلوگیری از التهاب آپاندیس، بهترین راهکار مصرف فیبر بیشتر در رژیم غذایی است. این روش تغذیه باعث بهبود ترشحات روده میشود و ریسک مبتلا شدن به عفونت بعد از جراحی آپاندیسیت را کاهش میدهد. در ضمن، اگر آپاندکتومی شما به روش لاپاراسکوپی انجام شده، باید فعالیت خود را برای 3 تا 5 روز محدود کنید. همچنین اگر جراحی باز انجام شده، باید فعالیت خود را برای 10 تا 14 روز محدود نمایید. همیشه با تیم درمانی خودتان در مورد محدودیتهای فعالیت و زمانی که میتوانید به فعالیتهای روزمره خود بازگردید، مشورت کنید.
طبق بررسی کارشناسان، استرس میتواند روند بهبودی شما را کُندتر از حالت عادی کند. اگر با مصرف داروهای ضد درد همچنان درد دارید، با یکی از اعضای تیم درمانی خود تماس بگیرید. هنگامی که دوره درمانی تمام شد، باید به آرامی از جای خود بلند شده و حرکت کنید. حرکات ابتدایی را با آرامی شروع کنید و تا جایی که احساس میکنید راحت هستید، فعالیت خود را افزایش دهید. شروع با یک پیادهروی کوتاه میتواند مفید باشد.
کلام آخر مدیست
به عنوان نکته پایانی باید بگوییم، مانند هر تصمیمی در مورد سلامتی خودتان، مهم است که هر گونه سؤال یا نگرانی را با پزشک متخصص مطرح کنید تا مطمئن شوید انتخابی که برای درمان انجام میدهید را به طور کامل درک کرده و با آن راحت هستید. به همین منظور مدیست فضایی را در اختیار شما قرار داده تا با استفاده از مشاوره آنلاین برای بررسی علائم درد آپاندیس درمان آپاندیس و یا مشاوره تلفنی برای پیدا کردن بهترین روش درمانی، وضعیت خودتان را به خوبی تشخیص دهید.
به علاوه اگر ترس از ابتلا به این وضعیت و یا پارگی آپاندیس را تجربه میکنید، راهکارهای مؤثر برای پیشگیری را در نظر داشته باشید. فعالیت و ورزش منظم در جلوگیری از این بیماری مؤثر است. ورزش کردن به ما کمک میکند تا هضم و جذب مواد مغذی بهبود یابد و عملکرد روده بهتر شود. همچنین، این فعالیتها سیستم ایمنی را تقویت میکنند و خطر عفونت را کاهش میدهند؛ بنابراین، مناسب است رژیم غذایی خود را با فیبر بالا و ورزش منظم ترکیب کنید تا از ابتلا به آپاندیسیت جلوگیری کنید.
منابع:
Appendicitis in Children | Children's Hospital of Philadelphia (chop.edu)
Chronic Appendicitis: Symptoms, Causes, and More (healthline.com)