علائم گرفتگی رگ قلب و روش های درمان آن
- 11 آبان 1401
- صفر نظر
- قلب و عروق
گرفتگی رگ قلب که به آن بیماری عروق کرونر گفته میشود، یک بیماری شایع قلبی است. رگهای خونی اصلی قلب (شریانهای کرونری) وظیفه ارسال خون، اکسیژن و مواد مغذی کافی به عضله قلب را دارند. رسوب کلسترول (پلاک) و التهاب در این شریانها، معمولا علت گرفتگی رگ قلب است.
علائم گرفتگی رگ قلب و نشانههای بیماری عروق کرونر زمانی رخ میدهد که قلب خون کافی و غنی از اکسیژن را دریافت نمیکند. اگر بیماری گرفتگی رگ قلب دارید، کاهش جریان خون به قلب میتواند باعث درد قفسه سینه (آنژین) و تنگی نفس در شما شود. انسداد کامل جریان خون میتواند باعث حمله قلبی شود.
علائم گرفتگی رگ قلب اغلب در طول زمان ایجاد میشود. علائم گرفتگی رگ قلب ممکن است تا زمانی که باعث بروز مشکل جدی و یا حمله قلبی نشود، قابل تشخیص نباشد. داشتن سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و ورزش کردن میتواند در پیشگیری از بیماری گرفتگی رگ قلب به شما کمک کند.
همانطور که قبلا اشاره کردیم، به گرفتگی رگ قلب، بیماری عروق کرونر قلب گفته میشود. در این مطلب از مدیست با این بیماری بیشتر آشنا میشوید. همچنین با روشهای درمان گرفتگی رگ قلب نیز آشنا خواهید شد. علاوه بر آن، علائم گرفتگی رگ قلب در زنان را نیز بررسی خواهیم کرد.
گرفتگی رگ قلب چیست؟
باریک شدن یا انسداد عروق کرونر که معمولا به دلیل تجمع پلاک اتفاق میافتد باعث گرفتگی رگ قلب خواهد شد. عروق کرونر شما خون غنی از اکسیژن را به قلب شما میرسانند. تجمع پلاک در این شریانها میزان خونی که میتواند به قلب شما برسد را محدود میکند.
یک جاده را تصور کنید که به دلیل ساخت و ساز در آن، رفت و آمد از حالت نرمال خارج شده و به کندی انجام میشود. در گرفتگی رگ قلب هم به همین شکل اتفاق میافتد و پلاکها باعث ایجاد لخته در رگ میشود که در نتیجه جریان طبیعی خون را مختل میکند.
لخته خون مانند یک سد در وسط راه است و باعث میشود تا خون نتواند به قلب شما برسد و این باعث حمله قلبی میشود.
ممکن است سالها مبتلا به این بیماری باشید و تا زمانی که حمله قلبی اتفاق نیوفتد، هیچ علامتی نداشته باشید. به همین دلیل است که به این بیماری قاتل خاموش نیز گفته میشود.
مردم به طور کلی از اصطلاح "بیماری قلبی" برای این موارد استفاده میکنند، اما این مورد را با نامهای بیماری "عروق کرونر قلب" و بیماری "ایسکمیک قلب" میشناسیم.
علائم گرفتگی رگ قلب چیست؟
علائم گرفتگی رگ قلب ممکن است در ابتدا قابل تشخیص نباشد و ناشناخته باقی بمانند. همچنین ممکن است علائم زمانی که فعالیت بدنی داشته باشید (مانند ورزش کردن) و قلب به شدت بتپد، خود را نشان دهند.
در طول زمان هر چه انسداد رگها بیشتر میشود و عروق همچنان به باریک شدن ادامه میدهند، خون کمتر و کمتری به قلب میرسد و علائم گرفتگی رگ قلب میتوانند شدیدتر شوند.
علائم گرفتگی رگ قلب در زنان و مردان یکسان است و نشانههای آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
• درد قفسه سینه (آنژین):
این یکی از شایعترین علائم گرفتگی رگ قلب است. ممکن است در قفسه سینه خود فشار یا سفتی احساس کنید. این درد ممکن است به حدی باشد که احساس کنید کسی روی سینه شما ایستاده است. درد قفسه سینه معمولا در قسمت میانی یا چپ قفسه سینه رخ میدهد. فعالیت بدنی یا پریشانی عاطفی میتواند آنژین را تحریک کند. این درد معمولا وقتی استراحت میکنید یا نیتروگلیسیرین (دارویی که آنژین را درمان میکند) مصرف میکنید از بین میرود.
درد قفسه سینه در زنان ممکن است کوتاه یا تیز باشد و در گردن، بازو یا پشت احساس شود.
• تنگی نفس:
ممکن است احساس کنید نمیتوانید به درستی نفس بکشید. به شما پیشنهاد می کنیم مقاله علائم تنگی نفس را مطالعه کنید.
• خستگی:
اگر قلب نتواند خون کافی برای رفع نیازهای بدن پمپاژ کند، ممکن است به طور غیر عادی احساس خستگی کنید.
• حمله قلبی:
یک رگ قلب کاملا مسدود شده باعث حمله قلبی میشود. علائم و نشانههای عمومی حمله قلبی شامل درد یا فشار شدید در قفسه سینه، درد شانه یا بازو، تنگی نفس و تعریق است. زنان ممکن است علائم کمتری مانند گردن درد، فک درد، حالت تهوع و خستگی داشته باشند. برخی از حملات قلبی هیچ علامت یا نشانه قابل توجهی ایجاد نمیکنند!
هر یک از علائم زیر میتواند نشانهای برای گرفتن رگ قلب باشد:
• از ناراحتی خفیف تا درد شدید در قفسه سینه مانند سنگینی، سفتی، فشار، درد، سوزش، بیحسی، فشردگی یا درد مبهم باشد. این ناراحتی ممکن است به شانه، بازو، گردن، پشت یا فک شما سرایت کند.
• تنگی و مشکل در تنفس
• احساس سرگیجه یا سبکی سر
• تپش قلب شدید
• احساس خستگی مفرط
• حالت تهوع، ناراحتی معده یا استفراغ
• ضعف بدن
علاوه بر موارد بالا، علائم گرفتگی رگ قلب در زنان که منجر به حمله قلبی شده، ممکن است موارد زیر را در بر گیرد:
• تنگی نفس، خستگی و بیخوابی قبل از حمله قلبی
• درد در پشت، شانهها، گردن، بازوها یا شکم
• ضربان قلب شدید
• احساس گرما یا برافروختگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر فکر میکنید دچار حمله قلبی شدهاید، فورا با اورژانس تماس بگیرید. اگر به خدمات فوریتهای پزشکی دسترسی ندارید، از شخصی بخواهید که شما را به نزدیکترین بیمارستان برساند. در نهایت اگر به کسی دسترسی نداشتید و به عنوان آخرین گزینه، خودتان رانندگی کنید و به بیمارستان مراجعه کنید.
سیگار کشیدن یا داشتن فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت، چاقی یا داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی، احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش میدهد. اگر در معرض خطر این بیماری هستید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است برای بررسی تنگی عروق و بررسی علائم گرفتگی رگ قلب نیاز به انجام آزمایش داشته باشید.
علت گرفتگی رگ قلب چیست؟
بیماری عروق کرونر یا همان گرفتگی رگ قلب زمانی شروع میشود که چربیها، کلسترولها و سایر مواد روی دیوارههای داخلی رگهای قلب جمع شوند. به این وضعیت آترواسکلروز میگویند یا تجمع پلاک نامیده میشود. پلاک میتواند باعث باریک شدن رگها شود و جریان خون را مسدود کند. پلاک همچنین میتواند ترکیده و منجر به لخته شدن خون شود. پیشنهاد می کنیم مقاله روش های درمان چربی خون بالا را مطالعه کنید.
پلاک شامل کلسترول، مواد زائد، کلسیم و فیبرین (مادهای که به لخته شدن خون شما کمک میکند) است. همانطور که پلاکها در امتداد دیواره شریان شما جمع میشوند، شریانهای شما باریک و سفت میشوند. پلاک میتواند شریانهای شما را مسدود کرده یا به آن آسیب برساند، که جریان خون را در قسمت خاصی از بدن شما محدود یا متوقف میکند.
علاوه بر کلسترول بالا، آسیب به عروق ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
• دیابت یا مقاومت به انسولین
• فشار خون بالا
• کم تحرکی (ورزش نکردن یا داشتن یک زندگی کم تحرک)
• استعمال دخانیات
عواملی که خطر گرفتگی رگ قلب را افزایش میدهند!
گرفتگی رگ قلب یک بیماری شایع است، با این حال سن، ژنتیک، شرایط کلی سلامتی فرد و سبک زندگی میتوانند بر سلامت عروق قلب تأثیر بگذارند.
عواملی که خطر بیماری عروق کرونر را افزایش میدهند عبارتند از:
• سن: افزایش سن خطر آسیب دیدگی و تنگی عروق را افزایش میدهد.
• جنسیت: مردان عموما بیشتر در معرض خطر گرفتگی رگ قلب هستند. با این حال، این خطر برای زنان پس از یائسگی افزایش مییابد.
• سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی بیماری قلبی، احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش میدهد. این امر به ویژه برای کسانی که یکی از بستگان نزدیکشان (والدین، خواهر و برادر) در سنین پایین به بیماری قلبی مبتلا شود، بیشتر صدق میکند.
اگر پدر یا برادر شما قبل از سن ۵۵ سالگی به بیماری قلبی مبتلا شده باشد یا اگر مادر یا خواهر شما قبل از ۶۵ سالگی به این بیماری مبتلا شده باشند، خطر گرفتگی رگ قلب در شما بالاتر است.
• سیگار کشیدن: اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید. سیگار برای سلامت قلب مضر است. افرادی که سیگار میکشند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش میدهند. استنشاق دود سیگار نیز این خطر را افزایش میدهد.
• فشار خون بالا: فشار خون بالایی که کنترل نشود میتواند شریانهای قلب را سخت و سفت کند (سفتی شریانی). عروق کرونر ممکن است باریک شوند و جریان خون را کندتر کنند.
• کلسترول بالا: کلسترول بیش از حد در خون میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. به کلسترول بد، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) میگویند. همچنین کمبود کلسترول خوب ( لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)) همچنین منجر به این بیماری میشود.
• دیابت: دیابت علائم گرفتگی رگ قلب را افزایش میدهد. چاقی و فشار خون بالا در هر دو بیماری دیابت نوع ۲ و عروق کرونر میتوانند خطر را افزایش دهند.
• اضافه وزن یا چاقی: اضافه وزن کلا برای سلامتی بدن مضر است. چاقی میتواند منجر به دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا شود. میتوانید با دکتر تغذیه درباره وزن ایدهآل خود صحبت کنید.
• بیماری مزمن کلیوی: ابتلا به بیماری کلیوی طولانی مدت خطر گرفتگی عروق قلب را افزایش میدهد.
• ورزش نکردن: داشتن تحرک کافی و فعالیت بدنی برای سلامتی مهم است. ورزش نکردن (داشتن یک زندگی کم تحرک) خطر گرفتگی شریانهای قلبی را افزایش میدهد.
• استرس زیاد: استرس عاطفی ممکن است به عروق آسیب برساند و خطر گرفتگی عروق را افزایش دهد.
• رژیم غذایی ناسالم: خوردن غذاهای حاوی مقدار زیادی چربی اشباع شده، چربی ترانس، نمک و شکر میتواند خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و علائم گرفتگی رگ قلب را افزایش دهد.
• مصرف الکل: مصرف زیاد الکل میتواند منجر به آسیب عضله قلب شود.
• مقدار خواب: خواب کم و زیاد هر دو با افزایش خطر بیماری قلبی مرتبط است.
عوامل خطر اغلب با هم خود را نشان میدهند. همچنین یک عامل خطر ممکن است عامل دیگری را تحریک کند.
این عوامل تشدید کننده خطر وقتی در کنار هم قرار میگیرند، ممکن است شرایط را برای گرفتگی رگ قلب تشدید کند. به عنوان مثال، سندرم متابولیک (مجموعهای از شرایط که شامل فشار خون بالا، قند خون بالا، چربی اضافی بدن در اطراف کمر و سطوح بالای تری گلیسیرید است) خطر گرفتگی عروق قلبی را افزایش میدهد.
عوامل متفرقه تاثیر گذار بر گرفتگی عروق قلب
برخی عوامل نادر دیگر نیز وجود دارد که میتواند خطر گرفتگی عروق قلبی را افزایش دهد. برخی از عوامل احتمالی که بر این بیماری تاثیر میگذارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• قطع تنفس در هنگام خواب (آپنه انسدادی خواب): این عارضه باعث توقف ناگهانی تنفس در هنگام خواب میشود که در نتیجه باعث افت ناگهانی سطح اکسیژن خون میشود. در نتیجه قلب باید بیشتر کار کند و فشار خون بالا میرود.
پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا (hs-CRP): زمانی که در جایی از بدن التهاب وجود دارد، این پروتئین در مقادیر بالاتر از حد معمول منتشر میشود. سطوح بالای hs-CRP ممکن است خطری برای بیماری قلبی باشد.
تری گلیسیرید بالا: این یک نوع چربی (لیپید) در خون است. سطوح بالا آن ممکن است خطر را افزایش دهد. تری گلیسیرید بالا بخصوص علائم گرفتگی رگ قلب در زنان را افزایش میدهد.
هموسیستئین: هموسیستئین یک آمینو اسید است که بدن از آن برای ساخت پروتئین و ساخت و نگهداری بافت استفاده میکند. اما سطوح بالای هموسیستئین ممکن است خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش دهد.
پره اکلامپسی: این یک عارضه بارداری است که باعث افزایش فشار خون و افزایش پروتئین در ادرار میشود. پره اکلامپسی میتواند منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در میانسالی و کهنسالی شود.
سایر عوارض بارداری: دیابت یا فشار خون بالا در دوران بارداری نیز از عوامل خطر شناخته شده برای بیماری گرفتگی رگ قلب هستند.
برخی بیماریهای خود ایمنی: افرادی که به بیماریهایی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس (و سایر بیماریهای التهابی) مبتلا هستند، در معرض خطر ابتلا به گرفتگی عروق هستند.
درمان گرفتگی رگ قلب
درمان گرفتگی رگ قلب اغلب شامل تغییرات در سبک زندگی، مدیریت عوامل خطرناک و مصرف داروها میشود. برخی از افراد نیز ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
پزشک در مورد بهترین برنامه درمانی با شما صحبت خواهد کرد. مهم است که برنامه درمانی خود را دنبال کنید تا بتوانید خطر عوارض ناشی از گرفتگی عروق قلبی را کاهش دهید.
تغییر در سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در درمان گرفتگی رگ قلب دارد. این تغییرات عبارتند از:
• سیگار نکشید و استفاده نکردن از تنباکو.
• داشتن یک رژیم غذایی سالم که سدیم، چربی اشباع شده، چربی ترانس و قند کمی دارد. ثابت شده است که غذاهای دریایی خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش میدهد.
• ورزش کردن به سلامت کلی بدن کمک میکند. پنج روز در هفته ۳۰ دقیقه پیاده روی کنید.
• مصرف الکل را کنار بگذارید یا آن را محدود کنید.
قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید حتما با پزشک خود صحبت کنید. دکتر شما همچنین میتواند راهنماییهایی در مورد تغییرات سبک زندگی متناسب با نیازهای شما ارائه دهد.
مدیریت عوامل خطرناک
اگر شرایطی دارید که میتواند گرفتگی عروق شما را تشدید کند، سعی کنید آنها را مدیریت کنید. مدیریت عوامل خطر میتواند به کند کردن پیشرفت بیماری شما کمک کند. برای مدیریت شرایط زیر با پزشک خود مشورت کنید:
• دیابت
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• تری گلیسیرید بالا (هیپرتری گلیسیریدمی)
• اضافه وزن/چاقی
مصرف دارو
یکی از روشهای درمان گرفتگی رگ قلب، مصرف دارو است. داروها میتوانند به شما در مدیریت عوامل خطرساز و همچنین درمان علائم گرفتگی رگ قلب به شما کمک کنند. دکتر شما ممکن است یک یا چند مورد از داروهای ذکر شده زیر را تجویز کند:
• داروهایی برای کاهش فشار خون
• داروهایی برای کاهش کلسترول
• داروهایی برای مدیریت آنژین پایدار، شامل نیتروگلیسیرین و رانولازین
• داروهایی برای کاهش خطر لخته شدن خون
روشهای درمانی و جراحیها
برخی از افراد نیاز به انجام یکی از روشهای درمانی موجود یا جراحی دارند، از جمله:
• درمان گرفتگی رگ قلب با روش PCI: نام دیگر این روش آنژیوپلاستی عروق است. پزشک شما از یک بالون کوچک برای باز کردن مجدد شریان مسدود شده و کمک به جریان بهتر خون در آن استفاده میکند. دکتر شما همچنین ممکن است یک استنت برای کمک به باز ماندن شریان شما وارد بدن کند.
• پیوند بای پس عروق (CABG): این جراحی مسیر جدیدی را برای جریان خون در اطراف رگ مسدود شده ایجاد میکند. این راه میانبر جریان خون را به قلب شما باز میگرداند. CABG برای افرادی که انسداد شدید در چندین شریان کرونری دارند استفاده میشود.
پزشک شما تشخیص میدهد که کدام یک از این گزینههای درمانی در مورد فرد شما بهترین است.
شما میتوانید با مشاوره و ویزیت آنلاین توسط پزشکان کلینیک مدیست، درباره درمان گرفتگی رگ قلب خود صحبت کنید. مشاوره آنلاین پزشکی، مدیست با در اختیار داشتن بهترین پزشکان قلب در مجموعه خود، آماده ارائه خدمات پزشکی آنلاین و از راه دور به کاربران گرامی است.