علائم تنبلی تخمدان چیست؟ | ارتباط تنبلی تخمدان و پریود نشدن
- 25 بهمن 1402
- صفر نظر
- زنان و زایمان
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) که با عنوان تنبلی تخمدان شناخته می‌شود وضعیتی است که بر عملکرد تخمدان‌ها تاثیر می‌گذارد. با وجود نام آن که پلی کیستیک است اما در این وضعیت لزوما کیستی روی تخمدان‌ها وجود ندارد. در طی تخمک گذاری، یک بار در ماه یک تخمک آزاد می‌شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند باعث تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری شود. PCOS ممکن است باردار شدن را نیز دشوار کند. امروز قصد داریم در مورد تنبلی تخمدان و پریود نشدن
PCOS نوع D: مشکلات و تاثیر این وضعیت بر بارداری صحبت کنیم.
اگر می‌دانید مبتلا به تنبلی تخمدان هستید برای گرفتن مشاوره، به کلینیک آنلاین مدیست مراجعه کنید و به صورت تلفنی یا چتی ارتباط بگیرید. دقت کنید نیازی به مراجعه حضوری نیست. بعد از مشاوره می‌توانید از پزشک مورد نظر نوبت ویزیت بگیرید. رزرو نوبت نیز از طریق سایت و بدون مراجعه حضوری امکان پذیر است.
تنبلی تخمدان (سندروم تخمدان پلی کیستیک) چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک وضعیت هورمونی است که بر تخمدان‌ها یعنی اندام‌های تناسلی زنانه که تخمک‌ها را می‌سازند، تاثیر می‌گذارد. این بیماری از هر 10 زن، یک نفر را مبتلا می‌کند PCOS یکی از شایع‌ترین علل ناباروری است. تنبلی تخمدان می‌تواند:
• دوره‌های پریودی را نامنظم کند و پیش بینی آنها را دشوار نماید.
• باعث آکنه و موهای ناخواسته در بدن و صورت شود.
• خطر ابتلا به سایر مشکلات سلامتی، از جمله دیابت و فشار خون بالا را افزایش دهد.
برخی از افراد مبتلا به PCOS کیست (کیسه‌های کوچک مایع) روی تخمدان خود دارند. در نتیجه آن را سندروم تخمدان پلی کیستیک می‌نامند. اما این نام کمی گمراه کننده است. زیرا بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری اصلا کیست ندارند. در واقع، بسیاری از آنها هیچ علائمی ندارند. این یکی از دلایلی است که 70 درصد از مبتلایان به PCOS نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند.
این عارضه بعد از بلوغ شروع می‌شود، اما ممکن است تا زمانی که قصد بارداری نداشته باشید، تشخیص داده نشود. متاسفانه هرگز از بین نمی‌رود، اما علائم معمولا پس از یائسگی بهتر می‌شوند. در این بین، چندین روش درمانی می‌تواند علائم را تسکین دهد یا به شما در باردار شدن کمک کند.
مشاوره با متخصص زنان و زایمان
دریافت مشاوره‌ها
انواع PCOS
برخی از دانشمندان تنبلی تخمدان و پریود نشدن را به انواع زیر تقسیم می‌کنند:
تخمک گذاری (که می‌تواند منجر به پریودهای نامنظم یا توقف دوره‌های پریودی شود) و کیست روی تخمدان‌ها را ایجاد کند. اما سطح آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) همواره طبیعی است.
PCOS نوع C: سطح آندروژن‌ها همراه با کیست‌ها روی تخمدان‌ها افزایش می‌یابد.
PCOS نوع B: سطح بالایی از آندروژن و همچنین مشکلات تخمک گذاری وجود دارد.
PCOS نوع A: سطح بالایی از آندروژن، مشکلات تخمک گذاری و همچنین کیست روی تخمدان‌ها وجود دارد.
برخی از افراد نیز آن را با استفاده از عبارات دیگری که به علل یا علائم آن اشاره دارد، توصیف می‌کنند:
PCOS مقاوم به انسولین: اغلب، کسانی که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند مقاوم به انسولین هستند، یعنی بدن آنها هورمون انسولین را تولید می‌کند اما نمی‌تواند به درستی از آن استفاده کند. مقاوم به انسولین خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد.
PCOS التهابی: التهاب زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما سعی می‌کند با یک تهدید مبارزه کند. تحقیقات، PCOS را با سطوح پایین التهاب در سراسر بدن مرتبط دانسته است. این می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن علائم شود. شرایطی مانند مقاومت به انسولین و چاقی، به التهاب کمک می‌کند.
PCOS با علت پنهان: برخی از وب سایت‌ها از این اصطلاح برای اشاره به PCOS استفاده می‌کنند که علت آن مشخص نیست. دانشمندان نمی‌دانند چه چیزی باعث این بیماری می‌شود، اگرچه معتقدند که هم ژن‌ها و هم عوامل محیطی در ایجاد آن نقش دارند.
PCOS ناشی از مصرف قرص ضد بارداری: مصرف قرص ضد بارداری و سایر روش‌های هورمونی کنترل بارداری باعث PCOS نمی‌شوند. اما هنگامی که استفاده از این نوع روش کنترل بارداری را متوقف می‌کنید، ممکن است به طور موقت دوره‌های قاعدگی نامنظم یا علائمی شبیه به تنبلی تخمدان و پریود نشدن داشته باشید.
علائم تنبلی تخمدان چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک در واقع یک بیماری نیست. بلکه مجموعه‌ای از نشانه‌های تنبلی تخمدان است که می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. اما شایع‌ترین نشانه‌های سندرم تخمدان پلی کیستیک عبارتند از عدم پریود شدن، پریودی‌های نامنظم و در مواقع نادر پریودی‌های بیش از حد طولانی. تنبلی تخمدان و قطع نشدن پریود یک مشکل بزرگ است زیرا منجر به از دست رفتن مقدار زیادی خون از بدن می‌شود. سایر علائم احتمالی PCOS عبارتند از:
• ریزش مو: سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند باعث نازک شدن موهای سر شما شود، به خصوص اگر میانسال یا مسن باشید.
• رشد موهای زائد در ناحیه صورت و بدن (هیرسوتیسم): در عین حال، موها ممکن است در جاهایی رشد کنند که شما نمی‌خواهید؛ مانند صورت، سینه، شکم، بازوها، انگشتان دست و انگشتان پا.
• پوست چرب: آندروژن‌های اضافی می‌تواند منجر به پوست چرب‌تر شود.
• آکنه: ممکن است جوش‌هایی روی صورت، سینه و/یا پشت خود داشته باشید.
• پوست تیره: لکه‌های پوستی که تیره‌تر از ناحیه اطراف به نظر می‌رسند می‌توانند زیر سینه‌ها یا بازوها یا روی گردن شما ظاهر شوند.
دیگر نشانه های تنبلی تخمدان
• برچسب‌های پوستی: این تکه‌های کوچک اضافی اغلب روی گردن یا زیر بغل شما ظاهر می‌شود.
• PCOS ممکن است در طول قاعدگی و گاهی اوقات در زمان‌های دیگر در ناحیه پایین شکم (لگن) ایجاد درد کند.
• افزایش وزن مخصوصا در ناحیه شکم: حدود 50 درصد از مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک، به ویژه در ناحیه شکم افزایش وزن دارند.
• کیست‌های تخمدان: هنگامی که سونوگرافی انجام می‌دهید، ممکن است پزشک متوجه شود که تخمدان‌های شما بزرگتر به نظر می‌رسند یا کیست‌های کیسه تخمک (فولیکول) زیادی دارند. در اینجاست که تنبلی تخمدان و پریود نشدن تا حدی خود را نشان می‌دهد.
• تغییرات خلق و خوی: PCOS خطر نوسانات خلقی و احساس افسردگی یا اضطراب را افزایش می‌دهد. این می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی و همچنین فشار ناشی از مقابله با علائم PCOS باشد.
• گاهی اوقات PCOS هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند یا علائم آنقدر جزئی است که شما متوجه آن نمی‌شوید. به همین دلیل تشخیص PCOS ممکن است مدتی طول بکشد.
تنبلی تخمدان و پریود نشدن
آندروژن‌ها اغلب هورمون مردانه نامیده می‌شوند، اما در بدن همه وجود دارند. زمانی که PCOS دارید، تخمدان‌های شما بیش از حد معمول آندروژن تولید می‌کنند. این می‌تواند تخمدان‌های شما را از رهاسازی تخمک در برنامه ماهانه خود باز دارد و باعث پریودهای نامنظم شود. آندروژن‌های اضافی مسئول بسیاری از علائم PCOS از جمله آکنه، ریزش مو و رشد موهای ناخواسته هستند. دیگر هورمون‌هایی که به پریودی ربط دارند و در عین حال تحت تاثیر تنبلی تخمدان قرار می‌گیرند:
هورمون محرک فولیکول: این هورمون به آماده سازی بدن برای تخمک گذاری و کنترل چرخه قاعدگی کمک می‌کند.
هورمون رنگدانه ساز: این هورمون همچنین به تنظیم چرخه ماهانه شما کمک کرده و تخمدان‌ها را تحریک می‌کند تا تخمک آزاد کنند.
پروژسترون: اگر مبتلا به PCOS باشید، بدن شما ممکن است به اندازه کافی از این هورمون نداشته باشد. بنابراین ممکن است برای مدت طولانی قاعده نشوید یا در پیش بینی زمان آن مشکل داشته باشید.
استروژن: هنگامی که PCOS دارید، سطح استروژن شما ممکن است نسبت به سطح پروژسترون شما بسیار بالاتر باشد.
برای دریافت مشاوره در مورد تخمدان پلی کیستیک می‌توانید به مدیست اعتماد کنید. این کلینیک آنلاین پزشکان حاذقی دارد که شما را راهنمایی می‌کنند. مخصوصا اگر از تنبلی تخمدان و پریود نشدن رنج می‌برید با یک جلسه مشاوره می‌توانید وضعیت خود را بهتر کنید.
تشخیص تنبلی تخمدان چگونه انجام می شود؟
اگر حداقل دو مورد از علائم زیر را داشته باشید ممکن است به PCOS مبتلا باشید:
• دوره‌های پریودی که منظم نیستند.
• نشانه‌هایی که بدن شما در حال ساخت آندروژن‌های اضافی است، مانند آکنه، موهای زائد صورت و بدن، یا آزمایش خون که سطوح بالای آندروژن را نشان می‌دهد.
• کیست‌های تخمدان یا تخمدان‌های بزرگ که در سونوگرافی ظاهر می‌شوند.
هیچ آزمایشی نمی‌تواند PCOS را تشخیص دهد. در نتیجه پزشک شما با پرسیدن علائم و سابقه پزشکی شما شروع می‌کند. وی یک معاینه فیزیکی برای بررسی علائمی مانند آکنه و موهای صورت و بدن انجام می‌دهد.
ممکن است معاینه لگن نیز انجام شود. برای این کار، بعد از پوشیدن دستکش، دست در داخل واژن شما می‌برد تا اندام‌های تناسلی شما را احساس کند تا ببیند تخمدان‌های شما بزرگ شده‌اند یا ناهنجاری‌های دیگری وجود دارد.
وی همچنین ممکن است یک سونوگرافی انجام دهد، سونوگرافی به خوبی نشان می‌دهد که آیا کیست دارید یا خیر. همچنین پوشش داخلی رحم شما را اندازه گیری می‌کند. برای سونوگرافی ترانس واژینال، پزشک یک وسیله شبیه گرز در واژن شما قرار می‌دهد که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام‌های تناسلی شما استفاده می‌کند. همچنین ممکن است یک آزمایش خون برای بررسی سطح آندروژن‌ها و سایر هورمون‌ها لازم باشد.
اگر پزشک شما فکر کند که PCOS دارید، ممکن است از شما بخواهد که برای بررسی سایر شرایط سلامتی که به PCOS مرتبط نیستند، معاینه شوید یا موارد زیر را انجام دهید:
• آزمایش خون برای تعیین سطوح قند، کلسترول و تری گلیسیرید
• غربالگری سلامت روان
• غربالگری وضعیت خواب
نحوه درمان
هیچ درمانی برای تنبلی تخمدان و پریود نشدن وجود ندارد. درمان دارویی که پزشک شما برای مدیریت علائم شما توصیه می‌کند به این بستگی دارد که آیا در تلاش برای باردار شدن هستید یا خیر. مهم است که در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. زیرا برخی داروها می‌توانند به کودک در حال رشد آسیب برسانند. در کل پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند:
کنترل بارداری هورمونی: اگر قصد باردار شدن ندارید، ممکن است پزشکتان کنترل بارداری هورمونی مانند پچ، قرص، واکسن یا IUD هورمونی تجویز کند. اینها ممکن است حاوی استروژن، پروژسترون یا هر دو باشند. از طرفی می‌توانند پریودهای شما را منظم کنند، به رفع آکنه و موهای اضافی بدن کمک کنند و خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش دهند.
پروژسترون درمانی: هورمون پروژسترون می‌تواند به عادی سازی چرخه قاعدگی و کاهش احتمال ابتلا به سرطان رحم کمک کند. در عین حال از بارداری جلوگیری نمی‌کند یا سطح آندروژن را کاهش نمی‌دهد.
داروهای مرتبط با انسولین مانند متفورمین: متفورمین دارویی است که برای درمان دیابت نوع 2 استفاده می‌شود، به کاهش سطح انسولین و آندروژن کمک می‌کند. اگرچه برای درمان PCOS مورد تایید FDA نیست، اما می‌تواند به مشکلات تخمک گذاری و پریودی کمک کند.
مسدود کننده‌های آندروژن: این داروها اثرات هورمون‌های اضافی مردانه را که باعث ایجاد مشکلاتی مانند رشد موهای ناخواسته و آکنه می‌شوند، مسدود می‌کنند. اما اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید آنها را مصرف نکنید، زیرا می‌توانند باعث نقص مادرزادی شوند. در حالی که از آنها استفاده می‌کنید، باید از دو روش مختلف کنترل بارداری استفاده کنید.
مشاوره با پزشک
میوه های مفید برای تنبلی تخمدان کدامند؟
میوه‌ها برای تنبلی تخمدان و پریود نشدن مفید هستند. با این حال، همه میوه‌ها در بدن شما یکسان رفتار نمی‌کنند. برای مدیریت موثر PCOS توصیه می‌شود میوه‌هایی با کربوهیدرات کمتر مصرف کنید.
فهرستی از میوه‌های مفید برای PCOS با شاخص گلیسمی پایین (GI، سرعتی که غذا باعث افزایش سطح قند خون پس از مصرف آن می‌شود) و محتوای فیبر بالاتر وجود دارد که هضم غذا و جذب قند را کاهش می‌دهد. مقیاس GI به شرح زیر است:
• غذاهای با GI پایین بین 20 تا 49 امتیاز دارند.
• غذاهای GI متوسط بین 50 تا 69 امتیاز می‌گیرند.
• غذاهای با GI بالا از 70 تا 100 امتیاز می‌گیرند.
غذاهای با GI پایین و متوسط میوه‌های سازگار با PCOS هستند. اکنون، بیایید نگاهی به 8 مورد از بهترین میوه‌ها برای PCOS بیندازیم.
کیوی
کیوی حاوی فیبر، پتاسیم، ویتامین C، ویتامین E، مس، ویتامین K و منیزیم است. کیوی‌ها سرشار از فیبر هستند، به تثبیت سطح قند خون کمک می‌کنند و از تشدید التهاب جلوگیری خواهند کرد. آنها دارای شاخص گلیسمی بین 50 تا 55 هستند.
سیب
سیب سرشار از فیبر، ویتامین C، آنتی اکسیدان‌ها و فلاونوئیدها است و GI پایین 39 دارد. سیب خطر چاقی، دیابت و سکته را کاهش می‌دهد. همچنین باعث کاهش وزن می‌شود و به مدیریت علائم PCOS کمک می‌کند.
گریپ فروت
گریپ فروت مقدار زیادی ویتامین C، پتاسیم و آنتی اکسیدان دارد. این میوه دارای نمره GI پایین 25 است. اگر دارو مصرف می‌کنید، قبل از مصرف گریپ فروت با پزشک خود مشورت کنید. زیرا ممکن است در متابولیسم دارو اختلال ایجاد کند و عوارض جانبی ایجاد نماید.
توت و گیلاس
انواع توت‌ها مانند توت فرنگی و زغال اخته به همراه گیلاس سرشار از آنتی اکسیدان، فیبر و پتاسیم هستند. آنها دارای شاخص گلیسمی کم تا متوسط بوده و طبق مطالعات انجام شده می‌توانند التهاب و استرس اکسیداتیو را در بدن شما کاهش دهند و تنبلی تخمدان و پریود نشدن را بهبود ببخشند.
آووکادو
آووکادو دارای محتوای قند پایین و نمره GI حدود 40 است. این میوه به طور طبیعی قند کمی دارد به طوری که یک آووکادو کامل حاوی حدود 1 گرم قند است. آووکادو سرشار از چربی‌های سالم است، شما را سیر نگه می‌دارد و باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون نمی‌شود.
گلابی
گلابی سرشار از ویتامین C و فیبر با کمتر از 13 گرم قند در 1 میوه متوسط است. گلابی ها دارای نمره GI 38 هستند. آنها می‌توانند یک میان وعده عالی برای افراد مبتلا به PCOS باشند. با گلابی می‌توانید 20 درصد از فیبر مورد نیاز روزانه خود را دریافت کنید.
هلو
هلو یک خوراکی شیرین است که با داشتن کمتر از 13 گرم قند در یک میوه با اندازه متوسط و مقادیر بالای ویتامین C، A، آهن و پتاسیم، می‌توان آن را میوه‌ای مناسب برای PCOS دانست. هلوها دارای نمره GI ۴۲ هستند.
تنبلی تخمدان چه تاثیری روی بارداری دارد؟
در صورت ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است باردار شوید. اما احتمالا برای کمک به تخمک گذاری یا استفاده از فناوری‌های باروری مانند لقاح آزمایشگاهی به دارو نیاز دارید. داروهایی که به تخمک گذاری کمک می‌کنند:
• کلومیفن (کلومید، سروفن)، یک داروی ضد استروژن است که باید در ابتدای چرخه پریودی مصرف کنید.
• اگر کلومیفن به تخمک گذاری کمک نکند، ممکن است داروی دیابت یعنی متفورمین برای شما تجویز شود.
• اگر کلومیفن و متفورمین موثر نباشند، پزشک ممکن است داروهای هورمونی به نام گنادوتروپین را تجویز کند.
• لتروزول (Femara)، گاهی اوقات زمانی که سایر داروها موثر نیستند استفاده می‌شود.
گزینه‌های دیگر برای بهبود باروری عبارتند از:
جراحی: روشی به نام سوراخ کردن تخمدان ممکن است باعث شود تنبلی تخمدان و پریود نشدن شما بهبود یابد، در حالی که داروهای تخمک گذاری این کار را نمی‌کنند. اما پزشکان این کار را کمتر از گذشته انجام می‌دهند، زیرا در حال حاضر داروهای بهتری در دسترس هستند. جراح بریدگی کوچکی در شکم شما ایجاد می‌کند و قسمت‌هایی از تخمدان‌های شما را که آندروژن‌های زیادی تولید می‌کند، برمی‌دارد.
لقاح آزمایشگاهی یا IVF: در این روش، پزشک یکی از تخمک‌های شما را از بدن شما خارج می‌کند و آن را با اسپرم شریک زندگی یا اهدا کننده ترکیب می‌کند. سپس تخمک بارور شده را داخل رحم شما قرار می‌دهد. این ممکن است موثرترین راه برای باردار شدن در صورت ابتلا به PCOS باشد، اما تا حدی پرهزینه است.
با پزشک خود در مورد اینکه چگونه می‌توانید شانس بارداری سالم را افزایش دهید، از جمله تغییر سبک زندگی قبل از بارداری صحبت کنید. تغییر سبکه زندگی مانند داشتن پیاده‌روی منظم، زود خوابیدن، استفاده کمتر از گوشی تلفن همراه مخصوصا قبل از خواب، خوردن چای به جای قهوه، مصرف تخم مرغ در وعده صبحانه، مصرف اسفناج و روغن زیتون، کاهش مصرف قند و شیرینی و مواردی شبیه این می‌تواند شانس بارداری را تا حد زیادی افزایش دهد.
نتیجه گیری
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک بیماری هورمونی است که تخمدان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عارضه در چرخه قاعدگی شما اختلال ایجاد می‌کند و حتی ممکن است منجر به پریود نشدن شما شود. علاوه بر این یکی از علل شایع ناباروری است. با این حال، درمان‌ها می‌توانند نشانه‌های تنبلی تخمدان را بهبود بخشند و به بارداری کمک کنند. تغییر سبک زندگی می‌تواند در درمان تنبلی تخمدان و پریود نشدن موثر باشد. اگر بعد از مطالعه این مقاله همواره سوالی در ذهن دارید یا نیاز به مشاوره را احساس می‌کنید می‌توانید با کلینیک آنلاین مدیسیت تماس بگیرید.
