راه های درمان قطعی ویتیلیگو | آشنایی با علائم پیسی
- 08 فروردین 1403
- صفر نظر
- پوست، مو و زیبایی
ویتیلیگو یا بیماری پیسی باعث ایجاد لکههای پوستی و از دست دادن رنگ پوست میشود. علاوه بر این، این بیماری میتواند بر روی چشم و مو تاثیر بگذارد. افراد در هر رده سنی، جنس و قومیت ممکن است به آن مبتلا شوند. اما علائم پیسی چیست و برای درمان قطعی ویتیلیگو چه روشهایی به کار میرود؟
برای دریافت مشاوره و راهنمایی درباره این بیماری میتوانید به این لینک مراجعه کرده و به صورت چتی یا تلفنی از پزشکان سایت مشاوره بگیرید. همچنین امکان رزرو نوبت به صورت غیرحضوری و آنلاین از طریق سایت امکانپذیر است.
ویتیلیگو چیست؟
ویتیلیگو یک بیماری پوستی است و زمانی رخ میدهد که سلولهایی به نام ملانوسیت از بین میروند. وقتی ملانوسیتها دیگر رنگدانه یا ملانین پوست تولید نمیکنند، قسمتهایی از پوست، رنگ از دست داده یا سفید میشوند.
در صورت نیاز به مشاوره و راهنمایی درباره این بیماری به این لینک مراجعه کرده و با پزشکان سایت کلینیک آنلاین مدیست (چتی یا تلفنی) صحبت کنید. علاوه بر این، برای پیگیری درمان میتوانید نوبت خود را به صورت غیرحضوری و آنلاین رزرو نمایید.
از دست دادن رنگدانه ممکن است در هر نقطه از بدن شما از جمله نواحی زیر رخ دهد:
• نواحی در معرض آفتاب مانند دستها، پاها، بازوها و صورت
• داخل دهان یا سایر غشاهای مخاطی
• سوراخهای بینی
• اندام تناسلی
• پشت چشم
• درون سیستم شنوایی گوش
اگر در نواحی درگیر، مو وجود داشته باشد، ممکن است موهای شما خاکستری یا سفید شوند. اگرچه ویتیلیگو میتواند قسمتهای مختلف بدن را درگیر کند اما مسری نیست. فرد مبتلا به ویتیلیگو نمیتواند آن را به فرد دیگری منتقل کند.
انواع ویتیلیگو یا پیسی
بر اساس گزارش آکادمی پوست آمریکا، انواع مختلفی از ویتیلیگو بسته به ظاهر لکهها، میزان پوشش بدن و نحوه انتشار آنها وجود دارد. انواع پیسی شامل موارد زیر میشود:
ویتیلیگوی موضعی
ویتیلیگوی موضعی تنها چند تکه ناحیه کوچکی را در بر میگیرد. این لکهها ممکن است در چند نقطه از بدن ایجاد شوند. برای رفع علائم و درمان قطعی ویتیلیگو باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
ویتیلیگوی غیر سگمنتال
اگر فردی در هر دو طرف بدنش لکههایی ایجاد شود، این موضوع نشان دهنده نوعی ویتیلیگو است که به نام ویتیلیگوی غیر سگمنتال شناخته میشود. رشد آن کندتر از زمانی است که لکهها فقط در یک ناحیه بدن باشند. لکهها اغلب به طور مساوی در هر دو طرف بدن ظاهر میشوند. علاوه بر این، علائم روی پوستی که معمولاً در معرض نور خورشید قرار دارد مانند صورت، گردن و دستها ظاهر میشوند. برخی از محققین انواع ویتیلیگوی زیر را به عنوان زیرگروه ویتیلیگو غیر سگمنتال در نظر میگیرند:
آکروفیشیال: این حالت عمدتاً روی صورت، روی پوست سر، اطراف اندام تناسلی و روی انگشتان دست یا پا رخ میدهد.
مخاطی: بیشتر در اطراف غشاهای مخاطی و لبها ظاهر میشود.
ژنرالیزه: در ویتیلیگوی ژنرالیزه، ناحیه یا اندازه خاصی از لکهها وجود ندارد. این نوع باعث ایجاد لکههای پراکنده در نواحی مختلف بدن میشود.
یونیورسال: در این نوع نادر ویتیلیگو، دپیگمانتاسیون بیشتر بدن را درگیر میکند.
ترکیبی: این نوع ویتیلیگو نیز نادر است. این نوع پیسی میتواند باعث شود که فرد به ویتیلیگوی سگمنتال و غیرسگمنتال مبتلا شود.
ویتیلیگوی سگمنتال
ویتیلیگو سگمنتال میتواند باعث از بین رفتن سریع رنگ در یک طرف بدن شود. با این حال، پس از 6 تا 12 ماه، میتواند ثابتتر، پایدارتر و کمتر از نوع غیرسگمنتال باشد. هنگامی که این بیماری متوقف شود، دیگر لکههای جدیدی در افراد مبتلا به ویتیلیگو سگمنتال ایجاد نمیشود.
بر اساس یک مقاله در سال 2020، ویتیلیگو سگمنتال کمتر شایع است و تنها حدود 5 تا 16 درصد از افراد به ویتیلیگو مبتلا میشوند. درمانهای مرسوم ویتیلیگو مانند استروئیدهای موضعی و فتوتراپی، ممکن است برای این نوع از بیماری مؤثر نباشند.
علائم ویتیلیگو چیست؟
قبل از بررسی امکان درمان ویتیلیگو باید گفت که علائم پیسی به وضوح قابل مشاهده است اما بسته به نوع آن میتواند علائم کمتر یا بیشتر باشد. بیماری پیسی میتواند با علائم زیر همراه باشد:
• لکههای سفید روی پوست
• سفید شدن یا سفید شدن زودرس موها، ابروها، موهای صورت یا مژهها
• از دست دادن رنگدانه در غشاهای مخاطی، از جمله پوشش داخلی بینی و لبها
یک مطالعه نشان داد که بیش از 75٪ از شرکت کنندگان در مطالعه مبتلا به ویتیلیگو از دست دادن رنگدانه روی دست و صورت را تجربه کردند. سایر نواحی رایج برای از دست دادن رنگدانه بدن شامل پوست زیر بازو و اطراف کشاله ران میشود.
با این حال، به طور معمول، هیچ گونه ناراحتی، تحریک، درد یا خشکی در پوست ایجاد نمیکند، اگرچه معمولاً این نواحی بیشتر مستعد آفتاب سوختگی است.
علائم پیسی بین افراد متفاوت است. به عنوان مثال، برخی از افراد ممکن است تنها تعداد کمی نقاط سفید داشته باشند، در حالی که در برخی افراد دیگر لکههای سفید بزرگتری ایجاد میشود که به هم میپیوندند و نواحی مهمتری از پوست را تحت تأثیر قرار میدهند.
برخی از افراد ممکن است علائمی چون کم شنوایی، از دست دادن رنگدانه چشم و سایر بیماری های خود ایمنی مانند بیماری تیروئید را نیز تجربه کنند.
علت ویتیلیگو چیست؟
هنوز مشخص نیست که چه چیزی باعث بیماری پیسی میشود و به همین دلیل، درمان ویتیلیگو دشوار است. اکثر محققان بر این باورند که ویتیلیگو یک اختلال خود ایمنی است؛ زیرا بدن شما به سلولهای خود حمله میکند.
در سال 2016 تحقیقی روی 1873 بیمار مبتلا به ویتیلیگو و تحت درمان در بیمارستانی در دیترویت، میشیگان، طی یک دوره 10 ساله انجام شد. نتایج تحقیقات نشان داد که حدود 20% بیماران حداقل یک اختلال خود ایمنی دیگر نیز داشتند.
محققان خاطرنشان کردند که محدودیتهای پژوهشی از جمله عدم وجود گروه کنترل، تنها یک مرکز پزشکی دادههای ارائه شده و سوگیری احتمالی در فرآیند انتخاب شرکتکنندگان وجود دارد. بسیاری از بیماریهای خود ایمنی زیر ممکن است با ویتیلیگو مرتبط باشند:
• تیروئیدیت
• لوپوس
• پسوریازیس
• آلوپسی آره آتا
• دیابت نوع 1
• کم خونی خطرناک
• بیماری آدیسون
• روماتیسم مفصلی
• اسکلرودرمی
بر اساس گزارش برخی از متخصصان بیماری و علائم پیسی ممکن است پس از حوادث زیر نیز ظاهر شود:
• آفتاب سوختگی یا زخم شدید
• قرار گرفتن در معرض سموم و مواد شیمیایی
• استرس شدید
ویتیلیگو ارثی نیست و بسیاری از افراد مبتلا به ویتیلیگو سابقه خانوادگی این اختلال را ندارند. با این حال، مؤسسه ملی آرتریت و بیماریهای اسکلتی و عضلانی و پوستی گزارش میدهد که داشتن سابقه خانوادگی ویتیلیگو یا سایر بیماریهای خودایمنی میتواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد.
یک تحقیق درباره علت و درمان قطعی ویتیلیگو در سال 2018 نشان داد که ویتیلیگو ممکن است به دلیل داشتن ژنهای مرتبط با ویتیلیگو از جمله NLRP1 و PTPN22 ایجاد شود.
عوارض ویتیلیگو چیست؟
در بسیاری از مواقع، بیماری پیسی اثرات فیزیکی کمی بر بدن دارد. جدیترین عوارض روی گوش و چشم است، اما این عوارض شایع نیستند.
این بیماری با از دست دادن رنگدانه خطر آفتاب سوختگی را افزایش میدهد. شما میتوانید با استفاده از کرم ضد آفتاب با فاکتور محافظت در برابر آفتاب (SPF) 30 یا بالاتر و پوشیدن لباسهای ضد آفتاب از پوست خود محافظت کنید.
از آنجایی که عوارض ویتیلیگو بسیار قابل مشاهده است، کنار آمدن با آن ممکن است سخت باشد. تحقیقات نشانمیدهد که ویتیلیگو میتواند اثرات روحی و روانی قابل توجهی بر فرد داشته باشد. بر اساس یک بررسی در سال 2016 ، بیش از 50 درصد افراد مبتلا به ویتیلیگو اثرات منفی آن بر روابط خود را گزارش کردند.
یک تحقیق کوچک درباره این بیماری در سال 2020 نشان داد که 90 درصد کودکان 8 تا 18 ساله مبتلا به ویتیلیگو که در این تحقیق شرکت داشتند، با نوعی اختلال روانی زندگی میکردند.
اگر ویتیلیگو دارید و هر یک از این اثرات منفی را احساس میکنید، با پزشک خود یا روانشناس صحبت کنید. یادگیری هرچه بیشتر در مورد این اختلال میتواند مفید باشد.
نحوه تشخیص ویتیلیگو
در طول ویزیت، پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام داده و در مورد سابقه پزشکی شما سوالاتی میپرسد. آنها همچنین ممکن است آزمایشهای آزمایشگاهی را تجویز کنند.
با پزشک خود در مورد هر چیزی مانند آفتاب سوختگی ، سفید شدن زودرس مو یا هر بیماری خود ایمنی که ممکن است داشته باشید، صحبت کنید. همچنین، اگر فرد دیگری در خانواده شما مبتلا به ویتیلیگو یا سایر بیماریهای پوستی است، به پزشک خود اطلاع دهید.
پزشک شما همچنین ممکن است از یک لامپ فرابنفش برای جستجوی لکههای ویتیلیگو استفاده کند. این لامپ به پزشک کمک میکند تا تفاوت بین ویتیلیگو و سایر بیماریهای پوستی را تشخیص دهد.
در مواقعی، پزشک ممکن است نمونهای از پوست به نام بیوپسی بگیرد. یک آزمایشگاه این نمونهها را بررسی خواهد کرد. بیوپسی پوست میتواند نشان دهد که آیا هنوز سلولهای تولیدکننده رنگدانه در آن ناحیه از بدن شما وجود دارد یا خیر.
آزمایش خون میتواند به تشخیص سایر مشکلاتی که ممکن است همراه با ویتیلیگو باشد، مانند بیماری تیروئید، دیابت نوع 1 یا کم خونی کمک کند.
ویتیلیگو چگونه درمان میشود؟
هدف از درمان ویتیلیگو بازگرداندن تعادل رنگ به پوست شما است. هدف برخی از درمانها افزودن رنگدانه است، در حالی که برخی دیگر آن را حذف میکنند. گزینههای درمانی بسته به اینکه بیماری پیسی چگونه بر بدن شما تأثیر میگذارد و چگونه بدن شما به درمان پاسخ میدهد، متفاوت خواهد بود. پزشک شما ممکن است درمانهای دارویی، جراحی یا ترکیبی از هر دو را تجویز کند.
اگر حین درمان عوارض جانبی را تجربه کردید با پزشک خود تماس بگیرید. آنها ممکن است دوز شما را تنظیم کنند یا داروها را تغییر دهند.
درمان پزشکی
شما معمولاً به حداقل 3 ماه درمان نیاز دارید تا بتوانید اثرات آن را بر رفع علائم پیسی مشاهده کنید. بر اساس یک بررسی تحقیقی در سال 2018 ، درمانهای پزشکی بیماری پیسی عبارتند از:
کرمهای موضعی: کرمهای موضعی مانند کورتیکواستروئیدها و مهارکنندههای کلسینورین (کرمهای ضد التهاب) میتوانند رنگ را به لکههای سفید بازگردانند. برخی دیگر به کاهش لکهها کمک میکنند.
داروهای خوراکی تجویزی: داروهایی مانند استروئیدها ممکن است در درمان مؤثر باشند.
نور درمانی با اشعه ماوراء بنفش: برای این کار باید نوعی فتوسنتز کننده به نام پسورالن را به عنوان قرص مصرف کنید یا آن را به شکل کرم روی پوست خود بمالید. سپس، پزشک شما را در معرض نور UVA قرار میدهد تا آن را فعال کند. فرآیند فعالسازی به بازگرداندن رنگ به پوست شما کمک میکند.
درمان با نور فرابنفش B: این روش، جایگزینی برای درمان سنتی PUVA بوده و نوع متمرکزتری از نور درمانی را ارائه میدهد.
درمان با لیزر اگزایمر: این درمان برای نواحی حاوی لکههای کوچک ویتیلیگو موثر بوده و روند درمان کمتر از 4 ماه و دو تا سه بار در هفته طول میکشد.
دپیگمانتاسیون: اگر بیش از 30 تا 40 درصد از بدن شما درگیر بیماری پیسی باشد و بخواهید رنگ پوست خود را متعادل کنید، ممکن است پزشک شما رفع رنگدانه را توصیه کند. دپیگمانتاسیون بر محو شدن رنگ بقیه پوست تمرکز دارد. طبق تجویز پزشک از دارویی مانند مونوبنزون استفاده خواهید کرد. اگرچه ممکن است اثربخشی آن تا ۲ سال بعد مشخص شود، اما این درمان قطعی ویتیلیگو است.
جراحی
گزینههای جراحی زمانی در دسترس هستند که داروها و نور درمانی مؤثر نباشند. در صورتی که لکهها پایدار باشند و علائم پیسی ثابت باشند و آسیب نور خورشید باعث ایجاد بیماری نشده باشد، پزشک میتواند جراحی را توصیه کند. با توجه به تحقیق سال 2021، انواع جراحی عبارتند از:
پیوند پوست: جراح پوست سالم و رنگدانه شده را به نواحی فاقد رنگدانه منتقل میکند. پیوند پوست با استفاده از تاول گزینه دیگری است که شامل ایجاد تاول روی پوست سالم و انتقال ناحیه تاول زده به ناحیه دیگری است.
پیوند ملانوسیت: پزشک یک نمونه بافت سالم را برمیدارد، ملانوسیتها را کشت میدهد و سپس سلولها را به مناطق فاقد رنگدانه پیوند میدهد.
میکروپیگمنتیشن: پزشک شما رنگدانه را روی پوست شما تاتو میکند.
سایر درمانها و گزینههای مدیریتی
حتی اگر درمان دارویی برای ویتیلیگو دریافت میکنید، نتایج آن ممکن است به تدریج ظاهر شود. بنابراین توصیه میشود موارد زیر را در نظر بگیرید:
استفاده از کرم ضد آفتاب: کاهش قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند به حفظ سلامت پوست شما کمک کند. همچنین استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 بسیار مهم است، زیرا مناطق بدون رنگدانه مستعد آسیب ناشی از نور خورشید هستند.
لوازم آرایشی: آرایش یا لوسیونهای برنزه کننده میتوانند به یکدست شدن رنگ پوست شما کمک کنند. ممکن است لوسیونهای خود برنزه کننده را ترجیح دهید زیرا اثر آن حتی پس از شستن طولانیتر است.
مدیریت سلامت روان: بررسیهای سال 2018 نشانمیدهد که دارو و روان درمانی میتواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. اگر علائم پیسی و بیماری روی روحیه شما اثر منفی گذاشته است با پزشک خود صحبت کنید.
نتیجهگیری
بیماری پیسی با علائمی چون از دست دادن رنگدانه و ایجاد لکههای پوستی خود را نشان میدهد. در صورت ابتلا به این بیماری و نیاز به مشاوره درباره درمان قطعی ویتیلیگو میتوانید با متخصصان و پزشکان کلینیک مدیست (تلفنی و چتی) ارتباط برقرار کنید. علاوه بر این، امکان رزرو نوبت بدون نیاز به مراجعه حضوری و به صورت آنلاین وجود دارد.