راه های رفع آبریزش بینی در خانه + علت و درمان فوری
- 25 آبان 1402
- صفر نظر
- داخلی
آبریزش بینی یکی از مشکلات متداول دستگاه تنفسی است که میتواند بر روی کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد. این مسئله میتواند باعث ایجاد عوارضی مانند احتقان بینی، سردرد و صداهای عجیب در اثر تنفس شود. بنابراین، رفع آبریزش بینی به منظور بهبود کیفیت زندگی شخص اهمیت فراوانی دارد. با توجه به نیازهای شخصی هر فرد و عملکرد منحصر به فرد دستگاه تنفسی هر فرد، بهتر است با یک متخصص در این زمینه مشاوره و ارتباط برقرار کنیم. این لینک به شما امکان میدهد تا از طریق مشاوره تلفنی یا به صورت چت با یکی از کارشناسان ما در ارتباط باشید. همچنین نیازی به مراجعه حضوری نخواهید داشت و میتوانید مشکل خود را به صورت آنلاین مطرح کنید. علاوه بر این برای راحتی شما، امکان رزرو نوبت از طریق سایت هم فراهم شده است.
رینوره (rhinorrhea) یا آبریزش بینی چیست؟
همه ما حداقل یک بار این وضعیت را تجربه کردهایم. بینیمان گرفته است، سرمان سنگین به نظر میرسد و سینوسهایمان متورم شدهاند. همه ما با تجربه این علائم متوجه میشویم که یک بار دیگر گرفتگی بینی را تجربه میکنیم. اگر زمان مطالعه این متن هم چنین شرایطی را تجربه میکنید، میتوانید برای دریافت مشاوره، به این لینک مراجعه کرده و از طریق تماس تلفنی یا چت، با کارشناسان ارتباط برقرار کنید. گرچه برای بررسیهای ساده نیازی به مراجعه حضوری ندارید. اما اگر به بررسی بیشتر شرایط خود نیاز داشتید، امکان رزرو نوبت از طریق سایت هم وجود دارد.
برای درک بهتر وضعیت خودتان در نظر داشته باشید که بسیاری از مردم فکر میکنند بینی آنها از مخاط غلیظ بیش از حد دچار گرفتگی میشود. اما معمولا زمانی که بافتهای پوششی آن متورم میشوند، بینی شما گرفتگی را تجربه میکند. این تورم ناشی از رگهای خونی ملتهب است. بینی شما ممکن است به دلیل سرماخوردگی، آنفولانزا و آلرژی گرفتگی شود. گاهی اوقات احتقان در عرض یک هفته برطرف میشود و نیاز به درمان پیچیده برای رفع آبریزش بینی نیست، اما گاهی اوقات تقریبا هر روز یا در زمانهای خاصی در سال به این وضعیت دچار میشوید، به خصوص اگر به چیزی مانند گرده، دود تنباکو یا شوره حیوانات خانگی در شما حساسیت ایجاد کرده باشد. با این تفاسیر، مهم است که دلایل آن را به خوبی بشناسید تا برای قطع آبریزش بینی بهترین تصمیم را بگیرید.
قبل از ورود به بحث دلایل آبریزش بینی، در نظر داشته باشید این مورد زمانی رخ میدهد که بافتهای پوششی بینی ما متورم شوند. این مشکل همچنین ممکن است شامل ترشحات بینی باشد. اگر مخاط اضافی از پشت گلو جاری شود (postnasal drip)، ممکن است باعث سرفه یا گلودرد شود.
علت ایجاد آبریزش بینی
همانطور که اشاره کردیم، برای پیدا کردن بهترین روش درمان، باید بدانیم علت مواجه ما با آبریزش بینی چیست؟ یکی از رایجترین دلایل مواجه به آبریزش بینی، سرماخوردگی است. کارشناسان این وضعیت را با نام عفونت تنفسی فوقانی (URI) و یا راینو ویروس هم نامگذاری کردهاند. در نظر داشته باشید که سرماخوردگی میتواند توسط بیش از 200 ویروس ایجاد شود که راینوویروس شایعترین آنهاست. هنگامی که شما سرماخوردگی دارید، مایعات میتوانند راحتتر از حد معمول از رگهای خونی شما خارج شده و وارد بینیتان شوند. این وضعیت معمولا در 2 تا 3 روز اول پس از دریافت ویروس شروع میشود. مخاط سرماخوردگی شفاف است و احتمالا پس از چند روز سفید، زرد یا حتی سبز میشود.
اما در کنار سرماخوردگی دلایل دیگری هم برای آبریزش بینی وجود دارد که در ادامه آنها را مشاهده میکنید.
آدنوئیدهای بزرگ شده
آدنوئیدها تکههایی از بافت هستند که در بالای گلو، پشت بینی قرار میگیرند. آنها (همراه با لوزهها) بخشی از سیستم لنفاوی ما هستند که با عفونت مبارزه میکنند. همچنین مانند لوزههای ما، گاهی اوقات به دلیل بزرگ شدن نیاز به جراحی دارند. مسئله رفع آبریزش بینی و سایر علائم مرتبط با آدنوئیدها در کودکان شایعتر است. آنها به طور معمول عفونت گوش را همراه با بزرگ شدن آدنوئید تجربه میکنند.
رفع آبریزش بینی و GERD
علائم بیماری ریفلاکس معده (GERD) شامل سوزش سر دل، مشکل در بلع، گرفتگی گلو و صدای خشن است. این وضعیت در معده اسیدی ایجاد میشود آن هم زمانی که غذا از معده به مری و راه هوایی فوقانی ریفلاکس داشته باشد. یک مطالعه روی 2887 نفر در ایتالیا نشان داد که افراد مبتلا به گاستریت و GERD چهار برابر بیشتر در معرض خطر رینیت (نه ناشی از آلرژی) و سینوزیت هستند. در واقع آبریزش بینی هم یکی از علائم GERD به ویژه در کودکان است. به همین دلیل معمولا تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی، مانند ترک سیگار از جمله روشهای پیشنهاد شده برای درمان GERD به شمار میروند.
تغییر در هورمونها
این مورد به عنوان رینیت هورمونی هم شناخته میشود. هورمونها میتوانند به طور مستقیم بر غشاهای مجرای بینی شما تأثیر بگذارند و باعث شوند غدد مخاطی واکنش پذیرتر شوند. هورمونهایی که ممکن است در این وضعیت درگیر شوند عبارتند از:
• هورمون های تیروئید 1011
• هورمون رشد 12
• هورمونهای جنسی زنانه ( با نامهای استروژن و پروژسترون)
به نظر میرسد علائم مربوط به رینیت در طول چرخه قاعدگی زنان، هنگام مصرف داروهای ضد بارداری یا در دوران بارداری، نشان دهنده سطح استروژن باشد. به عنوان مثال، اوج سطوح استروژن که در اواسط چرخه قاعدگی اتفاق میافتد، میتواند واکنشپذیری غشای بینی را افزایش دهد و باعث تولید سیتوکین شود. این امر میتواند دلیل بروز التهاب (احتقان و آبریزش بینی) باشد.
همچنین این موارد علائم رایج در دوران بارداری هستند. آن هم زمانی که غشاهای مخاطی واکنش پذیرتر میشوند و جریان خون در رگهای خونی بینی مادر افزایش مییابد. تحقیقات انجام شده در مورد رفع آبریزش بینی در دوران بارداری نشان میدهد که 39 درصد زنان در دوران بارداری دچار آبریزش بینی و احتقان میشوند.
رفع آبریزش بینی ناشی از آلرژی
این مورد هم گاهی با عنوان تب یونجه و رینیت آلرژیک شناخته شده است. واکنشهای آلرژیک در اکثر موارد باعث آبریزش بینی میشوند و ممکن است در بهار یا پاییز اتفاق بیفتند. زمان مواجه با آلرژی، آبریزش بینی از پاسخ التهابی بدن شما به گرده، هاگ، کپک یا سایر آلرژنهای موجود در هوا ناشی میشود. هنگامی که یک آلرژن را استنشاق میکنید، سیستم ایمنی زنگ خطر را به صدا در میآورد و مواد شیمیایی (مثلا هیستامینها) را آزاد میکند که باعث التهاب در غشای بینی و چشم میشود.
این روند معمولا با استنشاق گردههایی از گیاهان گلدار، درختان و یا علفهای هرز رخ میدهد. همچنین ممکن است به گرد و غبار، شوره حیوانات خانگی یا دود ناشی از آتش سوزی حساسیت داشته باشید. ترشحات بینی ناشی از آلرژی معمولا رنگ روشنی دارند، اما ممکن است حاوی عفونت هم باشند.
خوردن غذاهای تند
اگر با این وضعیت سر و کار دارید باید بدانید که کارشناسان آن را با نام رینیت چشایی میشناسند. در صورت ابتلا به رینیت چشایی (که نوعی رینیت غیر آلرژیک است)، حتما از محرکهایی مانند فلفل سیاه، کاری، سیر، سس تند، سالسا، زنجبیل و پودر چیلی استفاده کردهاید. با این حال، هر غذایی میتواند این واکنش را در شما ایجاد کند. این وضعیت به احتمال زیاد مربوط به تحریک اعصاب سه قلو (trigeminal nerves) است، یا ممکن است با یک پاسخ پاراسمپاتیک مرتبط باشد که در هضم غذا نقش دارد.
راه های قطع آبریزش بینی (به صورت موردی)
علت آبریزش بینی میتواند در لیستی فراتر از آنچه ذکر کردیم جا بگیرید. اما برای رفع آبریزش بینی باید بررسی دقیقتر را زیر نظر پزشک انجام دهید و از درمان خودسرانه دوری کنید. در نظر داشته باشید که اگر گرفتگی بینی همراه با تورم پیشانی، چشمها، کنار بینی یا گونه، یا با تاری دید رخ میدهد، مراجعه به پزشک یک امر ضروری است. همچنین تجربه گلودرد زیاد و وجود لکههای سفید یا زرد روی لوزهها یا سایر قسمتهای گلو نشانه منفی است که نباید نادیده گرفته شود.
در ضمن اگر ترشحات بینی بوی بدی دارد، فقط از یک طرف میآید یا رنگی غیر از سفید یا زرد دارد هم باید تحت نظارت پزشک قرار بگیرید. در کنار این موارد، سرفهای که بیش از 10 روز طول بکشد یا مخاط سبز مایل به زرد یا خاکستری تولید کند، ترشحات بینی به دنبال ضربه به سر و علائمی که بیش از 3 هفته طول میکشد هم نشانههای جدی هستند. با همین دلیل باید به دنبال روشهای درمان آبریزش بینی باشید.
با یک دستگاه بخور نفس بکشید
از یک دستگاه بخور استفاده کنید تا راحتتر نفس بکشید. این دستگاه بخار آب را رقیق میکند و باعث تسکین مجرای تحریک شده بینی میشود. همچنین، دوش گرفتن به مدت طولانی میتواند به دردهای عضلانی و خستگی خفیف کمک کند که گاهی اوقات با گرفتگی بینی همراه هستند. شما همچنین میتوانید یک کاسه را با آب داغ (اما نه در حال جوش) پر کنید و سر خود را روی آن خم کنید. با استفاده از حولهای که روی سرتان قرار میدهید، بخار را در خود نگه دارید و بهرهوری بیشتری ببرید.
برای رفع آبریزش بینی به مقدار زیاد مایعات بنوشید
در بیشتر موارد مصرف مایعات به مقدار زیاد توسط پزشکان و متخصصان توصیه میشود. نوشیدن آب در زمانی که احساس خوبی ندارید، یک ایده خوب است زیرا به شما کمک میکند در وضعیت هیدراته بودن قرار بگیرید و رفع آبریزش بینی را تسریع کنید. با این حال، شواهد علمی کمی در دسترس است که نشان دهد مصرف مایعات تأثیر قابل توجهی در سرماخوردگی و احتقان دارد. همچنین، شما میتوانید آب میوه یا سبزیجات مصرف کنید که فواید سلامتی خاص خود را دارند، اما مراقب باشید که مقدار زیادی شکر مصرف نکنید. استفاده از دمنوشهای گیاهی گرم نیز میتواند به مصرف مایعات کمک کرده و به علاوه، گرمای مناسب را برای تخلیه سینوسها فراهم کند.
مجاری بینی را بشویید
برای شستشوی راههای بینی، میتوانید یک اسپری سالین را از داروخانه تهیه کنید یا خودتان آن را تهیه کنید. برای رفع احتقان و حفظ رطوبت مجرای بینی، از آن چند بار در روز استفاده کنید. اگر میخواهید خودتان این کار را انجام دهید، میتوانید این ترکیب را استفاده کنید:
• یک فنجان آب گرم
• نیم قاشق چایخوری نمک
• یک پیمانه آب جوشیده
نوارهای بینی را قبل از خواب بزنید و سرتان را بالا بیاورید
قبل از خواب، میتوانید از نوارهای چسبنده بینی استفاده کنید و سر خود را بالا بیاورید. این نوارها بر روی بینی قرار میگیرند و عبور هوای بینی را تسهیل میکنند تا تنفس راحتتری داشته باشید. علاوه بر این، میتوانید یک بالش اضافی زیر سر خود قرار دهید. احتقان بینی در حالت خوابیده بدتر میشود. با نگه داشتن سر به سمت بالا، ممکن است این مشکل را کاهش دهید. همچنین، در طول روز سعی کنید به جای نشستن، صاف بایستید یا تحرک داشته باشید.
از داروهای بدون نسخه برای رفع آبریزش بینی استفاده کنید
از داروهای بدون نسخه هم میتوانید استفاده کنید، اما باید مراقب باشید زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. داروهای ضداحتقان و آنتی هیستامین بدون نسخه میتوانند برای رفع آبریزش بینی به شما کمک کنند. آنها میتوانند به خشک شدن آبریزش بینی کمک کرده و همچنین رگهای خونی را باریک کنند تا التهاب کاهش یابد. اما باید توجه داشته باشید که ممکن است این داروها فشار خون را افزایش دهند یا به اضطراب و بیخوابی کمک کنند.
استفاده از اسپریهای ضداحتقان نیز نیازمند احتیاط است. استفاده طولانی مدت ممکن است به نتیجه معکوس منجر شود و تورم بینی را بدتر کند. همچنین آنتی هیستامینها با مسدود کردن هیستامینهایی که منجر به آبریزش بینی، آبریزش چشم و عطسه میشود، به کاهش علائم آلرژی کمک میکنند. اما بسیاری از آنها دارای اثر آرامبخش هستند، بنابراین باید همه آنها را با احتیاط استفاده کنید.
راه های پیشگیری و رفع آبریزش بینی
یکی از سوالات پرتکرار ما این است که آیا میتوانیم از آبریزش بینی جلوگیری کنیم؟ برای دریافت پاسخ آن در نظر داشته باشید که همیشه جلوگیری از آبریزش بینی به طور کامل ممکن نیست، اما میتوانید اقداماتی انجام دهید تا از ابتلا به عفونت ویروسی جلوگیری کنید. در ادامه، چند نکته ساده برای کنترل انتشار میکروبها آورده شده تا بتوانید وضعیت خودتان را به خوبی کنترل کنید.
1. برای حفظ بهداشت، دستهایتان را به طور مکرر بشویید.
2. از افراد مبتلا به سرماخوردگی یا عفونت فاصله بگیرید.
3. رژیم غذایی سالمی را رعایت کنید و به طور منظمی ورزش کنید تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود.
4. هنگام سرفه و عطسه، صورت را با داخل آرنج خود بپوشانید نه با کف دست.
5. سطوح معمولی از جمله میز و میز، اسباب بازی، دستگیره در، تلفن و وسایل حمام را تمیز و ضدعفونی کنید.
6. برای رفع آبریزش بینی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا و حتی کرونا همواره واکسنهای مورد نیاز را بزنید.
همچنین اگر دلیل آبریزش بینی شما آلرژیک است میتوانید:
1. در روزهایی که میزان آلودگی و یا گردهها در هوا بیشتر است (صبح زود و در روزهای بادخیز)، تا حد امکان در خانه بمانید.
2. در فصل آلرژی، پنجرهها را بسته نگه داشته و از تهویه مطبوع استفاده کنید.
3. اگر در فضای باز کار میکنید، از ماسک گرد و غبار استفاده کنید. بلافاصله بعد از ورود به خانه، لباس خود را تعویض کرده و دوش بگیرید.
4. اگر حساسیت پوستی به حیوانات دارید، از تماس با گربهها و سگها پرهیز کنید.
5. از داروهای ضد آلرژی مانند آنتیهیستامین برای کنترل علائم آلرژی مانند آبریزش بینی استفاده کنید.
سخن پایانی مدیست
به عنوان نکته پایانی به یاد بسپارید که بسته به دلیل آبریزش بینی، اثرات طولانی مدت آن میتواند متفاوت باشد. تحریک و انسداد بینی در صورتی که طولانی مدت باشد میتواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. انسداد مجرای بینی میتواند بر کیفیت خواب تأثیر گذاشته و ما را خسته کند. گرچه نادر است اما عفونتهای حاد سینوسها (در صورت عدم درمان) میتوانند منجر به عفونتهای جدیتری شوند. انسداد بینی و رینوره ممکن است بر سلامت گوش و شنوایی ما تأثیر بگذارد زیرا مسیر تخلیه گوش میانی از پشت بینی (نازوفارنکس) است.
با توجه به همه این موارد پیشنهاد میکنیم وضعیت خودتان را با یک متخصص در میان بگذارید. جهت دریافت مشاوره، به این لینک مراجعه نمایید و از طریق تماس تلفنی یا چت با ما در ارتباط باشید. گرچه برای بررسی و پیدا کردن بهترین روش رفع آبریزش بینی نیازی به مراجعه حضوری ندارید، اما در صورت نیاز به ویزیت حضوری امکان رزرو نوبت از طریق سایت هم برای شما فراهم شده است.
منابع: mountsinai.org / verywellhealth.com / webmd.com