قرص آنتی هیستامین چیست؟ + آشنایی با عوارض آن

قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی‌ و انواع دیگر آنتی هیستامین‌ها، داروهایی هستند که علائم آلرژی را کاهش داده یا درمان می‌کنند. آنها گیرنده‌های هیستامین روی سلول‌ها را مسدود نموده و واکنش فیزیکی به مواد آلرژی‌زا را کاهش می‌دهند. افرادی که به برخی مواد، حساسیت شدیدی دارند علائمی چون عطسه، احتقان بینی و خارش پوست را تجربه می‌کنند. آنتی هیستامین ها به درمان و کاهش این گونه علائم کمک می‌کنند. در این مقاله به بررسی انواع آنتی هیستامین، موارد استفاده آنها و عوارض آنتی هیستامین می‌پردازیم.

 

انواع آنتی هیستامین

اگر آلرژی خفیف تا متوسط دارید، آنتی هیستامین‌های بدون نسخه، علائم را کاهش می‌دهند یا درمان می‌کنند. علاوه بر این، این داروها به درمان گزش و نیش حشرات و بیماری‌های شایع در سفر می‌کمک کنند. اگر علائم آلرژی شما بسیار شدید باشد، پزشک عمومی ممکن است به تجویز آنتی هیستامین‌های با نسخه دیگر روی آورد. آنتی هیستامین‌ها در اشکال مختلفی وجود دارند که عبارتند از:
•    قرص و کپسول
•    مایعات و شربت‌ها
•    قطره چشم
•    کرم‌های پوست
•    اسپری‌های بینی
دو نوع اصلی آنتی هیستامین شامل آنتی هیستامین‌های آرام بخش (که ممکن است باعث خواب آلودگی شما شود) و آنتی هیستامین‌های غیر آرام‌بخش (که معمولاً باعث خواب آلودگی نمی‌شوند) می‌شوند.

آنتی هیستامین‌های آرام‌بخش

به این نوع داروها، آنتی هیستامین‌های قدیمی یا "نسل اول" گفته می‌شود. یکی از عوارض آنتی هیستامین‌های نسل اول این است که باعث خواب آلودگی شما می‌شوند؛ زیرا داروها به راحتی از خون به مغز شما منتقل می‌شوند. مصرف این داروها می‌تواند قدرت تفکر و حرکت شما را کاهش داده و میزان تمرکز شما را تحت تاثیر قرار دهد. در صورت مشاهده این اثرات، از رانندگی، دوچرخه‌سواری و کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.
اگر خارش ناشی از آلرژی روی خواب شما تأثیر می‌گذارد، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که یک قرص آنتی‌ هیستامین آرام‌بخش مصرف کنید. برخی از این داروها ممکن است به بیماری ناشی از مسافرت و سرگیجه کمک کنند. انواع آنتی هیستامین‌های‌ آرام‌بخشی که در داروخانه‌ها برای آلرژی در دسترس هستند عبارتند از:
•    کلرفنامین مالئات (مانند پیریتون)
•    کلماستین (به عنوان مثال تاوگیل)
•    سیپروهپتادین هیدروکلراید (مانند پریاکتین)
•    پرومتازین هیدروکلراید (به عنوان مثال فنرگان)
علاوه بر این، شما می‌توانید این آنتی هیستامین‌ها را در یک بسته عمومی (بدون مارک) از داروخانه خریداری کنید. برخی از آنتی هیستامین‌های آرام‌بخش مانند آلیمازین برای رفع آلرژی وجود دارد که فقط پزشک عمومی شما می‌تواند آن را تجویز کند. اگر بیماری ناشی از سفر یا سرگیجه دارید، می‌توانید آنتی هیستامین‌های آرام‌بخش زیر را از داروخانه نزدیک خود خریداری کنید:
•    سیناریزین (به عنوان مثال استوگرون)
•    پرومتازین تئوکلات (به عنوان مثال آوومین)
•    سیکلیزین

 

آنتی هیستامین‌های غیر آرام‌بخش

این نوع داروها آنتی هیستامین‌های «نسل دوم» و جدیدتر هستند و کمتر به شما احساس خواب آلودگی می‌دهند. اما اثرات این داروها از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بنابراین توجه داشته باشید که ممکن است پس از مصرف آن احساس خواب‌آلودگی کنید. آنتی هیستامین‌های غیر آرام بخش که می‌توانید از داروخانه خریداری کنید عبارتند از:
•    آکریواستین (مانند تسکین آلرژی بنادریل)
•    ستیریزین هیدروکلراید (به عنوان مثال، آلرژی پیریتز)
•    لوراتادین (به عنوان مثال، آلرژی به کلاریتین)
علاوه بر این، شما می‌توانید این آنتی هیستامین‌ها را در بسته‌های ژنریک یا عمومی (بدون مارک) از داروخانه خریداری کنید. همچنین، پزشک عمومی شما می‌تواند سایر آنتی هیستامین‌های غیر آرام‌بخش مانند فکسوفنادین را تجویز کند.

موارد استفاده قرص آنتی هیستامین

قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی به کاهش علائم آلرژی دیگر مانند عطسه، بثورات پوستی و خارش نیز کمک می‌کند. بهتر است قبل از مصرف دارو حتما با یک پزشک مشورت کنید. برخی از آنها فقط با تجویز پزشک و با نسخه در دسترس هستند. آنتی هیستامین‌ها برای درمان عوارض آلرژیک زیر مفید هستند:
•    کهیر 
•    آلرژی دارویی
•    اگزمای خارش‌دار یا درماتیت
•    ورم ملتحمه آلرژیک (درد، خارش چشم)
•    آسم آلرژیک
•    کاهش سرفه و عطسه
•    کاهش آبریزش چشم
•    کاهش آبریزش بینی (به دلیل سرماخوردگی، آنفولانزا یا آلرژی)
•    کاهش خارش چشم، بینی یا پوست (به دلیل نیش حشره یا آلرژی)
•    رفع قرمزی و تورم پوست و چشم
•    پیشگیری و رفع حالت تهوع
علاوه بر این، مصرف قرص‌‌ها و داروهای آنتی هیستامین ممکن است به کاهش علائم زیر نیز کمک کند:
•    حالت تهوع و بیماری (از جمله بیماری ناشی از مسافرت)
•    سرگیجه 
•    نیش و گزش حشرات
برخی از آنتی هیستامین‌ها مانند کلرفنیرامین، دکسکلرفنیرامین، تریپولیدین، دیفن هیدرامین، هیدروکسی زین و پرومتازین ممکن است باعث خواب آلودگی شوند. سایر آنتی هیستامین‌های جدیدتر مانند ستیریزین، لوراتادین، فکسوفنادین، دزلوراتیدین و لووستیریزین کمتر باعث خواب آلودگی می‌شوند.
همه نمی‌توانند آنتی هیستامین مصرف کنند. بنابراین اگر برای اولین بار از این داروها استفاده می کنید، با یک داروساز یا پزشک عمومی صحبت کنید. علاوه بر این، حتما بروشور اطلاعات بیمار که همراه داروی شما ارائه می‌شود را به دقت بخوانید.
اگر علائم فوق را تجربه کرده‌اید و می‌خواهید دارو مصرف کنید یا نمی‌دانید کدام یک از داروهای بدون نسخه برای شما بهتر است می‌توانید از خدمات مشاوره کلینیک آنلاین مدیست استفاده کنید تا در این زمینه شما را راهنمایی کنند.

عوارض شایع قرص آنتی هیستامین چیست؟ 

اگر قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی یا نوع دیگری از آنتی هیستامین‌ها را مصرف می‌کنید باید برچسب روی آن را بررسی کنید تا ببیند دارو حاوی چه مواد فعالی است و از بروز خطرات و عوارض ناشی از مصرف بیش از حد دارو پیشگیری کنید. اگر فردی در مصرف هر نوع آنتی هیستامین‌ زیاده‌روی کند ممکن است دچار ناهنجاری‌های قلبی یا تشنج شود. اگر فردی برای مدت طولانی و بیش از حد لازم، از این دارو استفاده کرده است، باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشد.
اکثر مردم می‌توانند با خیال راحت دوزهای پایین بدون نسخه یا آنتی هیستامین‌های تجویزی را برای دوره‌های کوتاه مصرف کنند. با این حال، عوارض آنتی هیستامین به دو نوع خفیف و شدید تقسیم می‌شود. برخی عوارض جانبی خفیف آنتی هیستامین‌ها عبارتند از:
•    خستگی
•    سرگیجه
•    سردرد
•    کاهش عملکرد حرکتی
•    تشنگی زیاد و خشک شدن دهان
•    تاری دید
•    یبوست
•    احتباس ادرار
علاوه بر این، مصرف قرص و انواع مدل‌های دیگر داروهای آنتی هیستامین ممکن است عوارض جانبی شدیدی در فرد نشان دهد. عوارض جانبی شدید مصرف قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی عبارتند از:
•    کهیر
•    بثورات پوستی
•    بروز مشکل در تنفس یا بلع
•    تورم در صورت، دهان یا گلو
•    هذیان
اگرچه این دسته از عوارض آنتی هیستامین به ندرت ظاهر می‌شوند، اما استفاده طولانی‌مدت از آنتی هیستامین‌های غیر آرام‌بخش (نسل دوم و سوم) ممکن است منجر به آسیب خفیف کبدی شود. لازم به ذکر است ترفنادینريال یکی از آنتی هیستامین‌هایی است که به آسیب کبدی منجر می‌شود و از این رو، دیگر برای استفاده بالینی در دسترس نیست.
مصرف بیشتر آنتی هیستامین‌های نسل اول و دوم در دوزهای پایین برای زنان باردار بی‌خطر است. با این حال، مصرف دوزهای بالای پرومتازین که یک آنتی هیستامین آرام‌بخش از نوع نسل اول است، ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی در دوران بارداری ایجاد کند. اگر باردار هستید حتما قبل از مصرف هر نوع آنتی هیستامین با پزشک خود مشورت کنند. پزشکان می‌توانند دوز مناسب را بر اساس علائم و وضعیت سلامتی فرد تجویز کنند.

نحوه مصرف قرص آنتی هیستامین

نحوه مصرف این دارو بسته به شکل دارو متفاوت است. آن دسته از بیمارانی که این دارو را به صورت خوراکی مصرف می‌کنند بهتر است آنتی هیستامین‌ها را همراه با غذا یا یک لیوان آب یا شیر مصرف کنند تا از تحریک معده کاسته شود.
اگر از فرم قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی و رفع آلرژی استفاده می‌کنید، قرص‌ها را به طور کامل ببلعید. قبل از بلعیدن، آنها را نشکنید، له نکنید یا نجوید.
بیمارانی که دیمن هیدرینات یا دیفن هیدرامین را برای پیشگیری از بیماری‌های ناشی از سفر مصرف می‌کنند بهتر است این دارو را حداقل 30 دقیقه یا حتی 1 تا 2 ساعت قبل از شروع سفر، مصرف کنند.
بیمارانی که از شکل شیاف این دارو استفاده می‌کنند برای قرار دادن شیاف ابتدا باید روکش فویلی آن را بردارند و شیاف را با آب سرد مرطوب کنند. پس از این به پهلو دراز بکشند و با انگشت خود، شیاف را به سمت راست روده فشار دهند. اگر شیاف آنقدر نرم است که نمی‌توانید آن را وارد کنید، آن را به مدت 30 دقیقه در یخچال بگذارید یا قبل از برداشتن روکش فویل، روی آن آب سرد بریزید.
بیمارانی که از فرم تزریقی این دارو استفاده می‌کنند باید به چه صورت آن را تزریق کنند؟ اگر آن را به خودتان تزریق می‌کنید، مطمئن شوید که نحوه دقیق تزریق آن را می‌دانید. اگر در این باره سؤالی دارید، با متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت کنید.
آنتی هیستامین‌ها برای تسکین یا جلوگیری از علائم مشکل یا بیماری شما استفاده می‌شوند. باید آنها را طبق دستور مصرف کنید. از مصرف بیش از حد و بیش از مقدار توصیه شده روی برچسب خودداری کنید مگر اینکه پزشکتان دستور دیگری به شما بدهد. مصرف بیش از حد این داروها، احتمال بروز عوارض جانبی خفیف تا شدید را افزایش می‌دهد.

 

سخن پایانی مدیست

اکثر ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، استفاده از قرص آنتی هیستامین برای آبریزش بینی و آنتی هیستامین‌های نسل دوم یا سوم را برای درمان علائم آلرژی خفیف تا متوسط از جمله احتقان، آبریزش چشم و خارش پوست توصیه می‌کنند.
مردم می‌توانند آنتی هیستامین‌های نسل اول بخرند. با این حال، مصرف این قرص‌ها و داروها باعث خواب آلودگی می‌شوند. انواع آنتی هیستامین، شربت و داروهای وریدی آنتی هیستامین در داروخانه‌ها و آنلاین، وجود دارد. با این حال، بهتر است مصرف این داروها زیر نظر پزشک باشد تا از عوارض آنتی هیستامین در امان بمانید. علاوه بر این، اگر کودک شما کمتر از 12 سال سن دارد حتما قبل از دادن آنتی هیستامین به کودک خود با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.