علائم pms چیست؟ | روش های درمان سندرم پیش از قاعدگی
- 03 خرداد 1402
- صفر نظر
- زنان و زایمان
اگر چند وقتی است که خودتان را در برابر نوسانات خلقی شدید، گرفتگی عضلات یا هر نوع علامت دیگری مرتبط با PMS میبینید، حتما به دکتر مراجعه کنید. زیرا این علائم میتوانند مشکلات جدی را برای شما به همراه بیاورند. اگر نمیدانید این وضعیت چیست و اصلا چطور باید آن را تشخیص دهید، در این مبحث از مجموعه مقالات مدیست با ما همراه باشید تا با این بیماری و علائم pms بیشتر آشنا شوید.
مفهوم PMS
ما این وضعیت را با نام سندرم پیش از قاعدگی یا همان Premenstrual syndrome میشناسیم. علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ترکیبی از نشانههای احساسی و فیزیکی هستند که بسیاری از خانمها بعد از مرحله تخمک گذاری و قبل از شروع دوران قاعدگی آنها را تجربه میکنند. شدت این نوع علائم میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. همچنین برخی علائم بسیار خفیف یا بدون نشانه واضح هستند، در حالی که برخی دیگر از PMS شدید رنج میبرند.
محققان معتقدند PMS به دلیل نوسانات سطح هورمون در طول چرخه قاعدگی رخ میدهد. به ویژه اگر در روزهای پس از تخمک گذاری باردار نباشید، سطح استروژن و پروژسترون به طور چشمگیری کاهش مییابد. این تغییر هورمونی میتواند باعث تغییراتی در شیمی مغز خانمها شود که منجر به نوسانات خلقی و سایر علائم احساسی میگردد.
علائم رایج سندرم پیش از قاعدگی
علائم فیزیکی و عاطفی مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی بسته به فرد ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
1. نوسانات خلقی: زنان مبتلا به PMS ممکن است احساسات شدیدی مانند اضطراب یا افسردگی را تجربه کنند.
2. نفخ: بسیاری از زنان گزارش میدهند که در این مدت احساس نفخ میکنند.
3. خستگی: این مورد یکی از شایعترین علائم pms است.
4. جوشهای آکنه: تغییرات هورمونی باعث ایجاد جوش در برخی از خانمها میشود.
5. گرفتگی عضلات: ناراحتی خفیف تا گرفتگیهای ناتوان کننده هم تجربه میشوند.
6. هوسهای غذایی: میل ناگهانی به خوردن میان وعدههای شیرین یا شور هم در برخی بانوان مشاهده میشود.
عدم توجه به علائم pms منجر به تجربه PMDD میشود
شدت سندرم پیش از قاعدگی ممکن است نشان دهنده وضعیت دیگری باشد که به نام اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) شناخته میشود. بر خلاف عوارض جانبی معمولی اما منفی که به آنها اشاره کردیم، اغلب افراد در ابتدای هر سیکل تجربه شدیدتری از این موارد دارند که نشان میدهد با PMDD (به عنوان یک شکل شدید PMS) مواجه هستند. این مورد هم میتواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد.
علائم PMDD میتواند به ویژه شدید باشند و باعث اختلالات قابل توجهی در فعالیتهای روزمره زنان شوند. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد که با علائم pms هم مرز خواهند بود.
• نوسانات خلقی شدید؛ مانند تحریک پذیری
• احساس شدید اضطراب یا افسردگی
• گرفتگی عضلات بسیار شدید
• بی خوابی پی در پی
• بیحالی شدید
اگر این علائم را در طول چرخه قاعدگی خود تجربه میکنید و میدانید که تا چه میزان بر کیفیت زندگی شما تأثیر منفی میگذارند، پیشنهاد میکنیم برای رفع این موارد به یک متخصص مراجعه کنید. اگر حضور فیزیکی برای شما دشوار است، استفاده از امکان مشاوره آنلاین مدیست، حتما گزینه بهتری خواهد بود.
تشخیص سندرم پیش از قاعدگی
با توجه به مواردی که ذکر شد، این سؤال در ذهن ایجاد میشود که چطور بفهمیم با علائم pms دست و پنجه نرم میکنیم؟ در جواب این سؤال باید بگوییم که هیچ آزمایش واحد و مشخصی برای تشخیص PMS وجود ندارد. پزشکان متخصص با شما در مورد علائمی که تجربه میکنید، صحبت خواهند کرد. احتمالا سؤالات آنها در مورد اینکه چنین وضعیتی چه زمانی رخ میدهد و چقدر بر زندگی شما تأثیر میگذارد، خواهد بود.
اما به طور کلی اگر علائم زیر را تجربه میکنید، احتمالا PMS دارید:
• در 5 روز قبل از قاعدگی، حداقل 3 دوره قاعدگی متوالی علائم ذکر شده را مشاهده میکنید.
• در عرض 4 روز پس از شروع قاعدگی، دوره شما به پایان میرسد.
• این وضعیت شما را از انجام برخی از فعالیتهای عادی باز میدارد.
برای تشخیص درست این وضعیت باید علائم سندرم پیش از قاعدگی و شدت آنها را برای چند ماه پیاپی پیگیری کنید. بهتر است علائم خود را به صورت روزانه در یک تقویم یا با یک برنامه در تلفن همراه خودتان یادداشت کنید. زمان مراجعه به پزشک، این اطلاعات را با خود همراه داشته باشید تا ایشان هم بتوانند درک درستی از وضعیت شما پیدا کنند.
عوارض سندرم پیش از قاعدگی
همانطور که از شواهد پیدا است، عوارض pms خطر جانی برای افراد ندارد اما درد و خستگیهای ناشی از آن میتوانند انجام فعالیتهای روزمره را به شدت مشکل کنند. به همین دلیل است که پیگیری و کنترل این وضعیت بسیار مهم است.
خوب است بدانید که علائم pms ممکن است با رسیدن به اواخر دهه 30 یا 40 سالگی و همچنین با نزدیک شدن به یائسگی (یا در بازه زمانی گذار به یائسگی) بدتر شوند که به آن پیش از یائسگی «perimenopause» میگویند. در سالهای منتهی به دوران یائسگی، سطح هورمونهای فرد هم به روشی غیر قابل پیشبینی بالا و پایین میشوند، زیرا بدن خانمها به آرامی به دوران یائسگی ورود پیدا میکند. البته ممکن است تغییرات خلقی مشابهی داشته باشید که بعد از یائسگی (یعنی زمانی که فرد دیگر پریود نمیشود) متوقف خواهد شد.
به یاد داشته باشید که محققان دقیقا نمیدانند چه چیزی باعث تجربه PMS میشود. اما گفته شده که تغییرات در سطوح هورمون در طول چرخه قاعدگی، نقش اساسی در این مسئله دارد. به هر حال زمانی که با علائم ذکر شده روبرو شدید، مهم است که برای کنترل عوارض روحی و جسمی آن به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی برای درمان علائم pms به پزشک مراجعه کنیم؟
اکثر افرادی که عادت ماهانه را تجربه میکنند، حداقل چند نشانه از PMS را گزارش میدهند، اما این نشانهها لزوما هر ماه در فرد ظاهر نمیشوند یا به طور کلی بر زندگی روزمره آنها تأثیر نمیگذارند. اما وقتی که نشانههای سندروم پیش از قاعدگی به حدی شدید شدند که برنامه منظم روزانه فرد را مختل شد، مراجعه به پزشک برای مدیریت علائم pms ضروری است.
متخصصان حتما بهتر از ما میتوانند تفاوت PMS و PMDD را تشریح کرده و روشهای درمانی را ارائه کنند. این پیشنهادات درمانی معمولا شامل کنترل بارداری هورمونی، تجویز مکملهایی از جمله کلسیم، منیزیم، یا ویتامین B6، تجویز مفنامیک اسید است.
همچنین برای کنترل بهتر عوارض این سندروم باید موارد زیر را هم لحاظ کنید.
• سابقه شخصی و خانوادگی PMS یا PMDD را در کنار سایر شرایط سلامت روانی و شرایط خلقی را بررسی کنید.
• در مورد سابقه خانوادگی سایر بیماریهای خود، از جمله کم کاری تیروئید یا اندومتریوز بررسیهای لازم را انجام دهید.
• بسته به علائمی که تجربه میکنید، معاینه لگن را برای تشخیص یا رد سایر بیماریهای زنان در نظر بگیرید.
اگر علائم فرد به طور مداوم در مرحله لوتئال چرخه قاعدگی ظاهر شوند و مدت کوتاهی بعد از شروع قاعدگی ناپدید شوند، یک پزشک به راحتی PMS را در این شخص تشخیص میدهد. همچنین اگر علائم pms در تمام طول ماه (حتی بعد از اتمام دوران قاعدگی) باقی بمانند یا بدون هیچ نظمی به صورت گاه به گاه تجربه شوند، ممکن است پزشک با تشخیص PMDD یا یک بیماری دیگر برای شما دارو تجویز کند.
یادتان باشد زمانی که با بیماریهای زیر درگیر هستید هم علائم و عوارضی مشابه با pms خواهید داشت.
• کم خونی
• اندومتریوز
• اختلال تیروئید
• سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
• سندرم خستگی مزمن
سندرم پیش از قاعدگی و تغییرات هورمونی
همانطور که اشاره کردیم تحقیقات علمی به دلیل قطعی و منطقی PMS یا توضیحی برای اینکه چرا برخی افراد آن را شدیدتر از سایرین تجربه میکنند، صورت نگرفته است. با این حال، محققان چند نظریه مختلف ارائه میکنند ک بیشتر آنها به تغییرات چرخهای در هورمونهای بانوان مربوط است. کارشناسان اذعان دارند PMS در پاسخ به تغییرات سطح هورمونهای اصلی با نامهای استروژن و پروژسترون رخ میدهد.
حتما میدانید که این دو هورمون به صورت طبیعی در طول چرخه قاعدگی در نوسان هستند. در بازه زمانی فاز لوتئال (که به دنبال تخمکگذاری تجربه میشود)، این هورمونها به اوج خود خواهند رسید و بعد از آن به سرعت کاهش پیدا میکنند. چنین نوساناتی بی شک منجر به اضطراب، تحریکپذیری و سایر تغییرات خلقی ذکر شده میشوند.
نکته دیگری که در این مبحث دائما از آن یاد میشود، همراهی علائم pms با تغییرات شیمیایی در مغز است. انتقال دهندههای عصبی با نام سروتونین و نوراپی نفرین، چندین عملکرد مهم در بدن را بر عهده دارند، از جمله کمک به تنظیم خلق و خو، احساسات فردی و همچنین رفتارها.
گفته میشود که ممکن است این پیام رسانهای شیمیایی، در بروز علائم PMS نیز نقش مهمی داشته باشند. کاهش سطح استروژن در بدن باعث آزاد شدن نوراپی نفرین شده و تولید سروتونین، دوپامین یا استیل کولین را کاهش میدهد. این نوع تغییرات میتوانند باعث مشکلات بی خوابی شده و همچنین خلق و خوی ضعیف یا افسردگی را به همراه بیاورند.
شرایط سلامت روانی با مشاهده علائم pms
تجربه یکی از انواع بیماریهای روانی میتواند شانس بانوان را برای تجربه نشانههای PMS افزایش دهد. همچنین اشاره کردیم که سابقه خانوادگی PMS هم در کنار اختلال دوقطبی یا افسردگی (از جمله افسردگی پس از زایمان) میتواند این خطر را در افراد افزایش دهد.
با وجود این موارد، ممکن است متوجه تشدید علائم pms قبل از قاعدگی شوید. به این معنی که نشانههای انواع بیماریهای روانی زمینهای فرد، قبل از شروع قاعدگی به دلیل تأثیرات هورمونی شدیدتر میشوند. در این وضعیت هم متخصصان توضیح قطعی برای ارتباط میان نشانههای سلامت روان با تغییرات خلقی مربوط به بازه زمانی قاعدگی ارائه نکردهاند. اما در عین حال بسیاری از آنها معتقدند که چنین ارتباطی به تغییرات شیمیایی در مغز ما مرتبط است که در مورد آن بحث کردیم.
سندرم پیش از قاعدگی و مشکلات جسمی
بدیهی است که تأثیرات روحی این سندروم بر سلامت جسمی افراد هم تأثیر میگذارد. برای نمونه کسانی که نمیتوانند با خستگی و اضطراب این دوره کنار بیایند، خودشان را با سیگار و مشروبات الکلی آرامی میکنند. این افراد معمولا شایعترین نشانههای فیزیکی PMS که همان احساس پری شکم (نفخ) و خستگی است را به شدت تجربه میکنند. نشانههای دیگری که با این سندروم همراه هستند عبارتند از:
• گرفتگی عضلات
• زیاد شدن آکنه در صورت و بدن
• حساسیت سینهها
• سردردهای غیر قابل تحمل
چنین مواردی بی شک با علائم عاطفی هم همراه خواهند بود که قبلا از آنها یاد کردهایم. تنها لازم است به یاد داشته باشید که موارد زیر هم میتوانند پس از مشاهده علائم pms تجربه شوند.
• تغییرات در میل جنسی
• مه مغزی یا مشکل در تمرکز
• میل به غذا یا افزایش/کاهش اشتها
• چرت زدن های مکرر یا داشتن مشکل در خواب (بی خوابی های پیاپی)
• کاهش علاقهمندی به فعالیتهای روزمره
عوارض عاطفی ناشی از PMS در شدیدترین حالت ممکن میتواند باعث شود از دیدار با دوستان خودتان کناره گیری کنید و یا احساسات منفی را تشدید کرده و باعث شود به دیگران حمله کنید.
راهکارهای تسکین سندرم پیش از قاعدگی
مدیریت علائم PMS نیاز به کمی تلاش و کمک از تخصصان دارد. خوشبختانه راههایی برای مدیریت علائم فیزیکی و احساسی مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی وجود دارد. در اینجا به چند مورد از آنها اشاره میکنیم تا گزینه مورد نیاز خودتان را پیدا کنید.
1. ورزش: مشخص شده است که ورزش منظم شدت علائم PMS را کاهش میدهد.
2. رژیم غذایی: با یک متخصص تغذیه در مورد اینکه چه غذاهایی در این مدت بیشترین سود را برای شما خواهد داشت صحبت کنید.
3. فعالیتهای کاهشدهنده استرس: گنجاندن فعالیتهای آرامشبخش مانند مدیتیشن یا تنفس عمیق در برنامههای روزمره با تجربه کمتر علائم pms و سطوح استرس پایینتر مرتبط است.
4. داروها: داروهای OTC مانند ایبوپروفن/ناپروکسن سدیم ممکن است به تسکین درد مرتبط با دردهای قاعدگی کمک کند.
5. قرصهای ضد بارداری مبتنی بر هورمون: ممکن است انواع دیگر عوارض جانبی منفی ناشی از تغییرات هورمونی در اطراف چرخههای قاعدگی را نیز کاهش دهند.
کلام آخر مدیست
سندرم پیش از قاعدگی (PMS) وضعیتی است که بسیاری از زنان در مقطعی از زندگی خود به دلیل نوسانات هورمونی در چرخههای ماهانه آن را تجربه میکنند. با این حال، عوارض جانبی جسمی و روحی مرتبط با این وضعیت میتواند باعث ناراحتیهای قابلتوجهی از نفخ خفیف تا حالت تهوع و گرفتگی عضلات شود، اماا نیازی نیست نگرانی زیادی برای آن داشته باشید. زیرا به راحتی قابل کنترل و مدیریت است.
راهبردهای مؤثر متعددی برای به حداقل رساندن این اثرات در زندگی روزمره وجود دارد، از تغییر رژیم غذایی گرفته تا داروهای تجویز شده توسط متخصصان به شما پیشنهاد میشود. برای دریافت این توصیهها لازم است به دنبال کسانی باشید که تجربه کافی در این زمینه را دارند. ما در آنلاین مدیست امکان ویزیت آنلاین را برای شما آسان کردهایم تا بتوانید علائم pms خود را به بهترین شیوه ممکن، کنترل کرده و به زندگی راحت خودتان ادامه دهید.