جلوگیری از سکته مغزی (فوری) | انواع راه های پیشگیری و درمان
- 24 اسفند 1402
- صفر نظر
- مغز و اعصاب
برای جلوگیری از سکته مغزی فوری چه کاری میتوانید انجام دهید؟ با افزایش سن، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سکته مغزی قرار میگیریم. شما نمیتوانید سابقه خانوادگی خود را تغییر دهید، اما بسیاری از عوامل خطر سکته مغزی دیگر وجود دارد که میتوانید آنها را کنترل کنید (به شرطی که از آنها آگاه باشید). اگر میدانید که یک عامل سلامت شما را به خطر میاندازد و احتمال سکته مغزی را افزایش میدهد، میتوانید اقداماتی را برای کاهش اثرات آن خطر انجام دهید.
در صورت نیاز به راهنمایی و مشاوره درباره راههای جلوگیری از سکته مغزی در خانه یا درمان آن میتوانید به این لینک مراجعه کرده و با همکاران (به صورت چتی یا تلفنی) گفتگو کنید. در صورت نیاز به درمان میتوانید به صورت غیرحضوری نوبت دریافت کنید.
پیشگیری از سکته مغزی در خواب
برای اینکه عارضهای چون سکته مغزی را تجربه نکنید بهتر است با راههای جلوگیری از سکته مغزی آشنا باشید. از همین رو، در این قسمت میخواهیم به هفت راه برای پیشگیری از سکته مغزی اشاره کنیم.
برای دریافت مشاوره در زمینه خطرات و عوامل سکته مغزی و راههای جلوگیری از سکته مغزی در خانه یا درمان آن با مراجعه این لینک میتوانید با پزشکان کلینیک آنلاین مدیست (به صورت چتی یا تلفنی) گفتگو کنید. علاوه بر این، در صورت نیاز به نوبت برای درمان بیماری خود میتوانید به صورت آنلاین و غیرحضوری نوبت رزرو کنید.
1. کاهش فشار خون
فشار خون بالا عامل بزرگی است که در صورت عدم کنترل خطر سکته مغزی را دو برابر یا حتی چهار برابر میکند. فشار خون بالا بزرگترین عامل خطر سکته مغزی در مردان و زنان است. نظارت بر فشار خون و درمان آن در صورت افزایش، احتمالاً بزرگترین تفاوتی است که افراد میتوانند در سلامت عروق خود ایجاد کنند.
یک هدف ایدهآل، حفظ فشار خون کمتر از 120/80 است. اما ممکن است بنا به دلایلی شما و پزشکتان نخواهید میزان فشار خون شما اینقدر پایین باشد. برای برخی افراد، یک هدف کمتر تهاجمی (مانند فشار خون کمتر از 140/90) ممکن است مناسبتر باشد. برای حفظ فشار خون در سطح مناسب و جلوگیری از سکته مغزی فوری نکات زیر را رعایت کنید:
• نمک را در رژیم غذایی خود به بیش از 1500 میلیگرم در روز کاهش دهید (حدود نیم قاشق چایخوری).
• از مصرف زیاد غذاهای پر کلسترول مانند همبرگر، پنیر و بستنی خودداری کنید.
• هر روز 4 تا 5 فنجان میوه و سبزیجات، یک وعده ماهی دو تا سه بار در هفته و چندین وعده روزانه غلات کامل و لبنیات کم چرب مصرف کنید.
• بیشتر ورزش کنید (حداقل 30 دقیقه فعالیت در روز و در صورت امکان بیشتر).
• اگر سیگار میکشید، مصرف سیگار را ترک کنید.
• در صورت لزوم و دستور پزشک، داروهای فشار خون مصرف کنید.
2. کاهش وزن
چاقی و همچنین عوارض مرتبط با آن (از جمله فشار خون بالا و دیابت)، احتمال سکته مغزی را افزایش میدهد. اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن میتواند تأثیر واقعی بر سکته مغزی داشته باشد. اگرچه شاخص توده بدنی ایدهآل 25 یا کمتر است، ممکن است برای شما واقع بینانه نباشد. با پزشک خود برای ایجاد یک استراتژی کاهش وزن شخصی کار کنید.
برای کاهش وزن، سعی کنید بیش از 1500 تا 2000 کالری در روز مصرف نکنید (بسته به سطح فعالیت و BMI فعلی شما). با انجام فعالیتهایی مانند پیادهروی، گلف یا تنیس و با تبدیل کردن فعالیت به بخشی از هر روز، میزان ورزش را افزایش دهید.
3. بیشتر ورزش کنید
ورزش به کاهش وزن و فشار خون کمک میکند، اما به تنهایی عاملی است که از سکته مغزی جلوگیری میکند. حداقل پنج روز در هفته با شدت متوسط ورزش کنید. برای این هدف، میتوانید روشهای زیر را امتحان کنید:
• هر روز صبح بعد از صبحانه در محله خود قدم بزنید.
• با دوستان خود به یک باشگاه بدنسازی بروید.
• وقتی ورزش میکنید، شدت آن را تا حدی افزایش دهید که سخت نفس بکشید اما بتوانید همزمان صحبت کنید.
• تا جایی که میتوانید به جای آسانسور از پلهها استفاده کنید.
• اگر 30 دقیقه وقت برای ورزش ندارید، هر روز چند بار آن را به جلسات 10 تا 15 دقیقهای تقسیم کنید.
4. مصرف الکل و مشروب را به حداقل برسانید
نوشیدن کمی الکل در روز، اشکالی ندارد. هنگامی که بیش از حد نوشیدنیهای الکلی در روز مصرف کنید، خطر سکته مغزی به شدت افزایش مییابد. فرض کنید هدف شما این است که مصرف الکل را ترک کنید یا آن را در حد اعتدال مصرف کنید. بنابراین، نباید بیش از یک لیوان الکل در روز مصرف کنید. شراب قرمز را بهعنوان اولین انتخاب خود در نظر بگیرید؛ چون برخی مطالعات نشان میدهد که به جلوگیری از سکته مغزی و بیماری قلبی کمک میکند.
5. فیبریلاسیون دهلیزی را درمان کنید
فیبریلاسیون دهلیزی نوعی ضربان نامنظم قلب است که باعث ایجاد لخته در قلب میشود. این لختهها میتوانند به مغز بروند و باعث ایجاد سکته مغزی شوند. فیبریلاسیون دهلیزی تقریباً خطر سکته مغزی را تا پنج برابر افزایش میدهد و باید آن را جدی گرفت. بنابراین، اگر فیبریلاسیون دهلیزی دارید باید به دنبال درمان و راههای جلوگیری از سکته مغزی در خانه باشید.
اگر علائمی مانند تپش قلب یا تنگی نفس دارید، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. شما ممکن است به مصرف یک داروی ضد انعقاد (رقیق کننده خون)، مانند یکی از داروهای ضد انعقاد نیاز داشته باشید تا خطر سکته مغزی ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی کاهش یابد. پزشکان میتوانند شما را از طریق این درمان کنند.
6. وضعیت دیابت خود را کنترل کنید
داشتن قند خون بالا به مرور زمان به رگهای خونی آسیب میرساند و احتمال تشکیل لخته در آنها را افزایش میدهد. قند خون خود را طبق دستور پزشک کنترل کنید. از رژیم غذایی، ورزش و داروها استفاده کنید تا قند خون خود را در محدوده توصیه شده نگه دارید.
7. مصرف سیگار را ترک کنید
سیگار، سرعت تشکیل لخته را به چند روش مختلف افزایش میدهد. خون شما را غلیظ کرده و میزان تجمع پلاک در رگها را افزایش میدهد. برای جلوگیری از سکته مغزی علاوه بر یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، ترک سیگار یکی از بهترین تغییرات در سبک زندگی است که به شما کمک میکند تا خطر سکته مغزی را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
برای ترک سیگار از پزشک خود در مورد مناسبترین راه برای ترک سیگار راهنمایی بخواهید. از وسایل کمکی برای ترک سیگار، مانند قرص یا چسب نیکوتین، مشاوره یا دارو استفادهکنید. اکثر افراد سیگاری برای ترک سیگار نیاز به چندین بار تلاش دارند. هر تلاشی را یک قدم موفقیتآمیز برای ترک این عادت ببینید.
برای جلوگیری از سکته مغزی چه بخوریم؟
رژیم غذایی سرشار از فلاونوئیدها، آنتیاکسیدانها و چربیهای سالم ممکن است خطر سکته مغزی را کاهش دهد. سکته مغزی یکی از علل اصلی مرگ و میر در کشور امریکا و ایران است. داشتن یک رژیم غذایی سرشار از چربیهای اشباعشده، چربیهای ترانس، کلسترول و سدیم خطر سکته مغزی را افزایش میدهد. گنجاندن انواع غذاهای سالم در رژیم غذایی یکی از راههای رفع سکته مغزی است. از همین رو، در این بخش به پنج غذای مفید شناخته شده برای جلوگیری از سکته مغزی اشاره میکنیم:
1. سبزیهای برگدار
سبزیجات برگدار مانند اسفناج، کلم پیچ و سبزیهای کلم، سرشار از نیتراتهای رژیمی و سایر مواد مغذی هستند که میتوانند به کاهش خطر سکته کمک کنند. وقتی سبزیهای برگدار میخورید، بدن نیتراتها را به اکسید نیتریک تبدیل میکند، مولکولی که نقش مهمی در تنظیم جریان خون و فشار خون دارد.
یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که مصرف حداقل 60 میلیگرم (میلیگرم) نیترات سبزیجات در روز (1 فنجان سبزیجات سبز برگ) منجر به کاهش 17 درصدی خطر سکته مغزی ایسکمیک میشود.
2. گردو
گردو منبع خوبی از آلفا لینولنیک اسید (ALA) است، نوعی اسید چرب امگا 3 که التهاب و فشار خون را کاهش داده و جریان خون را بهبود میبخشد. همه این عوامل به جلوگیری از سکته ممغری فوری کمک میکنند.
علاوه بر این، گردو سرشار از آنتیاکسیدانها و سایر مواد مغذی است که میتواند به محافظت در برابر استرس اکسیداتیو و سایر عواملی که در خطر سکته مغزی نقش دارند، کمک کند.
تحقیقات انجام شده در سال 2021 روی 93000 نفر به مدت 20 سال نشان داد کسانی که گردو بیشتری مصرف میکنند کمتر در معرض خطر مرگ (به هر دلیلی)بهویژه بیماری قلبی هستند و نسبت به افرادی که گردو نمیخورند، بیشتر عمر میکنند.
3. مرکبات
مصرف مرکبات، یکی دیگر از راه ها است. مرکبات، منبع خوبی از ویتامینها و مواد معدنی از جمله ویتامین C، فولاد و پتاسیم هستند. آنها همچنین حاوی فلاونوئیدها هستند که ترکیبات گیاهی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند که میتوانند باعث جلوگیری از سکته مغزی در خانه شوند. یک مطالعه در سال 2012 بر روی 69622 زن نشان داد که مصرف مرکبات با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط است.
4. ماهی چرب و بدون چربی
ماهیهای چرب مانند سالمون، ماهی تن تازه و ماهی خال مخالی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که میتوانند با بهبود جریان خون و کاهش التهاب، خطر سکته مغزی را کاهش دهند.
ماهیهای بدون چربی مانند اسنپر، ماهی ماهی و ماهی کاد دارای سطوح پایینتری از امگا 3 هستند، اما مواد مغذی دیگری نیز دارند که برای سکته مغزی مفید هستند.
به عنوان مثال، ماهی بدون چربی حاوی مقادیر بیشتری پروتئین، ید و سلنیوم و همچنین کالری کمتری است که میتواند برای سلامت انسان مفید باشد. یک مطالعه روی جمعیت هلندی در سال 2018 نشان داد که یک یا چند وعده ماهی چرب یا بدون چربی در هفته ممکن است خطر سکته مغزی ایسکمیک را کاهش دهد.
بررسی 5 مطالعه تحقیقاتی در سال 2018 نشان داد که ماهی بدون چربی از جمله خرچنگ دریایی، گوش ماهی و میگو شاید حتی بیشتر از ماهیهای چرب برای جلوگیری از سکته مغزی در خانه مفید باشند،. با این حال، نویسندگان میگویند که برای تایید این یافتهها به مطالعات بیشتری نیاز است.
5. ماست
ماست منبع خوبی از چندین ماده مغذی مهم برای سلامت قلب و عروق از جمله کلسیم، پتاسیم و پروبیوتیکها است. یک مطالعه بزرگ چندملیتی برای بررسی روشها از سکته مغزی در سال 2018 نشان داد که مصرف بیشتر ماست و شیر با کاهش خطر مرگ و حوادث مهم قلبی عروقی مانند سکته مغزی یا حملات قلبی مرتبط است.
علائم هشدار دهنده سکته مغزی
نواحی مختلف مغز بخشهای متفاوتی از بدن را کنترل میکنند، بنابراین علائم سکته مغزی به ناحیه آسیب دیده بستگی دارد. یک نمونه از سکته مغزی بر ناحیه بروکا تأثیر میگذارد، بخشی از مغز شما که نحوه استفاده از ماهیچههای صورت و دهان را برای صحبت کردن کنترل میکند. به همین دلیل است که برخی از افراد هنگام سکته مغزی در صحبت کردن مشکل دارند. علائم سکته مغزی میتواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
• ضعف یا فلج شدن در یک سمت بدن
• آفازی (مشکل یا از دست دادن توانایی صحبت کردن)
• صحبت نمودن به صورت نامشخص و غیر قابل فهم (دیسرتری)
• از دست دادن تونایی کنترل ماهیچهای در یک طرف صورت
• از دست دادن ناگهانی (جزئی یا کلی ) یک یا چند مورد از حواس (بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه).
• تاری یا دوبینی.
• از دست دادن هماهنگی دست و پا (آتاکسی).
• سرگیجه
• تهوع و استفراغ
• سفت شدن گردن
• بیثباتی عاطفی و تغییرات شخصیتی
• گیجی یا آشفتگی
• تشنج
• از دست دادن حافظه (فراموشی)
• سردرد (معمولاً ناگهانی و شدید)
• از حال رفتن یا غش کردن
• کما
• حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
حمله ایسکمیک گذرا (TIA) که گاهی اوقات سکته کوچک نامیده میشود مانند سکته مغزی است، اما اثرات آن موقتی است. این موارد اغلب علائم هشداردهنده ای هستند که نشان میدهد خطر ابتلا به سکته واقعی در آینده نزدیک در فرد وجود دارد. به همین دلیل، فردی که TIA دارد در اسرع وقت باید به پزشک مراجعه کند.
نتیجهگیری
سکته مغزی به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. با این حال، با داشتن سبک زندگی سالم و استفاده از راههای جلوگیری از سکته مغزی در خانه میتوان از وقوع آن پیشگیری کرد. برای جلوگیری از سکته مغزی باید عادات غذایی و سبک زندگی سالم را در پیش بگیرید و در صورت ابتلا به بیماریهایی که خطر سکته مغزی را افزایش میدهند به دنبال درمان باشید. اگر علائم سکته مغزی را تجربه کردهاید و به مشاوره و کمک نیاز دارید با کلینیک آنلاین مدیست تماس بگیرید یا از طریق سایت به صورت چتی با همکاران گفتگو کنید. برای درمان و رزرو نوبت نیز میتوانید به صورت غیرحضوری و آنلاین اقدام کنید.