فارنژیت چیست؟ | علل اصلی و روشهای درمان خانگی
- 13 دی 1402
- صفر نظر
- گوش و حلق و بینی
فارنژیت، به التهاب حلق (گلو) گفته میشود و علامت اصلی فارنژیت، گلودرد است. این بیماری به ویژه در کودکان شایع است و معمولاً در زمستان که ویروسهای سرماخوردگی و آنفولانزا فعال هستند، بیشتر دیده میشود. فارنژیت تقریباً 2 درصد از تمام مراجعات به یک پزشک را تشکیل میدهد. در اکثر موارد، فارنژیت خیلی جدی نیست و پس از چند روز خود به خود از بین میرود. اما وقتی تورم گلو ناشی از عواملی مانند باکتری یا قارچ باشد، درمان التهاب گلو و مصرف دارو ضرورت دارد. اگر علائم این بیماری را دارید و یا نمیدانید علائم فارنژیت چیست، کافی است به صورت چتی یا تلفنی با همکاران ما تماس برقرار کنید تا شما را راهنمایی کنند. در صورتی که گلودرد یا التهاب گلو دارید میتوانید به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری، نوبت بگیرید و برای درمان اقدام کنید.
فارنژیت چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، فارنژیت به التهاب حلق در پشت گلو گفته میشود. همچنین، فارنژیت باعث احساس خارش در گلو و مشکلاتی در بلعیدن غذا میشود. طبق گفته انجمن استئوپاتی آمریکا (AOA) گلودرد ناشی از فارنژیت یکی از شایعترین دلایل مراجعه به پزشک است. موارد بیشتری از فارنژیت در ماههای سرد سال رخ میدهد.
آیا به فارنژیت مبتلا شدهاید و نیاز به مشاوره و درمان دارید؟ کافی است به کلینک آنلاین مدیست سر بزنید و با همکاران به صورت تلفنی و چت گفتگو کنید و مشکل خود را مطرح کنید تا شما را راهنمایی کنند. در صورت نیاز به درمان کافی است که به صورت غیرحضوری از طریق سایت برای دریافت نوبت و پیگیری درمان اقدام کنید.
علاوه بر این، فارنژیت، یکی از رایجترین دلایلی است که مردم برای چند روزی کار را کنار گذاشته و در خانه میمانند. برای درمان مناسب گلودرد، شناسایی علت آن مهم است. فارنژیت یک علامت است، نه یک بیماری. معمولاً در اثر عفونتهای ویروسی یا باکتریایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا (هر دو عفونت ویروسی) یا عفونت با باکتری استرپتوکوک (گلودرد استرپتوکوکی) ایجاد میشود. علاوه بر این، فارنژیت ممکن است به علت بروز مونونوکلئوز (معروف به مونو)، یک عفونت ویروسی رخ دهد. فارنژیت قارچی در شرایط سرکوب سیستم ایمنی یا مصرف مزمن استروئید و آنتیبیوتیک رخ میدهد. اما عوامل دیگر بروز فارنژیت چیست؟
گاهی اوقات، آلرژیهایی مانند تب یونجه یا رینیت آلرژیک، میتوانند باعث گلودرد شوند. هوای سرد داخل خانه و خشکی مزمن دهان، به ویژه در فصل زمستان، میتواند منجر به گلودرد مکرر، بهویژه در صبح، پس از بیدار شدن از خواب شود.
فشار عضلانی ناشی از استفاده از حنجره میتواند باعث ایجاد درد در گلو شود که به فارنژیت شباهت دارد. بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) نیز منجر به گلودرد مزمن میشود زیرا ریفلاکس اسید معده باعث تحریک گلو میشود.
انواع فارنژیت یا التهاب گلو کدامند؟
یکی از انواع فارنژیت که باعث التهاب ناشی از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی میشود، فارنژیت حاد یا مزمن فارنژیت حاد نام دارد و بسته به عامل ایجاد کننده و ظرفیت ایمنی فرد مبتلا ممکن است کاتارال، چرکی یا همراه با زخم باشد. ورم لوزه یک نوع دیگر از فارنژیت است. اگر التهاب هم لوزهها و هم سایر قسمتهای گلو را در بر گیرد، ممکن است فارنگوتونسیلیت یا لوزه فارنژیت نامیده شود که در دسته نازوفارنژیت (سرماخوردگی معمولی) قرار میگیرد. گلو درد کلرجیمن، یک اصطلاح قدیمی بوده و برای فارنژیت مزمن که ناشی از استفاده بیش از حد از صدا مانند سخنرانی در جمع است، به کار میرود. گاهی اوقات به آن گلودرد مزمن فولیکولیت نیز میگویند.
در یک دستهبندی دیگر، فارنژیت را به دو نوع اصلی فارنژیت عفونی و غیر عفونی تقسیم میکنند. فارنژیت عفونی، به التهاب گلویی گفته میشود که به علت چیزی مسری مانند ویروس یا باکتری (میکروب) ایجاد میشود. اما فارنژیت غیر عفونی، تورم گلو ناشی از چیزهایی است که نمیتوانید آنها را کنترل کنید مانند اثرات محیطی مانند دود سیگار یا یک اختلال گوارشی که اسید معده را به سمت گلو میکشاند.
علائم فارنژیت
اصلیترین علائم فارنژیت چیست و چه مدت طول میکشد؟ به طور کلی، دوره کمون فارنژیت معمولاً دو تا پنج روز طول میکشد. علائم ناشی از فارنژیت بسته به بیماریهای زمینهای که دارید، ممکن است متفاوت باشد. گلودرد، خشکی یا خارش گلو از علائم اصلی فارنژیت است. اما علاوه بر این علائم، بیماری فارنژیت ممکن است با علائم زیر نیز همراه باشد:
• عطسه کردن
• آبریزش بینی
• سردرد
• سرفه
• خستگی
• بدندرد
• لرز
• تب (تب درجه پایین همراه با سرماخوردگی و تب با درجه بالاتر همراه با آنفولانزا)
علاوه بر علائم فوق، بهتر است به علائم مونونوکلئوز که باعث التهاب گلو و بروز فارنژیت میشوند نیز اشاره کنیم. در صورت مشاهده علائم زیر برای درمان التهاب گلو اقدام کنید.
• تورم غدد لنفاوی
• خستگی شدید
• تب
• دردهای عضلانی
• بی حالی عمومی
• از دست دادن اشتها
• کهیر
• گلودرد استرپتوکوکی، نوع دیگری از فارنژیت، نیز میتواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
• مشکل در بلع
• گلو قرمز با لکههای سفید یا خاکستری
• تورم غدد لنفاوی
• تب
• لرز
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• طعم غیر معمول در دهان
• بیحالی
طول دوره مسری فارنژیت نیز به شرایط و بیماریهای زمینهای شما بستگی دارد. اگر عفونت ویروسی دارید، تا زمانی که تب شما تمام نشود، ناقل خواهید بود. اگر گلودرد استرپتوکوکی دارید، ممکن است از همان ابتدا تا زمانی که 24 ساعت آنتیبیوتیک مصرف نکردهاید، بیماری به دیگران سرایت کند. اگر فارنژیت با ویروس سرماخوردگی همراه باشد، ممکن است علائم شما تا چند روز ادامه داشته باشد یا به مراجعه به پزشک و درمان التهاب گلو نیاز داشته باشید.
نحوه تشخیص بیماری فارنژیت چیست؟
پزشکان معمولا برای تشخیص بیماری فارنژیت از روشها و آزمایشهای مختلفی استفاده میکنند. اما رایجترین روشهای تشخیص بیماری فارنژیت چیست؟
معاینه بدنی
اگر علائم فارنژیت را داشته باشید، پزشک به گلوی شما نگاه میکند. آنها لکههای سفید یا خاکستری، تورم و قرمزی را بررسی میکنند. پزشک ممکن است به گوش و بینی شما نیز نگاه کند. برای بررسی تورم غدد لنفاوی، پزشک کنارههای گردن شما را نیز لمس میکند.
کشت گلو
اگر پزشک به ابتلای شما به گلودرد استرپتوکوکی شک داشته باشد، احتمالاً آزمایش کشت گلو را انجام میدهد. این آزمایش شامل استفاده از یک سواب پنبهای برای نمونهبرداری از ترشحات گلوی شما میشود. اکثر پزشکان میتوانند آزمایش استرپتوکوکی را در مطب انجام دهند. این آزمایش در عرض چند دقیقه به پزشک شما میگوید که آیا نتیجه آزمایش استرپتوکوک مثبت است یا خیر. در برخی موارد، سواب برای آزمایشهای بیشتر به آزمایشگاه فرستاده میشود و حداقل تا 24 ساعت باید برای گرفتن نتیجه آزمایش صبر کنید.
آزمایشات خون
اگر پزشک شما به علت دیگری برای فارنژیت مشکوک باشد، ممکن است آزمایش خون را تجویز کند. نمونه کوچکی از خون از بازو یا دست شما گرفته میشود و سپس برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده میشود. این آزمایش میتواند تشخیص دهد که آیا شما مونونوکلئوز دارید یا خیر. آزمایش شمارش کامل خون (CBC) ممکن است برای تعیین اینکه آیا نوع دیگری از عفونت دارید یا خیر، انجام شود.
علت بروز بیماری فارنژیت چیست؟
شاید شما هم این سوال را در ذهن داشته باشید که اصلیترین علت بروز بیماری فارنژیت چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که عفونتهای ویروسی، شایعترین علت ایجاد بیماری فارنژیت هستند. برخی از ویروسهای رایج که میتوانند باعث فارنژیت شوند عبارتند از:
• راینوویروس، کرونا یا پاراآنفلوآنزا که از علل سرماخوردگی هستند.
• آدنوویروس که باعث ورم ملتحمه میشود که به آن چشم صورتی نیز گفته میشود .
• ویروس اپشتین بار که باعث بروز مونونوکلئوز میشود.
• مونونوکلئوز یا مونو که یک عفونت ویروسی مسری است و باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم شبیه آنفولانزا میشود. ویروس میتواند از طریق بزاق گسترش یابد، بنابراین فرد میتواند با استفاده از ظروف و کارد و چنگال مشترک، قرار گرفتن در معرض سرفه و عطسه، یا با بوسیدن کسی به آن مبتلا شود. مونونوکلئوز که به آن بیماری بوسیدن نیز گفته میشود، بیشتر نوجوانان و جوانان را درگیر میکند، اما کودکان نیز به آن دچار میشوند.
اگرچه عفونتهای باکتریایی کمتر شایع هستند، اما باز هم ممکن است باعث بروز بیماری فارنژیت شوند. باکتری استرپتوکوک گروه A علت بروز فارنژیت در حدود 20 تا 40 کودکان است. مردم معمولاً فارنژیت ناشی از عفونت استرپتوکوک گروه A را گلودرد استرپتوکوکی مینامند. سایر عفونتهای باکتریایی که میتوانند باعث فارنژیت شوند عبارتند از:
• استرپتوکوک گروه C و G
• کلامیدیا
• سوزاک
• مایکوپلاسما پنومونیه
علاوه بر موارد فوق، برخی بیماریها و مشکلات دیگر نیز خطر ابتلا فارنژیت را در افراد بالا میبرند. علل دیگر بروز بیماری فارنژیت چیست؟
• ریفلاکس معده
• داشتن سابقه عفونتهای مکرر سینوسی
• سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار
سایر علل بروز بیماری فارنژیت
حساسیت: حساسیت به انواع کپکها، پوست حیوانات خانگی، گرده گل و گرد و غبار به گلودرد منجر میشود. این مشکل ممکن است با آبریزش بینی همراه باشد و گلو را تحریک و ملتهب کند.
خشکی هوا: هوای خشک داخل خانه باعث میشود گلوی شما زبر و دچار خراش و خارش شود. تنفس از طریق دهان (اغلب به دلیل احتقان مزمن بینی) نیز باعث خشکی و گلودرد میشود.
تحریککنندهها: آلودگی هوای بیرون و آلودگی محیط داخلی مانند دود تنباکو یا مواد شیمیایی میتواند باعث گلودرد مزمن شود. جویدن تنباکو، نوشیدن الکل و مصرف غذاهای تند نیز میتواند گلو شما را تحریک کند.
فشار عضلانی: فریاد زدن، صحبت کردن با صدای بلند یا صحبت کردن برای مدت طولانی بدون استراحت، باعث میشود که ماهیچههای گلو تحت فشار قرار گیرند و به التهاب گلو دچار شوید.
عفونت HIV: گلودرد و سایر علائم شبه آنفولانزا گاهی در اوایل پس از آلوده شدن فردی به HIV ظاهر میشوند. علاوه بر این، فردی که HIV مثبت است ممکن است به دلیل عفونت قارچی به نام برفک دهان یا به دلیل عفونت ویروسی به نام سیتومگالوویروس (CMV)، گلودرد مزمن یا حاد داشته باشد که در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف خطری جدی محسوب میشود.
تومورها: تومورهای سرطانی گلو، زبان یا حنجره میتوانند باعث گلودرد شوند. سایر علائم ممکن است شامل گرفتگی صدا، مشکلاتی در بلع، تنفس پر سر و صدا، وجود توده در گردن و خون در بزاق یا خلط باشد.
درمان التهاب گلو یا فارنژیت در خانه
در این بخش، به این سوال میپردازیم که بهترین روش درمان التهاب گلو یا فارنژیت چیست؟ در جواب باید گفت که بسته به علت اصلی بروز فارنژیت، درمان آن، متفاوت خواهد بود. برای درمان فرانژیت ناشی از عفونتهای باکتریایی، پزشک ممکن است یک دوره آنتی بیوتیک خوراکی مانند آموکسی سیلین یا پنی سیلین را برای فرد تجویز کند. آنتی بیوتیکها به کاهش علائم و جلوگیری از عوارضی مانند تب روماتیسمی کمک میکنند. برای اطمینان از برطرف شدن عفونت و جلوگیری از عفونت مجدد گلو و ویروس، تکمیل کل دوره آنتی بیوتیک ضروری است.
فارنژیت ویروسی به آنتی بیوتیکها واکنش نشان نمیدهد و به طور معمول خود به خود برطرف میشود. با این حال، مصرف داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن میتوانند به کاهش درد و تب کمک کنند. درمانهای خانگی التهاب گلو یا فارنژیت که ممکن است به تسریع روند بهبودی و درمان التهاب گلو کمک کنند عبارتند از:
• استراحت زیاد
• هیدراته ماندن
• استفاده از یک مرطوبکننده برای افزایش رطوبت هوا
• مکیدن پاستیل گلو برای تسکین درد گلو
• غرغره کردن با آب نمک
• تعویض مسواک
• نوشیدن نوشیدنیهای گرم مانند چای، آب لیمو یا آبگوشت
گاهی اوقات از گیاهان داروهایی برای درمان فارنژیت استفاده میشود. با این حال، قبل از استفاده از آنها باید با پزشک خود تماس بگیرید تا از تداخلات دارویی یا سایر عوارض سلامتی جلوگیری کنید. اما رایجترین گیاهان دارویی مورد استفاده برای درمان فارنژیت چیست؟
• پیچ امین الدوله
• شیرین بیان
• ریشه گل ختمی
• مریم گلی
• نارون لغزنده
سخن آخر مدیست
در این مطلب به بررسی بیماری فارنژیت پرداختیم و گفتیم که اصلیترین علائم و دلایل بروز بیماری فارنژیت چیست و برای درمان این بیماری چه کاری باید انجام دهید. در برخی موارد، علائم بیماری خود به خود پس از چند روز برطرف میشود. گاهی اوقات نیز درمانهای خانگی جواب داده و نیازی به مراجعه به پزشک نیست. با این حال، اگر علائم بدتر شد حتما باید به پزشک مراجعه کنید و برای درمان اقدام کنید. در صورتی که به مشورت یا راهنمایی پزشک نیاز دارید میتوانید از طریق سایت به صورت چتی یا تلفنی با کلینیک آنلاین مدیست ارتباط برقرار کنید تا در این زمینه و درمان التهاب گلو به شما کمک کنند. اگر به دنبال درمان فوری هستید میتوانید به سایت مراجعه کرده و به صورت آنلاین نوبت بگیرید.
منابع: healthline.com / medicalnewstoday.com